التهاب چشم چیست؟

التهاب چشم چیست؟

التهاب چشم یک واکنش به عفونت، آلرژی، اختلالات خود ایمنی، تحریک، آسیب و ضربه به چشم ها، پلک ها یا بافت های اطراف آن است که تاثیر پذیری آنها به علت التهاب چشم بستگی دارد. بیماری تورم چشم بسیار شایع است و ممکن است در هر سنی رخ دهد. مدت زمان ماندگاری التهاب و تاثیر درمان التهاب چشم به نوع، علت و شدت التهاب و ابتلا به اختلال یا بیماری زمینه ای بستگی دارد. در بیشتر مواقع می توان متورم شدن چشم را با مصرف دارو یا روش های مختلف درمان کرد اما، در موارد نادر، ممکن است یک بیماری جدی باشد که بینایی فرد را تهدید می کند. به همین دلیل، تشخیص سریع و به موقع این بیماری می تواند بسیار مهم باشد. با شناخت علائم و نشانه های ورم چشم، خود را در برابر آسیب های احتمالی چشم آماده کنید و از راه های درمان آن مطمئن شوید.

انواع التهاب چشم

بیماری التهابی چشم براساس جایی از چشم که متورم شده است، به انواع مختلفی تقسیم می شود که عبارت است از:

یووئیت (التهاب لایه میانی چشم)

یووئیت اصطلاحی برای التهاب لایه میانی چشم است که می تواند در یک چشم یا هر دو چشم رخ دهد و لایه چشم به نام  uvea را تحت تاثیر قرار دهد. این نوع التهاب چشم همچنین می تواند با التهاب سایر قسمت های چشم همراه باشد و برای مدت کوتاه (حاد) یا طولانی (مزمن) ادامه یابد. یووئیت می تواند جدی باشد و منجر به از دست دادن دائمی بینایی شود.

کراتیت (التهاب قرنیه چشم)

کراتیت که به عنوان "زخم قرنیه" نیز شناخته می شود، التهاب قرنیه چشم است. قرنیه یک شکل گنبدی و شفاف در جلوی چشم است که عنبیه و مردمک را می پوشاند.کراتیت می تواند به دلیل عفونت ناشی از باکتری، ویروس، قارچ ها و انگل ها (کراتیت عفونی)  ایجاد شود.

ورم ملتحمه (کنژنکتیویت)

ملتحمه غشای مخاطی شفافی است که قسمت سفید کره چشم و داخل پلک را می پوشاند. ورم ملتحمه که با نام های التهاب ملتحمه و چشم صورتی نیز شناخته می شود، یکی از شایع ترین انواع التهاب چشم در ایالات متحده است.

اپی اسکلریت

نوعی التهاب چشم که بافت بین ملتحمه و صلبیه (بافت اپی اسکلر، قسمت سفید چشم) را تحت تاثیر قرار می دهد. این التهاب مانند ورم ملتحمه باعث ایجاد ظاهر قرمز می شود اما دارای ترشح نیست.

توکسوپلاسموز

یک بیماری التهابی عفونی چشم که از طریق یک انگل تک سلولی به نام توکسوپلاسما گوندی ایجاد می شود. این بیماری با آزمایش سرولوژیک قابل تشخیص است و می توان آن را با دارو درمان کرد. حتی توکسوپلاسموز مادرزادی و کودکان تازه متولد شده مبتلا به این بیماری را می توان درصورت تشخیص به موقع، درمان کرد و از ایجاد اسیب های طولانی مدت به آنها جلوگیری کرد.

اسکلریت

یک بیماری چشمی جدی که عدم درمان آن می تواند باعث بروز آسیب های طولانی مدت بر بینایی شود. این بیماری با علائمی ازجمله قرمزی، درد و حساسیت به نور همراه است و با بیماری های خود ایمنی مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید ارتباط دارد. این بیماری را می توان با استفاده از لامپ شکاف تشخیص و با مصرف داروهای استروئیدی به تجویز پزشک درمان کرد.

بیماری چشم تیروئید

بیماری چشمی تیروئید (TED) یک بیماری خودایمنی است که در آن، سیستم ایمنی بدن باعث التهاب، تورم و تحریک تولید بافت ماهیچه ای و چربی پشت چشم می شود. این بیماری گاهی با نام های افتالموپاتی گریوز یا بیماری چشم گریوز نامیده می شود و معمولا بیماری پرکاری تیروئید به دلیل آن ایجاد می شود.

