داروهای دیابت
درمان دیابت همیشه از دو خط درمانی میگذرد:
- درمان دارویی دیابت
- تغییر در سبک زندگی
داروهای دیابت هیچ گاه به تنهایی نمیتتوانند اثر گذار باشند و در کنار این دارو ها همواره باید تغییرات در سبک زندگی را انجام داد. همچنین نوع داروی دیابتی بر اساس نوع دیابت متفاوت است.
در درمان دارویی دیابت نوع 2، بیشتر از فرم خوراکی استفاده میشود و در درمان نوع یک دیابت از فرم تزریقی مانند انسولین ها استفاده میگردد. با توجه به اینکه دیابت بر اساس تولید یا مقاومت به انسولین شکل میگیرد. بیشتر دارو های دیابتی با اثر بر تولید انسولین در بدن عمل میکنند.
انواع داروهای دیابت
بصورت کلی دو نوع داروی دیابتی وجود دارد؛ نوع خوراکی و تزریقی. همانگونه که در بالا بیان شد دیابت نوع 2 بیشتر از نوع خوراکی استفاده میشود. مهمترین داروهای دیابتی شامل:
- متفورمین
- گلی بن کلامید
- سیتاگلیپتین
- لیناگلیپتین
- گلی کلازید
- تولبوتامید
- آکاربوز
میباشند. داروهای بالا بیشتر در دیابت نوع دوم و برای مقاومت به انسولین تجویز میشوند. همچنین احتمالا نام داروی تزریقی انسولین را شنیده اید. این آمپول در دیابت نوع یک و برای تنظیم انسولین در خون استفاده میگردد.
داروبین: در مورد داروهای دیابتی نکات بسیار زیادی میتوان اشاره نمود. هیچ دارویی را بدون تجویز پزشک مصرف نکنید. شما میتوانید در داروبین نام داروی خود را جستجو کرده و از نحوه مصرف و عوارض داروی دیابتی خود آگاه شوید.
بهترین مسکن برای دیابتی ها
- ایبوپروفن
- انواع nsaid
داروهای استروئیدی ممکن است که خطر بیماری های قلبی را در افراد دیابتی بالا ببرند. مسکن هایی مانند استامینوفن برای افراد دیابتی بی خطر تر هستند اما باز هم تاکید میشود که داروهای مصرفی خود را با متخصص چک نمایید زیرا ممکن است برخی از داروهای دیابتی با مسکن ها تداخل داشته باشند.
قرصهای خوراکی برای درمان دیابت
دیابت از آن دسته از بیماری هایی است که در بسیاری از خانواده ها وجود دارد. کم و بیش بسیاری از افراد نام داروهایی را که برای درمان و کنترل این بیماری استفاده میشود را میدانند. اما واقعا هر یک از این داروها دقیقا برای درمان دیابت چه میکند و چه تفاوتی بین این دارو ها وجود دارد. این سوالی است که ما به دنبال پاسخ دادن به ان هستیم.
به طور مثال اکثر افراد مبتلا به دیابت نوع 2 درمان خود را با متفورمین شروع میکنند، متفورمین قرصی است که به کبد کمک میکند تا قند کمتری تولید کند. متفورمین همچنین باعث می شود عضلات شما انسولین را بهتر جذب کنند. این قرص به بدن شما اجازه می دهد تا گلوکز را بهتر از قبل استفاده کند. شاید به این علت ها است که پزشکان این قرص را برای افراد دارای دیابت نوع 2 به شکلی گسترده تجویز میکنند. اما تمام خط درمانی برای دیابت محدود به متفورمین نیست. انواع و دسته های بسیاری از دارو ها برای دیابت وجود دارد که در ادامه این مطلب در داروبین به تفصیل بررسی خواهیم کرد.
انواع دسته های داروهای دیابتی
بصورت کلی میتوان داروهای درمان دیابت را در دسته بندی های زیر قرار داد. هر چند که نام این دسته ها ممکن است برای شما نا آشنا باشد ولی این دسته بندی ها بر اساس شرایط بیمار به متخصص کمک میکند تا بهترین دارو ممکن را برای بیمار مبتلا به دیابت تجویز کند.
- مهارکننده های آلفا گلوکوزیداز
-
قرص های تسکین دهنده اسید صفراوی
- مهارکننده های DPP-4
-
آگونیست های گیرنده GLP-1
- قرصهای Meglitinides
- قرصهایمهارکننده های SGLT2
- سولفونیل اوره ها
- قرصهای Thiazolidinediones
- انسولین
در ادامه این متن به بیان داروهای موجود در هر دسته خواهیم پرداخت. همچنین اگر نام داروی مورد نظر خود را میدانید کافی است که در داروبین جستجوی خود را انجام دهید تا دقیق تریت اطلاعات مربوط به داروهای دیابتی را دریافت کنید.
