دندان قروچه چیست؟

دندان قروچه چیست؟

به فشردن یا ساییدن ناخودآگاه دندان‌ها روی هم دندان قروچه یا بروکسیسم (Bruxism) می‌گویند. این حالت که با ایجاد فشار بیش از حد روی دندان‌ها و فک همراه است ممکن است در خواب یا بیداری رخ بدهد. 

به‌هم‌زدن و ساییدن دندان‌ها اگر تنها در موارد خاص و با فاصله‌ی زیاد اتفاق بیفتند، معمولا آسیبی به همراه ندارد؛ اما تکرار منظم این مشکل به دندان‌ها آسیب می‌زند و ممکن است به ایجاد درد در فک، دندان‌ها و مفاصل گیجگاهی - فکی و حتی سردرد منجر شود.

علائم دندان قروچه

بسیاری از افراد مبتلا به بروکسیسم تا زمانی که متوجه علائم آن نشوند از مشکل خود مطلع نمی‌شوند. در اغلب مواقع این دندانپزشک شماست که از روی اولین نشانه بروکسیسم که خراب‌شدن دندان‌هاست به وجود این مشکل پی می‌برد. آشنایی با نشانه های بروکسیسم به شما کمک می‌کند تا بهتر بتوانید احتمال ابتلا به این مشکل را در خود یا فرزندتان بررسی کنید. البته توجه داشته باشید که علائم این مشکل در هر فردی ممکن است به شکل متفاوتی بروز کند؛ بااین‌حال، مهم ترین نشانه های دندان قروچه عبارت‌اند از:

• حساسیت شدید دندان‌ها به‌ویژه به مایعات سردوگرم و مواد غذایی شیرین
• گردن درد و شانه درد
• درد شدید صورت
• قفل شدن فک (یعنی فک درست باز و بسته نشود)
• دردی شبیه به گوش‌درد (بدون نشانه‌ای از وجود عفونت یا مشکل دیگری در گوش)
• زخم شدن بافت داخلی گونه‌ها (بر اثر حرکات شدید دندان‌ها روی هم)
• سردرد خفیف (که از گیجگاه شروع می‌شود)
• سردردهای تنشی
• سردردهای صبحگاهی هر روزه (که هم‌زمان با بیدار شدن شروع می‌شوند)
• آسیب‌دیدگی ترمیم‌ها و پرکردگی‌های دندان‌ها
• خرابی غیرعادی دندان‌ها (مانند صاف شدن یا پریدن لبه‌ی دندان‌ها، لق شدن آنها و ازبین‌رفتن مینای دندان)
• پریدن از خواب (معمولا به دلیل بیدار شدن بر اثر صدای قروچه کردن)
• فشار دادن دندان‌ها یا ساییدن آنها روی هم (که ممکن است هم اتاقی یا همسر شما متوجه آن شود)

انواع دندان قروچه

باتوجه‌به اینکه بروکسیسم هم ممکن است در خواب رخ بدهد و هم در بیداری، متخصصین انواع دندان قروچه را به‌صورت زیر طبقه‌بندی کرده‌اند:

دندان قروچه در بیداری

این نوع بروکسیسم در طول روز رخ می‌دهد و معمولا هنگام تلاش برای تمرکز یا بروز مشکلات عاطفی مانند استرس، خشم یا اضطراب اتفاق می‌افتد. معمولا برای این نوع قروچه کردن درمان خاصی لازم نیست؛ تنها بایستی تلاش کنید حواستان به خودتان باشد و در صورت فشردن دندان ها یا ساییدن آنها سریع جلوی خودتان را بگیرید. یافتن و از بین بردن عامل اصلی مشکل نیز می‌تواند به کاهش شدت آن کمک کند.

دندان قروچه در خواب

دندان قروچه شبانه در طول خواب و بر اثر حرکت عضلات جونده و ساییده شدن دندان‌ها روی هم رخ می‌دهد. به دلیل بروز این نوع دندان قروچه در هنگام خواب و ناهشیاری، معمولا آگاه شدن از آن بسیار مشکل‌تر است و تا زمانی که علائم بیرونی آن ظاهر نشود یا همسر یا فرد دیگری که با فرد مبتلا در یک اتاق می‌خوابد متوجه صدای آن نشود فرد از آن مطلع نمی‌شود.

