داروی ضداسید سدیم بیکربنات

موارد و نحوه مصرف سدیم بی‌کربنات

سدیم بی‌کربنات (Sodium Bicarbonate) که ماده موثره آن جوش شیرین است، به کاهش اسید معده، درمان سوزش معده، سوء‌هاضمه و معده درد کمک می‌کند. این دارو یک ضد اسید بسیار سریع اثر است و تنها باید برای درمان موقتی استفاده شود. اگر به بیماری هایی مانند زخم پپتیک، رفلاکس مبتلا هستید و نیاز درمان طولانی مدت اسید معده دارید، بهتر است با پزشک خود صحبت کنید و از داروهای دیگری استفاده کنید.

معمولا پزشکان، درصورت نیاز، این دارو را به صورت خوراکی،‌ هر ۴ ساعت تجویز می کنند. برخی از قرص های بیکربنات را باید در یک لیوان آب حل کرد. اما، برخی از آنها را هم می توان کامل بلعید یا در آن حل کرد. بهتر است بعد از خرید داروی خود، راهنمای موجود در بسته بندی را مطالعه کرده و سوالات خود را از مسئول داروخانه یا پزشک خود بپرسید.

با اینکه بهتر است این دارو را با تجویز پزشک مصرف کنید، اما، اگر آن را برای خود درمانی استفاده می‌کنید و بعد از ۲ هفته مصرف، مشکلات اسید معده شما تشدید شده است یا بهبود نمی‌یابد و یا فکر می‌کنید که به بیماری حادی دچار شده‌اید، فورا به پزشک مراجعه کنید.

سدیم بی کربنات را اگر بیش از 2 هفته به صورت منظم و روزانه مصرف کنید، ممکن است به بیماری دیگری مبتلا شوید که نیاز به درمان متفاوتی دارد. از اینرو، میزان دوز و مدت زمان مصرف آن را با پزشک هماهنگ کنید.

اگر پزشک برای کاهش اسید معده یا ادرار، داروی سدیم بیکربنات (Sodium Bicarbonate) را تجویز کرده است، باید بدانید که میزان مصرف آن به وضعیت بیماری و واکنش به درمان بستگی دارد. معمولا پزشکان مصرف سدیم بی کربنات را چندین بار در روز تجویز می کنند، لذا، برای اثربخشی بیشتر دارو، آن را به صورت منظم و در ساعات مشخصی از روز مصرف کنید و از افزایش میزان و مدت مصرف دارو بدون تایید پزشک خودداری کنید.

موارد احتیاطی در مصرف سدیم بیکربنات

قبل از مصرف این دارو پزشک را در جریان هر نوع حساسیتی که دارید، قرار دهید. زیرا، ممکن است برخی از مواد سازنده این دارو باعث بروز حساسیت یا سایر مشکلات شوند. برای اطلاعات بیشتر با داروساز صحبت کنید.

همچنین، پیش از مصرف دارو، سابقه پزشکی خود را به اطلاع پزشک برسانید. بخصوص درصورت ابتلا به بیماری های زیر:

• بیماری کلیوی
• نارسایی قلبی
• کمبود کلسیم
• آب آوردن قوزک پا یا پا (ادم محیطی)

ازآنجاییکه این دارو حاوی نمک (سدیم) است، در صورت محدودیت مصرف نمک، از آن استفاده نکنید.

عوارض جانبی سدیم بی‌کربنات (Sodium Bicarbonate)

اگر این دارو را پزشک برای شما تجویز کرده است، به خاطر داشته باشید که با علم به عوارض جانبی آن بوده و تشخیص داده است که فواید این دارو برای شما بیشتر از عوارض آن است. از طرفی دیگر، اکثر افرادی که این دارو را مصرف کرده اند، دچار عوارض خاصی نشده اند و فقط ممکن است عوارض متداولی را احساس کنند که بعد از مدتی رفع می شوند. اما، اگر عوارض متداول بیکربنات (Sodium Bicarbonate) مدت زیادی باقی ماند یا تشدید شدند و بهبود نیافت، فورا به پزشک اطلاع بدهید. برخی عوارض متداول این دارو عبارت‌اند از:

