تفاوت های سیستم قلبی عروقی زنان با مردان
مطالعات صورت گرفته بر تفاوت های میان سیستم قلب و عروق زنان و مردان، نشان داده است که مواردی در مقیاس میکروسکوپی، باعث شده اند تا تجربه بیماری های قلبی در مردان و زنان، متفاوت باشد. برخی از این تفاوت ها عبارت است از:
- آناتومی و ساختار سیستم قلب و عروق: مشخص شده است که رگ های خونی و حفره های قلب در زنان، نسبت به مردان کوچک تر بوده و دیواره های بطنی (محفظه های پمپاژ) نازک تری دارند.
- تعداد گلبول های قرمز: کم بودن گلبول های قرمز در زنان، موجب شده است که آنها نتوانند اکسیژن زیادی را دریافت یا حمل کنند.
- سازگاری قلبی عروقی: مطالعات نشان داده است که زنان نسبت به تغییرات ناگهانی ارتفاع( مانند ایستادن سریع پس از دراز کشیدن)، حساس تر بوده و درنتیجه، افت فشارخون به طور ناگهانی را بیشتر تجربه می کنند.
- هورمون ها: در حالت عادی، سطح استروژن و پروژسترون در زنان بالاتر است، این در حالی است که میزان هورمون تستوسترون نیز در مردان بالاتر است. هریک از این هورمون ها می توانند بر جنبه های مختلفی از سلامت قلب و عروق افراد تأثیر بگذارند.
عوامل خطر برای بیماری قلبی در زنان
براساس گفته انجمن قلب آمریکا (AHA):« برای محافظت از خود در برابر حمله قلبی، باید عوامل خطر زا را کاهش دهید و علائم خطری که باید مراقب آنها باشید را بشناسید». از آنجایی که بیماری عروق کرونر، یک بیماری قلبی شایع در زنان است که می تواند جان افراد را به خطر بیاندازد، آگاهی از این بیماری و علائم آن، ممکن است کمکی برای نجات جان زنان از این بیماری باشد.
عامل حمله قلبی، پلاک غنی از کلسترولی است که در دیواره شریان های قلبی ایجاد میشود. شکل گیری این پلاک ها از همان اوایل کودکی آغاز شده و با گذشت زمان بزرگتر میشود. حمله قلبی زمانی ایجاد میشود که پلاک تشکیل شده آنقدر رگ را تنگ کند که دیگر خون نتواند از آن عبور کند یا بالارفتن فشار خون، باعث ترکیدگی رگی که پلاک در آن تشکیل شده است، میشود.
تعدادی از عوامل خطر بروز بیماری های قلبی در زنان، مانند فشار خون بالا، رژیم غذایی نامناسب، دیابت کنترل نشده و کم تحرکی قابل تغییر هستند. با این حال، برای عوامل خطری مانند ژنتیک و افزایش سن نمیتوان کاری انجام داد. هر چه عوامل خطر بیشتری داشته باشید (برای مثال سیگاری، چاق و مبتلا به پرفشاری خون باشید)، احتمال وقوع حمله قلبی در شما بیشتر است.
علائم بیماری های قلبی در زنان
با این حال، حتی اگر تمام این موارد را رعایت کنید، و زندگی سالمی داشته باشید، بازهم در خطر ابتلا به بیماری های قلبی قرار دارید. به گفته یکی از پزشکان حوزه قلب و عروق: حمله قلبی اغلب بدون هشدار قبلی رخ میدهد. به همین دلیل، دانستن علائم هشداردهنده انواع بیماری های قلبی میتواند به دریافت درمان اورژانسی و نجات زندگی کمک کند.
شایعترین علائم حمله قلبی عبارت اند از:
- احساس فشار شدید
- پری یا درد در مرکز قفسه سینه که بیش از چند دقیقه طول بکشد.
- گسترش درد به شانه ها، گردن یا بازوها
- ناراحتی قفسه سینه همراه با سبکی سر، غش، تعریق، حالت تهوع یا تنگی نفس
درکنار علائم گفته شده، برخی علائم بیماری های قلبی وجود دارد که بیشتر زنان آنها را تجربه میکنند. ازجمله:
- درد غیر معمول قفسه سینه
- معده یا درد شکم
- حالت تهوع یا سرگیجه
- تنگی نفس و مشکل در تنفس
- اضطراب، ضعف یا خستگی غیر عادی
- تپش قلب، عرق سرد، یا رنگ پریدگی
پیشگیری از ابتلا به بیماری قلبی در زنان
پیشگیری از بیماری قلبی قبل از وقوع آن، بهترین راه حل است. داروبین برای پیشگیری از ابتلا به بیماری های قلبی در زنان، موارد زیر را توصیه میکند:
- ترک سیگار: سرطان ریه تنها عارضه خطرناک سیگار کشیدن نیست. احتمال حمله قلبی در افراد سیگاری دو برابر بیشتر از افراد غیرسیگاری است. بسیاری از مطالعات نشان میدهد، که سیگار، عامل اصلی ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب است که منجر به حمله قلبی میشود. اگر نمیتوانید به تنهایی سیگار را ترک کنید، از پزشک خود برای ترک سیگار کمک بخواهید.