تفاوت انواع دندان قروچه

باوجوداینکه هر دو نوع بروکسیسم با مشکل جویدن و فشار دادن دندان‌ها همراه هستند، متخصصین آنها را دو مشکل مجزا در نظر می‌گیرند؛ چرا که تفاوت‌هایی میان آنها وجود دارد، از جمله اینکه:

• با اینکه دندان قروچه در بیداری شایع‌تر از دندان قروچه در شب است، اما، حالت دوم معمولا با مضرات بیشتری همراه است. ازآنجایی‌که فرد مبتلا به بروکسیسم شبانه در حالت خواب به سر می‌برد، تصوری از قدرت فک خود ندارد و دندان‌هایش را با فشار خیلی بیشتری روی هم می‌ساید.
• بروکسیسم در بیداری بیشتر در زنان شایع است. اما میزان شیوع دندان قروچه شبانه در زنان و مردان برابر است.
• افراد مبتلا به مشکل دندان قروچه در خواب معمولا صبح‌ها که بیدار می‌شوند بیشتر دندان‌هایشان را روی هم می‌سایند و در طی روز و به‌مرور وضعیتشان بهتر می‌شود. از طرف دیگر، مبتلایان به بروکسیسم روزانه صبح‌ها نشانه‌ی خاصی ندارند و مشکلشان در طول روز عود می‌کند و به‌مرور حادتر می‌شود.

علت دندان قروچه

با وجود قدمت بالای این مشکل هنوز نمی‌توان با قطعیت تشخیص داد که علت دندان قروچه در خواب چیست؛ در اغلب موارد برای تشخیص علت دقیق این مسئله بایستی سوابق پزشکی و دندانپزشکی فرد مبتلا و همچنین سبک زندگی و ویژگی‌های روان‌شناختی او به طور دقیق مورد بررسی قرار بگیرند. به‌طورکلی، شایع‌ترین دلایل بروکسیسم عبارت‌اند از:

• آناتومی دندان‌ها: نامرتب بودن یا هم اندازه نبودن دندان‌ها می‌تواند باعث فشردن غیرارادی دندان‌ها روی هم شود. علاوه بر این خرابی دندان‌ها یا کشیدن آنها نیز می‌تواند این مشکل را به وجود بیاورد.
• دلایل ژنتیکی: بعضی پژوهش‌ها تأیید کرده‌اند که دلیل ابتلای بعضی افراد به بروکسیسم وراثت است؛ نیمی از افرادی که به این مشکل مبتلا هستند یکی دیگر از اعضای خانواده‌ی درجه یک آنها نیز از بروکسیسم رنج می‌برد.
• دلایل فیزیولوژیکی: بیماری‌های زمینه‌ای و اختلالاتی مانند بیماری هانتینگتون یا بیماری پارکینسون نیز می‌توانند باعث بروز دندان قروچه در سالمندان و بزرگسالان شوند.
• دلایل روان‌شناختی: خشم، استرس یا اضطراب بالا و همچنین افسردگی ممکن است افراد را به دندان قروچه عصبی مبتلا کنند. علاوه بر این، احتمال ابتلا به این مشکل در افرادی که دارای شخصیت تهاجمی، به‌شدت رقابت‌جو، یا بیش‌فعال هستند نیز وجود دارد.
• داروهای مصرفی: بعضی داروهای روانپزشکی مانند بعضی از انواع داروهای آنتی سایکوتیک، داروهای ضداضطراب و داروهای ضدافسردگی مانند مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) می‌توانند این مشکل را در افراد ایجاد کنند؛ در مواردی نیز قطع ناگهانی بعضی داروها باعث بروز این مسئله می‌شود.
• اختلالات خواب: بعضی اختلالات خواب مانند آپنه‌ی خواب، اختلالات خواب رِم (REM disorders)  و الگوی خواب نامنظم یا خر و پف کردن نیز ممکن است در بروز این مشکل نقش داشته باشند.
• سبک زندگی ناسالم: مصرف سیگار، مواد مخدر و همچنین مصرف بیش از حد کافئین و الکل نیز ممکن است علت بروز این مشکل در افرادی باشد که سبک زندگی ناسالمی دارند.