انواع قرصهای مهارکننده های آلفا گلوکوزیداز
این دسته از دارو های دیابتی با جلوگیری از تجزیه غذاهای نشاسته ای که میخورید، مانند سیب زمینی و نان، به کاهش قندخون شما کمک میکنند.
دو تا از مهمترین این داروهای دیابتی شامل:
آکاربوز
عملکرد آکاربوز؛ با مسدود کردن آنزیم هایی که به هضم نشاسته کمک می کنند، افزایش قند خون را آهسته تر میکند. عوارض جانبی این نوع داروها شامل ناراحتی معده (نفخ، اسهال، حالت تهوع، گرفتگی عضلات) میباشد.
قرص های تسکین دهنده اسید صفراوی
قرصای این دسته سطح کلسترول بد (LDL) را در بدن شما کاهش می دهند و همچنین به نظر میرسد که گلوکز را کاهش می دهند. قرص هایی مانند کولسولام از این دسته هستد. اگر مشکلات کبدی دارید و نمیتوانید سایر قرص های دیابت را مصرف کنید، ممکن است بتوانید این دارو را با خیال راحت مصرف کنید.
انواع قرصهای مهارکننده های DPP-4
این دسته از قرص ها با با کاهش سطح قندخون به کنترل دیابت شما کمک می کنند. پزشک ممکن است برای شما یکی از این داروها را تجویز کند:
- آلوگیپتین
- لیناگلیپتین
- ساکساگلیپتین
- سیتاگلیپتین
آلوگلیپتین
عملکرد این دارو؛ وقتی قند خون خیلی بالا باشد، سطح انسولین افزایش پیدا می کند و باعث می شود که کبد قند کمتری تولید کند. این داروها باعث افزایش وزن نمی شوند. ممکن است آنها را به تنهایی یا با داروی دیگری مانند متفورمین مصرف کنید.
متفورمین
- ناراحتی معده (تهوع، اسهال)
- احساس طعم فلزی در دهان
لیناگلیپتین
وقتی قند خون خیلی بالاست، دارو دیابتی لیناگلیپتین سطح انسولین را افزایش می دهد و فرآیند تولید قند در کبد را کاهش می دهد. این داروها باعث افزایش وزن نمی شوند. ممکن است آنها را به تنهایی یا با داروی دیگری مانند متفورمین مصرف کنید.
آگونیست های گیرنده GLP-1
این دسته از دارهای دیابتی به بدن شما میگویند که باید انسولین بیشتری بسازد و هضم را کند می کند تا احساس سیری کنید. این آگونیست ها عبارتند از:
- دولاگلوتاید
- اگزناتاید
- اگزناتید با رهش طولانی
- لیراگلوتاید
- سماگلوتاید
انواع قرصهای Meglitinides
این نوع از داروهای درمان دیابت شامل موارد زیر است:
- ناتگلینید
- رپاگلینید
این داروها به بدن شما کمک میکنند تا انسولین بیشتری بسازد. این داروها باید قبل از غذا مصرف شوند.
ناتگلینید
در صورتی که سطح قند خون خیلی بالا باشد، لوزالمعده را تحریک می کند تا انسولین بیشتری ترشح می کند. عوارض جانبی ناتگلینید عبارتند از:
- قند خون پایین
- ناراحتی معده
انواع قرصهایمهارکننده های SGLT2
پزشک ممکن است با توجه به شرایط بیماری شما یکی از داروهای این دسته را تجویز کند:
- کاناگلیفلوزین
- داپاگلیفلوزین
- امپاگلیفلوزین
- Ertugliflozin
این داروها به کلیه های شما کمک میکنند تا با حذف گلوکز اضافه از خون و انتقال آن به ادرار بدن را از شر گلوکز اضافه خلاص کنند. امپاگلیفلوزین همچنین منجر به کاهش خطر مرگ قلبی- عروقی یا بستری شدن بدلیل نارسایی قلبی در بخش بیماران با نارسایی قلبی، می شود.
