آیوپامیدول

موارد و نحوه مصرف داروی آیوپامیدول

آیوپامیدول (Iopamidol) یک ماده حاجب رادیواپاک و حاوی ید است که اشعه‌ی ایکس را جذب می‌کند. از مواد حاجب رادیوپاک برای افزایش وضوح رگ‌های خونی، اندام‌ها و سایر بافت‌های غیر استخوانی در سی تی اسکن یا سایر معاینات رادیولوژیک (اشعه ایکس) استفاده می‌شود.

ویال آیوپامیدول 20، 50 و 100 میلی‌لیتری به صورت انفوزیون در ورید یا شریان تجویز می‌شود و تزریق آن توسط یک ارائه دهنده‌ی مراقبت‌های بهداشتی برای شما انجام می‌گردد. در حین دریافت آیوپامیدول، ممکن است داروی خاصی برای جلوگیری از برخی عوارض جانبی برای شما تجویز شود. اگر هنگام تزریق آیوپامیدول در اطراف سوزن IV احساس سوزش، درد یا تورم کردید به مراقبان خود اطلاع دهید.

آیوپامیدول باعث کم‌آبی بدن شما و منجر به اثرات خطرناکی بر کلیه‌ها می‌شود، لذا قبل و بعد از آزمایش رادیولوژیک، مایعات اضافی بنوشید و دستورالعمل های پزشک خود را در مورد انواع و مقدار مایعاتی که باید قبل و بعد از آزمایش بنوشید، دنبال کنید. همچنین اجازه ندهید در چند روز اول پس از دریافت آیوپامیدول بدن شما دچار کم آبی شود و اگر در این مدت هر گونه استفراغ یا اسهال داشتید با پزشک خود تماس بگیرید. ممکن است بعد از دریافت آیوپامیدول، عملکرد کلیه‌های شما نیاز به بررسی داشته باشد و همچنین افراد مسن ممکن است برای جلوگیری از کم آبی بدن به مراقبت ویژه نیاز داشته باشند.

برخی از افرادی که آیوپامیدول دریافت می‌کنند واکنش‌هایی داشته‌اند که تا 30 تا 60 دقیقه پس از اولین تجویز دارو شروع نشده‌است، لذا مراقبان شما ممکن است برای اطمینان از عدم بروز عوارض جانبی ناخواسته یا واکنش‌های تاخیری، بخواهند در این مدت پس از تزریق شما را تحت نظر داشته باشند.

موارد احتیاطی و هشدار هنگام مصرف داروی آیوپامیدول

در صورت ابتلا به هرگونه عفونت فعال، نباید از آیوپامیدول استفاده کنید، همچنین پیش از آنکه مصرف این دارو را شروع کنید، در صورت داشتن سابقه‌ی حساسیت به آیوپامیدول (Iopamidol) یا هر نوع واکنش به ماده‌ی حاجب دیگر و یا هرگونه حساسیت دارویی یا خوراکی دیگر، پزشک را در جریان قرار دهید زیرا ممکن است برخی از مواد سازنده‌ی این دارو باعث واکنش آلرژیک یا برخی مشکلات دیگر شود، همچنین پزشک خود را در جریان سابقه‌ی درمانی و پزشکی خود، به‌ ویژه در خصوص موارد زیر قرار دهید:

• عفونت فعال
• بیماری کبد یا کلیه
• بیماری قلبی، از جمله نارسایی احتقانی قلب
• سکته‌ی مغزی، لخته شدن خون یا بیماری عروق کرونر
• آسم، تب یونجه یا آلرژی غذایی
• صرع یا سایر اختلالات تشنجی
• کم خونی داسی شکل
• دیابت
• فئوکروموسیتوم (تومور غده فوق کلیوی)
• مولتیپل میلوما (سرطان استخوان)
•  اختلال تیروئید

عوارض آیوپامیدول

در صورت صلاحدید پزشک و تجویز این دارو برای شما، پزشک از مزایا و عوارض احتمالی این دارو برای شما مطلع است، البته اکثر افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی بخصوصی تجربه‌ نمی‌کنند، با این حال توصیه می‌شود در صورت مشاهده‌ی هرکدام از علائم درج شده در این قسمت، حتما پزشک را مطلع سازید.

