آرتریت را بشناسیم
زمانی که از آرتریت صحبت میکنیم میدانیم که در ذهن بیماران واژه هایی مانند آرتروز و روماتیسم شکل میگردد در صورتی که آرتریت نام دسته ای از بیماری هاست که میتواند آرتوروز و روماتیسم مفصلی را نیز شامل شود. آرتریت یک بیماری خود ایمنی است. استخوان‌ها در قسمت مفصل و نقطه‌ی اتصال با ماده ای اسفنجی به نام غضروف پوشیده شده اند. این ماده نقش ضربه گیر را بازی می کند و به مفصل اجازه حرکت بدون درد را می دهد.
سطح مفصل از مایعی لغزنده به نام سینوویال پوشیده شده که ضمن تغذیه کردن مفصل به محدود کردن اصطکاک در داخل غضروف کمک می کند.
در قسمت بیرونی مفصل یک پوشش اسفنجی قوی به نام کپسول مفصلی وجود دارد. نوارهای بافتی بسیار قدرتمندی به نام رباط استخوان ها را به هم متصل کرده و به ثابت نگه داشتن مفصل کمک می کند. ماهیچه ها و تاندون ها نیز از مفاصل ها حمایت کرده و امکان حرکت را ممکن می سازند.
در زمان وجود آرتریت، ناحیه ای در داخل یا اطراف مفصل ملتهب شده و باعث ایجاد درد، سفت شدن مفصل و گاهی اوقات مشکل در حرکت می شود. همچنین برخی از انواع آرتروز وجود دارد که سایر قسمت های بدن مانند پوست و اندام های داخلی را نیز درگیر می کند.
طبق آمار از هر 5 بزرگسال، 1 نفر به آرتریت مبتلا است. بروز آرتریت ممکن است برای هرکسی در هر سنی اتفاق بیفتد، اما افزایش سن میتواند در بروز این بیماری موثر بوده و احتمال ابتلا به آن را افزایش دهد.
انواع آرتریت
آرتریت انواع مختلفی دارد که رایج ترین آنها در ادامه مقاله مختصرا شرح داده شده است:
-
آرتروز
آرتروز رایج ترین نوع از این آرتریت است که باعث از بین رفتن غضروفهای موجود در انتهای استخوان ها می شود که در نهایت پس ازتخریب این غضروفها اصطحکاک افزایش می‌یابد و باعث ساییدگی استخوان ها روی یکدیگر می شود. آرتروز ممکن است در انگشتان، زانوها ، باسن و تقریبا همه غضروفها ایجاد شود که عموما در نواحی یاد شده با درد فراوان همراه خواهد بود.
آرتروز (استئوآرتریت):
- ناشی از فرسایش غضروفهای مفاصل است.
- معمولاً در مفاصل زانو، دست و لگن رخ می‌دهد.
- علائم آرتروز شامل درد و سفتی مفاصل است.
- به طور معمول در یک طرف بدن ایجاد می‌شود.
-
تجزیه غضروف
تجزیه غضروف یا انحطاط استئوآرتریت اغلب با افزایش سن اتفاق می افتد. به همین دلیل است که استئوآرتریت را بیماری مفصلی دژنراتیو می‌نامند. هرچند که این بیماری با افزایش سن بروز میکند اما اگر دلایل دیگری وجود داشته باشد ممکن است بیماری خیلی زودتر و در سنین پایین تر هم مشاهده شود. به عنوان مثال، یک آسیب ورزشی مانند پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL) و یا شکستگی استخوان در نزدیکی مفاصل می تواند منجر به بروز آرتریت شود. این بیماری می تواند در هر کدام از مفاصل اتفاق بیفتد اما اغلب دست ها و مفاصل تحمل کننده وزن مانند زانو، لگن و مفاصل ستون فقرات که فشار بیشتری را تحمل می‌کنند بیشتر مستعد بروز این بیماری هستند.