• تهوع
• نفخ
• گاز معده

با اینحال، این دارو ممکن است برخی بیماران را دچار عوارض جانبی حاد کند که در این صورت باید فورا به پزشک اطلاع داد. برخی از عوارض جدی این دارو عبارت است از:

• تورم دست، پا یا قوزک پا
• افزایش وزن ناگهانی

مصرف همزمان این دارو با مقدار زیادی کلسیم ناشی از تغذیه، داروها یا مکمل‌ها، ممکن است منجر به بیماری حادی به نام سندروم شیر قلیا گردد. لذا، در مورد میزان مصرف کلسیم در طول مصرف این دارو با پزشک صحبت کنید و در صورت بروز عوارض حاد زیر فورا به پزشک اطلاع بدهید:

• سرگیجه

• تیرکشیدن یا اسپاسم عضلات
• تغییرات خلقی یا روانی (مانند گیجی، تحریک‌پذیری، مشکلات حافظه و اختلال تفکر)
• استفراغ
• ضعف
• علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار)

همچنین، در صورت بروز عوارض جانبی بسیار حاد فورا به پزشک مراجعه کنید:

• درد سینه
• تشنج

به ندرت ممکن است که مصرف بیکربنات (Sodium Bicarbonate)  باعث بروز حساسیت بسیار شدید شود. در صورت بروز علائم حساسیت شدید فورا به پزشک مراجعه کنید:

• راش پوستی
• خارش یا تورم (بخصوص در صورت، زبان، گلو)
• سرگیجه شدید
• تنگی نفس

موارد ذکر شده در این مطلب، ممکن است تمامی عوارض جانبی سدیم بیکربنات را شامل نشود. به همین دلیل، درصورتیکه با مصرف این دارو، با علائمی غیر از موارد بالا مواجه شدید، فورا به پزشک مراجعه کنید.

فراموشی و مصرف بیش از حد بیکربنات

اگر مصرف دارو را فراموش کردید به محض یادآوری آن را مصرف کنید، مگر اینکه نزدیک نوبت بعدی باشد. نوبت بعدی را سر وقت مصرف کنید و میزان آن را دو برابر نکنید.

اگر فردی این دارو را بیش از حد مصرف کرد و دچار عوارض حادی مانند بی‌هوشی یا تنگی نفس شد، فورا با اورژانس تماس بگیرید. سایر علائم اوردوز با این دارو عبارت است از:

• اسپاسم عضلانی
• تشنج

نکات مهم در مصرف سدیم بیکربنات (Sodium Bicarbonate)

در صورتیکه پزشک تجویز کرده است که دارو را برای بیش از دو هفته مصرف کنید، لازم است که برخی از تست‌ها (مانند تست سطح کلسیم، پتاسیم یا سدیم؛ تست سطح بی‌کربنات) انجام بشود. بنابراین، تمامی فعالیت‌های پزشکی و آزمایشگاهی‌تان را سر وقت انجام دهید و برای اطلاعات بیشتر با پزشک مشورت کنید.

باوجود اینکه این دارو جزو داروهای بدون نسخه است، اما بهتر است درمورد مصرف ایمن آن با پزشک صحبت کنید. همچنین، توصیه می شود که مصرف این دارو را به دیگران پیشنهاد ندهید و داروی خود را به آنها ارائه نکنید.

نحوه نگهداری از سدیم بیکربنات

این دارو را در دمای اتاق و بدور از نور و رطوبت نگهدارید. آن را در حمام نگه ندارید. همه داروها را دور از دسترس اطفال و حیوانات خانگی نگه دارید.

داروها را در فاضلاب نریزید مگر اینکه اینطور توصیه شده باشد. وقتی مصرف دارو تمام شد یا تاریخ انقضا رسید دارو را به درستی در سطل زباله بیاندازید.