علاوه بر موارد بالا، بررسی روانشناسی دندان قروچه نشان می‌دهد عواملی مانند ابتلا به اختلال افسردگی ماژور (MDD)، اختلال اضطراب فراگیر (GAD)، اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD)، صرع، رفلاکس اسید معده (GERD) و اختلال وحشت شبانه نیز می‌توانند ریسک ابتلا به این مشکل را افزایش دهند. علاوه بر این، عامل سن نیز می‌تواند در بروز این مشکل نقش داشته باشد؛ چرا که مشکل دندان قروچه در کودکان بیشتر از بزرگسالان بروز می‌کند.

دندان قروچه در کودکان

دندان قروچه کودکان ممکن است از سن نوزادی و به‌محض درآمدن اولین دندان‌ها آغاز شود. این مشکل که بیشتر در پسران دیده می‌شود معمولا بین اعضای خانواده مشترک است؛ بااین‌حال، هنوز مشخص نیست که آیا علت آن ژنتیکی است یا عوامل دیگری مانند روش و محیط تربیت مشابه نیز در آن دخالت دارند. عوامل متعددی از جمله عوامل روان‌شناختی، سابقه‌ی خانوادگی و محرک‌های محیطی ممکن است علت دندان قروچه کودکان در خواب باشند. به‌طورکلی، مهم ترین دلایل دندان قروچه نوزادان و کودکان عبارت‌اند از:

• دندان درآوردن: مهم ترین علت دندان قروچه نوزادی تلاش برای تحمل و کنار آمدن با خارش لثه و درد خفیف ناشی از در آمدن دندان‌های جدید است. این موضوع در کودکان بالای 8 سال که در حال در آوردن دندان‌های دائمی هستند نیز دیده می‌شود.
• استرس یا اضطراب: بعضی از کودکان به دلیل تجربه‌ی فشارهای روانی و اضطراب به بروکسیسم مبتلا می‌شوند و از این حرکت غیرارادی به‌عنوان روشی برای تخلیه‌ی استرس خود استفاده می‌کنند.
• مشکلات دندان: نامرتب بودن دندان‌ها همان‌طور که باعث بروز دندان قروچه در بزرگسالی می‌شود ممکن است کودکان را نیز به این مشکل مبتلا کند.
• پَس‌دود سیگار یا سایر دخانیات: پژوهش‌های متعدد نشان داده‌اند که قرار گرفتن در معرض پَس‌دود سیگار یا هر نوع دخانیات دیگری احتمال ابتلا به این مشکل را افزایش می‌دهد.
• مصرف بعضی داروها: مصرف بعضی از داروها مانند داروهای آسم، داروهای ضدافسردگی یا ضداضطراب نیز ممکن است باعث بروز این مشکل شود. درصورتی‌که دندان قروچه کودک شما به طور ناگهانی و هم‌زمان با مصرف دارویی جدید شروع شده حتما موضوع را با پزشک او در میان بگذارید.
• انگل‌های گوارشی: بسیاری از محققین معتقدند که وجود انگل در سیستم گوارش می‌تواند باعث بروز دندان قروچه انگلی در کودکان و حتی بزرگسالان شود. البته در حال حاضر تنها این را با قطعیت می‌دانیم که بین انگل‌های گوارشی و بروکسیسم رابطه متقابل وجود دارد؛ اما اینکه کدام یک باعث و علت دیگری است هنوز مشخص نیست. بااین‌حال ازآنجایی‌که بروکسیسم در کودکان مبتلا به انگل‌های سیستم گوارش بیشتر دیده می‌شود، برای درمان این مشکل در کودک خود بهتر است ابتدا به حل مشکل گوارشی او بپردازید.
• بیماری‌های دیگر: گاهی اوقات دندان قروچه کودکان می‌تواند نشانه وجود بیماری‌های دیگری باشد، از جمله: عفونت گوش، اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی، اختلالات خواب مانند آپنه‌ی خواب، التهاب لوزه و در موارد نادر فلج مغزی اطفال. علاوه بر این، ب کودکان مبتلا به اختلالات عصبی رشدی یا طیف اوتیسم نیز بیشتر به این مسئله مبتلا می شوند.

