افت قند خون یا هیپوگلیسمی چیست ؟
بسیاری از شما با مفهوم افت قند خون آشنا هستید. ما میدانیم که چه زمانی باید اعلام کنیم که قند خونمان افتاده است زیرا بارها و بارها این موضوع را تجربه کرده ایم و علائم و نشانه های آنرا میشناسیم. اما تقریبا هیچ کدام از ما بصورت علمی نمیدانیم که چرا قند خون کاهش میابد یا به اصطلاح می افتد. ما میدانیم که افت قند خون چه در پی دارد اما نمیدانیم که نام علمی آن هیپوگلیسومی است زیرا احتمالا هیچ گاه نیازی به دانستن این موضوع نداشتیم. اما اگر دیابت داشته باشیم اوضاع کمی متفاوت تر است. دیابت بیماری است که نام دیگر آن مرض قند است، پس کاهش شدید میزان قند خون یعنی تغییر دادن کلی شرایط بیماری.
قند در خون ما عملا حامل انرژی برای ادامه فعالیت های ضروری بدن است. بدون قند عملا ما قادر به انجام دادن سریع و بهینه کارهایمان نیستیم. اگر قند خون کاهش یابد احتمالا کم حواس، بی دقت، کرخت و بی حال خواهیم بود و در مواردی ممکن است غش کنیم و از هوش برویم.
افت قند خون در افراد غیر دیابتی
در افرادی که دیابت ندارند، افت قند خون در دو نوع مختلف اتفاق میافتد:
- واکنشی
- ناشتا
- افت قند خون واکنشی: همانطور که از نام آن پیدا است این نوع از افت قند خون واکنشی است به عامل بیرونی مانند دارو و استرس
- افت قند خون ناشتا: این نوع از افت قند بر اثر نخوردن غذا در طولانی مدت اتفاق می افتد.
زمانی که فرد دچار افت قند خون میشود با علائمی مانند:
- از دست دادن تمرکز
- پرش عضلانی
- عدم هوشیاری
- تحریک پذیری
- عرق کردن
- لرزش
- سرگیجه
را تجربه میکند. درمان افت قند خون برای مواردی که علت افت ناشی از محیط بیرونی شناخته شده باشد شامل مصرف تدریجی مایعات و خوردن چیز شیرین است.
درمان سریع افت قند خون در افراد غیر دیابتی
به یاد داشته باشید که بازگرداندن قند خون در افراد دیابتی و غیز دیابتی با هم متفاوت است. تنها با دانستن علت است که شما میتوانید تصمیم بگیرید که چه کاری برای برگرداندن قند در محدوده طبیعی مناسب است. در حالت کلی اگر فردی دیابت نداشت و دچار افت قند خون شد فقط کافی است که عامل ایجاد کننده برطرف شود. درمان خانگی مرسوم دادن آب قند به فرد است اما آب قند در زمانی باید داده شود که فرد به علت ناشتا بودن، دچار پایین آمدن گلوکوز در خون شده است. بهترین کار در این حالت آن است که 2 تا 3 حبه قند یا یک میوه نسبتا شیرین به فرد خورانده شود در این حالت به احتمال بسیار بالا حال فرد بعد از گذشت سی دقیقه به سمت طبیعی شدن باز میگردد اما چنانچه وضعیت ادامه دار بود میتوانید این کار را تا یک ساعت تکرار کنید اگر وضعیت بهبود نیافت حتما با متخصص تماس بگیرید. بعد از اینکه حال فرد بهبود یافت حتما کمی خوراکی زود جذب مانند کمی نان به وی بخورانید تا گرسنگی فرد بهبود یابد. از خوردن غذای پر حجم برای بر طرف کردن کمبود غذایی بپرهیزید و آرام آرام به حالت نرمال بازگردید.
علائم افت قند خون
- گرسنگی
- لرزش
- اضطراب
- تعریق
- رنگ پریدگی پوست
- ضربان قلب نامنظم یا سریع
- خواب آلودگی
- سرگیجه
- گیجی
- تاری دید
- غش، از دست دادن هوشیاری و تشنج
علل افت شدید قند خون در بیماران دیابتی
داروبین: هرگز به بیمار دیابتی که هشیاری خود را به علت افتادن قند خون از دست داده چیزی نخورانید.
داروهای دیابتی که باعث افت قند خون میشوند
- گلیمپراید
- گلیپیزید
- گلیبورید
- گلیبورید میکرونیزه
- کلرپروپامید
- رپاگلینید
- تولازامید
- تولبوتامید
رژیم غذایی و افت شدید قند خون یا هیپوگلیسمی
- مصرف زیاد انسولین بعد از خوردن یک وعده غذایی که قندهای ساده زیادی دارد.
- مصرف زیاد انسولین پس از فراموشی یک میان وعده یا کامل نخوردن یک وعده غذایی.
- مصرف انسولین در زمانی که دیرتر از حد معمول غذا می خورید.
