داروی درمان اسید معده لانسوپرازول

 

لانسوپرازول (Lansoprazole) یک داروی گوارشی  است که با کاهش میزان اسید معده، علائمی مانند سوزش سر دل، مشکل در بلع و سرفه مداوم را تسکین می دهد و برای درمان زخم معده و دیگر مواردی که مهار ترشح اسید معده ممکن است در بهبود آن موثر باشد تجویز می‌شود. این دارو به شکل قرص 15 میلی گرمی و کپسول 15 و 30 میلی‌گرمی تولید و عرضه می‌شود. احتمال بروز عوارض جانبی شایع مانند اسهال، درد شکم یا سردرد و به ندرت احتمال بروز برخی مشکلات کلیوی، تضعیف استخوان‌ها، یک بیماری شدید روده‌ای و در صورت استفاده‌ی طولانی مدت احتمال کمبود ویتامین B12 وجود دارد. ضمنا توصیه می‌شود که در صورت ابتلا به مشکلات کبدی یا لوپوس، این دارو با رعایت موارد احتیاطی لازم مصرف شود.

موارد و نحوه مصرف داروی لانسوپرازول

این دارو (Lansoprazole) از دسته مهار کننده های پمپ پروتون  (Proton pump inhibitors) و زیرمجموعه داروهای مهارکننده اسید و ضد زخم است که ترشح اسید معده را از طریق مهار سیستم آنزیمی هیدروژن - پتاسیم آدنوزین تری فسفات در سلول های مخاطی معده مهار می کند. علاوه بر موارد یاد شده، این دارو به التیام آسیب اسیدی معده و مری و به پیشگیری از زخم نیز کمک می‌کند و همچنین ممکن است در پیشگیری از سرطان مری موثر باشد.

پیش از مصرف این دارو (Lansoprazole) و در هر بار خرید مجدد آن، بروشور راهنمای مصرف لانزوپرازول را مطالعه کنید و هر سوالی دارید از پزشک یا داروساز بپرسید.

قرص و کپسول این دارو طبق تجویز پزشک معمولا 1 نوبت در روز با معده خالی (معمولا ناشتا) همراه با یک لیوان کامل آب (۲۴۰ میلی‌لیتر) بدون خرد یا جویده شدن به صورت کامل مصرف می‌شود. اگر طبق توصیه پزشک، از داروهای ضد اسید نیز برای تسکین درد معده استفاده می‌کنید، حداقل نیم ساعت بین مصرف آنها و لانسوپرازول فاصله بیندازید.

میزان و دوز مصرفی این دارو به وضعیت بیماری و واکنش به درمان و در کودکان به سن و وزن نیز بستگی دارد. ولی توصیه می‌شود این دارو را بیش از 1 قرص در 24ساعت و بیش از 14 روز متوالی مصرف نکنید. مصرف این دارو برای درمان سوءهاضمه اسیدی با 15 تا 30 میلی گرم در روز آغاز و به مدت 2 تا 4 هفته ادامه می‌یابد. همچنین درمان ریفلاکس مری با دوز 30 میلی گرم و به مدت 4 تا 8 هفته انجام می‌شود و درمان علامتی یا نگهدارنده از طریق این دارو با دوز 15 یا 30 بسته به نیاز بیمار امکان پذیر است.

اگر در بلعیدن قرص یا کپسول این دارو مشکل دارید، کپسول را باز کرده و محتویات را روی یک قاشق غذای نرم (مانند پوره سیب، پنیر کوتاژ یا ماست) بپاشید و بلافاصله مخلوط را بدون جویدن قورت دهید. یا محتویات کپسول را در مقدار کمی (60 میلی لیتر) آب میوه خالی کنید، آن را هم بزنید و بلافاصله بنوشید. سپس لیوان را با آب بیشتری بشویید و بنوشید تا مطمئن شوید که کل دوز را مصرف کرده‌اید. مخلوط را برای استفاده بعدی از قبل آماده نکنید چون شاید اثر دارو را از بین ببرد.

در صورت تجویز سوسپانسیون لانزوپرازول، بطری را به خوبی تکان دهید  و برای اندازه گیری، از قاشق یا سرنگ مخصوص (و نه قاشق آشپزخانه) استفاده کنید.