برای درمان دندان قروچه در کودکان ابتدا بایستی ببینید علت این مشکل در کودک شما چیست و سپس برای برطرف کردن آن اقدام کنید. روش های درمان دندان قروچه کودکان تا حد زیادی به روش های به‌کاررفته برای بزرگسالان مشابه است؛ بااین‌حال توجه داشته باشید که مهم ترین راهکار این است که ابتدا علت مشکل کودک خود را شناسایی کنید و در صورت امکان آن را از برطرف کنید.

عوارض بیماری دندان قروچه

اگر برای شما هم این پرسش پیش آمده که آیا دندان قروچه خطرناک است یا نه؟ بایستی بدانید که این مشکل اگر شدید نباشد موجب عوارض جانبی خاصی نمی‌شود. بااین‌حال، اگر بروکسیسم حاد باشد و برای درمان آن اقدامی نشود ممکن است با عوارض جدی‌ای همراه باشد، از جمله:

• اختلال مفصل گیجگاهی - فکی که باعث می‌شود وقتی دهانتان را باز یا بسته می‌کنید صدای بلندی از فکتان شنیده شود.
• لق شدن یا شکستن دندان‌ها و آسیب دیدن تاج دندان‌ها (که به‌مرورزمان باعث می‌شود به ایمپلنت، روت‌کانال، بریج یا حتی دندان‌مصنوعی نیاز پیدا کنید)
• تحلیل لثه
• آسیب به فک
• کاهش یا از دست دادن شنوایی
• تغییر شکل صورت
• سردرد
• اختلالات خوردن
• بی‌خوابی
• بیدار کردن و ایجاد مزاحمت برای خواب همسر یا هم‌اتاقی‌ها
• افسردگی

تشخیص دندان قروچه

تشخیص دندان قروچه در بزرگسالان به‌ویژه اگر تنها هنگام بیداری اتفاق بیفتد به نسبت تشخیص این مشکل در کودکان راحت‌تر است. به‌طورکلی برای تشخیص این مشکل از روش های زیر استفاده می‌شود:

• معاینه توسط دندانپزشک: درصورتی‌که احتمال می‌دهید این مشکل در خودتان یا فرزندتان وجود داشته باشد بایستی به دندانپزشک متخصص مراجعه کنید تا دندان‌هایتان را با دقت معاینه کند. در صورت مشاهده‌ی علائم اولیه‌ی این مشکل، دندانپزشک با دقت بیشتری وضعیت فک و دندان‌های شما را بررسی می‌کند. در این مرحله ممکن است از شما خواسته شود از فکتان عکس رادیولوژی بگیرید تا بافت استخوانی زیر دندان‌ها نیز بررسی شود. در نهایت، درصورتی‌که علائم شما قطعی به نظر برسد و شدید باشد دندانپزشک مراحل درمان را آغاز می‌کند.
• تست خواب: قطعی‌ترین روش برای تشخیص بروکسیسم تست خواب یا پلی‌سومنوگرافی (Polysomnography) است؛ به این معنی که یک شب در کلینیک خواب بستری می‌شوید تا وضعیت شما با دقت بررسی شود. درست است که این روش ممکن است زمان‌بر و هزینه بر باشد؛ اما اگر مشکلات دیگری هم در خواب دارید (مانند اختلال آپنه‌ی خواب) بهترین و دقیق‌ترین روش تشخیصی محسوب می‌شود.
• کیت تست خانگی: یکی دیگر از روش های تشخیص بروکسیسم که در سال‌های اخیر از آن استفاده می‌شود دستگاه تست خانگی است. این روش نیازی به بستری در مراکز درمانی ندارد؛ بااین‌حال دقت آن به نسبت تست خواب در کلینیک‌های تخصصی کمتر است.
• مشاهدات سایرین: معمولا اولین فردی که متوجه دندان قروچه بزرگسالان می‌شود همسر یا هم اتاقی آنهاست که از صدای فشردن دندان های فرد مبتلا بیدار شده است. علائم دندان قروچه کودکان در خواب نیز اغلب توسط والدین یا خواهر و برادر آنها شناسایی می‌شود.

