علت ابتلا به هپاتیت چیست؟
در بیشتر موارد ابتلا به هپاتیت عامل آن یک نوع ویروس است و عفونت با یکی از ویروس های هپاتیت باعث ایجاد التهاب می شود . این رایج ترین علت ابتلا به ویروس هپاتیت A یا B یا C است .در موارد دیگر،افرادی که در معرض مواد سمی و برخی دارو ها هستند ممکن است به هپاتیت دچار شوند، کبد بسیاری از مواد بدن را بررسی می کند که در بدن استفاده شود یا حذف شود در معرض برخی مسکن ها یا مواد شیمیایی بودن می تواند باعث سمی شدن کبد و هپاتیت گردد .عوامل وراثتی نیز می توانند باعث بروز هپاتیت گردند . یکی سری جهش های ژنی خاص می تواند منجر به بروز بیماری های کبدی و هپاتیت گردد و در نهایت مشکلات خود ایمنی می تواند باعث شود بدن علیه بافت کبد اقدام کند و موجب هپاتیت گردد
هپاتیت A چیست ؟
هپاتیت A یا به اختصار Hep A یک عفونت مسری مربوط به کبد است و عامل آن نیز ویروس هپاتیت A می باشد . این بیماری به 2 صورت خفیف و شدید ممکن است در فرد بیمار ظاهر شود که نوع خفیف آن بهد چند هفته بهبود می یابد آما برای افرادی که به هپاتیت A شدید دچار می شوند ممکن است ماه ها زمان نیاز باشد تا بهبود صورت گیرد .هپاتیت آ معمولا از طریف مدفوع آلوده یا خوردن و نوشیدن هر چیزی که به این ویروس آغشته هست انتقال می یابد
هپاتیت نوع A در بیشتر مواقع خطرناک نیست و اکثر افراد مبتلا به این بیماری بهبود می یابند اما از آنجا که درمان این بیماری زمان زیادی می برد باید در طول این مدت مراقبت از فرد بیمار بیشتر باشد. اطلاعات بیشتر در خصوص درمان و انواع دیگر این بیماری در مرکز سلامت هپاتیت قابل مشاهده می باشد.
علائم هپاتیت A
این بیماری با باعث ایجاد عفونت در کبد می شود . بعضی از افراد به خصوص کودکان ممکن است هیچ علامت خاصی نداشته باشند اما نشانه های اصلی این بیماری عبارتند از :
- زردی (زردی چشم و پوست)
- شکم درد
- ادرار تیره
- از دست دادن اشتها
- ناراحتی معده
- استفراغ
- خارش
- مدفوع کم رنگ
- درد مفاصل
- تب
- اسهال
- احساس خستگی
این علائم معمولا پس از 2 ماه از بین می روند ولی ممکن است تا 6 ماه بعد نیز دوباره در بیمار ظاهر شود
حتی اگر شخص بیمار احساس بهبود داشته باشد باز هم ممکن است ناقل بیماری باشد همچنین این بیماری می تواند از 2 هفته قبل از بروز علائم و 1 هفته بعد از بروز علائم نیز انتقال یابد .
دلایل ابتلا به هپاتیت A
نوشیدن آب یا غذا آلوده شده توسط فرد ناقل یکی از راه های اصل انتقال این بیماری می باشد با این حال ممکن است فرد از طریق یکی از روش های زیر نیز به هپاتیت A مبتلا شود
- خوردن میوه‌ها، سبزیجات، یا سایر غذاهایی که توسط فرد مبتلا به ویروس تهیه و تولید شده‌اند.
- صدف خوراکی خام که از آب آلوده به ویروس، برداشت شده است
- بلعیدن یخ آلوده
- رابطه جنسی با شخص ناقل بیماری
- لمس دهان با دست پس از تماس با شیء آلوده
عوامل خطرزا ابتلا به بیماری هپاتیت A
در صورتی وجود هر یک از عوامل زیر خطر ابتلا به ویروس هپاتیت A وجود دارد :
- تماس نزدیک با فرد آلوده
- اگر به کشورهایی که هپاتیت A در آن‌ها شایع است، سفر می‌کنید
- بی‌خانمان ها
- استفاده از مواد مخدر حتی بدون سوزن
- اختلال انعقاد خون مانند هموفیلی
- ارتباط با حیوانات نخستی‌سان (میمون، گوریل و...)