-
روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی در طولانی مدت می تواند تمامی مفاصل را در هر قسمت از بدن درگیر کند اما اغلب در غضروفهای انگشتان دست ، غضروفهای مچ دست و زانو ها بروز می کند. در هنگام بروز آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی، سیستم ایمنی و سیستم دفاعی بدن که وظیفه مقاومت در برابر بیماری ها را به عهده دارد به اشتباه به مفاصل حمله می کند و باعث ایجاد تورم در پوشش روی مفصل می شود. التهاب به بافت های مجاور گسترش می یابد و به غضروف و استخوان آسیب می‌رساند. در موارد شدیدتر نیز آرتریت روماتوئید می تواند سایر نواحی بدن مانند پوست، چشم ها و اعصاب را تحت تاثیر قرار دهد.
آرتریت روماتوئید:
- بیماری خودایمنی است.
- مفاصل هر دو طرف بدن (مانند هر دو دست، هر دو مچ یا هر دو زانو) را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
- باعث درد، تورم و سفتی مفاصل می‌شود.
- علائم آن ممکن است در سراسر بدن ایجاد شود.
به طور کلی، آرتروز شایع‌تر از آرتریت روماتوئید است، اما هر دو بیماری می‌توانند در هر سنی رخ دهند.
-
نقرس
نقرس یک بیماری بسیار دردناک است و زمانی اتفاق می افتد که بدن نتواند از شر یک ماده طبیعی به نام اسید اوریک خلاص شود. اسید اوریک اضافی کریستال های سوزنی مانندی را در مفاصل ایجاد می کند که باعث التهاب، تورم و درد شدید می شود. نقرس اغلب مفاصل شست پا، زانو و مچ دست را درگیر می کند.
آرتریت نوجوانان
آرتریت روماتوئید جوانان (JIA) یا روماتیسم مفصلی کودکان شایع‌ترین شکل آرتریت پایدار در کودکان است. این بیماری معمولاً در اوایل دهه دوم زندگی بروز میکند¹. علائم آرتریت نوجوانان شامل درد مداوم مفصل، تورم و سفتی است. برخی کودکان ممکن است تنها برای چند ماه این علائم را تجربه کنند، در حالی که برخی دیگر تا آخر عمر با آن مواجه می‌شوند. درمان شامل گرم کردن مفاصل، ورزش متداوم، مصرف عسل و کاهش مصرف آلو میتواند مفید باشد. اگر به‌تازگی مبتلا به آرتریت روماتوئید شده‌اید، توصیه می‌شود اطلاعات کاملی از این بیماری در داروبین بدست آورید.
علت ایجاد آرتریت
دلایل بروز انواع آرتریت تقریبا ناشناخته است. به تازگی محققان به دنبال نقش ژنتیک و سبک زندگی در ایجاد آرتریت هستند.
با همه تفاصیل چندین عامل وجود دارد که ممکن است خطر ابتلا به آرتریت را افزایش دهد که از آن دلایل می‌توان به به موارد زیر اشاره کرد:
- سن: با گذشت زمان، مفصل‌ها تمایل به ساییدگی پیدا می‌کنند. به همین دلیل است که خطر ابتلا به انواع آرتریت، به ویژه آرتروزدر سنین بالا به شدت افزایش می‌یابد.
- جنسیت: بروز انواع آرتریت بیشتر در بین زنان شایع است اما نقرس از این قاعده پیروی نمی‌کند.
- ژنتیک: ژنتیک در بروز برخی از انواع آرتریت نقش دارد. برای مثال، بیماری هایی مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس و اسپوندیلیت آنکیلوزان با ژن‌های خاصی مرتبط هستند.
- اضافه وزن: اضافه وزن فشار مضاعفی را بر مفاصل تحمل کننده وزن وارد می کند. اضافه وزن باعث ایجاد سایش شده و خطر ابتلا به آرتریت و به ویژه نوع آرتروز آن را افزایش می دهد.
- صدمات: صدمات وارد شده به مفاصل می‌توانند منجر به ایجاد برخی از انواع بیماری آرتریت شود.
- عفونت باکتریایی: ویروس ها یا قارچ ها می توانند مفاصل را آلوده کرده و باعث ایجاد آرتریت شوند.
- کار کردن: برخی از مشاغل که در آنها حرکات تکراری انجام می‌شود و یا نیاز به بلند کردن اجسام سنگین در آنها وجود دارد به مفاصل فشاری بیش از اندازه وارد می‌شود که میتواند باعث ایجاد آسیب شود و منجر به بروز آرتریت و به ویژه آرتروز شود.به عنوان مثال، اگر در محل کارتان نیاز به خم شدن زانو و نشستن و بلند شدن‌های مکرر دارید ممکن است احتمال ابتلا به آرتروز را افزایش دهید.