درمان دندان قروچه بدون دارو

اگر شما هم به بروکسیسم مبتلا باشید احتمالا اولین پرسشی که می‌پرسید این است که آیا دندان قروچه قابل درمان است یا خیر؟ همان‌طور که اشاره کردیم بروکسیسم روزانه معمولا نیازی به درمان ندارد؛ برای کنترل این مشکل بایستی تلاش کنید آگاهانه فشردن دندان هایتان را روی هم متوقف کنید. اما اگر شب‌ها و هنگام خواب دچار این مشکل می‌شوید بایستی حتما از پزشک یا دندانپزشک کمک بگیرید. برای درمان دندان قروچه در خواب روش های دارویی و غیر دارویی مختلفی وجود دارد که معمولا بسته به شرایط فرد ترکیبی از آنها به کار گرفته می‌شود. رایج‌ترین روش های درمان غیر دارویی بروکسیسم عبارت‌اند از:

• استفاده از محافظ دهان یا نایت گارد: نایت گارد دندان قروچه که به آن دندان قروچه گیر یا پد دندان قروچه هم می‌گویند محافظی است که دندانپزشک آن را به‌صورت سفارشی و بعد از قالب‌گیری از فک و دندان‌های شما آماده می‌کند و از شما می‌خواهد در زمان خواب یا هر زمانی که احتمال دارد دندان‌هایتان را روی هم فشار دهید آن را در دهان خود بگذارید. مهم‌ترین کاربرد نایت گارد این است که بین دندان‌های شما فاصله ایجاد می‌کند و از آسیبی که جویدن یا فشردن دندان ها به آنها وارد می‌کند جلوگیری می‌کند. درست است که استفاده از نایت گارد با سختی‌هایی همراه است؛ اما یکی از بهترین روش های جلوگیری از آسیب‌های بروکسیسم محسوب می‌شود.
• مرتب کردن دندان‌ها: بسیاری اوقات علت دندان قروچه کودکان در خواب نامرتب بودن دندان‌های آنهاست. در چنین مواردی بهترین درمان دندان قروچه ارتودنسی یا استفاده از سایر روش‌هایی است که به مرتب شدن دندان‌ها کمک می‌کنند.
• تزریق بوتاکس: در موارد حاد، ممکن است از تزریق بوتاکس برای درمان دندان قروچه در بزرگسالی استفاده شود. هر چند که ایمنی این روش برای افراد مبتلا به بروکسیسم هنوز کامل تأیید نشده، اما تأثیرات مثبت آن در شل کردن عضلات فک و تسکین درد میوفاسیالِ ناشی از این مشکل مشاهده شده است. توجه داشته باشید که استفاده از بوتاکس در درمان دندان قروچه تنها بایستی با تجویز و زیر نظر پزشک انجام شود؛ همچنین این روش موقتی بوده و تزریق بوتاکس برای کاهش درد بایستی هر سه تا چهار ماه یکبار تکرار شود.

درمان دندان قروچه با دارو

درصورتی‌که مشکل شما شدید نباشد پزشکان سعی می‌کنند آن را با روش های غیر دارویی درمان کنند؛ بااین‌حال، در موارد حاد از چند نوع دارو برای دندان قروچه استفاده می‌شود، از جمله:

