کمکهای اولیه برای تشنج و حمله صرع

آنچه در این مقاله میخوانید

• تشنج چگونه است؟
• آنچه شما می توانید انجام دهید چیست؟
• کارهایی که در هنگام تشنج نباید انجام داد
• کارهایی که بعد از وقوع تشنج باید انجام داد
• زمان تماس با 115

در هنگام وقوع تشنج عملا کاری برای جلوگیری و متوقف کردن آن از کسی بر نمی آید اما میتوان بگونه ای عمل نمود که کمترین آسیب به فرد وارد شود و از وی در برابر سایر عوامل محافظت نمود. برای آنکه بدانید چگونه از فرد دچار به تشنج مراقبت کنید ابتدا باید بفهمید در هنگام وقوع تشنج چه اتفاقاتی برای فرد مبتلا می افتد.

برخی از تشنج ها خطرناک تر از بقیه هستند ، اما بیشتر آنها اورژانسی نیستند. اگر می خواهید کاری برای شخص انجام دهید ، بر حفظ جان او از آسیب ها توجه کنید.

حالت های و علائم تشنج چیست؟

تشنجی که اکثر مردم میشناسند ، تشنج عمومی تونیک کلونیک است که بیشتر به عنوان تشنج  grand mal(صرع همراه با تشنج و غش) شناخته می شود. تماشای آنها وحشتناک است و کسی که چنین صرعی دارد به ندرت چیزی را به خاطر می آورد. الگوی رفتاری در هنگام تشنج باعث میشود تا بهترین پیش بینی را داشته باشید و کار درست را در زمان درست انجام دهید. بصورت کلی تشنج در  4مرحله کلی مختلف اتفاق می افتد. کل زمانی که فرد درگیر تشنج است بیش از 8 دقیقه نیست پس اولین کاری که باید انجام دهید آرامش و سرعت عمل واکنش است. نمودار تشنج را در نظر بگیرید. تشنج از یک نقطه آغاز میشود، اوج میگیرد و فروکش میکند. اگر در خانواده فردی مبتلا به صرع دارید علائم 1 و 2 را بسیار جدی بگیرید زیرا به راحتی میتوانید باقی مراحل را کنترل کنید.

این تشنج ها از یک الگو پیروی می کنند:

1. به نظر می رسد که فرد  محیط پیرامون خود را "بررسی می کند". اگر با آنها صحبت کنید جواب نمی دهند. اگر دست خود را در صورت آنها تکان دهید یا آنها را تکان دهید، عکس العملی نشان نمی دهند و ممکن است زمین بخورند.

2. ماهیچه های آنها منقبض شده و مانند یک تخته سفت می شوند. (این مرحله تونیک است که معمولا چند ثانیه طول می کشد.)

3. معمولا در مرحله سوم حرکات و تکانهای بدن اتفاق می افتد. (این مرحله کلونیک است که ممکن است چند ثانیه یا چند دقیقه طول بکشد.)

4. در نهایت، تکان متوقف می شود و آنها هوشیار هستند و می توانند دوباره صحبت کنند، اما ممکن است برای مدتی مبهوت یا ناپایدار باشند.

هرگونه تشنج عمومی می تواند خطرناک باشد زیرا فرد از محیط اطراف خود بی خبر است و نمی تواند خود را از آسیب محافظت کند. ضربات غیرقابل کنترل شانس صدمه دیدن آنها را افزایش می دهد.

نوع دیگری از تشنج به نام تشنج کانونی، تفاوت هایی دارد. شدت آنها کمتر است و معمولاً بیش از یک یا دو دقیقه طول نمی کشد.

بخشی از بدن در تشنج کانونی، مانند بازو ، ممکن است سفت یا شل شود. ممکن است حرکات مکرر ، موزون یا تکان دهنده ای را در یک مکان مشاهده کنید یا به قسمت های مختلف بدن گسترش یابد. فرد می تواند به منطقه خیره شود یا به هیچ چیز خیره نشود. آنها ممکن است متوجه آنچه اتفاق می افتد بشوند اما نمی توانند آن را کنترل کنند. وقتی تشنج تمام شد ، آنها چیزی را به خاطر نمی آورند.

