مکمل دارویی ویتامین C

موارد و نحوه مصرف ویتامین سی

ویتامین ث یک ویتامین ضروری است که تنها به وسیله تغذیه وارد بدن می‌شود. میوه و سبزیجات تازه، بخصوص مرکبات، ازجمله محصولات سرشار از ویتامین سی هستند.

این دارو برای رشد و عملکرد صحیح بدن نیاز بوده و در سیستم ایمنی هم نقش مهمی دارد. اکثر متخصصین توصیه می‌کنند که ویتامین C را بیشتر از طریق غذا تامین کنید تا مکمل. پرتقال و آب پرتقال تازه منابع مناسبی برای این ویتامین هستند.

از گذشته، این دارو را برای پیشگیری و درمان بیماری اسکوربوت استفاده می کردند. امروزه، افراد عمدتا از ویتامین C برای پیشگیری و درمان سرماخوردگی استفاده می‌کنند. این ویتامین همچنین برای اوتیسم، سرطان پستان، بیماری قلبی و برخی دیگر از بیماری‌ها نیز استفاده می‌شود. اما در مورد این موارد، شواهد علمی کافی وجود ندارد. همچنین شواهد کافی در مورد مفید بودن ویتامین C برای کووید-۱۹ نیز وجود ندارد.

مصرف خوراکی یا تزریقی ویتامین سی از نارسایی ویتامین C شامل اسکوربیت پیشگیری کرده و آن را درمان می‌کند. همچنین، ویتامین سی می‌تواند جریان مشکلات ناشی از اسکوربیت را معکوس کند. توجه داشته باشید که، تزریق ویتامین ث تنها باید توسط متخصص انجام شود.

ویتامین سی احتمالا برای موارد زیر نیز مفید است:

• کمبود سلول‌های خونی در افراد مبتلا به یک بیماری طولانی مدت (کم‌خونی ناشی از بیماری‌های مزمن). مصرف خوراکی ویتامین C ممکن است در مدیریت کم‌خونی در افراد دیالیزی مفید باشد.
• ضربان قلب نامنظم (فیبریلاسیون دهلیزی). مصرف خوراکی یا تزریق درون‌رگی ویتامین سی، پیش و بعد از جراحی قلب، به پیشگیری از ضربان قلب نامنظم بعد از جراحی کمک می‌کند. تزریق ویتامین سی تنها باید توسط متخصص انجام بشود.
• تخلیه راست روده پیش از کلونوسکوپی. درحال حاضر، یک مایع خاص حاوی ویتامین سی (موی‌پرپ، مواد دارویی سالیکس و غیره) توسط اف‌دی‌ای برای آماده سازی راست روده پیش از کلونوسکوپی تایید شده است. بخشی از این آماده سازی شامل مصرف ۴ لیتر از مایعات دارویی است. اگر این مایع حاوی ویتامین سی باشد، تنها ۲ لیتر از آن کافی خواهد بود.
• سرماخوردگی معمولی. مصرف خوراکی ۱ تا ۳ گرم ویتامین سی (Vitamin C) می‌تواند مدت بیماری را ۱ تا ۱.۵ روز کاهش بدهد. اما به نظر نمی‌رسد که بتواند از بروز بیماری جلوگیری کند.
• درد عضلانی ناشی از آسیب‌دیدگی (سندروم درد منطقه‌ای پیچیده). مصرف ویتامین C بعد از جراحی یا آسیب دیدگی می‌تواند از سندروم درد منطقه‌ای پیچیده جلوگیری کند.
• ریکاوری از لیزر پوست. مصرف کرم حاوی ویتامین سی می‌تواند قرمزی پوست ناشی از لیزر زیبایی پوست را کاهش بدهد.
• عفونت‌های تنفسی ناشی از ورزش. مصرف خوراکی ویتامین ث پیش از ورزش فیزیکی سنگین مانند دو ماراتن یا تمرینات نظامی می‌تواند به پیشگیری از عفونت‌های تنفسی فوقانی ناشی از ورزش سنگین کمک کند.
• کلسترول بالا. مصرف خوراکی ویتامین سی ممکن است میزان لیپوپروتئین کم‌چگال (ال‌دی‌ال) یا کلسترول بد را در افراد مبتلا به کلسترول بالا کاهش بدهد.
• فشار خون بالا. مصرف خوراکی ویتامین سی می‌تواند فشار خون سیستولی (عدد بالایی) را به میزان کمی کاهش بدهد. اما به نظر نمی‌رسد که تاثیری بر فشار خون دیاستولی (عدد پایینی) داشته باشد.
• مسمومیت سرب. مصرف ویتامین C در رژیم غذایی به نظر می‌رسد که میزان سرب را کاهش می‌دهد.
• کاهش تاثیر نیترات‌درمانی که در نتیجه مصرف مداوم نیترات در طی روز ایجاد می‌شود (مقاومت به نیترات). مصرف خوراکی ویتامین ث به نظر می‌رسد که به کارایی طولانی‌تر داروهای درد قفسه سینه مانند نیتروگلیسرین کمک می‌کند.
• درد پس از جراحی. مصرف خوراکی یا درون‌رگی ویتامین سی می‌تواند درد را در ۲۴ ساعت اول پس از جراحی کاهش بدهد. اما تاثیر مصرف خوراکی آن بر کاهش درد در ۶ هفته اول بعد از جراحی واضح نمی‌باشد. تزریق درون‌رگی تنها باید توسط متخصص انجام بشود.
• چروک پوست. مصرف کرم‌های حاوی ویتامین c به نظر می‌رسد که چروک پوست را بهبود می‌دهد. همچنین استفاده از پچ ویتامین ث نیز به نظر می‌رسد که به کاهش چروک پوست کمک می‌کند.