- مبتلا به بیماری ایدز HIV
علاوه بر این دو گروه زیر در معرض خطر بیشتری قرار دارند:
- کودکان و معلمان آن‌ها
تشخیص هپاتیت A
روش های مختلفی برای تشخیص هپاتیت A وجود دارد اولین روش بررسی علائم بیماری است که در بالا شرح داده شده است در ادامه بررسی سطح آنزیم های کبدی در خون و انجام آزمایش های زیر از دیگر روش های تشخیص هپاتیت A می باشد
- آنتی‌بادی‌های IgM (ایمونوگلوبولین M): بدن شما این مواد را زمانی که برای اولین بار در معرض هپاتیت A قرار می‌گیرید، می‌سازد. آن‌ها حدود 3 تا 6 ماه در خون شما باقی می‌مانند.
- آنتی‌بادی‌های IgG (ایمونوگلوبولین G). این‌ها پس از اینکه ویروس برای مدتی در بدن شما بود ظاهر می‌شوند. شما ممکن است آن‌ها را در تمام زندگی خود داشته باشید. آن‌ها از شما در برابر هپاتیت A محافظت می‌کنند. اگر تست آنتی‌بادی‌های IgM برای شما مثبت باشد، به این معنی است که در گذشته عفونت هپاتیت A داشته‌اید یا برای محافظت در برابر آن واکسن‌هایی زده‌اید.
درمان هپاتیت A
هیچ دارویی برای درمان هپاتیت A وجود ندارد و پزشک داروهایی را برای بهبود علائم بیمار تجویز می کند که به آن مراقبت یا درمان حمایتی می گویند . همچنین بررسی عملکرد کبد توسط آزمایشاتی برای اطمینان از روند بهبود نیز صورت می گیرد
روش های زیر کمک می کند دوران نقاحت راحت تری داشته باشید :
- کمی استراحت کنید: احتمالاً احساس خستگی و بیماری خواهید کرد و انرژی کمتری نسبت به حالت معمول خواهید داشت.
- سعی کنید غذا بخورید. حالت تهوعی که گاهی با هپاتیت A همراه است می‌تواند غذا خوردن را سخت کند. ممکن است خوردن میان وعده در طول روز راحت‌تر از خوردن وعده‌های غذایی کامل باشد. برای اطمینان از دریافت مواد مغذی کافی، به سراغ غذاهای پرکالری بروید و به جای آب، آب میوه یا شیر بنوشید. در صورت استفراغ، نوشیدن مایعات نیز به هیدراته نگه داشتن بدنتان کمک می‌کند.
- از مصرف نوشیدنی‌های الکلی خودداری کنید. وقتی به ویروس مبتلا هستید، کنترل داروها و الکل برای کبد شما دشوارتر است. به علاوه، نوشیدن الکل می‌تواند منجر به آسیب بیشتر به کبدتان شود. در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید، از جمله داروهای بدون نسخه، به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا ممکن است به کبد شما آسیب برساند.
واکسن هپاتیت A
استفاده از واکسن هپاتیت A برای افراد بزرگسال تا 95 درصد در پیشگیری از این بیماری موثر است و تا حدود 20 سال در بدن فرد باقی می ماند در مورد کودکان میزان تاثیر پذیری 85 در صد است و 15 تا 20 سال نیز موثر است. توصیه می شود که حتما افراد زیر واکسن هپاتیت A را دریافت کنند :
- کودکان 1 ساله
- مردانی که با جنس موافق رابطه دارد
- افرادی که مشکل انعقاد خون دارند
- کسانی که بی‌خانمان هستند
- افرادی که در تماس مستقیم با فرد مبتلا به ویروس هستند
- افرادی که از مواد مخدر استفاده می‌کنند
- افرادی که بیماری کبدی طولانی مدت دارند
- هرکسی که می‌خواهد در برابر ویروس محافظت شود
واکسن هپاتیت A شامل دو تزریق به فاصله 6 ماه است. علاوه بر این یک واکسن ترکیبی برای هپاتیت A و B وجود دارد که طی سه تزریق در طول 6 ماه انجام می‌شود.
عوارض هپاتیت A
این بیماری ممکن است به ندرت باعث ایجاد نارسایی کبدی شود ولی در بیشتر موارد عارضه طولانی مدتی ندارد
