نیترازپام (Nitrazepam) از جمله داروهای متعلق به خانواده بنزودیازپین هاست که با کند کردن سیستم عصب مرکزی، آثار درمانی خود را اعمال می کند. این دارو به شکل قرص های 5 میلی گرمی تولید شده و برای درمان بیخوابی، اپیلپسی و بخصوص اسپاسم شیرخواری مورد مصرف قرار می گیرد. مقدار مصرف نیترازپام بر اساس وزن، بیماری ها، داروهای مصرفی و پاسخ بدن به درمان متغیر است و معمولا یک بار در روز قبل از خواب مصرف می شود. از عوارض جانبی شایع نیترازپام می توان به بی ثباتی، سرگیجه، خواب آلودگی، افزایش آب دهان و سبکی سر اشاره کرد. تجویز این دارو در افراد دارای حساسیت به بنزودیازپین ها و همچنین افراد سالمند و دارای سابقه سوءمصرف مواد مخدر یا الکل با احتیاط صورت می گیرد. برخی از تداخلات دارویی مهم نیترازپام عبارتنداز: آزلاستین (نازال)، بروم پریدول، الانزاپین، اورفنادرین، اوکسوممازین، پارالدهید، سدیم اکسیبات، تالیدومید.
موارد و نحوه مصرف قرص نیترازپام
نیترازپام به دسته داروهایی به نام بنزودیازپین ها تعلق دارد و برای درمان کوتاه مدت مشکلات خواب (بی خوابی)، مانند مشکل به خواب رفتن، بیدار شدن مکرر در طول شب و بیدار شدن در صبح زود و همچنین برای مدیریت تشنج های میوکلونیک استفاده می شود. مکانیسم عمل نیترازپام (Nitrazepam) بر کند کردن اعصاب مغز (سیستم عصبی مرکزی) استوار است.
اما ممکن است پزشک شما این دارو را برای شرایطی غیر از موارد ذکر شده در این مقاله پیشنهاد کرده باشد. اگر در این مورد با پزشک خود صحبت نکرده اید یا از علت مصرف این دارو مطلع نیستید، با پزشک خود صحبت کنید و بدون مشورت با او مصرف این دارو را قطع نکنید.
این دارو را تحت هیچ شرایطی (حتی وجود علائم مشترک) به دیگران پیشنهاد ندهید، مصرف این دارو بدون تجویز پزشک برای افراد مضر است.
دوز توصیه شده نیترازپام برای بزرگسالان در درمان برای بی خوابی 5 تا 10 میلی گرم است که قبل از خواب مصرف می شود. این احتمال وجود دارد که افراد مسن بیشتر از سایرین دچار اثرات ناخواسته این دارو شوند و می بایست با دوز 2.5 میلی گرم قبل از خواب شروع کنند.
به صورت کلی توصیه می شود که کمترین دوز موثر نیترازپام مورد مصرف قرار بگیرد. همچنین برای جلوگیری از خواب آلودگی بیش از حد در طول روز یا اختلالات حرکتی، دوز مصرفی هر شخص بر اساس نیازهای خاص او تنظیم می شود.
توصیه بعدی درباره مصرف نیترازپام این است که این دارو معمولاً برای مدت کوتاه یا در صورت نیاز استفاده شود. از آنجایی که احتمال عادت به این دارو وجود دارد، دوره درمان با آن می بایست باید تا حد امکان کوتاه بوده و معمولاً بیش از 7 تا 10 روز متوالی نباشد. اگر بیش از 2 تا 3 هفته به این دارو نیاز دارید، برای ارزیابی مجدد لزوم مصرف با پزشک خود مشورت کنید.
اگر از نیترازپام (Nitrazepam) برای درمان تشنج میوکلونیک استفاده می کنید، اولین فاکتور تعیین دوز، وزن بدن است. دوز مصرفی کودکان (تا 30 کیلوگرم وزن بدن) از 0.3 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن تا 1 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز و 3 دوز منقسم متغیر است که پزشک مقدار دقیق آن را محاسبه خواهد کرد.
عوامل دیگری مانند وزن بدن، سایر شرایط پزشکی و سایر داروها بر میزان دوز مصرفی هر فرد موثر است، لذا اگر پزشک شما دوزی متفاوت با دوزهای ذکر شده در این مقاله توصیه کرده است، روش مصرف دارو را بدون مشورت با پزشک خود تغییر ندهید.
از آنجا که مصرف نیترازپام برای مدت طولانی ممکن است باعث ایجاد عادت شود. تجویز آن در افراد دارای سابقه مصرف الکل یا مواد، گزینه چندان مناسبی نیست. اگر از این دارو به طور منظم و حتی طی یک دوره کوتاه استفاده کردهاید،بدون مشورت با پزشک، مصرف دارو را قطع نکنید. معمولا برای جلوگیری از عوارض قطع مصرف توصیه می شود که دوز نیترازپام به تدریج کاهش یابد.
