متوکسالن (Methoxsalen) دارویی متعلق به گروه داروهای پوستی است که همراه با نور اشعه ماوراء بنفش کنترل شده، برای کنترل پسوریازیس شدید استفاده می شود. این دارو در شکل های محلول موضعی، پودر، قرص و کپسول، در دوزهای مختلف تولید شده است.چون مصرف این دارو می تواند عوارض جانبی حادی ایجاد کند، پزشکان زمانی آن را تجویز می کنند که سایر داروها و روش های درمانی، نتیجه نداده باشند. همچنین، معمولا پزشکان، مصرف داروی کنترل پسوریازیس موکسالن را برای کودکان کمتر از 12 سال، توصیه نمی کنند. افرادی که دارای سابقه ابتلا به بیماری های قلبی، کلیوی، کبدی و آب مروارید هستند، باید این دارو را با احتیاط مصرف کنند. سایر موارد احتیاطی در مصرف متوکسالن در ادامه ارائه شده است. مصرف این داروی ضدپسوریاتیک می تواند فرد را دچار عوارض جانبی متداولی مانند تهوع و اختلال خواب کند. همچنین، اگر این دارو به همراه اشعه UVA مصرف شود، ممکن است که خشکی، خارش، قرمزی و تیرگی خفیف در فرد ایجاد شود که درصورت ادامه یا تشدید هرکدام، باید به پزشک مراجعه کرد.
موارد و نحوه مصرف داروی ضدپسوریاتیک متوکسالن
داروی متوکسالن از طریق حساس‌تر کردن پوست نسبت به UVA، به کنترل پسوریازیس شدید کمک می کند.
ترکیب متوکسالن با اشعه ماوراء بنفش کنترل شده، منجربه کند شدن رشد بیش از حد سلول‌های پوستی می شود. در اکثر مواقع پزشکان مصرف این دارو را برای کودکان کمتر از 12 سال، جایز نمی دانند.
توصیه می شود که پیش از مصرف و خرید مجدد داروی ضدپسوریازیس متوکسالن، راهنمای مصرف موجود در جعبه دارو را مطالعه کرده و اگر سوالی درمورد نحوه مصرف آن داشتید، از پزشک یا داروساز بپرسید.
توجه داشته باشید که تا 24 ساعت پیش از مصرف متوکسالن و انجام UVA، از سولاریوم خودداری کنید.
قرص متوکسالن را معمولا ۹۰ دقیقه تا ۲ ساعت قبل از UVA، همراه با غذای کم چرب یا شیر مصرف می کنند. مصرف این دارو به همراه غذا، روند جذب آن را افزایش داده و حالت تهوع را کاهش می دهد. توجه داشته باشید که شیوه مصرف گفته شده، به صورت کلی و براساس راهنمای موجود در اکثر برندهای متوکسالن می باشد، اما میزان و نحوه مصرف دقیق این دارو باید توسط پزشک متخصص انجام شود، از اینرو، به هیچ عنوان به نحوه مصرف گفته شده در این مطلب اتکا نکرده و حتما با پزشک خود صحبت کنید.
میزان دوز مصرفی متوکسالن، براساس وزن، وضعیت بیماری و واکنش بدن به درمان تعیین می شود. همچنین، مقدار و زمان انجام UVA نیز به نوع پوست و واکنش بدن به اشعه و درمان بستگی دارد. ممکن است که در ابتدای درمان، نیاز به انجام UVA در ۲ تا ۴ بار در هفته باشد که این با بهبود بیماری کاهش می‌یابد.
افرادی که کپسول متوکسالن برای آنها تجویز شده است، باید بعد از مصرف، با استفاده از عینک آفتابی دارای کناره‌های پوشیده، مانع از ورود اشعه UVA به چشم، درطول روز شوند.
درصورتی که بعد از مصرف متوکسالن، اشعه UVA به چشم برخورد کند، ممکن است که متوکسالن به عدسی چشم متصل شده و موجب ایجاد آب مروارید شود.
