داروی ایپراتروپیوم+سالبوتامول

داروی ترکیبی ایپراتروپیوم+سالبوتامول استنشاقی(Ipratropium BR +Salbutamol Sulfate) از جمله داروهای  گشاد کننده برونش و ضد آسم است و به خانواده داروهای آنتی موسکارینیک ها - ضد اسپاسم ها تعلق دارد. این دارو به صورت اسپری استنشاقی 20+100 و نبولایز 0.5+3 و 0.5+2 میلی گرم تولید شده و برای درمان و پیشگیری علائم بیماری COPD مورد استفاده قرار می گیرد. سردرد، سرگیجه، سرفه، تهوع، خشکی دهان، لرزش، عصبانیت و یبوست از شایع ترین عوارض جانبی این دارو به شمار می روند. تجویز این دارو در افراد دارای حساسیت به ایپراتروپیوم، سالبوتامول، تیوتروپیوم، آتروپین یا سایر داروهای بلادونایی یا لوالبوترول و همچنین بیماران دارای سابقه فشار خون بالا، بیماری قلبی، سابقه شخصی یا خانوادگی گلوکوم ،مشکل در دفع ادرار، تشنج، پرکاری تیروئید و دیابت با احتیاط صورت می گیرد. از مهمترین تداخلات این دارو می توان به آکلیدینیوم، داروهای آنتی کولینرژیک، بتابلاکرها (غیرانتخابی)، سیمتروپیوم، الوکسادولین، گلیکوپیرولات (استنشاق دهانی) اشاره کرد.

موارد و نحوه مصرف دروی ایپراتروپیوم+سالبوتامول

 محصول ترکیبی (Ipratropium BR +Salbutamol Sulfate) برای درمان و پیشگیری علائم بیماری COPD نظیر خس‌خس سینه و تنگی نفس مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محصول حاوی دو داروی ایپراتروپیوم و سالبوتامول (آلبوترول) می‌باشد. هر دوی این داروها با آرام کردن عضلات مجاری تنفسی، موجب تسهیل فرآیند تنفس می شوند. کنترل علائم مشکلات تنفسی باعث صرفه جویی در وقت کار و تحصیل بیماران می شود.

پیش از مصرف داروی ترکیبی ایپراتروپیوم و سالبوتامول استنشاقی و در هر بار خرید مجدد آن، بروشور اطلاعات دارویی ارائه شده توسط شرکت سازنده را مطالعه کرده و روش استفاده صحیح از دارو را بیاموزید و اگر سوالی دارید از پزشک یا داروساز بپرسید.

اگر اولین بار است که از این اسپری استفاده می‌کنید، یا بیش از ۳ هفته یا ۲۱ روز است که از آن استفاده نکرده‌اید، برای آماده‌سازی آن از دستورالعمل دارو پیروی کنید و دقت داشته باشید که هنگام آماده‌سازی دستگاه، آن را به سمت صورت اسپری نکنید، تا دارو با چشم تماس نداشته باشد.

این داروی استنشاقی را به صورت دهانی و معمولا ۴ بار در روز استفاده کنید. ممکن است پزشک توصیه کند که در مواقع ضروری و برای رفع خس‌خس‌سینه و تنگی نفس نیز از آن استفاده کنید. بنابراین به دقت از دستورات پزشک پیروی کنید و در مجموع بیش از 6 پاف در روز استفاده نکنید. مصرف مقادیر بالا می‌تواند خطر بروز عوارض جانبی حاد را افزایش دهد.

میزان مصرف دارو به وضعیت بیماری و واکنش بدن به درمان بستگی دارد. به دستورات پزشک پایبند باشید و میزان مصرف دارو را خودسرانه افزایش ندهید. این کار نه تنها موجب تسریع بهبود بیماری نمی شود بلکه، بر خطر عوارض جانبی می افزاید.

