علائم روماتیسم مفصلی
علائم روماتیسم مفصلی، در افراد مختلف، متفاوت است. علائم مفصلی در برخی از افراد، به تدریج، طی چندین سال رخ داده و در برخی دیگر، ممکن است به سرعت ظاهر شود.
برخی افراد ممکن است برای مدت کوتاهی دچار روماتیسم مفصلی شوند و سپس تصور کنند که بهبود یافته اند، درصورتیکه، این به معنی نداشتن علائم روماتیسم مفصلی است. با اینحال، این بیماری دارای برخی علائم هشدار دهنده است که درصورت مشاهده آن باید به پزشک مراجعه کرد.
علائم هشدار دهنده روماتیسم مفصلی عبارتند از:
- درد و تورم مفاصل
- سفتی عضلات، به خصوص در صبح یا بعد از نشستن طولانی مدت
- خستگی
چه کسانی به روماتیسم مفصلی مبتلا می شوند؟
هر فردی می تواند به RA مبتلا شود. این بیماری در زنان دو تا سه برابر بیشتر از مردان است، اما درصورتیکه مردان به آن دچار شوند، علائم شدیدتری خواهند.
این بیماری معمولا در میانسالی شروع می شود. اما، کودکان خردسال و افراد مسن نیز می توانند به آن مبتلا شوند.
علل روماتیسم مفصلی
باوجود تحقیقات زیادی که انجام شده است، تاکنون علت دقیقی برای بیماری آرتریت روماتوئید مشخص نشده است. تصور می شود که چیزی سیستم ایمنی را تحریک می کند تا به مفاصل و سایر اندام های بدن حمله کند. از نظر برخی محققان و کارشناسان، ممکن است یک ویروس یا باکتری، سیستم ایمنی را تغییر داده و باعث حمله به مفاصل شود. نظریه های دیگر حاکی از آن است که احتمال ابتلا به روماتیسم مفصلی، در برخی از افراد سیگاری بیشتر است.
همچنین، ممکن است برخی الگوهای ژنتیکی، احتمال بروز روماتیسم مفصلی را در برخی افراد بیشتر از دیگران کند.
روماتیسم مفصلی چگونه بر بدن تأثیر می گذارد؟
سلول های سیستم ایمنی از خون به مفاصل و بافتی که آنها را می پوشاند، حرکت می کنند که به آن سینوویوم می گویند. هنگامی که به سلول ها وارد می شوند، باعث ایجاد التهاب شده و مفاصل به دلیل جمع شدن مایع درون آنها، متورم می شوند. مفاصل در هنگام تماس با یکدیگر، دردناک، متورم و گرم می شوند.
با گذشت زمان، التهاب، غضروف را که لایه ای از بافت نرم در انتهای استخوان است، فرسوده می کند. با از دست دادن غضروف، فضای بین استخوان ها باریک شده و با گذشت زمان، می توانند به یکدیگر ساییده شوند یا از جای خود خارج شوند. سلول هایی که باعث التهاب می شوند نیز موادی می سازند که باعث آسیب به استخوان ها می شود.
التهاب در RA می تواند گسترش یابد و بر اندام ها و سیستم های بدن ازجمله چشم ها، قلب، ریه ها، کلیه ها، رگ های خونی و حتی پوست تأثیر بگذارد.
نحوه تشخیص روماتیسم مفصلی
هیچ آزمایش واحدی برای تشخیص RA وجود ندارد. پزشک برای تشخیص این بیماری ابتدا بیمار را چکاپ میکند، علائم او را میپرسد و احتمالاً عکسبرداری با اشعه ایکس و آزمایش خون را انجام میدهد.
برای تشخیص روماتیسم مفصلی، پزشکان ترکیبی از موارد زیر را بررسی می کنند. از جمله:
- بررسی محل و تقارن مفاصل دردناک به ویژه مفاصل دست
- سفتی مفاصل در صبح
- برآمدگی ها و ندول های زیر پوست (ندول های روماتوئید)
- نتایج اشعه ایکس و آزمایش خون
نتایج آزمایش خون در روماتیسم مفصلی
پزشک علاوه بر بررسی مشکلات مفصلی، آزمایش خون بیمار را نیز برای تشخیص RA بررسی میکند. آنها در نتایج آزمایش به دنبال موارد زیر خواهند بود:
- کم خونی: افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید ممکن است تعداد کمی گلبول قرمز داشته باشند.
- پروتئین C واکنشی (CRP) : سطوح بالا نیز نشانه های التهاب است.
- تست آنتی بادی سیترولین چرخه ای (ضد CCP): این تست اختصاصی تر بوده و آنتی بادی های ضد CCP را بررسی می کند، که نشان می دهد ممکن است نوع تهاجمی تری از روماتیسم مفصلی داشته باشید.