مصرف ویتامین سی (Vitamin C)، احتمالا برای موارد زیر، مفید نمی‌باشد:

• تورم کوتاه مدت (التهاب) مجاری تنفسی در ریه‌ها (برونشیت حاد): مصرف خوراکی ویتامین سی به نظر می‌رسد که هیچ تاثیری بر برونشیت ندارد.
• آسم: مصرف خوراکی ویتامین سی به نظر می‌رسد تاثیری در پیشگیری از آسم یا بهبود علائم در افراد مبتلا ندارد.
• تصلب شراین: مصرف ویتامین ث در اکثر افراد مبتلا به این بیماری به نظر می‌رسد که موجب پیشگیری از تشدبد بیماری نمی‌گردد.
• سرطان مثانه: مصرف خوراکی ویتامین سی به نظر می‌رسد که نقشی در پیشگیری از سرطان مثانه یا کاهش مرگ ناشی از ان ندارد.
• بیماری قلبی: مصرف خوراکی ویتامین سی نقشی در پیشگیری از بیماری قلبی یا مرگ ناشی از آن ندارد.
• سرطان راست روده یا روده بزرگ: مصرف خوراکی ویتامین ث نقشی در پیشگیری از سرطان راست روده یا روده بزرگ ندارد.
• کووید-۱۹: مصرف مقادیر زیاد ویتامین سی (Vitamin C) به نظر می‌رسد که موجب افزایش سرعت ریکاوری کووید ۱۹ در افرادی که بستری بیمارستانی نداشته‌اند نمی‌شود. مصرف درون‌رگی مقادیر بالای ویتامین ث در افرادی که به دلیل کووید-۱۹ شدید بستری بوده‌اند موجب بهبود علائم نمی‌گردد. تزریق درون رگی تنها  توسط متخصص باید انجام شود.
• شکستگی استخوان: مصرف خوراکی ویتامین سی به نظر می‌رسد که موجب بهبود عملکرد، علائم یا نرخ بهبودی شکستگی مچ دست نمی‌شود.
• هلیکوباکتر پیلوری (یک عفونت گوارشی که می‌تواند موجب زخم معده بشود): به نظر می‌رسد که مصرف خوراکی ویتامین سی (Vitamin C) همراه با داروهای این بیماری موجب افزایش سرعت بهبودی نمی‌گردد.
• گروهی از اختلالات وراثتی که موجب ضعف عضلات و بی‌حسی دست‌ و پا می‌شود. مصرف خوراکی ویتامین ث برای یک یا دو سال به نظر می‌رسد که موجب پیشگیری از آسیب عصبی در افراد مبتلا به این بیماری‌ها نمی‌گردد.
• آسیب چشم در افرادی که داروهای اینترفرون مصرف می‌کنند (رتینوپاتی ناشی از اینترفرون). مصرف خوراکی ویتامین سی به نظر می‌رسد که تاثیری بر آسیب چشمی ناشی از مصرف اینترفرون در افراد مبتلا به بیماری کبدی ندارد.
• سرطان گلبول‌های سفید خون (لوکمی). مصرف خوراکی این دارو به نظر می‌رسد که تاثیری در پیشگیری از لوسمی یا مرگ ناشی از آن ندارد.
• سرطان ریه. مصرف خوراکی ویتامین ث به همراه ویتامین ای به نظر می‌رسد که تاثیری در پیشگیری از سرطان ریه یا مرگ ناشی از آن ندارد.
• حادترین نوع سرطان پوست (ملانوما). مصرف خوراکی ویتامین سی به همراه ویتامین ای موجب پیشگیری از ملانوما یا مرگ ناشی از آن نمی‌شود.
• سرطان پروستات. مصرف خوراکی ویتامین سی (Vitamin C) به نظر می‌رسد که مانع از سرطان پروستات نمی‌باشد.
• آسیب پوستی ناشی از پرتو درمانی (آماس ناشی از پرتودرمانی). دریافت پوستی این دارو مانع از مشکلات پوستی ناشی از پرتودرمانی نمی‌شود.
• عفونت خونی (سپسیس). تزریق درون رگی ویتامین سی همراه یا بدون تیامین موجب کاهش خطر مرگ یا نیاز به درمان حمایتی در افراد مبتلا به سپسیس نمی‌شود. تزریق درون رگی تنها  توسط متخصص باید انجام شود.

