ارتباط سندروم روده تحریک پذیر و درد مفاصل چیست و چگونه درمان می شود؟

سندرم روده تحریک پذیر چیست؟

سندرم روده تحریک پذیر یا همانگونه که صورت عامیانه آن را یاد می کنند، IBS یک بیماری گوارشی است که باعث ایجاد مشکلات گوارشی می شود. به صورت کلی، IBS نزدیک به 5 تا 10 درصد از افراد را درگیر می کند، ولی به تنهایی نمی تواند باعث بروز بیماری های خطرناک شود. نکته ای که در رابطه با این بیماری وجود دارد این است که با وجود اینکه به صورت مستقیم بر روی طول عمر تاثیر نمی گذارد، ولی سبب بیماری های پیش زمینه ای خطرناکی می شود. یکی از مهم ترین علائم سندرم روده تحریک پذیر در بزرگسالان وجود درد های مفصلی است که در نهایت به روماتیسم مفصلی تبدیل می شود. در ادامه به تاثیر سندروم روده تحریک پذیر بر درد مفاصل نگاهی انداخته و روش های درمان آن را همراه با هم بررسی می کنیم. 

علت سندروم روده تحریک پذیر و درد مفاصل

هنوز به صورت کلی دلیل خاصی برای مشخص شدن رابطه بین سندرم روده تحریک پذیر و درد مفاصل عنوان نشده است. برخی از عوامل در طی چندین سال تحقیق بیان شده که با هم به بررسی این موارد می پردازیم. همچنین، می توانید برای اطلاع از علت سندرم روده تحریک پذیر، به مطلب آن در داروبین مراجعه نمایید.

در اولین تحقیقات صورت گرفته، مشخص شد که شدت درد در قسمت های مختلف بدن برای افراد مبتلا به IBS همراه با یبوست، افزایش پیدا می کند. این درد تنها به مفاصل ختم نمی شود و در برخی از موارد به ساق پا و کف پا نیز انتقال پیدا می کند.

نظریه دوم که احتمال صحیح بودن آن بیشتر است، تاثیر منفی سندروم روده تحریک پذیر یبوستی روی سیستم ایمنی بدن است. تحقیقات ثابت کرده است که عدم دفع مدفوع در افراد باعث می شود که سموم از بدن به درستی خارج نشده و به بخش های دیگر بدن منتقل شود. همین مسئله می تواند منجر به واکنش بیش از حد سیستم ایمنی شده و یک پادزهر را در بدن تولید کند. همانطور که بدن تلاش می کند با منبع مهاجم مبارزه کند، فرآیندهای ترمیم در سایر نقاط بدن ازجمله مفاصل، به صورت موقت خاموش می شود. سیستم ایمنی فعال شده همچنین، پیام رسان های سیتوکین ها را که در واکنش به یک تحریک ترشح می شوند را آزاد می کند تا در بدن گردش کنند که همین موضوع ممکن است باعث ایجاد درد شود. کل این فرآیند ممکن است در نهایت، منجر به آشکار شدن یک بیماری خودایمنی جدی‌تر مانند روماتیسم مفصلی شود.

درمان درد مفاصل مرتبط با سندرم روده تحریک پذیر

در طی سال ها پزشکان داخلی و تغذیه به منظور پیدا کردن یک درمان خانگی دست به دست هم داده اند و تلاش کرده اند موثرترین موارد را برای درمان درد مفاصل ناشی از IBS پیدا کنند. اولین نکته ای که باید در نظر داشته باشید، این است که تغذیه بهترین روش برای کاهش دردهای مفاصل می باشد. ولی برای تمامی بزرگسالان تغذیه به تنهایی پاسخگو نبوده و باید روش های دیگر را نیز در نظر داشت.