علائم
انواع مختلف آرتریت علائم متفاوتی دارند که شدت آن ممکن است درافراد مختلف متفاوت باشد. استئوآرتریت معمولاً هیچ علامتی در خارج از مفصل ایجاد نمی کند. علائم سایر انواع آرتریت ممکن است شامل خستگی، تب، بثورات پوستی و علائم التهاب مفاصل باشد، از سایر علایم آرتریت می‌توان به علایم زیر اشاره کرد:
• درد
•تورم(ورم در ناحیه درگیر)
•سفتی(خشک شدگی)
• لطافت(نرمی بیش از حد)
•سرخی(قرمز شدن)
•گرما(داغ شدن منطقه درگیر)
• بدشکلی مفصل
چگونگی تشخیص آرتریت
اولین قدم برای درمان آرتریت تشخیص آن است.
در نخستین مرحله بیمار می‌بایست معاینه فیزیکی انجام دهد و پزشک باید تورم مفاصل، حساسیت، قرمزی، گرمی یا از دست دادن حرکت مفاصل را بررسی کند.
در مرحله بعد تست های تصویربرداری مانند اشعه ایکس استفاده خواهد شد. این تصاویر می توانند نشان دهند که بیمار به چه نوعی از آرتریت دچار است. اشعه ایکس در تشخیص استئوآرتریت تقریبا بی نقص عمل میکند که اغلب مشکلات آن مربوط به از دست دادن غضروف، وجود خار استخوان و در موارد شدید، سایش استخوان به استخوان را مشخص میکند.
در مرحله سوم بیمار باید مایع مفصلی خود را تست کند. گاهی اوقات از آسپیراسیون مفصل (استفاده از سوزن برای کشیدن نمونه کوچکی از مایع مفصلی برای آزمایش) و آزمایش خون برای تشخیص استئوآرتریت از انواع دیگر آرتریت نیز استفاده می شود.
اگر پزشک به آرتریت عفونی که عارضه مربوط به یک بیماری است دیگر مشکوک باشد، آزمایش نمونه‌‌ی مایع از مفصل آسیب دیده معمولاً تشخیص را تأیید کرده و نحوه درمان را تعیین میکند.
پزشک خون یا ادرار بیمار را آزمایش میکند. این آزمایش‌ها می‌توانند به پزشکان کمک کنند که نوع آرتریت را مشخص کرده و یا بیماری‌های دیگر را به عنوان علت علائم بیمار تایید یا رد کند.
آزمایش خون برای آرتریت روماتوئید شامل آزمایشی برای آنتی بادی هایی به نام فاکتورهای روماتوئید (RF) است که اکثر افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید در خون خود دارند، اگرچه فاکتورهای روماتوئید (RF) ممکن است در صورت وجود سایر اختلالات نیز وجود داشته باشند.
همچنین یک آزمایش جدیدتر (آزمایش CCP) برای تشخیص آرتریت روماتوئید نیز وجود دارد که سطح آنتی بادی‌ها‌یی از خون را اندازه‌گیری میکند که تنها در افراد مبتلا و یا کسانی که در شرف ابتلا به آرتریت روماتوئید هستند وجود دارد. از آنتی بادی‌های CCP می‌توان برای پیش‌بینی اینکه چه افرادی به آرتریت روماتوئید پیشرفته مبتلا می‌شوندنیز استفاده شود.
آرتریت چگونه درمان می شود
هدف از درمان آرتریت، تسکین درد، افزایش تحرک، افزایش قدرت مفصل و کنترل هر چه بیشتر بیماری است. پزشک چندین گزینه جهت کمک به بیمار برای مدیریت درد، جلوگیری از آسیب به مفصل و جلوگیری از التهاب دارد.
درمان آرتریت شامل استراحت، کاردرمانی یا فیزیوتراپی، کمپرس گرم یا سرد، محافظت از مفاصل، ورزش، دارو درمانی و گاهی اوقات جراحی برای اصلاح آسیب مفاصل باشد. همچنین برنامه درمانی برای یک بیمار ممکن است شامل ترکیبی از این موارد باشد.