در صورت استفاده از این دارو از طریق لوله بینی به معده، دستورالعمل‌های دقیق در مورد نحوه صحیح مخلوط کردن و مصرف را از متخصص مراقبت‌های بهداشتی بپرسید.

اگر نیاز به مصرف این دارو بیش از یک بار در هر چهارماه دارید، پزشک را در جریان قرار دهید.

در صورت مصرف لانسوپرازول بدون نسخه، حتی اگر قبلا از آن استفاده کرده‌اید، برچسب و راهنمای دارو را بخوانید تا مطمئن شوید مواد تشکیل دهنده دارو تغییر نکرده است. برای افزایش اثر و درمان سریع، این دارو را طبق یک برنامه منظم و در زمان‌های مشخص و حتی در صورت بهبود علائم، آن را به مدت یک دوره کامل (طبق تجویز) مصرف کنید، البته ممکن است بهبود علائم 1 تا 4 روز طول بکشد، اگر با مصرف 2 هفته مصرف متوالی، علائم تشدید شد یا بهبود نیافت، مصرف را متوقف کنید و به پزشک اطلاع دهید.

موارد احتیاطی در درمان اسید معده با لانزوپرازول

قبل از شروع درمان، اگر به این دارو (Lansoprazole)  یا یا به داروهای مشابه (مانند امپرازول، پنتوپرازول و دکس لانسوپرازول) یا هر داروی دیگری حساسیت دارید به پزشک یا داروساز اطلاع دهید. این دارو‌ ممکن است حاوی مواد غیر فعالی باشد که می‌تواند باعث واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود.

همچنین، پزشک را در جریان سابقه پزشکی خود قرار دهید، بخصوص در مورد بیماری کبد یا لوپوس.

علائم زیر ممکن است نشانه یک بیماری جدی‌تر باشند، در صورت مشاهده فورا به پزشک مراجعه کنید:

• سوزش سر دل همراه با سبکی سر
• تعریق یا سرگیجه
• درد قفسه سینه، فک، بازو یا شانه (مخصوصاً با تنگی نفس یا تعریق غیرمعمول)
• کاهش وزن بدون دلیل

قبل از اینکه خودتان با این دارو خوددرمانی کنید، درصورت تجربه‌ی هریک از این علائم جدی فورا به پزشک مراجعه کنید:

• مشکل یا درد در بلع غذا
• استفراغ خونی
• استفراغ شبیه تفاله قهوه
• مدفوع خونی یا سیاه
• سوزش سر دل برای بیش از 3 ماه
• درد مکرر قفسه سینه
• خس خس سینه مکرر (مخصوصاً با سوزش سر دل)
• تهوع یا استفراغ
• درد معده

این دارو ممکن است باعث ایجاد مشکلات کلیوی شود، اگر متوجه خون در ادرار شدید یا میزان ادرارتان نسبت به حالت عادی کمتر شده است، پزشک را در جریان قرار دهید.

برخی از اشکال این دارو ممکن است حاوی فنیل آلانین باشند، در صورت داشتن فنیل کتونوری حتما به پزشک خود اطلاع دهید.

مهارکننده های پمپ پروتون (مانند لانزوپرازول) می‌توانند خطر شکستگی استخوان را افزایش دهند، احتمال بروز این خطر در استفاده های طولانی‌تر، دوزهای بالاتر و در افراد مسن بیشتر است. با پزشک یا داروساز در مورد راه های جلوگیری از شکستگی استخوان، مانند مصرف مکمل های کلسیم (مانند سیترات کلسیم) و ویتامین D  صحبت کنید.

بدون نسخه پزشک از این دارو برای درمان اسید معده کودکان زیر 1سال استفاده نکنید.

افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه از دست دادن استخوان و شکستگی و عفونت C. difficile   حساس‌تر باشند.

کودکان ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه تب، سرفه و عفونت های بینی، گلو و راه های هوایی حساس‌تر باشند.

قبل از تجویز لانسوپرازول، پزشک را در جریان تمام داروهایی که مصرف می‌کنید (تجویزی، بدون نسخه و محصولات گیاهی) قرار دهید، همچنین قبل از هرگونه عمل جراحی، پزشک یا دندانپزشک را در جریان مصرف این دارو قرار دهید.

