قرص رابپرازول

 

رابپرازول(Rabeprazole) در دسته داروهای گوارشی قرار دارد که با مهار فعالیت‌ پمپ پروتون، سبب مهار ترشح اسید معده می شود و در درمان مشکلاتی مانند زخم های خوش خیم معده و روده، سوء هاضمه یا ریفلاکس و برخی دیگر از مشکلات معده به کار می رود. این دارو به شکل قرص 10 یا 20 میلی گرمی یا کپسول خوراکی بوده و مطابق تجویز پزشک مصرف می شود. استفاده از داروی رابه پرازول می تواند باعث افزایش خطر شکستگی استخوان شود. همچنین از مهمترین عوارض جانبی این دارو می‌توان به سردرد اشاره کرد.

موارد و نحوه مصرف قرص رابپرازول(Rabeprazole)

گروهی از سلول ها در معده وظیفه تولید اسید و تزریق هیدروژن (که عامل اسیدی است)، به معده را دارند که به عنوان سلول های پمپ پروتون شناخته می شوند. رابپرازول (Rabeprazole) جزو مهارکننده های پمپ  پروتون (امپرازول، اس امپرازول، لانسوپرازول، پنتوپرازول) است که باعث جلوگیری از تولید اسید معده می شود و در بیماری هایی مثل زخم معده، رفلاکس مری، عفونت هلیکوباکترپیلوری و رفع عوارض گوارشی سایر داروها به کار برده می شود. این دارو روی اسید موجود در معده تاثیری نداشته و درصورت ازدیاد اسید باید از داروهای خنثی کننده آن، مانند ضد اسیدها استفاده نمود.

باید توجه داشت که کاهش اسید معده سبب کاهش مقاومت آن در برابر عوامل میکروبی و عفونی خواهد شد.

از داروی رابه پرازول برای درمان زخم های خوش خیم معده و دوازدهه، زخم هاي وابسته به هليكو باكتريپيلوري، سندروم زولينگر- اليسون، كاهش اسيد معده در جراحي و پيشگيري كوتاه مدت بازگشت محتويات معده و درمان این بيماري استفاده می شود. همچنین می‌توان این دارو را در درمان سوء هاضمه و بیماری ریفلاکس و همچنین در پیشگیری و درمان زخم های مرتبط با NSAIDs (داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی) به کار گرفت.

پیش از شروع مصرف این دارو یا در زمان تهیه مجدد آن راهنمای همراه دارو را با دقت مطالعه کنید و چنانچه سوالی داشتید از پزشک یا تولیدکننده بپرسید.

مصرف قرص رابپرازول(Rabeprazole) به صورت خوراکی همراه یا بدون غذا و طبق تجویز پزشک می باشد و معمولاً یک تا دوبار در روز خواهد بود. به همین منظور قرص را به طور کامل ببلعید و از خرد کردن و جویدن یا شکافتن آن خودداری نمایید. انجام این کارها می تواند باعث آزاد شدن دوز دارو به صورت یکباره و احتمال بروز عوارض جانبی گردد.

استفاده از شکل کپسول این دارو  باید۳۰ دقیقه قبل از غذا مطابق با تجویز پزشک باشد و معمولاً یک بار در روز توصیه می شود.  از بلعیدن کپسول خودداری کنید، ابتدا آن را باز کنید و محتویاتش را روی مقداری غذای نرم، از قبیل پوره سیب، ماست یا مایع بپاشید. غذا یا مایعی که استفاده می شود، باید هم دمای اتاق یا کمتر از آن باشد. پس از تهیه محلول در کمتر از ۱۵ دقیقه باید آن را میل کنید. همچنین از جویدن یا خرد کردن مخلوط آماده شده خودداری نمایید.

دوز مصرفی این دارو با توجه به وضعیت پزشکی و نوع پاسخ به درمان بیمار، توسط پزشک تنظیم می شود و در کودکان نیز معمولاً بر اساس وزن آن ها مشخص می شود. در برخی مواقع ممکن است مصرف آنتی اسیدها همراه با این دارو ضروری باشد. چنانچه سوکرالفات نیز مصرف می‌کنید، باید داروی رابه پرازول (Rabeprazole) را حداقل ۳۰ دقیقه قبل از آن استفاده نمایید.