درمان استئوآرتریت می تواند به تسکین درد و سفت شدن مفاصل کمک کند، اما بیماری ممکن است همچنان پیشرفت کند. همین امر در مورد آرتریت روماتوئید در گذشته صادق بود، اما درمان‌های جدید می‌توانند پیشرفت این بیماری را کند یا متوقف کنند.
در زیر هریک از روشهای درمان آرتریت مختصرا شرح داده شده است:
1- کاردرمانی
محافظت از مفاصل بخش مهمی از درمان آرتریت است. با کمک یک بهیار می توانید راه های ساده تری برای انجام فعالیت های عادی خود بیاموزید.
• از انجام حرکت‌هایی که مفاصل شما را تحت فشار قرار می دهند اجتناب کنید
• سعی کنید از قوی ترین مفاصل و عضلات خود استفاده کنید
• برای محافظت از برخی مفاصل خاص از بریس یا تکیه گاه استفاده کنید
2-درمان دارویی
درمان آرتریت به ماهیت و شدت بیماری زمینه ای بستگی دارد. اهداف اصلی کاهش التهاب و بهبود عملکرد مفاصل آسیب دیده قبل از بروز مشکلات جدی تر است. برای کاهش درد و التهاب آرتریت روماتوئید و استئوآرتریت، پزشک احتمالاً استامینوفن یا یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) را تجویز خواهد کرد.
اگر به دنبال داروهایی برای تسکین درد آرتروز هستید، باید سوالات زیر را از پزشک خود بپرسید:
• در حال حاضر بهترین داروی مسکن برای من په دارویی است؟
• آیا مصرف روزانه این دارو بی خطر است؟
• چه مدت باید این دارو را مصرف کنم و آیا این درمانی کوتاه مدت است یا طولانی مدت؟
• چه زمانی می توانم انتظار بهبود درد آرتریت خود را داشته باشم؟
• این داروی تسکین دهنده درد با داروهای دیگری که مصرف می کنم تداخل نخواهد داشت؟
• در مورد عوارض جانبی احتمالی این دارو چه چیزهایی باید بدانم؟
• برای کاهش خطرات عوارض جانبی چه کارهایی می‌توانم انجام دهم؟
• اگر در حین مصرف یک دارو دچار تشدید درد شدم چه کاری باید انجام دهم؟
• آیا راهی برای افزایش بازدهی داروها برای تسکین درد وجود دارد؟
علاوه بر مسکن ها، پزشک میتواند تزریق کورتیکواستروئید به مفاصل را برای کاهش درد و رفع سفتی مفاصل آسیب دیده تجویز کند که نتایج آن در افراد مختلف متفاوت بوده و از تسکین موقت تا طولانی مدت متغیر است.
داروهای دیگری که ممکن است به حفظ عملکرد مفاصل در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید کمک کند عبارتند از:
• آباتاسپت
• آدالیموماب
• آناکینرا
• آزاتیوپرین
• سرتولیزوماب
• اتانرسپت
• گلیموماب
• هیدروکسی کلروکین
• اینفلیکسیماب
• لفلونوماید
• متوترکسات
• ریتوکسیماب
• سولفاسالازین
• توسیلیزوماب
• توفاسیتینیب
به طور کلی، این داروها با سرکوب سیستم ایمنی بیش فعال عمل می کنند.
درمان آرتریت عفونی معمولاً شامل دوزهای زیاد آنتی بیوتیک است که به صورت تزریق وریدی انجام می‌شود. همچنین تخلیه مایع آلوده اضافی از مفاصل یکی دیگر از اقدامات در این نوع از آرتریت است.
3- جراحی:
برای کاهش ناراحتی آرتریت یا بازگرداندن تحرک یا عملکرد مفصل ممکن است به اشکال مختلف جراحی نیاز باشد.
اگر درد و التهاب آرتریت بیش از اندازه بوده و واقعا غیرقابل تحمل شود یا مفاصل تا حد آسیب زیادی آسیب دیده باشندتنها راه باقی مانده میتواند جراحی باشد.
امروزه مفاصل زانو و ران را می توان با مفاصل مصنوعی ساخته شده از فولاد ضد زنگ، پلاستیک و مواد سرامیکی جایگزین کرد. در حال حاضر مفصل‌های شانه و مفاصل کوچکتر در آرنج و انگشتان نیز قابل تعویض هستند.