آنچه شما می توانید در حین تشنج انجام دهید

همه چیز مربوط به رعایت اقدامات احتیاطی است. برای افرادی که تشنج تونیک کلونیک عمومی دارند:

• آرامش خود را حفظ کنید
• به آنها فضا بدهید. دیگران را عقب نگه دارید.
• اشیاء سخت یا تیز مانند شیشه و مبلمان را دور نگهدارید.
• زیر سر آنها، بالشتک (کوسن-پشتی) قرار دهید.
• اگر می توانید با خیال راحت لباس های دور گردن را شل کنید.
• سعی نکنید آنها را پایین نگه دارید یا حرکات آنها را متوقف کنید، بیمار را نگه ندارید و سعی نکنید دست و پای او را بگیرید شما فقط باید امنیت بیمار را تامین کنید.(هیچ کس نمیتواند جلوی تشنج را بگیرد یا آنرا متوقف کند)به هیچ عنوان به آنها ضربه نزنید(بعضی افراد فکر میکنند با سیلی زدن فرد آرام میگردد)
• چیزی در دهان آنها نگذارید. برخلاف افسانه های رایج ،فرد تشنجی نمی تواند زبان خود را هنگام تشنج گاز بگیرد. اما قرار دادن چیزی در دهان آنها می تواند به دندان های آنها آسیب برساند.
• اگر سر آنها حرکت نمی کند ، آن را به یک طرف بچرخانید.
• بروی صورت آنها آب نپاشید و تا چند دقیقه بعد از پایان تشنج به آنها آب ندهید.
• در شروع تشنج به ساعت خود نگاه کنید تا بتوانید طول آن را تعیین کنید. به یاد داشته باشید ، این تشنج احتمالاً اورژانسی نیست ، اگرچه ممکن است شبیه آن باشد.
• پس از توقف  حرکات تکان دهنده افراد تشنجی، آنها را به آرامی در کنار خود قرار دهید تا به حفظ هوای تازه برای آنها کمک کند.
• برای تشنج های خفیف تر ، مانند کمی خیره شدن یا تکان دادن دست ها یا پاها ، فرد را از خطراتی از جمله شلوغی، پله ها و آب  دور کنید.
• کسی را که دچار تشنج شده است تنها نگذارید. بمانید تا آنها کاملاً از مکان خود آگاه شوند و وقتی با آنها صحبت می کنید بتوانند به طور معمول پاسخ دهند. آرام صحبت کنید. به آنها اطمینان دهید و توضیح دهید که اگر دچار سردرگمی یا ترس شده اند، آرامش پیدا کنند. تا زمان بهبودی کامل چیزی به آنها ندهید که بخورند یا بنوشند.

کارهایی که در هنگام کمک به فرد مبتلا به تشنج نباید انجام داد:

• گرفتن زبان
• سعی در باز کردن دهان
• دادن مایعات
• ضربه و سیلی زدن به بیمار
• نگه داشتن بیمار

آنچه بعد از تشنج باید انجام دهید

تشنج یک تجربه تلخ برای شماست با این حال فرد مبتلا به تشنج در 90 درصد مواقع هیچ چیز به یاد نمی آورد. بعد از آنکه تشنج فرد پایان یافت برای وی از آنچه روی داده تعریف نکنید. آرامش روانی فرد را حفظ کنید وسعی کنید به وی محبت کنید.

بدن فرد را چک کنید تا آسیب ندیده باشد. بسرعت وی را ترک نکنید صبر کنید تا هوشیاری محیطی فرد بازگردد و بتواند تمرکز کند. از فرد مبتلا در مورد داروهایی که باید مصرف کند سوال کنید و اگر این اولین تجربه تشنج فرد بود حتما به اورژانش زنگ بزنید.

زمان تماس با اورژانس (115) در هنگام تشنج

در موارد زیر از پزشک کمک بگیرید:

• این اولین تشنج کودک است.
• تشنج بیش از 5 دقیقه طول می کشد.
• تشنج دیگر بلافاصله پس از اولین تشنج شروع شود.
• فرد پس از توقف حرکات "بیدار نمی شود".
• فرد در حین تشنج مجروح شد.
• اختلالات تنفسی

اگر نگران این هستید که ممکن است مشکل دیگری وجود داشته باشد یا فرد مبتلا به بیماری دیگری مانند بیماری قلبی یا دیابت باشد ، با اورژانس  115 تماس بگیرید.