علاوه براین، حداقل تا ۸ ساعت بعد از مصرف متوکسالن، باید از تماس نور خورشید (حتی نور وارد شده از پنجره) با پوست و لب‌‌ها جلوگیری کرد. این عمل باعث می‌شود که بدن در معرض مقدار زیاد UVA قرار نگیرد و از آفتاب‌سوختگی جلوگیری شود.
اگر نمی‌توانید بعد از مصرف داروی ضد پسوریازیس متوکسالن، از قرار گرفتن در نور آفتاب خودداری کنید، بهتر است از لباس محافظتی (مانند کلاه، دستکش، لباس بلند، شلوار) یا کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
در مورد نوع کرم ضد آفتاب، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
*تا زمانی که از اشعه UVA استفاده نکردید، از مصرف کرم ضدآفتاب روی پوست مبتلا به پسوریازیس بپرهیزید.
در طول درمان با اشعه UVA، از تمامی توصیه های پزشک پیروی کنید و بعد از نوردرمانی با UVA، حداقل تا ۴۸ ساعت از آفتاب‌گرفتن خودداری کنید زیرا، این کار احتمال سوختگی شدید را افزایش می‌دهد. برای اطلاع از جزئیات بیشتر با پزشک مشورت کنید.
اگر با مصرف منظم داروی متوکسالن (Methoxsalen) و انجام مرتب UVA، بیماری شما بهبود نیافت یا علائم آن بدتر شد، فورا به پزشک خود اطلاع دهید.
موارد احتیاطی در مصرف داروی ضدپسوریازیس متوکسالن
پیش از مصرف متوکسالن پزشک را در جریان حساسیت‌ها و سوابق بیماری خود قرار دهید. به خصوص اگر سابقه ابتلا به یکی از بیماری ها و مشکلات زیر را دارید:
-
بیماری‌هایی که حساسیت به آفتاب را افزایش می‌دهند (مانند لوپوس، پورفیری های خاص، زیرودرما پیگمنتوزوم، زالی)
-
سرطان پوست (ملانوما، کارسینومای سلول‌های پایه‌ای یا سنگفرشی)
-
برداشت عدسی چشم
-
درمان با کل تار/UVB
-
پرتودرمانی
-
درمان آرسنیکی
-
آب مروارید
-
بیماری کبدی
-
بیماری قلبی
-
بیماری کلیوی
پیش از انجام هرنوع عمل جراحی، پزشک را در جریان تمامی داروهایی که مصرف می‌کنید (شامل داروهای نسخه‌ای، بدون نسخه و محصولات گیاهی) قرار دهید.
هشدار: از آنجایی که مصرف داروی ضدپسوریاتیک متوکسالن ممکن است عوارض جانبی حادی مانند آب مروارید، سرطان یا پیری پوست ایجاد کند، پزشکان آن را زمانی تجویز می کنند که فرد، به سایر داروها و روش های درمانی پسوریازیس شدید، واکنش مناسبی نشان ندهد.
متوکسالن انواع و برندهای مختلفی دارد که هرکدام از آنها از تاثیرات متفاوتی برخوردار هستند. از این رو، بدون هماهنگی با پزشک نوع دارو را تغییر ندهید و زمانی که پزشک توصیه به مصرف مجدد آن کرد، در هنگام خرید آن، از متناسب بودن آن با تجویز پزشک، مطمئن شوید.
عوارض جانبی مصرف داروی ضد پسوریاتیک متوکسالن
افرادی که از داروی متوکسالن (Methoxsalen) برای درمان پسوریازیس شدید استفاده می کنند، ممکن است عوارضی مانند تهوع یا اختلال خواب را تجربه کنند. مصرف این دارو همراه با نوردرمانی UVA می‌تواند باعث خارش، خشکی، قرمزی یا تیرگی خفیف پوست شود که درصورت لزوم، می توان درمورد مصرف داروهای مناسب برای کمک به بهبود خشکی یا خارش پوست، با پزشک صحبت کرد. اگر هر کدام از این علائم بعد از مدتی ماندگار یا تشدید شد، فورا به پزشک اطلاع دهید.