• داروهای شل‌کننده عضلات: اگر دندان قروچه عصبی باشد و بر اثر استرس، اضطراب یا افسردگی رخ دهد ممکن است پزشک برای شما داروهایی از نوع شل‌کننده‌های عضلات تجویز کند.
• داروهای کاش فعالیت حرکتی: در مواردی که شدت بروکسیسم بالا باشد و عوارض آن از آسیب به دندان‌ها فراتر بروند، پزشک ممکن است برای کاهش فعالیت حرکتی فک‌ها از داروهایی مانند قرص کلونازپام استفاده کند.
• تیاگابین: یکی دیگر از داروهای نویدبخشی که به‌عنوان قرص برای درمان دندان قروچه تجویز می‌شود قرص تیاگابین است که در درمان حملات صرع نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد؛ البته دُز مصرفی این دارو برای درمان دندان قروچه بسیار کمتر از دُز مصرفی آن در درمان صرع است. این دارو که در گروه داروهای مهارکننده بازجذب گابا قرار می‌گیرد نوعی داروی ضدتشنج کمکی است.
• پرگولید: طبق تحقیقات انجام شده مصرف پرگولید (نوعی داروی تنظیم دوپامین) در دُزهای پایین می‌تواند به کاهش علائم بروکسیسم شدید کمک کند.

در مورد داروهای معرفی توجه داشته باشید که تمامی این داروها بایستی حتما با تشخیص و تجویز پزشک مصرف شوند و مصرف خودسرانه‌ی آنها می‌تواند عوارض متعددی به همراه داشته باشد.

درمان خانگی دندان قروچه در خواب

همان‌طور که اشاره کردیم برای درمان بروکسیسم معمولا از ترکیبی از چند روش استفاده می‌شود؛ بنابراین، می‌توانید در کنار درمان‌های دارویی و غیر دارویی یا به جای آنها از این راهکارهای درمان خانگی دندان قروچه استفاده کنید:

• ریشه‌ی سنبل‌الطیب: این گیاه دارویی که قرن‌هاست به‌عنوان آرام‌بخش و ضداضطراب طبیعی به کار می‌رود به بهبود کیفیت خواب و رفع اختلال‌های حرکتی مرتبط با خواب مانند بروکسیسم کمک می‌کند. برای بهره‌مندشدن از خواص ضد استرس ریشه‌ی سنبل‌الطیب می‌توانید آن را به‌صورت دم‌نوش میل کنید.
• شیر و زردچوبه: زردچوبه دارای خواص ضدالتهابی است که به تسکین درد عضلات فک کمک می‌کند. شیر نیز حاوی آمینواسیدِ تریپتوفان است که دستگاه عصبی را آرام کرده و به افزایش کیفیت خواب کمک می‌کند. به همین دلیل نوشیدن یک لیوان شیر گرم و زردچوبه قبل از خواب می‌تواند هم‌زمان شدت و عوارض دندان قروچه هنگام خواب را کاهش دهد. در صورت تمایل می‌توانید برای بهتر شدن طعم این ترکیب کمی عسل نیز به آن اضافه کنید.
• مواد غذایی حاوی منیزیم: منیزیم به آرامش اعصاب و تنظیم خلق کمک می‌کند؛ به همین دلیل استفاده از مواد غذایی سرشار از منیزیم مانند بادام، اسفناج، موز، ماهی، لوبیاچشم‌بلبلی، کره بادام‌زمینی و تخم کتان می‌تواند در درمان خانگی دندان قروچه مؤثر باشد. این مواد غذایی با کمک به شل شدن بافت‌های عضلانی و رگ‌های خونی از فشردن یا جویدن دندان‌ها جلوگیری می‌کنند. برای اضافه کردن منیزیم به رژیم غذایی خود می‌توانید از مکمل نیز استفاده کنید؛ اما بهتر است ابتدا نظر پزشک یا متخصص تغذیه‌ی خودتان را دراین‌ارتباط جویا شوید.
• دم‌نوش بابونه: سعی کنید شب‌ها به جای نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند قهوه یا چای از دم‌نوش‌های گیاهی به‌ویژه دم‌نوش بابونه استفاده کنید که هم باعث کاهش استرس می‌شود و هم علائم دندان قروچه عصبی را تا حد زیادی برطرف می‌کند.
• کمپرس گرم: اگر ناخودآگاه دندان‌هایتان را روی هم فشار می‌دهید، استفاده از کمپرس گرم می‌تواند به شل شدن عضلات فک و بهبود گردش خون در آن ناحیه کمک کند. برای نتیجه‌گیری بهتر از این روش خانگی درمان دندان قروچه قبل از خواب هر طرف صورت خود را به مدت پانزده دقیقه روی کیسه‌ی آبگرم قرار دهید.
• مدیریت استرس و اضطراب: نزدیک به 70 درصد از موارد دندان قروچه عصبی هستند؛ بنابراین، استفاده از روش‌های ریلکسیشن مانند مدیتیشن و مراقبه، یوگا، روان‌درمانی، و ورزش سبک و منظم می‌توانند در درمان این مشکل مؤثر واقع شوند.
• ورزش دادن و ماساژ فک: بعضی از انواع ورزش صورت و همچنین ماساژ عضلات این ناحیه می‌توانند در پیشگیری از دندان قروچه مؤثر واقع شوند. برای کنترل این مشکل سعی کنید در طول روز حواستان به طرز قرارگیری دندان‌هایتان روی هم باشد و دائما فاصله‌ی کوچکی را بین دندان‌های بالا و پایین حفظ کنید. همچنین فک خودتان را چندین بار ورزش دهید؛ یعنی دهانتان را تا جایی که اذیت نشوید باز کنید و سعی کنید با زبانتان دندان‌های جلویی‌تان را لمس کنید. این حرکت به شل شدن عضلات فک کمک می‌کند.

