دیابت شکننده چیست ؟
دیابت شکننده به دیابتی گفته می شود که کنترل آن بسیار سخت است . به این نوع بیماری دیابت ناپایدار یا متغییر نیز می گویند به این معنا که سطح قند خون در افراد مبتلا به این عارضه از حالت بسیار پایین ( هیپوگلیسمی) تا حالت بسیار بالا (هیپرگلیسمی) متغییر است . دیابت شکننده در بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 رخ می دهد و در اصل یک عارضه یا حالتی از دیابت نوع1 است و به تنهایی یک نوع از دیابت محسوب نمی شود .
دلایل ابتلا به دیابت شکننده
با توجه به این که در صورت کنترل نشدن دیابت ( فارق از هر نوع آن ) ممکن است سطح قند خون نا پایدار باشد. تشخیص این نوع دیابت مشکل است دلایل زیادی می تواند باعث تغییر شدید قند خون شود . از جمله مصرف نکردن دارو ها ، استرس زیاد ، اختلال در خوردن ، چک نکردن قند خون طبق برنامه ، جذب بیش از حد مواد غذایی در روده ، فلج معده و حساسیت به انسولین با این حال بنظر می آید موارد زیر دلیل ابتلا به دیابت شکننده باشد
- بیماری سلیاک(Celiac)
- اختلالات خوردن (Eating Disorders)
- گاستروپارزی (Gastroparesis)
- کمکاری تیروئید و نارسایی آدرنال
- استرس، اضطراب و افسردگی
- مشکل جذب انسولین
- مصرف مواد مخدر یا الکل
تفاوت دیابت شکننده و دیابت چیست ؟
کنترل و درمان دیابت بسیار ساده تر از دیابت شکننده است دیابت را می توان با تغییر سبک زندگی ، برنامه غذایی و دارو به راحتی کنترل کرد . اما در مورد افرادی که به دیابت شکننده مبتلا هستند شرایط متفاوت است . شرایط برای این افراد دشوار تر است و این بیماری مشکلاتی مانند اثر گذاری بر شرایط عادی زندگی ، ایجاد استرس و اضطراب و در بعضی موارد نیاز به بستری شده در بیمارستان یا خطر مرگ را به همراه دارد .
علائم دیابت شکننده
این که قند خون فرد چقدر کاهش یا افزایش پیدا می کند می تواند علائم متفاوتی را در او نمایان کند. در صورتی که قند خون از 70 میلی گرم در دسی لیتر کمتر باشد قند خون بسیار پایین است در این حالت علائمی مانند :احساس لرزش ،اضطراب ، تعریق و لرز، تحریک پذیری ، گیجی ،تپش قلب ، سرگیجه و حالت تهوع ، تاری دید ، ضعف ، تشنج و بی هوشی در فرد ظاهر می شود . این حالت به اصطلاح قند خون بسیار کم می گویند .
در صورتی که میزان قند خون فرد بیشتر از 200 میلی گرم در دسی لیتر باشد احتمالا عوارضی شامل تکرر ادرار ، تشنگی شدید ، سردرد و خستگی در فرد نماین می شود . در صورتی که قند خون بالا درمان نشود می تواند شرایط بدتری به نام کتواسیدوز را ایجاد کند . در این حالت سمی با نام کتون در خون و ادرار جمع می شود ، این حالت می تواند باعث بروز تهوع و استفراغ ، احساس بوی میوه ، تنگی نفس، گیجی ، شکم درد و در نهایت کما شود .
ابتلا به دیابت شکننده رایج نیست و از میان هر 1000 نفر که برای درمان دیابت انسولین دریافت می کنند فقط 3 نفر از آنها به این عارضه مبتلا هستند . این عارضه ممکن است در هر سنی در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 رخ دهد . زنان بیشتر از مردان به دیابت شکننده مبتلا می شوند و در صورت افت قند خون احتمال ابتلا بیشتر است ، هر چه هیپوگلیسمی بیشتر رخ دهد تشخیص این نوع دیابت سخت تر است
دیابت شکننده در زندگی روزمره
تغییر قند خون یک اختلال است که زمان آن قابل پیشبینی نیست . افراد نمی توانند پیش بینی کنند که چه زمانی دچار نوسان قند خون می شوند . در صورتی که این نوسانات کنترل نشود این مشکل می تواند خطرات جدی برای بیمار به همراه داشته باشد . از این رو مدیریت درست بیماری دیابت امری ضروری است
روش های مختلفی نیز برای کنترل قند خون وجود دارد از جمله :
- استفاده از پمپ انسولین : پمپ انسولین دستگاه کوچکی حاوی انسولین است که در طول روز به فرد متصل می شود و در مواقع لازم انسولین را تزریق می کند
- جراحی پیوند لوزه المعده: با پیوند لوزه المعده تحریک برای تولید انسولین صورت می گیرد .
- ورزش
- برنامه دارویی منظم
- برنامه غذایی منظم