موارد احتیاطی در مصرف قرص نیترازپام
قبل از مصرف نیترازپام، اگر به این دارو یا سایر بنزودیازپین ها (مانند دیازپام، لورازپام)حساسیت دارید، یا اگر آلرژی دیگری دارید به پزشک یا داروساز اطلاع دهید. ممکن است فرمولاسیون این محصول حاوی مواد غیر فعالی باشد که باعث واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با داروساز صحبت کنید.
نیترازپام می تواند باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شود، الکل یا ماری جوانا (حشیش) نیز چنین اثری دارند. توصیه می شود بعد از مصرف این دارو از رانندگی یا انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری دارند خودداری کرده و از مصرف نوشیدنی های الکلی و مواد مخدر بپرهیزید.
قبل از انجام جراحی، پزشک یا دندانپزشک را از تمام محصولات مصرفی خود (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) مطلع کنید.
افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه خواب آلودگی، حساسیت بیشتری داشته باشند. لذا توصیه می شود که مصرف نیترازپام در این رده سنی با احتیاط بیشتری صورت بگیرد.
عوارض جانبی قرص نیترازپام (Nitrazepam)
اغلب داروها دارای عوارض جانبی هستند.عارضه جانبی پاسخی ناخواسته به دارویی است که در دوزهای معمولی مصرف می شود. این عوارض می توانند خفیف یا شدید، موقت یا دائمی باشند. عوارض جانبی ذکر شده در زیر برای همه مصرف کنندگان نیترازپام رخ نمی دهد. اگر در مورد عوارض جانبی نگران هستید، درباره خطرات و مزایای این دارو با پزشک خود صحبت کنید.
عوارض جانبی زیر توسط حداقل 1% از افرادی که این دارو را مصرف می کنند گزارش شده است. بسیاری از این عوارض جانبی قابل مدیریت هستند و برخی ممکن است به مرور زمان خود به خود از بین بروند. اگر این عوارض جانبی را تجربه کردید و شدید یا آزاردهنده هستند، با پزشک خود تماس بگیرید.
-
بی ثباتی
-
سرگیجه
-
خواب آلودگی
-
افزایش آب دهان
-
سبکی سر
دسته دوم عوارض، عوارضی هستند که اغلب اتفاق نمی افتد، اما اگر با پزشک خود مشورت نکنید یا به دنبال مراقبت پزشکی نباشید، می توانند منجر به مشکلات جدی شوند. در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی جدی زیر، در اسرع وقت با پزشک خود مشورت کنید:
-
تحریک
-
اضطراب
-
تغییرات رفتاری، از جمله پرخاشگری، طغیان خشم، رفتارهای عجیب و غریب، یا کاهش بازداری
-
گیجی
-
سقوط و صدمات، از جمله شکستگی
-
توهمات (شنیدن یا دیدن چیزهایی که وجود ندارند)
-
بیش فعالی
-
افزایش مشکلات خواب
-
تحریک پذیری
-
مشکلات حافظه
-
اسپاسم عضلانی
-
تنگی نفس
-
علائم افسردگی (مانند تمرکز ضعیف، تغییر وزن، تغییر در خواب، کاهش علاقه به فعالیت، افکار خودکشی)
-
راه رفتن در خواب
-
هیجان غیرعادی، عصبی بودن یا تحریک پذیری
-
خستگی یا ضعف غیر معمول (شدید)
در صورت بروز عارضه جانبی بسیار جدی مانند تشنج، مصرف نیترازپام را متوقف کرده و فوراً به پزشک مراجعه کنید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، مانند: بثورات پوستی، خارش یا تورم (به ویژه در صورت، زبان، گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
این مقاله تمام عوارض جانبی احتمالی نیترازپام (Nitrazepam) را پوشش نمی دهد، لذا اگر متوجه عوارض جانبی دیگری شدید که در بالا ذکر نشده است، با پزشک خود تماس بگیرید.
فراموشی و مصرف بیش از حد نیترازپام
اگر یک نوبت از مصرف این دارو را فراموش کردید به محض یادآوری آنرا مصرف کنید. اما اگر زمان نوبت بعدی فرا رسیده، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید و مقدار نوبت بعدی را دو برابر نکنید.
اگر کسی با مصرف بیش از حد نیترازپام دچار بحرانهای پزشکی مانند غش، مشکل تنفسی و شرایط اورژانسی شد بلافاصله با مرکز 115 تماس بگیرید یا وی را به نزدیکترین مرکز درمانی انتقال دهید.
شرایط نگهداری نیترازپام (Nitrazepam)
برندهای مختلف نیترازپام نیازهای نگهداری متفاوتی دارند. برای اطلاع از این دستورالعمل ها بسته محصول مصرفی خود را بررسی کنید یا از داروساز بپرسید. تمام داروها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
هیچ دارویی را در فاضلاب تخلیه نکنید، اگر دوره مصرف نیترازپام شما تمام شده و یا تاریخ مصرف آن به پایان رسیده، باقیمانده دارو را به درستی دور بریزید.