 از تماس دارو با چشم خودداری کنید، چون ممکن است باعث بروز درد یا تحریک چشم، تاری دید موقت و سایر تغییرات بینایی شود. در زمان اسپری کردن دارو دهانتان را محکم ببندید و به منظور پیشگیری از خشکی دهان و تحریک گلو بعد از مصرف دارو دهانتان را بشویید. اگر همزمان از اسپری‌های دیگری هم استفاده می‌کنید میان مصرف هر دارو ۱ دقیقه صبر کنید.

 توصیه می شود این دارو را در فواصل زمانی منظم مصرف کنید. می توانید برای کمک به یادآوری هر روز آن را در زمان مشخصی استفاده کنید و حداقل ۱ بار در هفته سری دستگاه را به شیوه توصیه شده تمیز کنید.

بین اسپری های مصرف روزانه (داروی نگهدارنده) و اسپری های موارد اورژانسی(داروی سریع‌الاثر) تمایز قائل شوید و تحت شرایط زیر، در اسرع وقت با پزشک مشورت کنید:

• سرفه یا تنگی نفس جدید یا تشدید شونده
•  خس‌خس سینه
•  افزایش خلط
•  تشدید نتایج دستگاه پیک فلومتر
•  تنگی نفس در نیمه شب
•  افزایش مصرف اسپری سریع‌الاثر (بیشتر از ۲ روز در هفته)
•  عدم عملکرد صحیح اسپری سریع‌الاثر

همچنین توصیه می شود که تشخیص مشکلات حاد قابل درمان در منزل و موارد نیازمند مداخلات پزشکی را بیاموزید و اگر بیماری‌تان بهبود نمی‌یابد و یا تشدید می‌شود به پزشک اطلاع دهید.

موارد احتیاطی در مصرف ایپراتروپیوم+سالبوتامول

پیش از مصرف این دارو در صورت حساسیت به ایپراتروپیوم، سالبوتامول، تیوتروپیوم، آتروپین یا سایر داروهای بلادونایی و لوالبوترول؛ یا هر ماده غذایی یا دارویی دیگری، به پزشک اطلاع دهید. ممکن است که برخی از مواد سازنده این دارو باعث بروز حساسیت و یا سایر مشکلات شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر با داروساز صحبت کنید و سابقه پزشکی خود را به خصوص در موارد زیر به اطلاع پزشک برسانید:

• فشار خون بالا
• بیماری قلبی (مانند درد سینه، حمله قلبی، ضربان قلب نامنظم)
• سابقه شخصی یا خانوادگی گلوکوم
• مشکل در دفع ادرار (مانند موارد ناشی از بزرگی پروستات)
• تشنج
• پرکاری تیروئید
• دیابت

این دارو باعث بروز احساس گیجی و یا تاری دید می‌شود. الکل و ماریجوانا این وضعیت را تشدید می‌کنند. بنابراین توصیه می شود در انجام فعالیت‌هایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند مانند رانندگی و کار با ماشین آلات احتیاط کرده و از مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر خودداری کنید.

پیش از انجام هرگونه عمل جراحی پزشک یا دندانپزشک را در جریان تمامی داروهای مصرفی خود (شامل داروهای نسخه‌ای، ‌بدون نسخه و محصولات گیاهی)‌ قرار دهید.

ممکن است که سالمندان نسبت به عوارض جانبی این دارو بخصوص مشکل در دفع ادرار و نیز یبوست حساسیت بیشتری داسته باشند، از این رو توصیه می شود که مصرف این  دارو در این رده سنی با احتیاط بیشتری همراه شود.

عوارض جانبی ایپراتروپیوم-سالبوتامول استنشاقی

برخی عوارض متداول مصرف این دارو عبارت‌اند از:

• سردرد
• سرگیجه
• سرفه
• تهوع
• خشکی دهان
• لرزش
• عصبانیت
• یبوست

اگر هر کدام از این عوارض بعد از مدتی تشدید شد و یا بهبود نیافت فورا به پزشک اطلاع دهید و به خاطر داشته باشید که از نظر پزشک فواید این دارو برای شما بیشتر از عوارض آن است و اغلب افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند با عوارض جانبی حادی روبرو نمی‌شوند.