داپاگلیفلوزن
امپاگلیفلوزین
قرصهای سولفونیل اوره ها
این داروها به لوزالمعده شما کمک میکنند تا انسولین بیشتری بسازد. ممکن است نیاز به مصرف داروهایی همچون موارد زیر داشته باشید:
- کلرپروپامید
- گلیمپراید
- گلیپیزید
- گلایبورید
کلرپروپامید
- قند خون پایین
- ناراحتی معده
- بثورات پوستی یا خارش
- افزایش وزن
تولبوتامید
عملکرد: با تحریک لوزه المعده برای ترشح انسولین بیشتر داروی ضد دیابتی تولبوتامید قند خون را کاهش می دهد. این دارو در پزشکی «سولفونیل اوره» نامیده می شود. دارو به اندازه سولفونیل اوره های جدید استفاده نمی شود. عوارض جانبی این نوع دارو عبارتند از:
- قند خون پایین
- ناراحتی معده
- بثورات پوستی یا خارش
- افزایش وزن
انواع قرصهای Thiazolidinediones
این داروها شامل:
- پیوگلیتازون
- روزیگلیتازون
- پراملینتاید
این داروها کمک میکنند تا انسولین در ماهیچه ها یا بافت های چربی بهتر عمل کند. همچنین مصرف داروهای نظیر پیوگلیتازون ممکن است که به کبد شما این اجازه را بدهند تا قند کمتری تولید کند.
پیوگلیتازون
- نارسایی کبد
- عفونت تنفسی
- سردرد
- رتانسیون (احتباس ادراری)
داروهای ترکیب دیابتی
- آلوگیپتین و متفورمین
- آلوگلیپتین در ترکیب با پیوگلیتازون
- داپاگلیفلوزین و متفورمین
- امپاگلیفلوزین و لیناگلیپتون
- امپاگلیفلوزین و متفورمین
- متفورمین و گلیپیزید
- متفورمین و گلیبورید
- لیناگلیپتین و متفورمین
- پیوگلیتازون و گلیمپراید
- متفورمین و رپاگلینید
- روزیگلیتازون و گلیمپراید
- روزیگلیتازون و متفورمین
- ساکساگلیپتین و متفورمین
- سیتاگلیپتین و متفورمین
انسولین
یکی از شناخته شده ترین داروهای درمان دیابت نوع 1 انسولین است. انسوین ها انواع مختلفی دارند. این دارو کمک میکند تا قند خون به سلول های بدن شما منتقل شوند در نتیجه میتوانید به عنوان انرژی از این قندها استفاده کنید و سالم بمانید.
اگر نیاز هست که انسولین مصرف نمایید، احساس نکنید که در مدیریت دیابت خود ناموفق بوده اید. بدن هر فردی متفاوت است. انسولین معمولا برای بیماران دیابت نوع 1 تجویز میشود اما اگر برای مدت طولانی است که مبتلا به دیابت نوع 2 یوده اید، قندخون خیلی بالا داشته اید، یا مشکلات سلامتی دیگری داشته اید که امر کنترل گلوکز را برای شما سخت میکند، ممکن است نیاز داشته باشید تا در کنار قرص ها، انسولین را نیز تزریق کنید.
انسولین یک هورمون است. اکثر افراد انسولین را به چربی پوستشان تزریق می کنند. پزشک شما تشخیص خواهد داد که چه مقدار انسولین نیاز است که به صورت روزانه مصرف نمایید تا بدن خود را سالم نگه دارید. برخی از انواع انسولین به سرعت عمل می کنند. دیگر انواع برای مدت طولانی در بدن اثر خواهند داشت تا سطح قندخون را پایدار نگه دارند. میتوانید انسولین را با استفاده از سرنگ یا قلم انسولین به خود تزریق کنید. یا میتوانید از پمپ انسولین یا دستگاه تزریق سرمی انسولین یا Insulin infuser ( منظور از تزریق سرمی یعنی مانند تزریق سرم، تزریق به رگ خونی صورت میپذیرد و مدتی طول میکشد تا به طور کامل انسولین تزریق شود) استفاده کنید. پزشک شما این دستگاه ها را زیر پوست شما قرار می دهد تا در زمانی که به آن نیاز دارید به شما انسولین تزریق کند.
انواع انسولین شامل :
- انسولین آسپارت
- انسولین دگلودک
- انسولین دتمیر
- انسولین لیسپرو
- انسولین گلارژین
- انسولین گلولیزین
- انسولین ایزوفان
انسولین استنشاقی
یک کارتریج را که حاوی مقداری از انسولین پودری و سریع الاثر است، در یک دستگاه نبولایزر(تنفسی) قرار میدهید و قبل از غذا یا بلافاصله پس از شروع غذا خوردن استنشاق میکنید. انسولین به سرعت از سلول های ریه وارد جریان خون می شود. این نوع انسولین جایگزین انسولین با اثر طولانی (غیراستنشاقی) نمی شود. اگر سیگاری هستید و یا به بیماری ریوی طولانی مدت، مانند آسم یا COPD (انسداد ریوی مزمن) مبتلا هستید، نباید از این دارو استفاده کنید. همچنین مصرف این دارو برای درمان کتواسیدوز دیابتی توصیه نمی شود.