عوارض جانبی داروی لانزوپرازول (Lansoprazole)

در صورتی که پزشک این دارو را برای شما تجویز می‌کند، وی از مزایای این دارو و عوارض احتمالی آن مطلع است، البته عوارض جانبی داروها احتمالی هستند و ممکن است هیچکدام از عوارض یاد شده بروز نکنند، ولی با این حال توصیه می‌شود در صورت مشاهده‌ی هرکدام از علائم زیر، حتما به پزشک اطلاع دهید:

عوارض جانبی شایع و احتمالی این دارو: (در صورت تشدید یا ادامه داشتن، به پزشک مراجعه کنید):

• اسهال
• درد شکم
• سردرد

عوارض جانبی بعید ولی جدی این دارو (در صورت مشاهده، فورا به پزشک اطلاع دهید):

• علائم سطح پایین منیزیم خون (مانند ضربان قلب غیرمعمول سریع، آهسته یا نامنظم، اسپاسم عضلانی مداوم یا تشنج)
• علائم لوپوس (مانند راش روی بینی و گونه ها، درد جدید در مفاصل که بهبود نمی یابد)

واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو بسیار نادر است ولی در صورت مشاهده‌ی هرکدام از علائم احتمالی زیر، باید فورا به پزشک یا مراکز درمانی مراجعه کنید:

• بثورات پوستی
• خارش یا تورم (مخصوصاً در صورت، زبان یا گلو)
• سرگیجه شدید
• مشکل در تنفس

این دارو به ندرت ممکن است (در طول درمان یا هفته ها تا ماه ها پس از توقف درمان) به دلیل وجود باکتری به نام C. difficile باعث ایجاد یک بیماری شدید روده شود. اگر علائمی از قبیل اسهال مداوم، درد شکم یا معده، تب، خون یا مخاط در مدفوع مشاهده کردید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. اگر هرکدام از علائم ذکر شده را دارید، از محصولات ضد اسهال یا مسکن‌های حاوی مخدر استفاده نکنید چون ممکن است این علائم را بدتر کنند.

مهارکننده های پمپ پروتون (مانند لانسوپرازول) در صورت مصرف روزانه و طولانی مدت (3 سال یا بیشتر) به ندرت ممکن است باعث کمبود ویتامین B-12 شوند. در صورت مشاهده علائم کمبود ویتامین B-12 (مانند ضعف غیرمعمول، درد زبان، یا بی حسی یا سوزن سوزن شدن دست ها یا پاها) فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

موارد ذکر شده ممکن است تمامی عوارض جانبی احتمالی مصرف این دارو را شامل نشود، بنابرین توصیه می‌شود در صورت بروز هرگونه علائم یا عوارض جانبی، به پزشک اطلاع دهید.

فراموشی و مصرف بیش از حد داروی لانسوپرازول

اگر یک نوبت استفاده‌ از این دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اما اگر زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده است، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید و دوز بعدی را در زمان منظم مصرف کنید. اگر فردی دچار اوردوز با این دارو و علائم جدی مانند بی‌هوشی یا تنگی نفس دارد، با 115 تماس بگیرید یا او را به نزدیکترین مرکز درمانی برسانید.

نکات استفاده از داروی لانسوپرازول (Lansoprazole)

در صورت استفاده از این دارو، نکات زیر را رعایت کنید:

• این دارو برای بیماری فعلی شما تجویز شده‌است، لذا از مصرف آن برای سایر موارد یا توصیه به دیگران خودداری کنید و آن را به دیگران ندهید.
• مصرف این دارو در بیماران مشکوک به سرطان معده ممنوع است.
• مصرف طولانی مدت داروی لانزوپرازول به مدت بیش از یک سال، پوکی استخوان را تشدید می‌کند.

نحوه نگهداری از داروی لانسوپرازول

این دارو را در دمای اتاق و دور از نور، رطوبت و دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری کنید. برندهای مختلف داروی لانزوپرازول ممکن است شرایط خاصی برای نگهداری داشته باشند (در این مورد از داروساز مشورت بگیرید). همچنین در صورتی که نیازی به این دارو نداشتید یا تاریخ انقضاء آن گذشته بود، آن را دور بیندازید و از ریختن این دارو و یا هر داروی دیگری در توالت یا فاضلاب خودداری کنید.