قرص اورژانسی یا لوونورژسترول

قرص اورژانسی چیست ؟

قرص اورژانسی یا لوونورژسترول می تواند از بارداری بعد از رابطه جنسی محافظت نشده جلوگیری کند .تحقیقات نشان می دهد این دارو باید تا 72 ساعت بعد از رابطه جنسی استفاده شود و هرچه زودتر مصرف شود میزان اثر بخشی آن بیشتر خواهد بود . این دارو حاوی 1.5 میلی گرم لوونورژسترل است که می تواند به صورت یک قرص یا 2 قرص 0.75 میلی گرمی بسته بندی شده باشد .

قرص اورژانسی چگونه عمل می کند ؟

لوونورژسترل  با قرص ضد بارداری اورژانسی  با توجه به زمانی که از دوره ماهانه فرد گذشته باشد به روش های مختلفی از بارداری نا خواسته جلوگیری می کند این دارو ممکن است از تخمک گذاری جلوگیری کند یا زمان آن را به تعویق بیندازد. این دارو نمی تواند باعث سقط جنین یا توقف بارداری شود . به عبارتی در صورت که در زمان بارداری مصرف شود تاثیری نخواهد داشت .

اسامی مختلف قرص اورژانسی

قرص لوونورژسترون یا قرص اورژانسی  به اسامی تجاری مختلفی شناخته می شود که معروف ترین آنها عبارتند از :

• قرص  My Way
• قرص Plan B
• قرص Take Action

این قرص در ایران اما به اسم قرص اورژانسی معروف است .

قرص اورژانسی چند درصد موثر است؟

در صورتی که قرص لوونورژسترول در 72 ساعت ابتدایی بعد از رابطه جنسی  محافظت نشده مصرف شود  می تواند تا 87 در صد از بارداری جلوگیری کند با این حال هرچه زودتر مصرف شود اثر بخشی آن بیشتر است .

باید این موضوع را در نظر داشت که استفاده از قرص اورژانسی به اندازه روش های معمول پیشگیری از بارداری موثر نیست و نباید آن را به عنوان یک روش روتین پیشگیری از بارداری در نظر گرفت . این دارو هم چنین نمی تواند از فرد در مقابل بیماری های مقاربتی  محافظت کند . این روش می تواند به عنوان یک پشتیبان در مواقع اضطراری عمل کند و نباید به عنوان یک روش همیشگی از آن استفاده کرد .به همین دلیل است که این دارو را پلن B می نامند.

نحوه مصرف قرص اورژانسی (لوونورژسترل)

قرص اورژانسی به صورت ۲ قرص ۷۵/۰ میلی گرمی یا یک قرص ۵/۱ میلی گرمی بسته بندی شده است. اگر بسته بندی دوتایی دارو را خریداری کردید، طبق نظر پزشک می‌توانید هر دو را یک جا مصرف کنید و یا آنها را به فاصله ۱۲ ساعت (هرگز دوز دارو را فراموش نکنید) مصرف نمایید و در صورتی که بسته دارو حاوی یک قرص ۵/۱ میلی گرمی بود، آن را به صورت کامل میل نمایید.

این دارو را در موارد زیر می توان مصرف کرد :

• از هیچ روش کنترل بارداری استفاده نکرده‌اید.
• کاندوم پاره یا خراب شده است
• حداقل دو یا سه قرص ضد بارداری فعال را پشت سر هم فراموش کرده‌اید.
• دلیل دیگری دارید که فکر می‌کنید کنترل بارداری شما ممکن است موثر واقع نشده باشد.

در موارد زیر از لوونورژسترول استفاده نکنید:

• می‌دانید که باردار هستید یا مشکوک به بارداری هستید.
• سابقه حساسیت یا حساسیت به ترکیبات آن را دارید.
• اخیرا سابقه خونریزی غیرطبیعی واژینال داشته‌اید که پزشک شما هنوز آن را بررسی نکرده است.