تمایلی عمومی برای استفاده از ویتامین سی برای سایر مقاصد نیز وجود دارد. اما در این موارد نیز شواهد علمی کافی در مورد اثرگذاری این دارو وجود ندارد.

میزان مصرف ویتامین سی (Vitamin C)

ویتامین c یک ماده مغذی مهم است که میوه‌ و سبزیجات تازه، بخصوص مرکبات، منابع مناسبی از این دارو هستند. میزان روزانه توصیه شده (آردی‌اِی‌) ویتامین c برای مردان بالغ ۹۰ میلی‌گرم در روز می‌باشد. میزان آن برای زنان ۱۹ سال و بیشتر ۷۵ میلی‌گرم است. همچنین، برای زنان باردار ۱۹ تا ۵۰ سال ۱۲۰ میلی‌گرم است. میزان مصرف این دارو در کودکان به سن آنها بستگی دارد.

این دارو همچنین در مکمل‌ها، محصولا ترکیبی، محلول‌ها، لوسیون‌ها، کرم‌ها، سروم‌ها، اسپری‌ها و پچ‌ها نیز به کار می‌رود. مصرف تا ۲۰۰۰ میلی‌گرم در روز در مکمل‌ها برای افراد بالغ ایمن می‌باشد. در مورد میزان و نوع مکمل مناسب شرایط خودتان با پزشک مشورت کنید

موارد احتیاطی در مصرف ویتامین سی

نوزادان و کودکان: مصرف متعادل ویتایین ث خوراکی احتمالا ایمن است. اما مصرف خوراکی بیشتر از ۴۰۰ میلی‌گرم در روز برای کودکان ۱ تا ۳ سال، بیشتر از ۶۵۰ میلی‌گرم در روز برای کودکان ۴ تا ۸ سال، ۱۲۰۰ میلی‌گرم در روز برای کودکان ۹ تا ۱۳ سال و ۱۸۰۰ میلی‌گرم در روز برای نوجوانان ۱۴-۱۸ سال احتمالا ناایمن است.

سوء‌مصرف الکل: افرادی که به صورت منظم الکل مصرف می‌کنند، بخصوص افرادی که مبتلا به سایر بیماری‌ها نیز می‌باشند معمولا دارای نارسایی ویتامین سی هستند. برای بازگشت سطح این دارو این افراد به حد نرمال ممکن است که نیاز باشد تا مدت زمان بیشتری این دارو مصرف کنند.

سرطان: در سلول‌های سرطانی مقادیر زیادی ویتامین سی (Vitamin C) تجمع میابد. تا تحقیقات بیشتر در این زمینه مقادیر بالای این دارو را تنها تحت نظر توده‌شناس مصرف کنید.

بیماری کلیوی مزمن: بیماری کلیه مزمن ممکن است که احتمال نارسایی این دارو را افزایش بدهد. مکمل ویتامین سی همچنین ممکن است که میزان اکسالات را در ادرار برخی  افراد افزایش بدهد. مقادیر بالای اکسالات در ادرار افراد مبتلا به بیماری کلیوی می‌تواند موجب نارسایی کلیه بشود.

یک کمبود متابولیک به نام کمبود گلوکز-۶-فسفات دیهیدروژناز (G6PD): مقدار بالای این دارو می‌تواند باعث تجزیه گلبول‌های قرمز در افراد مبتلا به این بیماری بشود. از مصرف زیاد این دارو خودداری کنید.

سنگ کلیه: مقادیر بالای ویتامین سی (Vitamin C) می‌تواند احتمال ایجاد سنگ کلیه را افزایش بدهد. این دارو را به صورت مولتی‌ویتامین‌های پایه‌ای مصرف کنید.

استعمال دخانیات تدخینی و جویدنی: کشیدن و جویدن تنباکو، سطح ویتامین c را کاهش می‌دهد. افرادی که سیگار می‌کشند یا تنباکو را می‌جوند باید در رژیم غذایی‌شان این دارو بیشتری داشته باشند.

عوارض جانبی ویتامین C (Vitamin C)

مصرف ویتامین سی تقریبا برای همه افراد مفید بوده و عوارض جانبی خاصی ندارد. با این حال، برخی افراد ممکن است با مصرف خوراکی این دارو دچار عوارضی مانند گرفتگی شکم، تهوع، سوزش معده و سردرد شوند که مصرف دوزهای بالای این دارو، می تواند این عوارض را بیشتر کند.

مصرف بیش از ۲۰۰۰ میلی‌گرم در روز احتمالا ناایمن است و ممکن است باعث سنگ کلیه و اسهال شدید بشود. افرادی که در گذشته سنگ کلیه داشته‌اند، مصرف بیش از ۱۰۰۰ میلی‌گرم در روز، احتمال بروز مجدد سنگ کلیه را افزایش می‌دهد.

همچنین، این دارو برای مصرف پوستی نیز احتمالا ایمن است اما، برخی افراد ممکن است دچار گزگز و ناراحتی پوستی شوند.

مصرف پوستی: این دارو به احتمال زیاد برای اکثر افراد ایمن است. اما با این حال ممکن است که باعث اذیت و گزگز بشود.