آنچه در این مطلب میخوانیم :
شاید بتوان گفت کسی در دنیا وجود ندارد که استرس را تجربه نکرده باشد . استرس همه انسان ها را تحت تاثیر قرار می دهد . در یک روز پر مشغله در محل کار ، مشکل در مدیریت امور مالی ، رانندگی و یا یک چالش در رابطه عاطفی می تواند علائم استرس را در فرد ایجاد کند . استرس همیشه و همه جا وجود دارد و در حالی که مقدار کمی استرس نه تنها مشکلی ندارد بلکه می تواند در برخی مواقع مفید باشد اما میزان زیاد استرس می تواند افراد را راهی بیمارستان کند . استرس می تواند بیماری های جسمی و روحی در فرد ایجاد کند .
تشخیص علائم استرس می تواند سخت تر از چیزی باشد که افراد تصور می کنند . بسیاری از افراد به حدی با استرس عادت کرده اند که فقط وقتی توجه آن می شوند که به حد بحرانی رسیده باشد .
استرس چیست ؟
استرس یا اضطراب واکنش بدن به شرایط مضر است . هنگامی که شخصی احساس خطر می کند واکنش شیمیایی در بدن رخ می دهد و این امکان را به وجود می آورد تا فرد به صورتی عمل کند که از خطر بگریزد . این واکنش را پاسخ به استرس می گویند . در طول این فرایند ضربان قلب بالا رفته ، تنفس سریع می شود ،ماهیچه ها سفت و فشار خون بالا می رود . این حالت دفاعی بدن است و خود را برای دفاع آماده می کند .
استرس برای افراد مختلف معنای متفاوتی دارد . شرایطی که باعث ایجاد استرس در یک فرد می شود ممکن است برای فرد دیگری حتی نگران کننده هم نباشد . استرس همیشه بد نیست و در مقدار کم می تواند به فرد کمک کند از آسیب های احتمالی جلوگیری کند . بدن می تواند با دوز های کوچک استرس مقابله کند ولی برای مقابله با استرس های طولانی و شدید مجهز نیست .
علائم استرس کدام اند ؟
استرس می تواند تمام جنبه های زندگی مانند احساسات ، رفتار ، توانایی ها ،تفکر و سلامت جسمانی را تحت تاثیر قرار دهد. هیچ قسمتی از بدن در برابر استرس مصون نیست . علائم استرس در افراد می تواند متفاوت باشد زیرا افراد استرس را به روش های مختلفی کنترل می کنند .علائم استرس می تواند مبهم یا مانند یک شرایط پرشکی کاملا مشهود باشد . در کل علائم استرس به 4 دسته علائم عاطفی ، علائم رفتاری ، علائم شناختی و علائم فیزیکی تقسیم می شود .
علائم عاطفی استرس
علامت های عاطفی استرس می تواند شامل حالت ها زیر باشد
- آشفتگی ، نا امیدی و بد خلقی
- احساس غرق شدن ( نیاز به کنترل شدن یا از دست دادن کنترل )
- مشکل در آرام کردن ذهن
- داشتن احساس بد به خود مانند اعتماد به نفس پایین ، تنهایی و بی ارزشی
- اجتناب از ارتباط با دیگران
علائم فیزیکی استرس
• انرژی کم
• سردرد
• ناراحتی معده از جمله: اسهال، یبوست و حالت تهوع
• درد و گرفتگی در عضلات
• درد قفسه سینه و ضربان قلب سریع
• بیخوابی
• سرماخوردگی و عفونت های مکرر
• از دست دادن میل و توانایی جنسی
• عصبی بودن و داشتن لرزش، وجود صدای زنگ در گوش، سردی یا عرق کردن دست ها و پاها
• خشکی دهان و مشکل در بلع
• داشتن فک فشرده و انجام دندان قروچه
علائم شناختی استرس
• وجود نگرانی مداوم
• داشتن افکار مسابقه ای
• فراموشی و بی نظمی
• ناتوانی در کسب تمرکز
• قضاوت ضعیف
• بدبین بودن یا به شدت منفی بین بودن
علائم رفتاری استرس
• تغییر در اشتها (نخوردن یا زیاد خوردن)
• به تعویق انداختن و اجتناب از پذیرش مسئولیت ها
• افزایش مصرف الکل، مواد مخدر یا سیگار
• نشان دادن رفتارهای عصبی مانند جویدن ناخن، بی قراری و قدم زدن
مشکلات استرس طولانی مدت
وجود مقدار کمی استرس به صورت کوتاه و گاه به گاه مشکلی برای انسان ایجاد نمی کند اما اگر استرس مداوم و مزمن باشد می تواند باعث بروز یا شدت گرفتن مشکلات مربوط به سلامتی شود ، مشکلاتی مانند
مشکلات روان مانند افسردگی ، اضطراب و اختلال شخصیت
بیماری های قلبی عروقی مانند فشار خون ، سکته قلبی و مغزی ، ریتم غیر طبیعی قلب
چاقی و اختلالات خوردن
مشکلات قاعدگی
• اختلال در عملکرد جنسی مانند ناتوانی جنسی و انزال و از دست دادن میل جنسی
• مشکلات پوست و مو مانند آکنه، پسوریازیس و اگزما و ریزش دائمی مو
• مشکلات گوارشی مانند گاستریت، کولیت اولسراتیو و سندرم روده تحریک پذیر
راهکار های درمان استرس
استرس بخش جدا نشدنی زندگی است و مساله مهم در این مورد چگونگی مدیریت آن است .بهترین روش برای مدیریت و جلوگیری از استرس دائم و عواقب آن این است که فرد علائم استرس در خود را بشناسد
در صورتی که شخصی تحت استرس قرار دارد باید حتما با پزشک صحبت کند . بسیاری از علامت های مربوط به استرس می تواند نشانه از سایر مشکلات سلامتی در بدن باشد . به کمک پزشک می توان این علائم را ارزیابی کرد و در صورتی که پزشک تشخیص دهد منشا مشکلات استرس است با کمک مشاور یا روانپزشک می توان استرس را مدیریت کرد