به یاد داشته باشید که از نظر پزشک مزایای این دارو برای بیماری شما از مضراتش بیشتر است و به همین دلیل آن را برایتان تجویز کرده است. البته، بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده میکنند با عوارض جانبی حادی روبرو نشده اند.
در صورت مشاهده هرکدام از عوارض جانبی حاد زیر، فورا به پزشک مراجعه کنید:
-
قرمزی شدید پوست
-
تاول، پوسته پوسته شدن یا سوزش پوست
-
نازک شدن یا چین افتادن پوست
-
زرد، قهوره‌ای یا سفید شدن دردناک ناخن‌ها
-
تورم قوزک پا
-
تغییرات خلق و روان (مانند افسردگی، عصبی‌شدن)
-
رشد خال یا زخم غیرعادی پوست
-
کاهش یا تاری دید
ایجاد حساسیت به متوکسالن بسیار کم اتفاق می افتد، با این حال، اگر با علائم حساسیت شدید مواجه شدید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
-
بثورات پوستی
-
خارش یا تورم (بخصوص در صورت، زبان، گلو)
-
سرگیجه شدید
-
تنگی نفس
در این مطلب، تاجای ممکن درمورد عوارض جانبی شایع و جدی مصرف متوکسالن گفته شد، با این حال، ممکن است فردی با مصرف این داروی ضد پسوریازیس، علائم و عوارضی را تجربه کند که در اینجا ذکر نشده است. در اینصورت، عوارض جدید مشاهده شده را به پزشک اطلاع دهید و راهنمایی های لازم درمورد مقابله با آن را دریافت نمایید.
جهت مشاهده تداخلات داروی متوکسالن (Methoxsalen)
به قسمت تداخلات دارویی در بالای صفحه مراجعه نمایید.
فراموشی و مصرف بیش از حد متوکسالن
این دارو فقط قبل از درمان با اشعه UVA مصرف می شود. اگر فراموش کردید که دوز خود را طبق برنامه مصرف کنید یا یک درمان را از دست دادید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید تا برنامه جدید درمان را مجدداً دریافت کنید.
درصورتی که این دارو را بیش از حد مصرف کردید و با علائمی مانند بی‌هوشی، تنگی نفس، قرمزی شدید پوست، پوسته پوسته شدن، تاول یا سوزش پوست مواجه شدید، فورا با اورژانس تماس بگیرید. درصورتی که علائم گفته شده را احساس نکردید، می توانید برای مصرف بیش از حد متوکسالن با پزشک خود صحبت کنید.
نکات مهم در مصرف متوکسالن (Methoxsalen)
مصرف این دارو را به دیگران پیشنهاد نداده و آن را در اختیار دیگران قرار ندهید.
برای بررسی فرایند درمان و عوارض جانبی احتمالی، لازم است که در طول مصرف این دارو برخی تست‌ها به صورت دوره‌ای انجام شود. برخی از این آزمایش ها عبارت است از:
-
تست چشم
-
تست خون کامل
-
تست عملکرد کبد
-
تست عملکرد کلیه
نحوه نگهداری از داروی ضدپسوریازیس متوکسالن
به طورکلی، داروها را در حمام یا در دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار ندهید.
این دارو را در دمای اتاق در ۲۵ درجه سانتی‌گراد نگهداری کنید. نگهداری موقتی بین ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد اشکالی ندارد.
اقلام دارویی را داخل چاه فاضلاب تخلیه نکنید، مگر اینکه اینطور توصیه شده باشد. وقتی مصرف دارو تمام شد و یا تاریخ انقضای آن سر رسید، دارو را در سطل زباله بیاندازید.
تایید شده توسط داروبین