عوارض جانبی متداول و شایع آیوپامیدول (در صورت تشدید یا ادامه داشتن، به پزشک مراجعه کنید):

• درد قفسه سینه
• ضربان قلب آهسته
• احساس سوزش
• گرگرفتگی (گرمی، قرمزی یا احساس سوزن سوزن شدن)
• حالت تهوع
• کهیر
• سرگیجه

عوارض جانبی بعید ولی جدی آیوپامیدول (در صورت مشاهده، فورا به پزشک اطلاع دهید):

• احساس سبکی، مثل اینکه ممکن است بی‌هوش شوید
• تورم، افزایش وزن سریع، ادرار کم یا قطع شدن ادرار
• خس خس سینه یا مشکل در تنفس
• تشنج
• تورم در گردن یا گلو (تیروئید بزرگ شده)
• علائم تیروئید مانند: احساس خستگی شدید، خشکی پوست، درد یا سفتی مفاصل، درد یا ضعف عضلانی، صدای خشن، احساس حساسیت بیشتر به دمای سرد، افزایش وزن
• علائم حمله‌ی قلبی مانند: درد یا فشار قفسه سینه، درد در فک یا شانه، حالت تهوع یا تعریق
• علائم لخته شدن خون در ریه مانند: درد قفسه‌ی سینه، سرفه‌ی ناگهانی یا تنگی نفس یا سرفه‌ی خونی
• علائم سکته‌ی مغزی مانند: بی حسی یا ضعف ناگهانی (به خصوص در یک طرف بدن)، سردرد شدید ناگهانی، تکلم نامفهوم یا مشکلات بینایی یا تعادل

به ندرت ممکن است این دارو باعث واکنش آلرژیک بسیار جدی شود، ولی توصیه می‌شود در صورت مشاهده‌ی هرکدام از علائم واکنش آلرژیک، فورا به پزشک یا مراکز درمانی مراجعه کنید:

• بثورات پوستی
• تب
• غدد متورم
• علائم شبیه آنفولانزا
• دردهای عضلانی
• ضعف شدید
• کبودی غیرمعمول
• زرد شدن پوست یا چشم‌ها
• خارش یا تورم (بخصوص در صورت، زبان یا گلو)
• سرگیجه‌ی شدید
• تنگی نفس

ممکن است این لیست، دربرگیرنده‌ی تمام عوارض جانبی احتمالی این دارو نباشد، پس توصیه می‌شود در صورت بروز هرگونه علائم یا عارضه‌ی جانبی دیگر نیز، به پزشک اطلاع دهید.          

فراموشی و مصرف بیش از حد داروی آیوپامیدول

اگر مصرف یک دوز آیوپامیدول (Iopamidol) را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید ولی اگر نزدیک به زمان دوز بعدی بودید، از مصرف دو دوز نزدیک به هم خودداری کنید و دوز فراموش شده را مصرف نکنید.

در صورتی که فردی دچار اوردوز با این دارو شده است و عوارض حادی مانند بی‌هوشی یا تنگی نفس دارد با ۱۱۵ تماس بگیرید یا بیمار را سریعا به مراکز درمانی برسانید.

نکات مهم هنگام استفاده از داروی آیوپامیدول (Iopamidol)

در صورت استفاده از داروی آیوپامیدول نکات زیر را رعایت کنید:

• این دارو را دقیقا طبق برنامه‌ی مصرفی که پزشک برایتان تجویز می‌کند مصرف کنید.
• این دارو برای بیماری فعلی شما تجویز شده‌است، لذا از مصرف آن برای سایر موارد یا توصیه به افراد یا اشتراک گذاری آن خودداری کنید.
• در صورت نیاز به انجام برخی آزمایش‌ها جهت بررسی روند درمان، تمام اقدامات مربوطه را منظم و سروقت انجام دهید و در مورد نحوه‌ی دقیق انجام آنها از پزشک مشورت بگیرید.

نگهداری از داروی آیوپامیدول

برندهای مختلف بسیاری از داروها مانند آیوپامیدول (Iopamidol) دارای شرایط لازم مختلفی برای نگهداری هستند، بنابرین راهنمای دارویی ارائه شده در بسته بندی را مطالعه کنید و در صورت نیاز، از پزشک یا داروساز درباره‌ی نحوه‌ی نگهداری از برندی که خریداری می‌کنید مشورت بگیرید. همچنین تمامی داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگهداری شوند. در صورت عدم نیاز به این دارو یا در صورت رد شدن تاریخ مصرف دارو، آن را دور بیندازید و هرگز این دارو را در توالت یا فاضلاب نریزید.