این دارو می تواند باعث افزایش فشار خون شود، بنابراین به صورت منظم فشار خونتان را اندازه بگیرید و در صورت بالا بودن نتایج به پزشک اطلاع دهید.

در موارد نادر برخی افراد بعد از مصرف این دارو دچار خس‌خس سینه و مشکلات تنفسی ناگهانی می‌شوند. در صورت بروز این مشکل از اسپری سریع‌الاثر استفاده کرده و فورا به پزشک مراجعه کنید.

در صورت بروز عوارض جانبی حاد زیر فورا پزشک را مطلع کنید:

• ادرار دردناک یا دشوار
• گرفتگی عضلات

در صورت بروز عوارض جانبی بسیار حاد زیر فورا به پزشک مراجعه کنید:

• درد سینه
• ضربان قلب نامنظم، شدید، تند
• تنفس سریع
• گیجی
• درد، تورم، قرمزی چشم
• تغییرات بینایی (مانند دیدن رنگین‌کمان در اطراف لامپ‌ها در شب، تاری دید)

واکنش آلرژیک بسیار شدید به ایپراتروپیوم- سالبوتامول (Ipratropium BR +Salbutamol Sulfate) نادر است، با این حال در صورت بروز علائم حساسیت شدید فورا به پزشک مراجعه کنید:

• راش پوستی
• خارش یا تورم (بخصوص در صورت، زبان،گلو)
• سرگیجه شدید
• تنگی نفس

این مقاله تمام عوارض جانبی احتمالی این دارو را پوشش نمی دهد، لذا در صورت مشاهده سایر عوارض جانبی با پزشک تماس بگیرید.

فراموشی و مصرف بیش از حد ایپراتروپیوم و سالبوتامول

اگر مصرف یک نوبت از این  دارو را فراموش کردید به محض یادآوری آن را مصرف کنید، مگر اینکه نزدیک نوبت بعدی باشد. نوبت بعدی را سر وقت مصرف کنید و میزان آن را دو برابر نکنید.

در صورتی که فردی دچار اوردوز با این دارو شده است و عوارض حادی مانند بی‌هوشی یا تنگی نفس دارد با ۱۱۵ تماس بگیرید. در سایر موارد فورا به پزشک مراجعه کنید. سایر علائم اوردوز این دارو عبارت‌اند از:

• درد سینه
• ضربان قلب نامنظم یا تند
• تشنج

 نکات مهم در مصرف ایپراتروپیوم-سالبوتامول استنشاقی

این دارو برای بیماری فعلی شما تجویز شده است، لذا از مصرف آن در موارد مشابه یا توصیه به دیگران اکیدا خودداری کنید.

لازم است که در طول مصرف ایپراتروپیوم-سالبوتامول (Ipratropium BR +Salbutamol Sulfate) به منظور نظارت بر فرآیند درمان و بررسی عوارض جانبی برخی از تست‌های آزمایشگاهی (مانند عملکرد ریه، فشار خون) به صورت دوره‌ای انجام شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک مشورت کنید.

 شرایط نگهداری ایپراتروپیوم-سالبوتامول استنشاقی

این دارو را در دمای اتاق، دور از نور و رطوبت نگهداری کرده و از یخ‌زدگی محافظت کنید. در صورت قفل شدن اسپری (یعنی تمام محتوای آن مصرف شده است) و یا ۳ ماه بعد از قرار دادن کارتریج در داخل اسپری، آن را دور بیندازید. همه داروها را دور از دسترس اطفال و حیوانات خانگی نگه دارید.

هیچ دارویی را در فاضلاب تخلیه نکنید، اگر دوره مصرف ایپراتروپیوم-سالبوتامول استنشاقی شما تمام شده و یا تاریخ مصرف آن به پایان رسید، باقیمانده دارو را به درستی دور بریزید.