عوارض و تداخلات مهمترین داروهای دیابتی
داروهای خود را به روش صحیح مصرف کنید
از توصیه های پزشک پیروی کنید. نیاز خواهید داشت تا بعضی از داروها را با غذا استفاده کنید تا به کم شدن عوارض جانبی آن کمک کند.
همچنین مهم خواهد بود که از دستورالعمل های داروساز درباره نحوه ذخیره و نگهداری داروی خود، پیروی کنید. اگر به آن طریق که داروساز ذکر کرده عمل کنید، دارو تازه و موثر باقی خواهد ماند.
اگر در حال مصرف داروهایی هستید باید از مصرف الکل بپرهیزید، داروهایی همچون متفورمین. زمانی که دیابت نوع 2 دارید، ممکن است تاثیر نوشیدنی های الکل دار را بیش از دیگر افراد احساس کنید. در صورت مصرف این نوشیدنی ها، جانب احتیاط را رعایت کنید.
بیگوانیدها ،متفورمین
- ضعف، خستگی یا خواب آلودگی غیرمعمول
- تنگی نفس
- درد عضلانی غیرطبیعی
- مشکلات ناگهانی معده، مانند استفراغ
- آمیلوراید
- سفالکسین
- سایمتیدین
- دیگوکسین
- پروکائین آمید
- پیریمتیامین
- کینیدین
- کینین
- تری متوپریم
- وانکومایسین
سولفونیل اوره ها
- افزایش وزن
- تیرگی ادرار
- ناراحتی معده
- بثورات پوستی
- حساسیت به نور خورشید
- ضد قارچ های آزول، از جمله فلوکونازول و کتوکونازول
- برخی آنتی بیوتیک ها مانند کلرامفنیکل، سیپروفلوکساسین، کلاریترومایسین، ایزونیازید، ریفامپین و سولفاسالازین
- داروهای کاهش دهنده کلسترول، مانند کلوفیبرات و جم فیبروزیل
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای
- مسدود کننده های H2 داروهای کاهش دهنده اسید معده
- داروهای نقرس، مانند پروبنسید
- برخی از داروهای فشار خون بالا، از جمله مهارکننده های ACE و بوسنتان
- مسدود کننده های بتا
- کورتیکواستروئیدها
- مسدود کننده های کانال کلسیم
- داروهای ضد بارداری خوراکی
- دیورتیک های تیازیدی
- داروهای تیروئید
مگلیتینیدها
- ضد قارچ های آزول
- آنتی بیوتیک های خاص، از جمله ریفامپین و ایزونیازید
- برخی از داروهای فشار خون بالا، مانند مسدود کننده های کانال کلسیم، مسدود کننده های بتا، و دیورتیک های تیازیدی
- کورتیکواستروئیدها
- استروژن
- نیکوتینیک اسید
- داروهای ضد بارداری خوراکی
- فنوتیازین ها
- فنی توئین
- مکمل های تیروئید
- مهارکننده های مونوآمین اکسیداز
- مسکن های ضدالتهابی غیراستروئیدی
- پروبنسید
- سالیسیلیک اسید
- سولفونامیدها
تیازولیدین دیون ها
- فلووکسامین
- جم فیبروزیل
- کتوکونازول
- ریفامپیسین
- تری متوپرین
- مسکن های ضدالتهابی غیراستروئیدی
- سولفونیل اوره ها
- نیترات ها
مهارکننده های آلفا گلوکوزیداز
مهارکننده DPP-4
- آتازاناویر و ریتوناویر
- کلاریترومایسین، ریفامپین و ریماکتان
- دیلتیازم
- کتوکونازول
مهارکننده SGLT2
کاناگلیفلوزین، داپاگلیفلوزین، امپاگلیفلوزین، ارتوگلیفلوزین، مهارکننده SGLT2 محل اثر آن ها کلیه ها بوده و قند اضافی را از طریق ادرار از خون دفع می کنند.
کاناگلیفلوزین
عملکرد کاناگلیفلوزین؛ میزان گلوکز خروجی از بدن را در ادرار افزایش می دهد و از جذب مجدد گلوکز توسط کلیه ها جلوگیری می کند. عوارض جانبی این دارو می تواند شامل موارد زیر باشد:
- عفونت های قارچی واژن
- عفونت های دستگاه ادراری
- سرگیجه، غش
- کتواسیدوز یا کتوزیس
- افزایش ریسک شکستگی استخوان
- کاهش تراکم معدنی استخوان