علائم التهاب چشمی

علائم التهاب چشم در افراد مختلف و انواع التهاب چشم متفاوت می باشد. ممکن است فردی دارای علائمی باشد که فرد دارای همان بیماری آن را ا ندارد. علائم التهاب چشمی درحالت کلی عبارت است از:

• ناتوانی در باز کردن چشم ها
• اشک ریزی
• ترشحات چشمی و خیس بودن دائمی چشم ها
• حساسیت چشم به نور (فتوفوبیا)
• تغییر در دید
• درد و خارش چشم
• قرمزی و تورم چشم
• تاری دید
• خشکی پلک و پوسته پوسته شدن آنها
• احساس چیزی در داخل چشم

نکته قابل توجه این است که علائم بیماری التهاب چشم با بسیاری از نشانه های چشم پف دار مشابه است. اما، باید بدانید که علت التهاب چشم واکنش سیستم ایمنی بدن به آلرژی، عفونت یا آسیب های دیگر است درحالیکه چشم پف کرده به دلیل شرایط فیزیکی خارجی مانند کمبود خواب، ژنتیک گریه کردن و تجمع آب در بافت داخلی چشم به وجود می آید.

علت التهاب چشم

اطلاع از علت ملتهب شدن چشم می تواند در روند درمان آن تاثیر زیادی بگذارد. عوامل بروز ابن مشکل عبارت است از:

• آلرژی: ممکن است که افراد به محرک های مختلفی حساسیت داشته باشند و زمانی که  در معرض آن قرار میگیرند، دچار آلرژی چشمی شوند. گردو غبار، گرده گیاهان، قطره های چشمی و مواد آرایشی ازجمله مواد محرکی هستند که مواجهه با آنها احتمال بروز آلرژی چشمی را افزایش می دهد.
• عفونت چشمی: عفونت ناشی از باکتری، ویروس، قارچ یا انگل از دیگر عوامل التهاب چشمی است
• آسیب یا ضربه به چشم: ایجاد کبودی، ضربه، سوراخ و خراش در چشم ها باعث ورود انواع عفونت به چشم و درنتیجه التهاب چشمی می شود. آسیب به چشم می تواند ناشی از انجام عمل های زیبایی روی چشم باشد.
• لنزهای تماسی: گاهی ممکن است لنزهای چشمی دارای باکتری، قارچ یا انگل باشند که درصورت قرار گرفتن روی چشم، به قرنیه منتقل می شوند.
• استفاده از آب آلوده: شستن چشم ها با آب آلوده یا شنا در آن می تواند باعث بروز التهاب چشمی و سایر بیماری های مربوط به چشم شوند.
• بیماری ها: برخی از بیماری های خود ایمنی مانند روماتیسم مفصلی می توانند روی چشم ها تاثیر بگذارند.

را های تشخیص التهاب چشم

برای تشخیص ملتهب شدن چشم، ابتدا چشم پزشک چشم ها را معاینه می کند و درمورد علت بروز ان سوالاتی را از شما می پرسد. توجه داشته باشید که چشم ها عضو بسیار مهمی هستند که بی توجهی نسیت به مشکلات آن می تواند عوارض ناخوشایندی را به همراه داشته باشد. از اینرو، توصیه می شود که در زمان های مشخص از سال به چشم پزشک مراجعه کرده و مورد معاینه قرار بگیرید.

درصورتیکه علت این مشکل کراتیت باکتریایی یا قارچی باشد، پزشک با برداشتن یک زخم کوچک از قرنیه، آن را به آزمایشگاه می فرستد. برای تشخیص کراتیت ویروسی نیازی به آزمایش نیست و فقط با اطلاع از سوابق پزشکی می توان آن را تشخیص داد. برای تشخیص کراتیت انگلی ممکن است که نیاز به معاینه دقیق تر برای شناخت نوع انگل باشد.