• تغذیه مناسب: تحقیقات در طی 10 سال گذشته نشان داده است که استفاده بهینه از مواد غذایی تا حد زیادی می تواند میزان یبوست در افراد را کاهش داده و سموم را دفع کند. می توانید با مطالعه مطلب تغذیه مناسب برای سندرم روده تحریک پذیر، فهرستی از غذاهای یبوست زا را پیدا کرده و از مصرف آن ها جلوگیری کنید، در نهایت این مسئله منجر به کم شدن دردهای مفصلی می شود. 
• ورزش کردن منظم: یکی از کلیدی ترین مواردی که باعث می شود افراد مبتلا به یبوست IBS درد کمتری را تجربه کنند؛ ورزش کردن منظم و درست است. باید در نظر داشته باشید که ورزش های هوازی و غیر وزنه ای می تواند به شدت روی فرایند دفع در شما موثر واقع شود و کمک کند تا التهاب مفاصل به سرعت کاهش یابد. 
• نوشیدن منظم آب: با نوشیدن آب کافی، تمام اجزای مفاصل شما نرم و انعطاف پذیر می شوند و احتمال درد را کاهش می دهند.

بهترین روش برای کاهش درد مفاصل ناشی از سندرم روده تحریک پذیر

علاوه بر مواردی که در بالا به شما گفتیم، برخی از داروهای پزشکی می توانند به شدت بر روی درد مفاصل تحت تاثیر سندروم روده تحریک پذیر ایجاد می شود، تاثیر داشته باشند. باید در نظر داشته باشید این موارد برای از بین بردن خود IBS مناسب نیستند و تنها برای درد مفاصل شما کارایی دارند.

• قرص سلکوکسیب: یکی از اصلی ترین داروهایی است که روی کاهش دردهای مفصلی ناشی از IBS موثر است. البته باید در نظر داشته باشید که این دارو باید تحت نظر پزشک ارائه شود و شما نمی توانید به صورت خودسر از آن برای درمان استفاده کنید.
• دمنوش گیاه آرنیکا (همیشه‌بهار کوهی): در تحقیقات صورت گرفته، مشخص شده افرادی که از دمنوش یا ژل گیاه همیشه بهار استفاده می کنند، دردهای مفصلی کمتری را تجربه می کنند. اگر دسترسی به این گیاه دارویی برای شما دشوار است، می توانید با مشورت با پزشک متخصص، از ژل های دارویی آن که در داروخانه ها موجود است، استفاده کنید.
• دمنوش پنجه شیطان: یکی از داروهای گیاهی کمیاب که خصوصا در آفریقا از آن برای درمان درد مفاصل استفاده می شود، گیاه پنجه شیطان است. تحقیقات علمی صورت گرفته بر روی این گیاه نشان می دهد که در صورت مصرف بهینه از این گیاه، دردهای مفصلی و التهاب ها تا حد زیادی کاهش پیدا می کنند.

تاثیر سندروم روده تحریک پذیر بر روماتیسم مفصلی

تحقیقاتی که پیش از این بر روی دردهای مفصلی صورت گرفته است، تنها تاثیر مستقیم سندروم روده تحریک پذیر را مورد ارزیابی قرار داده بود که سبب شد بسیاری از پزشکان به دلیل ایجاد یکی از حساس ترین بیماری ها پی ببرند. اما، تحقیقات اخیر نشان داده است که این رابطه یک طرفه نبوده و روماتیسم مفصلی نیز می تواند در بزرگسالان منجر به ایجاد سندروم روده تحریک پذیر شود. در طی 5 سال گذشته نشان داده شده است که نزدیک به 2 درصد از افرادی که به روماتیسم مفصلی مبتلا بوده اند، در نهایت تجربه مشکلات روده مرتبط با IBS را تجربه کرده اند. این در حالی است که 10 درصد افراد مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر، درد مفاصل را به صورت تدریجی تجربه کرده اند.

آیا درمان سندروم روده تحریک پذیر می تواند علائم روماتیسم مفصلی را معکوس کند؟

پاسخ به این سوال تا حد زیادی به مولفه اصلی که سبب شده شما روماتیسم مفصلی را تجربه کنید، ربط دارد. در صورتی که سندروم روده تحریک پذیر عامل بیماری مفصلی شما باشد، با تغذیه مناسب و استفاده از روش های ذکر شده در بالا دردهای شما تا حد زیادی کاهش پیدا می کند. این بدان معنا نیست که بیماری به کلی ریشه کن می شود بلکه، ممکن است در بلند مدت این مشکل مجددا عود کند.