عوارض جانبی لوونورژسترول

بسیاری از زنان از روش های پیشگیری از بارداری اورژانسی بدون هیچ عوارض جدی استفاده کرده اند. اما بهتر است از پزشک در مورد تداخلات احتمالی آن با سایر داروها نیز سوال شود .

عوارض جانبی مصرف قرص اورژانسی لوونورژسترول عبارتند از :‌

• حالت تهوع
• درد شکم
• خستگی
• سردرد
• تغییرات قاعدگی
• سرگیجه
• حساسیت سینه
• استفراغ

با  مصرف لوونورژسترول، ممکن است مقداری خونریزی غیرمنتظره نیز بوجود آید. که باید تا زمان پریود بعدی از بین برود. با این حال، ممکن است، که لوونورژسترول باعث شود پریود بعدی سنگین‌تر یا سبک‌تر از حد معمول شود. همچنین ممکن است زودتر یا دیرتر از حالت عادی اتفاق بیافتد. اگر در عرض سه هفته پریود صورت نگرفت باید آزمایش بارداری انجام شود تا مطمئن شد که فرد باردار نیست.

تعداد مصرف قرص اورژانسی در ماه چند تا است؟

همان طور که از نام این قرص مشخص است فقط برای شرایط خاص طراحی شده است و نباید از آن برای موارد روزانه  و معمولی استفاده کرد . استفاده از این قرص فقط یک بار در ماه و در شرایط اورژانسی مجاز است 

امکان استفاده از قرص اورژانسی در هر زمان از چرخه قاعدگی وجود دارد اما فقط و فقط باید یکبار در چرخه قاعدگی از قرص اورژانسی استفاده کرد 

به صورت کلی استفاده از قرص اورژانسی فقط 2 تا 3 بار در سال مجاز است 

زمان مناسب برای مصرف قرص اورژانسی

شرایط مصرف این قرص برای افراد بالای 17 سال به شرح ذیل است و افراد زیر 17 سال باید با پزشک زنان در مورد مصرف این قرص صحبت کنند .

قرص اورژانسی را باید به سرعت پس از رابطه جنسی محافظت نشده و در کمتر از 72 ساعت مصرف کرد.

هر چه از زمان رابطه محافظت نشده بیشتر بگذرد احتمال تاثیر گذاری قرص کمتر می شود . در صورت مصرف قرص اورژانسی در 72 ساعت ابتدایی بعد از رابطه جنسی محافظت نشده  احتمال بارداری 75 تا 98٪ کاهش می باید.

تاثیر قرص لوونورژسترول  تنها 3 روز در بدن باقی می ماند از این بعد از مصرف آن باید همچنان روش های پیشگیری از بارداری را استفاده کرد . 

در صورتی که تا 2 ساعت بعد از مصرف قرص لوونورژسترول  دچار استفارغ شدید باید دوز دیگری مصرف شود زیرا قرص زمان لازم برای ورود به سیستم گردش خون را نداشته است و نمی تواند از بارداری جلوگیری کند .

قرص اورژانسی چه زمانی کارایی ندارد ؟

در صورتی که قرص اورژانسی در سریع ترین زمان ممکن بعد از رابطه جنسی محافظت نشده مصرف شود می تواند بیشتر تاثیر را داسته باشد و تاخیر در مصرف آن می تواند تاثیر آن را کاهش دهد . با این حال استفاده از قرص لوونورژسترول  یک روش 100٪ تضمین شده برای پیشگیری از بارداری نیست . برخی موارد می تواند روی اثر بخشی آن تاثیر بگذارد . مواردی از جمله : 

• مصرف قرص لوونورژسترول  (‌اورژانسی) بیش از 72 ساعت بعد از رابطخ جنسی محافظت نشده 
• افرادی که بالای 75 کیلوگرم وزن دارند 
• مصرف همزمان با برخی دارو ها که با لوونورژسترول  تداخل دارند مانند آنتی بیوتیک ها و آنتی اکسیدان ها 
• بیماری هایی مربوط به اختلال  جذب و هضم  
• مشکلات گوارشی و کبدی