- سرعت رسوب گلبول های قرمز (ESR): این که خون شما با چه سرعتی در انتهای لوله آزمایش جمع می شود نشان می دهد که ممکن است در سیستم شما التهاب وجود داشته باشد.
- فاکتور روماتوئید (RF): اکثرا افراد (نه همه افراد) مبتلا به آروماتیسم مفصلی، این آنتی بادی را در خون خود دارند. اما می تواند در افرادی که RA ندارند نیز ظاهر شود.
برخی از افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی ممکن است آزمایش آنتی بادی ضد هسته ای (ANA) مثبت نیز داشته باشند که نشان دهنده داشتن بیماری خود ایمنی است، اما این آزمایش مشخص نمی کند که بیمار به کدام بیماری خود ایمنی مبتلا شده است.
درمان روماتیسم مفصلی
به طورکلی، برای درمان روماتیسم مفصلی، موارد مختلفی ازجمله داروها، استراحت، ورزش و در برخی موارد جراحی اصلاح آسیب مفصلی وجود دارد که استفاده از آنها برای هر فرد، به سن، سلامت کلی، سابقه پزشکی و شدت بیماری بستگی دارد.
اگرچه راه حلی برای آرتریت روماتوئید وجود ندارد، اما تشخیص زودهنگام و قاطع آن، به پیشگیری از ناتوانی و افزایش شانس بهبودی کمک می کند.
داروهای درمان روماتیسم مفصلی
بسیاری از داروهای روماتیسم مفصلی می توانند درد، تورم و التهاب مفاصل را کاهش دهند. برخی از این داروها از بیماری پیشگیری کرده یا آن را کند می کنند.
داروهایی که درد و سفتی مفاصل را کاهش می دهند عبارتند از:
- مسکن های ضد التهابی مانند آسپرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن
- مسکن هایی که روی پوست خود می مالید
- کورتیکواستروئیدها، مانند پردنیزون
- مسکن های مخدر
پزشک همچنین ممکن است داروهای قوی به نام داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری (DMARDs) تجویز کند. آنها از طریق تداخل یا سرکوب حمله سیستم ایمنی بدن به مفاصل عمل می کنند.
DMARDهای سنتی اغلب خط اول درمان برای روماتیسم مفصلی هستند:
- هیدروکسی کلروکین، که برای درمان مالاریا ساخته شده است
- متوترکسات، که برای اولین بار برای درمان سرطان ساخته شد
- لفلونوماید
- سولفاسالازین
اصلاحکنندههای پاسخ بیولوژیکی که نسخههای مصنوعی پروتئینهای موجود در ژنهای انسان هستند، اگر روماتیسم مفصلی شدیدتر باشد، یا اگر DMARDها کمکی نکردند نیز یک گزینه هستند. حتی ممکن است یک داروی بیولوژیک و DMARD را با هم مصرف کنید. دکتر همچنین می تواند یک بیوسیمیلر تجویز کند. این داروهای جدید نسخههای تقریباً دقیقی از داروهای بیولوژیک هستند که هزینه کمتری دارند. بیولوژیک های تایید شده برای روماتیسم مفصلی عبارتند از:
- آباتاسپت
- Adalimumab, adalimumab-atto
- آناکینرا
- باریسیتینیب
- Certolizumab
- Etanercept, etanercept-szzs
- گلیموماب
- Infliximab, infliximab-dyyb
- ریتوکسیماب
- ساریلوماب
- توسیلیزوماب
- توفاسیتینیب
- آپاداسیتینیب
تاثیر استراحت و ورزش در روماتیسم مفصلی
برای درمان روماتیسم مفصلی باید خود بیمار هم قدمی بردارد و فعال باشد. در هنگامی که بیماری عود می کند و التهاب بدتر می شود، بهتر است به مفاصل خود استراحت دهید. استفاده از عصا یا آتل مفصلی نیز می تواند کمک کننده باشد.
وقتی التهاب کاهش یافت، ایده خوبی است که ورزش کنید. این امر مفاصل شما را انعطاف پذیر نگه می دارد و ماهیچه های اطراف آنها را تقویت می کند. فعالیت های کم ضربه، مانند پیاده روی سریع یا شنا و حرکات کششی ملایم نیز می تواند کمک کننده باشد. ممکن است در ابتدا نیاز باشد که با یک فیزیوتراپیست کار کنید.
چه زمانی برای RA جراحی لازم است؟
هنگامی که آسیب مفصلی ناشی از روماتیسم مفصلی شدید شده است، ممکن است جراحی کمک کند.