- وقتی بدون خوردن هیچ غذایی الکل می نوشید و انسولین مصرف میکنید.
چه چیزی باعث ایجاد هیپوگلیسمی واکنشی می شود؟
- داشتن پیش دیابت یا احتمال ابتلا به دیابت
- جراحی معده
- نقص های نادر آنزیمی
چه چیزی باعث ایجاد هیپوگلیسمی یا افت قند خون ناشتا می شود؟
- مصرف داروهایی مانند آسپرین و داروهای سولفا
- مصرف بیش از حد الکل
- بیماری های کبد، کلیه، قلب و پانکراس
- سطوح پایین برخی از هورمون ها
- تومورهای خاص
آزمایشات و تشخیص افت قند خون(هیپوگلیسمی)
درمان افت قند خون
- باقسیمی که به صورت پودر و از طریق بینی مصرف می شود.
- داسی گلوکاگون که از طریق تزریق با سرنگ مصرف می شود.
- گلوکاگون که از طریق تزریق مصرف می شود.
داروبین: داروهای نام برده شده صرفا جهت افزایش آگاهی شما بوده و برای مصرف آنها باید دستور و تجویز پزشک متخصص وجود داشته باش
علت افت قند خون
- روزانه حداقل سه وعده غذایی با فواصل مساوی همراه با میان وعده هایی بین وعده های غذایی اصلی مطابق دستور پزشک مصرف کنید.
- 30 دقیقه تا 1 ساعت بعد از غذا ورزش کنید. میزان قند خونتان را قبل و بعد از ورزش بررسی کنید و با پزشک خود در مورد تغییراتی که ایجاد شده صحبت کنید.
- قبل از مصرف انسولین، دوز داروی مصرفی خود را مجددا چک کنید.
- مصرف الکل را محدود کنید و سطح قند خونتان را کنترل کنید.
- بدانید که چه زمانی داروی شما در اوج تاثیرگذاری قرار دارد.
- قند خونتان را طبق دستور پزشک آزمایش کنید.
- همیشه یک دستبند شناسایی افراد دیابتی همراه داشته باشید که نشان دهد دیابت دارید.
- هر چند ساعت یکبار وعده های غذایی و میان وعده های کوچک بخورید.
- رژیم غذایی شما باید تنوع گسترده ای از غذاها از جمله غذاهای پروتئینی، چربی ها و فیبر را شامل شود.
- غذاهای پر قند را زیاد مصرف نکنید.
در زمان افت قند خون چه کار کنیم؟
افتادن قند و رانندگی
افتادن قند در خواب
کسانی که دچار دیابت هستند مخصوصا کسانی که انسولین تزریق میکنند، افت قند خون شبانه را با احتمال بالایی تجربه میکنند. بهترین روش برای مقابله با افت شبانه قند خون، آموزش است. اولا کسانی که دیابت دارند باید تمام موارد را پیش بینی کنند. همراه داشتن گلوکالن در هر حالتی واجب به نظر میرسد. همچنین مصرف به اندازه کربوهیدرات و قند برای وعده های عصرانه و شام نیز میتواند مفید باشد. نکته دوم آن است که افراد دیابتی نه تنها خود بلکه باید به سایر نزدیکان خود نیز آموزش دهند که در شرایط هیپوگلیسمی چه کاری باید انجام دهند. این موضوع بسیار مهم است زیرا که در شرایطی که فرد دیابتی در افت شدید قند خون قرار دارد عملا کارایی عضلات و تمرکز وی برای انجام دادن کارها به شدت کم میشود. جدای از این موارد فرد باید برای افت قند خون آماده باشد. بهتر است برای جلوگیری از پیشامد و عواقب خطرناک افت قندخون شبانه چند نکته ساده را همواره در نظر بگیرید. اول آنکه غذای متناسب در نوبت عصر و شب مصرف کنید. فعالیت بدنی طولانی و سنگین انجام ندهید. کیت مخصوص افت قند خون را آماده نگه دارید و درباره آن با دوستان و خانواده صحبت کنید و نحوه استفاده کردن از آنها را در موقع افتادن قند خون آموزش دهید. مصرف الکل در افراد دیابتی سبب بروز بیشتر حملات افت قند خون میشود.
نتیجه گیری
افت قند خون به علل مختلفی ممکن است اتفاق بی افتد. برای حل این مشکل کافی است که تنها همان علت را بر طرف کنید. به یاد داشته باشید که هر چند افت قند خون سریع اتفاق می افتد اما بازگرداندن آن به محدوده طبیعی امری زمان بر است. بنابراین سعی نکنید به سرعت و با خوردن حجم بالایی از قند و ... کاهش قند خون خود را جبران کنید. افراد دیابتی باید بحث آموزش را جدی بگیرند. شرایط بیماری شما میتواند منحصر به خودتان باشد، پس از متخصص درباره نحوه عمل در شرایط خاص سوال بپرسید و حتما جواب های متخصص را با نزدیکان و خانواده خود در میان بگذارید.
.jpg)
.jpg)