- درمان کلسترول بالا: کلسترول یک نوع مولکول چربی است که در خون یافت میشود. کلسترول بالا در خون، باعث تشکیل پلاک کلسترولی در عروق میشود. پزشکان توصیه میکنند، که پس از سن 21 سالگی، سطح کلسترول خون خود را حداقل هر 5 سال چک کنید. اگر کلسترول خون شما بالاست (بالاتر از 200)، باید کلسترول خود را در فواصل زمانی کوتاهتری چک کنید. پزشک میتواند با دارودرمانی، توصیه به ورزش و اصلاح رژیم غذایی، به شما کمک کند تا رژیم غذایی خود را کاهش دهید.
- درمان پرفشاری خون: هر دو سال یکبار غربالگری فشار خون را انجام دهید. اگر فشار خون بالا دارید، به پزشک مراجعه کنید، تا درصورت نیاز، داروهای لازم برای شما تجویز شود. فشار خون بالا یک بیماری جدی است که بدون هیچ علامتی، باعث میشود قلب سختتر کار کند، دیواره های سرخرگ ها ضعیف تر شوند، و چسبندگی پلاک ها افزایش پیدا کند.
- به طور منظم ورزش کنید: اکثر زنان تقریباً به اندازه کافی ورزش نمیکنند. ورزش کردن برای داشتن قلب سالم ضروری است. توصیه می شود که حداقل سه تا چهار جلسه 30 دقیقه ای در هفته ورزش کنید. (حتما ابتدا با پزشک خود مشورت کنید، تا ببیند آیا انجام ورزش برای شما بی خطر است یا خیر).
- وزن خود را مدیریت کنید: شاخص توده بدنی (BMI) بین 21 تا 25 ایده‌آل است. BMI برابر است با وزن فرد بر حسب کیلوگرم تقسیم بر مجذور قد بر حسب متر. اگر BMI شما بالاتر از 25 باشد، ممکن است در معرض خطر ابتلا به بیماری قلبی باشید. اگر اضافه وزن دارید، بهتر است با رعایت رژیم غذایی اصولی و مناسب، وزن خود را به تدریج، به محدوده نرمال بازگردانید. اگر در کاهش وزن مشکل دارید، با پزشک خود مشورت کنید، پزشک میتواند راه های موثری را برای کاهش وزن به شما پیشنهاد کند.
- دیابت خود را کنترل کنید: بیماری دیابت خطر ابتلا به بیماری قلبی در زنان را افزایش می دهد، به خصوص اگر در مصرف دارو یا رژیم غذایی خود بی احتیاطی کنید. اگر دیابت دارید، با پزشک خود درباره راه های کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی مشورت کنید.
- به ژنتیک و سابقه خانوادگی خود دقت کنید: اگر اعضای نزدیک خانواده شما (پدربزرگ و مادربزرگ، والدین، خواهر و برادر) بیماری قلبی داشته باشند، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری های قلبی باشید. حتماً پزشک خود را از سابقه خانوادگی خود مطلع کنید. با این حال، به یاد داشته باشید که نداشتن اعضای خانواده مبتلا به بیماری قلبی باعث مصونیت شما نمیشود. سبک زندگی و عادات شما، همچنان نقش پررنگی در ابتلا به بیماری های قلبی دارد.
- درمان جایگزین هورمونی: خطر حملات قلبی در زنان، پس از یائسگی بیشتر است. درمان جایگزینی هورمونی (HRT) ممکن است این خطر را کاهش دهد، اما لزوماً باعث حذف پلاک های موجود نمیشود. با پزشک خود در رابطه با HRT مشورت کنید.
جمع بندی
بنابراین، سعی کنید تا با انجام موارد ذکر شده، ریست ابتلا به بیماری های قلبی را در زنان کاهش دهید. همچنین، اگر هر یک از علائم این بیماری ها را دارید، باید در سریعترین زمان ممکن از نظر حمله قلبی بررسی شوید. اگر مشکل شما ناشی از حمله قلبی نباشد چیزی را از دست نداده اید، اما اگر دچار حمله قلبی شده باشید، ثانیه‌ها میتوانند تفاوت میان مرگ و زندگی را رقم بزنند.
