بیماری پیک چیست؟
پروتئین هایی به نام تائو (tau) وظیفه دارند تا رشته های عصبی را سر جای خود ثابت نگه داند. این ثبات در رشته های عصبی سبب میشود تا پیام ها و سیگنالهای عصبی به درستی و در مسیر درست خود حرکت کنند. تصور کنید که این پروتئین ها نقش ریل قطار را بازی میکنند و لکوموتیو ها همان رشته های عصبی هستند. اگر ریل به درستی سر جای خود نباشد قطار از خط خارج شده و بار آن به مقصد نمیرسد.
در افراد مبتلا به بیماری پیک، پروتئین های تائو آنطور که باید عمل نمی کنند. در این افراد تعداد بیشتری از این پروتئین ها(تائو) در مغز نسبت به سایر افراد وجود دارد. اختلال در عملکرد این پروتئین ها میتواند منجر به بروز بیماری شبیه به آلزایمر شود که به آن بیماری پیک میگویند.
به این توده های غیرطبیعی از پروتئین های تاو، اجسام پیک(Pick bodies) می گویند. اجسام پیک عامل این موضوع هستند که سیستم حمل و نقل شما از مسیر خارج شود. در این شرایط مسیر دیگر مستقیم نیست و مواد مغذی در مغز نمی توانند به جایی که باید بروند برسند. این توده های پروتئین باعث آسیب مغزی می شوند که قابل برگشت نیست.
این بیماری معمولا در سنین ب40 تا 75 سالگی اتفاق می افتد. ، اما ممکن است در افراد جوان مثلا 20 ساله نیز اتفاق بیفتد.
علل بیماری پیک
تا 25 درصد از افراد مبتلا به بیماری پیک ژنی را که باعث ایجاد آن می شود از والدین دریافت کرده اند. در مورد مواردی که عامل ژنتیکی ندارند هنوز علت بیماری پیک مشخص نیست.
اجسام پیک(Pick bodies) معمولاً در لوب های جلویی و گیجگاهی مغز تشکیل می شوند. این بخشها رفتار ، شخصیت و گفتار شما را کنترل می کنند. علائم معمولاً در آن مناطق ظاهر می شود.
شما ممکن است:
- با دیگران تهاجمی رفتار کنید
- نسبت به فعالیت های روزمره بی علاقه باشید
- از همه کارهایی که مدام انجام می دهید بسیار آگاه باشید
- احساس تحریک پذیری یا آشفتگی کنید
- دارای تغییرات خلقی شدید و سریع باشید
- در احساس گرما ، همدردی یا نگرانی نسبت به دیگران مشکل دارید
- با فعالیتهای برنامه ریزی نشده مشکل دارید
- تصمیمات عجولانه بگیرید
- اقدامات را بارها و بارها تکرار کنید
- چیزهای نامناسب بگویید و انجام دهید
برخی از مردم دائماً گرسنه می شوند و برخی دیگر دچار یک "دندان شیرین" ناسالم می شوند و شکر بسیار بیشتری از آنچه باید مصرف می کنند.
مشکلات مربوط به زبان معمولاً در اوایل بیماری رخ می دهد. اجسام پیک(Pick bodies) در بخش گفتار مغز شما می تواند باعث مشکلات زیر شود:
- فراخوانی نام اشیاء متداول
- کپی کردن اشکال ساده با مداد و کاغذ
- ناتوانی در درک کلمات نوشته شده
- مشکل تکلم به دلیل توقف یا سست شدن گفتار
گاهی اوقات ، افراد مبتلا به بیماری پیک نیز ممکن است موارد زیر را داشته باشند:
- از دست دادن حافظه
- مشکلات جابجایی
- ماهیچه های سفت یا ضعیف
- مشکل در دفع ادرار
- مشکل در هماهنگی
بیماری پیک یا بیماری آلزایمر
بیماری پیک علل و علائم مشابهی دارد که آلزایمر دارد. اما تفاوت های کلیدی وجود دارد.
تفاون بیماری پیک با آلزایمر را میتوان در موارد زیر جستجو کرد. بیماری پیک شامل مواردی مانند::
- در مراحل اولیه ابتلا تشخیص داده می شوند
- دچار توهم یا توهمات نمشوند
- گرایشی ندارند که در مکان های آشنا گم شوند
- در درک کلمات خود یا دیگران به سختی کار می کنند
- مشکلات رفتاری زودهنگام دارند (مشکلات رفتاری معمولاً در اواخر آلزایمر ظاهر می شوند)
- به همان اندازه مشکلات از دست دادن حافظه ندارند
تشخیص بیماری پیک
برای اطلاع از ابتلای شما به بیماری پیک ، پزشک در مورد علائم شما سوال کرده و سابقه پزشکی شما را بررسی می کند. سپس آزمونهای ویژه ای خواهید داشت که حافظه ، رفتار ، زبان و سایر عملکردهای ذهنی شما را بررسی می کند. اینها معمولاً آزمون های مداد و کاغذ هستند. شما به سوالات به صورت مکتوب پاسخ می دهید و ممکن است از شما خواسته شود که اشیاء خاصی را ترسیم کنید.
همچنین ممکن است پزشک آزمایش خون را بررسی کند که به DNA شما نگاه می کند تا ببیند آیا ژن عامل بیماری پیک را دارید یا خیر.
برای به دست آوردن تصویری بهتر از آنچه در مغز شما اتفاق می افتد ، پزشک ممکن است آزمایش های تصویربرداری را تجویز کند ، مانند:
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): از آهنرباهای قوی و امواج رادیویی برای تهیه تصاویر دقیق از مغز شما استفاده می شود.
توموگرافی کامپیوتری انتشار تک فوتونی (SPECT) یا اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون (PET): یک ماده رادیواکتیو و یک دوربین ویژه تصاویری سه بعدی ایجاد می کنند که نشان می دهد چه مناطقی از مغز شما کم و بیش فعال است.
همچنین ممکن است دچار سوراخ کمری شوید. پزشک از یک سوزن بلند برای برداشتن مقدار کمی مایع از ناحیه نزدیک ستون فقرات برای غربالگری استفاده می کند. در موارد نادر ، ممکن است پزشک بخواهد مقدار کمی از بافت مغز شما را برای آزمایش بردارد. به این می گویند بیوپسی.
رفتار افراد مبتلا به بیماری پیک
هیچ درمانی برای بیماری پیک وجود ندارد و داروها نمی توانند سرعت آن را کاهش دهند. این بیماری می تواند به آرامی پیشرفت کند ، اما معمولاً با گذشت زمان بدتر می شود. برخی از افراد تا 10 سال با این بیماری زندگی می کنند.
پزشک شما می تواند درمان را برای کمک به شما در مقابله با بسیاری از علائم توصیه کند. پزشکان ممکن است درمان رفتاری را برای کمک به کنترل هرگونه رفتار خطرناک و داروهای ضد افسردگی برای کمک به تحریک یا پرخاشگری پیشنهاد دهند.