جراحی ستون فقرات گاهی برای آرتریت گردن و ستون فقرات انجام می شود. اگرچه میزان حرکت پس از چنین جراحی‌هایی محدود می شود اما این عمل ها درد طاقت فرسا را تسکین داده و از آسیب بیشتر به اعصاب یا رگ های خونی جلوگیری می‌کنند.
4- درمان غیرپزشکی
جدا از درمان‌های پزشکی موجود برای آرتریت، سیاست‌های روان درمانی موثری برای مدیریت درد در این بیماری وجود دارد. مؤسسه ملی سلامت به این نتیجه رسیده که درمان با استفاده از آموزش و اصلاح رفتار در کنار تکنیک‌های آرام‌سازی، بهتر از مراقبت‌های معمول تسکین درد مرتبط با آرتریت است.
چنین برنامه‌هایی با آموزش نحوه یافتن آرامش بر بهبود سلامت عاطفی و روانی بیماران تمرکز می‌کنند. یادگیری غلبه بر استرس و اضطراب ذهنی می تواند کلید مقابله با محدودیت های فیزیکی باشد که ممکن است بیماران در مواجهه با آرتریت روماتوئید مزمن و آرتروز به آن دچار شوند.
این روش درمانی شامل تکنیک های مختلفی برای برنامه ریزی فعالیت‌ها، ایجاد آرامش، حواس پرتی و حل خلاقانه مسائل باشد.
داروی جایگزین برای آرتریت:
درمان‌های جایگزین زیادی برای آرتریت استفاده می شود اما هیچ یک از این موارد توسط FDA برای درمان آرتریت تایید نشده است، بنابراین ممکن است موثر یا بی اثر باشند پس بسیار مهم است که با یک پزشک در این خصوص مشورت کنید.
برخی از داروهای تایید نشده شامل:
- مکمل‌های گلوکزامین و کندرویتین
- آنتی بیوتیک داکسی سایکلین
- طب سوزنی
- روغن ماهی
- پودر زنجبیل
- روغن دانه گل گاوزبان
- زردچوبه
در حالی که برخی از مطالعات نشان می‌دهند که مکمل‌های گلوکزامین و کندرویتین به اندازه NSAIDها برای کاهش درد، تورم و سفتی در آرتروز موثر هستند، مطالعات اخیر که توسط موسسه ملی بهداشت ایالات متحده آمریکا (NIH ) انجام شده نشان می‌دهد که این مکمل‌ها، به جز در برخی موارد، چندان مفید نیستند. دوز معمول روزانه برای گلوکزامین 1500 میلی گرم و برای کندرویتین 1200 میلی گرم است.گفته شده که آنتی بیوتیک داکسی سایکلین ممکن است با مهار آنزیم هایی که غضروف را تجزیه می کنند، پیشرفت آرتروز را به تاخیر بیندازد اما برای تایید این نتایج به تحقیقات و زمان بیشتری نیاز است.موسسه ملی بهداشت ایالات متحده آمریکاNIH) ) طب سوزنی را بع عنوان یک درمان جایگزین قابل قبول برای آرتروز پذیرفته است، مخصوصا اگر بیماری نقاطی در زانوی بیمار را تحت تاثیر قرار داده باشد. مطالعات نشان داده‌اند که طب سوزنی به کاهش درد کمک می کند که در نتیجه آن به میزان قابل توجهی استفاده از مسکن کاهش می‌یابد. همچنین این علم می تواند به افزایش دامنه حرکتی مفاصل آسیب دیده زانو نیز کمک کند.برخی از تحقیقات به این نتیجه رسیده اند که روغن ماهی سبب کاهش التهاب شده و نیاز به مسکن ها را کاهش می دهد و احتمالاً سفتی مفاصل را تا حدودی کاهش می دهد. همچنین رژیم غذایی کم چربی حیوانی و لبنیات ممکن است اثرات مشابهی نیز داشته باشند. منابع عالی روغن ماهی عبارتند از کپسول های EPA/DHA و ماهی های روغنی مانند سالمون.تاکنون حدودا دوازده گیاه دارویی برای کاهش علائم آرتروز و آرتریت روماتوئید مورد استفاده قرار گرفته است. اما بیمار قبل از مصرف حتما می‌بایست با پزشک خود مشورت کند زیرا این گیاهان ممکن است با یکدیگر یا با سایر داروهایی که مصرف میکند تداخل داشته باشند. از گیاهانی که از آنها برای این منظور استفاده می شود می‌توان به پودر زنجبیل، روغن دانه گل گاوزبان و گیاه پنجه شیطان برای کاهش درد و تورم نام برد.