برای اثر دهی بیشتر این دارو باید مصرف آن به صورت منظم و در ساعات مشخصی از هر روز صورت گیرد. با احساس بهبودی مصرف دارو را قطع نکنید و تا پایان زمان تجویز شده، ادامه دهید. همچنین در صورت بدتر شدن بیماری یا ادامه یافتن وضعیت فعلی خود، به پزشک اطلاع دهید. طولانی شدن  مصرف داروی رابپرازول می‌تواند خطر عوارض جانبی را افزایش دهد؛ در این مورد با پزشک خود مشورت نمایید.

موارد احتیاطی در مصرف داروی رابپرازول (Rabeprazole)

قبل از مصرف این دارو، وجود حساسیت به آن یا سایر آلرژی ها یا حساسیت به داروهای مشابه  مانند لانسوپرازول، امپرازول را به اطلاع پزشک یا داروساز برسانید؛ تا از بروز واکنش های آلرژیک یا دیگر مشکلات در اثر وجود مواد غیر فعال در دارو جلوگیری نمایید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه وجود این  می‌توانید با داروساز یا پزشک خود صحبت کنید. همچنین سابقه پزشکی خود به خصوص در مورد بیماری کبد  یا لوپوس را با آنها در میان بگذارید.

وجود برخی از علائم ممکن است نشانه نوعی بیماری جدی تر باشد، چنانچه دچار هر کدام از موارد زیر شدید بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید:

• سوزش سر دل همراه با سبکی سر، تعریق، سرگیجه
• درد قفسه سینه، فک، بازو یا شانه (مخصوصاً با تنگی نفس، تعریق غیر معمول)
• کاهش وزن بدون دلیل

پیش و انجام اعمال جراحی باید تمامی داروهای مصرفی خود شامل داروهای تجویزی، بدون نسخه و محصولات گیاهی را با پزشک یا دندانپزشک به اشتراک بگذارید.

مهارکننده های پمپ پروتون مانند رابه پرازول می‌توانند موجب افزایش خطر شکستگی استخوان شوند. بروز این خطر در استفاده طولانی مدت، دوزهای بالا یا افراد مسن بیشتر است. همزمان با مصرف این دارو می‌توانید با پزشک یا داروساز خود در مورد روشهای جلوگیری از پوکی و شکستگی استخوان و مصرف مکمل‌های کلسیم، مانند سیترات کلسیم و ویتامین دی مشورت کنید. توجه داشته باشید که افراد مسن نسبت به عوارض  جانبی این دارو، به ویژه پوکی استخوان و شکستگی و عفونت C. difficile دارای حساسیت بیشتری هستند.  

عوارض جانبی داروی رابپرازول(Rabeprazole)

 فراموش نکنید که این دارو زمانی تجویز می شود که مزایای بیشتری در مقایسه با عوارض احتمالی داشته باشد و در اغلب موارد ممکن است عارضه جدی خاصی در شخص بروز پیدا نکند.

 شایع ترین عارضه جانبی ناشی از مصرف این دارو سردرد است که در صورت ادامه یافتن یا بدتر شدن باید پزشک یا داروساز را در جریان  قرار دهید.

چنانچه هر کدام از عوارض جانبی جدی زیر را مشاهده کردید بلافاصله به پزشک اطلاع دهید:

• علائم سطح پایین منیزیم خون (مانند اسپاسم عضلانی، ضربان قلب نامنظم، تشنج)
• علائم لوپوس (مانند بثورات روی بینی و گونه‌ها، ایجاد درد مفصل جدید یا بدتر شدن آن)

مصرف این دارو در موارد اندکی می تواند به دلیل وجود باکتری به نام C. difficile، باعث ایجاد یک بیماری شدید روده شود. بروز این مشکل ممکن است در طول درمان یا هفته ها و ماه ها پس از توقف آن رخ دهد. چنانچه هر کدام از علائم زیر را مشاهده کردید سریعاً به پزشک اطلاع دهید:

• اسهال مداوم
• درد شکم یا معده یا گرفتگی
• خون یا مخاط در مدفوع

همچنین در صورت داشتن هر کدام از علائم بالا، از محصولات ضد اسهال یا مسکن های حاوی مخدر استفاده نکنید؛ چرا که موجب تشدید این علائم خواهند شد.

