بیماری MS چگونه بر مغز تاثیر می‌گذارد؟

آنچه در این مطلب می خوانیم؟

• علائم اختلال در تفکر در بیماری MS
• تست‌ها و تشخیص مشکل تفکر ناشی از MS
• روش های موثر در بهبود اختلال تفکر با توانبخشی ذهنی
• درمان مشکلات شناختی ناشی از بیماری MS

فراموش کردن جای اشیاء یا نام افراد، می تواند برای بیماران مبتلا به ام اس ترسناک بوده و آنها را با این سوال مواجه کند که آیا MS می تواند بر فعالیت ذهنی و روند تفکر تاثیر گذاشته و در آن اختلال ایجاد کند؟ حدود نیمی از بیماران مبتلا به MS، با گذشت زمان و پیشرفت بیماری، به انواع مختلفی از مشکلات شناختی مانند مشکل تمرکز، کند شدن ذهن و کاهش حافظه دچار می شوند. البته در اغلب موارد، این مشکلات خفیف بوده و اختلالی در روند عادی زندگی ایجاد نمی کند. علائم شدید مشکلات شناختی ناشی از MS، ممکن است درصد کمی از مبتلایان به مولتیپل اسکلروزیس را درگیر کند.

علائم اختلال در تفکر در بیماری MS

گاهی علائم اختلال تفکر ناشی از ام اس، بسیار نامحسوس است و بیمار ممکن است تا زمانی که یکی از اطرافیان به آن اشاره نکند، متوجه علائم آن نشود. برخی از علائم مشکل تفکر در بیماری MS عبارت است از:

• تلاش برای یافتن کلمات مناسب هنگام صحبت کردن
• فراموش کردن کارهایی که باید انجام دهید یا کارهایی که قبلا انجام داده‌اید
• سختی در برنامه‌ریزی کارها و تعیین اولویت‌ها
• مشکل در تمرکز، به ویژه هنگامی که لازم است تا چند کار را باهم انجام دهید

بیماری MS معمولا بر هوش یا حافظه بلند مدت بیمار تاثیری نگذاشته و توانایی خواندن و صحبت کردن او را مختل نمی‌کند.

تست‌ها و تشخیص مشکل تفکر ناشی از MS

اگر احساس می‌کنید که در اثر ابتلا به بیماری MS، دچار مشکلات شناختی شده‌اید، حتما با پزشک خود مشورت کنید و علت اصلی مشکل در تفکر صحیح را پیدا نمایید. برای یافتن علت اصلی اختلال تفکر، پزشک ابتدا شما را معاینه کرده و مطمئن می شود که افزایش سن یا مصرف برخی داروها، دلیل گیجی، افسردگی، اضطراب یا خستگی شما نیست.

زمانی که مشخص شد که موارد گفته شده، عامل اصلی در اختلال تفکر شما نیست، پزشک، انجام آزمایشات مختلفی را توصیه می کند. ایشان همچنین، ممکن است شما را به متخصص مغز و اعصاب، گفتاردرمانگر یا کاردرمانگر ارجاع دهد.

روش های موثر در بهبود اختلال تفکر با توانبخشی ذهنی

اگر نتایج آزمایش ها و تشخیص پزشک، نشان دهد که مشکل ذهنی ایجاد شده به دلیل ابتلا به MS است، میتوانید از روش‌های بازتوانی ذهنی استفاده کنید. برخی از این روش ها شامل موار زیر است.

• تمرینات حافظه بر روی کامپیوتر: این یک روش جدید برای بازتوانی ذهنی است، اما نتایج حاصل از تحقیقات در همین زمان کم هم، نشان دهنده تاثیر مثبت این روش است. این تمرینات، می‌توانند در بهبود حافظه کوتاه مدت موثر باشند.
• جدول کلمات متقاطع، معماها یا بازی‌های کلمه‌ای
• خواندن متن‌های چالش برانگیز

برخی استراتژی‌های ساده، می‌توانند به شما در جبران ضایعات مغزی و مشکلات شناختی ناشی از MS کمک کنند:

• برای پیگیری برنامه‌های خود، از تقویم استفاده کنید و  مدام تاریخ‌های مهم را به خود یادآوری کنید.
• مواردی که بعدا لازم است را، یادداشت کرده، ضبط کنید یا روی تخته. از دوربین تلفن همراه خود برای عکاسی از افراد، مکان‌ها و اشیاء جدید استفاده کنید. تصاویر را با یک یادداشت برای خود ایمیل کنید تا بعداً آن‌ها را به خاطر بسپارید.
• در خانه، محل کار و ماشین، برای خود یادداشت‌های یادآور بگذارید.
• برای مصرف داروهای خود از جعبه قرص استفاده کنید. برخی از انواع این جعبه‌ها، دارای آلارم‌های داخلی هستند، که زمان مصرف دارو را به شما یادآوری می‌کنند.پ
• از GPS در ماشین و تلفن همراه خود برای جهت‌یابی استفاده کنید.
• یک جعبه یا سطل را در نقطه‌ای از خانه، که در چشم شما است قرار دهید و مواردی مانند: تلفن همراه، کلید، و سوییچ را در آن بگذارید. همچنین می‌توانید اسناد و مقالات مهم خود را در یک پوشه خاص ذخیره کنید.
• وقت بگذارید. وقتی عجله دارید یا تحت استرس هستید به خاطر سپردن سخت‌تر است. وقتی چیز جدیدی یاد می‌گیرید، یک نفس عمیق بکشید، مکث کنید و برای چند ثانیه روی آن تمرکز کنید.
• روی یک کار تمرکز کنید. لوازم هایی که باعث حواس پرتی می شوند، مانند تلویزیون، رادیو و تلفن همراه را خاموش کنید تا بتوانید بهتر تمرکز کنید.

به ندرت در مواردی، مشکلات شناختی ناشی از MS، به حدی جدی می‌شوند، که بیمار نیاز به مراقبت دائمی پیدا می‌کند. اگر مشکلی پیش آمد، گزینه‌های خود را با پزشک و خانواده خود در میان بگذارید. مددکار اجتماعی یا روانشناس نیز می‌تواند به شما کمک کند.

درمان مشکلات شناختی ناشی از بیماری MS

دانشمندان در حال انجام تحقیقاتی هستند که ببینند آیا داروهای کاهش دهنده آسیب عصبی ناشی از MS که (داروهای تعدیل کننده بیماری) نامیده می شوند، در درمان مشکلات تفکر ناشی از MS موثر هستند یا خیر.

همچنین، برخی دیگر از پزشکان، درحال تحقیق روی تاثیر داروهای آلزایمر، در درمان اختلال تفکر ناشی از بیماری ام اس هستند که حافظه و تمرکز شما را به طور موقت بهبود بخشند. توصیه می شود که درمورد نتایج امیدوار کننده این تحقیقات از پزشک خود بپرسید.