راه های جلوگیری از دندان قروچه

اگر به بروکسیسم شبانه مبتلا باشید اینکه بخواهید از فشردنِ ناخودآگاه دندان‌ها آن هم در خواب جلوگیری کنید در اغلب موارد امکان‌پذیر نیست؛ بااین‌حال اقداماتی هستند که می‌توانید با انجام آنها به پیشگیری از دندان قروچه در بیداری و خواب کمک کنید:

• مصرف نوشیدنی‌ها و مواد غذایی حاوی کافئین مانند قهوه، چای و شکلات را محدود کنید.
• از مصرف نوشیدنی‌های الکلی خودداری کنید.
• از آدامس جویدن یا جویدن قسمت‌های آدامسی آب‌نبات‌ها خودداری کنید؛ چرا که این کار باعث می‌شود عضلات فک آمادگی و عادت بیشتری برای جویدن دائمی و قروچه کردن مزمن پیدا کنند.
• با ورزش یا هر روش دیگری که برایتان ممکن است استرس و اضطراب خود را کنترل کنید.
• قبل از خواب دوش آب گرم بگیرید.
• برای کاهش تنش عضلات از ماساژدرمانی استفاده کنید.
• در صورت مواجهه با مشکلاتی مانند اضطراب، استرس شدید، خشم یا مسائل عاطفی آسیب‌زننده حتما به متخصص یا مشاور مراجعه کنید.

کلام آخر

در این مقاله از «داروبین» توضیح دادیم که به‌طورکلی چرا دندان قروچه می کنیم و به علت‌های بروز این مشکل در بزرگسالان و کودکان اشاره کردیم. همچنین به معرفی انواع درمان‌های دارویی، غیردارویی و درمان‌های خانگی این مسئله پرداختیم و در پایان نیز راهکارهای ساده‌ای برای پیشگیری از فشردن دندان در خواب با شما در میان گذاشتیم.

فراموش نکنید که برای درمان و جلوگیری از بروکسیسم بایستی علت اصلی بروز این مشکل را پیدا کنید. اگر علت آن اضطراب، استرس یا افسردگی یا مصرف بیش از حد کافئین یا الکل است با استفاده از راهکارهای مناسب و ایجاد تغییرات لازم در سبک زندگی خود به بهبود وضعیت خودتان کمک کنید و از روش های درمان خانگی دندان قروچه که با شما در میان گذاشتیم نیز استفاده کنید. اگر هم بیماری زمینه‌ای دیگری باعث این مشکل می‌شود حتما برای درمان آن اقدام کنید. درست است که این مشکل با علائم و عوارض ناخوشایندی همراه است؛ اما شما این توانایی را دارید که با استفاده از روش های درمانی مناسب آن را تا حد زیادی کنترل کنید.