درمان های خانگی برای آرتروز
علاوه بر درمان‌هایی که پزشکان توصیه می‌کنند، بیماران می‌توانند از گرمای خشک حاصل از پد گرم‌کننده یا گرمای مرطوب به شکل حمام داغ یا کیسه آب گرم برای کمک به تسکین درد و سفتی استفاده کنند. گرما و استراحت در کوتاه مدت برای اکثر افراد مبتلا آرتریت بیماری بسیار موثر است. ورزش منظم نیز برای تحرک مفاصل فاکتوری بسیار مهم است.
اگر اضافه وزن دارید کاهش آن امری کلیدی است، به خصوص زمانی که آرتریت کمر، زانوها و پاها را تحت تاثیر قرار داده باشد. وزن اضافی به بار و فشار روی مفاصل می افزاید که می تواند باعث بدتر شدن وضعیت و پیشرفت سریعتر آرتریت منجر شود. همچنین اضافه وزن احتمال مشکلات سلامتی مرتبط را نیز افزایش می دهد. مشورت با یک متخصص تغذیه که در برنامه ریزی برای یک برنامه کاهش وزن سالم توانا باشد میتواند مشکلات را کاهش دهد.
برای افرادی که انگشت‌های ضعیف و نافرم ناشی از آرتریت روماتوئید دارند ظروف مخصوصی طراحی شده و آنها می‌توانند از دستگیره‌های در و کشوی خاصی بهره ببرند. همچنین افراد مبتلا به ضعف در پاها و بازوها می توانند از وسایل مخصوص حمام، به خصوص وان ریل دار و صندلی توالت مرتفع استفاده کنند.
هرچند آرتریت قابل پیشگیری نیست، اما یک برنامه درمانی کامل که شامل داروها، ورزش و فیزیوتراپی که به خوبی طراحی شده است می تواند بسیار کمک کننده باشد.
در زیر چند نکته وجود دارد که می توان از آن برای کمک به کنترل وضعیت استفاده کرد:
فرد بیمار باید یک دوره خود مراقبتی به منظور رفع نیازهای روزانه خود بگذراند.
فعالیت و ورزش کردن منظم می تواند به توانایی حرکتی بهتر، کاهش درد و به تاخیر انداختن ناتوانی کمک کند.
استفاده از وسایل و تکنیک های محافظت از مفاصل در محل کار و داشتن وضعیت مناسب در هنگام کار می تواند به محافظت از عضلات و مفاصل کمک کند.
یک رژیم غذایی سالم، متعادل و مغذی می تواند به تقویت استخوان ها، غضروفها و ماهیچه ها کمک کند.
مقاومت در مقابل پذیرش بیماری و به تعویق انداختن درمان بخشی ضروریست که احتمال آسیب دائمی به مفاصل را تا حد زیادی کاهش خواهد داد.
وقتی به آرتریت مبتلا هستیم چه انتظاری باید داشته باشیم
با تشخیص زودهنگام آرتریت اکثر انواع این بیماری را می توان مدیریت کرد و درد و ناتوانی را به حداقل رساند. علاوه بر این، تشخیص زودهنگام و درمان ممکن است بتواند از آسیب بافتی ناشی از آرتریت جلوگیری کند. درمان تهاجمی زودهنگام به ویژه برای آرتریت روماتوئید به منظور کمک به جلوگیری از آسیب بیشتر و ناتوانی بسیار مهم است.
آرتریت روماتوئید:
- بیماری خودایمنی است.
- مفاصل هر دو طرف بدن (مانند هر دو دست، هر دو مچ یا هر دو زانو) را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
- باعث درد، تورم و سفتی مفاصل می‌شود.
- علائم آن ممکن است در سراسر بدن ایجاد شود.