راه های پیشگیری از التهاب چشمی

با انجام کارهای زیر می توانید تاحدودی از بروز التهاب چشم جلوگیری کنید:

• تمیز نگه داشتن پلک ها
• پاک کردن تمامی صورت از آلودگی ها
• عدم استفاده از خط چشم درصورت ملتهب شدن لبه های پشت پلک و مژه ها
• رعایت نکات ایمنی درمورد نحوه گذاشتن، برداشتن، تعویض یا نگهداری از لنزهای تماسی
• شستن دست ها با آب و صابون قبل از زدن آن به چشم یا لنزهای چشمی
• عدم خوابیدن با لنزها
• عدم شستن صورت، دوش یا شنا کردن با لنز چشمی
• تمیز کردن لنز با محلول های لنز
• مراجعه به چشم پزشک در دوره های زمانی معین
• یافتن علت بروز التهاب چشمی و دوری از آن
• انتخاب لوازم آرایشی بهداشتی مناسب

درمان التهاب چشمی

درمان التهاب چشمی زمانی میسر است که نوع آن تشخیص داده شده باشد. اگر علت تورم چشم ها عفونت باشد، پزشک ممکن است  قطره های چشمی ضد ویروس یا ضد التهاب را تجویز کند. همچنین ممکن است که از آنتی بیوتیک ها هم استفاده کند.

درصورتیکه علت این مشکل مواد آلرژی زا باشد، پزشک با استفاده از داروهای آنتی هیستامین، داروهای ضدآلرژیک خوراکی و قطره های روان کننده مانند اشک مصنوعی، برخی از علائم تورم چشم ها را کاهش می دهد. همچنین، ممکن است درمواردی از داروهای چشمی استروئیدی با دوز پایین نیز استفاده کند.

همچنین، اگر فتوفوبیا یا التهاب مزمن چشم داشته باشید، ممکن است که متخصص به شما عینک آفتابی یا لنزهای طبی فتوکرومیک یا عدسی فتوکرومیک را تجویز کند. البته ممکن است که پزشک به شما توصیه کند که تا زمان درمان التهاب چشم، از لنز استفاده نکنید.

در موارد خفیف نیز ممکن است پزشک توصیه به کمپرس یخ یا اسپری آب سرد به داخل چشم کند که نقش مهمی در رفع التهاب چشم خواهد داشت.

داروهای ضد التهاب چشم

انتخاب نوع دارو برای درمان ورم چشم به علت آن بستگی دارد. اما، برخی از داروهای درمان التهاب چشم عبارت است از:

• کورتیکواستروئیدها
• داروهای ضد التهاب
• آنتی هیستامین ها
• آدرنالین یا اپی نفرین
• آنتی بیوتیک ها

قطره برای التهاب چشم

• قطره نفازولین: نفازولین یک داروی ضد احتقان است که به صورت اسپری برای بینی و قطره برای چشم موجود است. این دارو برای تسکین موقتی قرمزی و خارش چشم به دلیل آلرژی یا سایر تحریکات تجویز می شود.
• قطره اشک مصنوعی: دارویی برای رفع خشکی و خارش چشم است که به عنوان داروهای روان کننده شناخته می شود. این دارو در حفاظت از چشم در برابر عفونت و آسیب کمک کرده و خشکی چشم را کاهش می دهد.

درمان التهاب چشم در خانه

اگر التهاب چشم خفیف باشد، می توان آن را با روش های خانگی التیام بخشید:

• می توان از قطره های روان کننده چشم مانند اشک مصنوعی استفاده کرد
• سعی کنید که چشم ها را مالش ندهید زیرا باعث تحریک بیشتر می شود.
• در هنگام التهاب چشم ها از لنز استفاده نکنید
• می توانید از کمپرس مرطوب برای بهبود علائم استفاده کرد
• می توانید از چای کیسه ای، خیار، سیب و سیب زمینی روی چشم ها استفاده کنید تا التهاب چشم ها کمی خوابد.
• از زدن دست های الوده به چشم ها خودداری کنید

کلام آخر

التهاب چشم در برخی از موارد می تواند خطرات زیادی را ایجاد کند. از اینرو، علائم این مشکل را جدی بگیرید و درصورت مشاهده هرگونه قرمزی، درد، اشک ریزی و التهاب چشم فورا به پزشک مراجعه کنید. زیرا، تشخیص سریع تر علت این مشکل احتمال درمان را افزایش خواهد داد. توصیه م شود که برای جلوگیری از تورم چشم ها، هر شش ماه یکبار به چشم پزشک مراجعه کنید تا معاینه های مورد نیاز انجام شود. در این صورت، اگر به تازگی به یک بیماری چشمی مبتلا شده باشید و از وجود آن مبتلا نباشید، در این معاینات به آن پی خواهید برد و قبل از جدی شدن آن درمان خواهید کرد.