در موارد نادری استفاده از مهارکننده های پمپ پروتون، مثل رابه پرازول سبب کمبود ویتامین B-12 می شوند. احتمال بروز این خطر با مصرف طولانی مدت آنها (سه سال یا بیشتر) افزایش می یابد. در صورت بروز علائم کمبود  ویتامین B-12 ، باید بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید. از مهمترین این علائم عبارتند از:

• ضعف غیرمعمول
•  درد زبان، یا بی حسی
•  سوزن سوزن شدن دست ها یا پاها

احتمال  بروز واکنش های آلرژیک بسیار جدی به این دارو بسیار اندک است، با این وجود در صورت بروز علائم زیر باید سریعاً به پزشک مراجعه شود:

• تب
• تورم غدد لنفاوی
• بثورات پوستی
• خارش یا تورم (مخصوصاً در صورت، زبان یا گلو)
• سرگیجه شدید
• مشکل تنفسی
• علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار)

عوارض جانبی نامبرده شده در این مطلب، شامل تمامی موارد احتمالی نمی باشد و چنانچه با مصرف این دارو هر گونه نشانه غیر عادی را مشاهده کردید، باید با پزشک و داروساز مشورت نمایید.

فراموشی و مصرف بیش از حد داروی رابپرازول(Rabeprazole)

در صورت فراموش کردن مصرف دارو به محض یادآوری می توانید آن را استفاده کنید و در صورتی که به زمان مصرف دوز بعد نزدیک شده‌اید، آن را نادیده بگیرید و مطابق با برنامه زمانبندی قبلی خویش به مصرف دارو ادامه دهید. دو برابر کردن  مصرف دارو برای جبران دوز فراموش شده مجاز نمی باشد.

در صورت مصرف بیش از حد این دارو و بروز علائم جدی از قبیل غش یا مشکلات تنفسی بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید یا بیمار را به نزدیکترین مرکز درمانی انتقال دهید.

نکات مهم در مصرف قرص رابه پرازول

این دارو برای بیماری فعلی شما تجویز شده و از مصرف آن در موارد مشابه و یا توصیه به دیگران خودداری کنید.

مصرف این دارو ممکن است باعث پوشاندن سرطان معده شود و به همین منظور افراد پرخطر قبل از شروع درمان باید از نظر بدخیمی معده مورد بررسی قرار گیرند.

درمان طولانی مدت با این دارو می تواند سبب اختلال در جذب ویتامین B12 و کمبود آن در بدن شود.

مصرف بیش از یک سال این دارو احتمال بروز پوکی استخوان را افزایش خواهد داد.

در صورت تجویز پزشک به مصرف طولانی مدت این دارو، ممکن است برای نظارت بر پیشرفت درمان یا بررسی عوارض جانبی، انجام تست‌های آزمایشگاهی و پزشکی از قبیل آزمایش خون منیزیم، سطح ویتامین B-12 به صورت دوره ای توصیه شود. در چنین شرایطی به صورت منظم تمامی آزمایشات و قرارهای پزشکی را انجام دهید.

مصرف این دارو در افرادی با سابقه بیماری‌های مزمن کبدی باید با احتیاط بیشتری همراه باشد.

در صورت بروز سوءهاضمه اسهال یا کهیر در طی دوره درمان با این دارو حتماً به پزشک مراجعه نمایید.

نحوه نگهداری از داروی رابپرازول(Rabeprazole)

این دارو را در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری کنید و از دسترسی کودکان و حیوانات خانگی نیز دور نگه دارید.

ریختن این دارو در فاضلاب مجاز نیست؛ مگر اینکه منعی برای این کار نباشد. داروهایی که تاریخ انقضای آنها گذشته است یا به آنها نیاز ندارید را به درستی دور بریزید.