موارد مصرف ویال هیدروکورتیزون
از داروی هیدروکورتیزون (Hydrocortisone) برای درمان انواع مختلفی از بیماریها نظیر آرتریت، حساسیت شدید، بیماریهای خون، مشکلات تنفسی، برخی سرطانها، بیماریهای چشم، اختلالات روده و بیماریهای پوست استفاده میشود. این دارو واکنش سیستم ایمنی را تضعیف میکند و باعث میشود علائمی نظیر تورم و واکنشهای حساسیتی کاهش پیدا کند. در صورتی که غده آدرنال به درستی عمل نکند و یا به بیماری اَدیسون مبتلا باشید از داروی هیدروکورتیزون همراه با برخی دیگر از داروها برای جایگزینی هورمونی نیز استفاده میشود. هیدروکورتیزون یک کورتیکواستروئید است. ویال هیدروکورتیزون زمانی مصرف میشود که امکان استفاده از داروهای خوراکی مشابه با آن وجود نداشته باشد و یا اینکه نیاز به درمان فوری بیماریهای حاد باشد. بخصوص اگر بنا است این دارو در نزدیکی ستون فقرات تزریق شود در مورد مزایا و مضرات مصرف آن با پزشک مشورت کنید. ممکن است که مصرف نخاعی دارو عوارض نادر اما حادی داشته باشد.
نحوه مصرف ویال هیدروکورتیزون
این دارو بر اساس تجویز پزشک، به آرامی به رگ تزریق شده و یا مستقیما به عضلات تزریق میشود. میزان مصرف دارو به وضعیت بیماری و واکنش به درمان بستگی دارد.
اگر در خانه از این دارو استفاده میکنید همه دستورالعملهای آماده سازی و مصرف را از متخصص بیاموزید. پیش از مصرف، دارو را از لحاظ وجود ذرات اضافی یا تغییر رنگ بررسی کند و در صورت وجود این موارد از مصرف دارو خودداری کنید. روش ایمن نگهداری و امحای مواد دارویی را بیاموزید.
بدون هماهنگی با پزشک مصرف دارو را متوقف نکنید. قطع مصرف ناگهانی، برخی از بیماریها را تشدید میکند. همچنین ممکن است با عوارضی مانند ضعف، کاهش وزن، تهوع، درد عضلات، سردرد، خستگی، سرگیجه روبرو بشوید. به منظور کاهش احتمال بروز این عوارض ممکن است که پزشک به تدریج مصرف دارو را کاهش بدهد. برای جزئیات بیشتر با پزشک مشورت کنید. بروز و یا تشدید هر نوع عوارض را فورا به پزشک اطلاع بدهید.
اگر بیماریتان بهبود نمییابد و یا تشدید میشود به پزشک اطلاع بدهید.
موارد احتیاطی
قبل از مصرف این دارو پزشک را در جریان هر نوع حساسیتی که دارید قرار بدهید. ممکن است که برخی از مواد سازنده این دارو باعث بروز حساسیت و یا سایر مشکلات بشوند. برای اطلاعات بیشتر با داروساز صحبت کنید.
پیش از مصرف دارو سابقه پزشکی خود را به اطلاع پزشک برسانید. بخصوص در مورد:
-
مشکلات خونریزی
-
لخته خون
-
پوکی استخوان
-
دیابت
-
برخی بیماریهای چشمی (مانند آب مروارید، گلوکوم، عفونت هرپس چشمی)
-
مشکلات قلبی (مانند نارسایی قلبی، حمله قلبی اخیر)
-
فشار خون بالا
-
عفونت اخیر یا گذشته (مانند عفونت قارچی، هرپس، سل،کرمک)
-
بیماری کلیوی
-
بیماری کبدی
-
مشکلات خلقی روانی (مانند سایکوز، اضطراب، افسردگی)
-
مشکلات معده/روده (مانند دایورتیکولیت، زخم، کولیت اولسراتیو)
-
تشنج
-
مشکلات تیروئید
-
کمبود مواد معدنی (مانند کمبود پتاسیم یا کلسیم)
این دارو باعث بروز احساس گیجی میشود. الکل و ماریجوانا این وضعیت را تشدید میکنند. در انجام فعالیتهایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند مانند رانندگی و کار با ماشین آلات احتیاط کنید. مصرف مشروبات الکلی را محدود کنید. اگر ماریجوانا مصرف میکنید به پزشک اطلاع بدهید.
ممکن است این دارو باعث خونریزی معده بشود. مصرف روزانه الکل همراه با این دارو احتمال خونریزی معده را افزایش میدهد. مصرف الکل را محدود کنید.
ممکن است که مصرف طولانی مدت کورتیکواستروئیدها بدن را در برابر استرس فیزیکی آسیبپذیر کند. پیش از انجام عمل جراحی و یا درمان اورژانسی و یا در صورت ابتلا به بیماری/آسیب حاد پزشک یا دندانپزشک را در جریان مصرف این دارو در حال حاضر و یا طی ۱۲ ماه گذشته قرار بدهید. در صورت مشاهده خستگی غیرعادی/شدید یا کاهش وزن پزشک را مطلع کنید. اگر به مدت طولانی از این دارو استفاده میکنید کارت هشدار یا گردنبند شناسه پزشکی همراه خود داشته باشید تا دیگران در جریان مصرف این دارو توسط شما قرار بگیرند.
ممکن است که در اثر مصرف این دارو بدن در برابر عوامل عفونی تضعیف بشود. از تماس با افراد مبتلا به بیماریهای عفونی واگیردار (مانند آبله مرغان، سرخک، آنفولانزا) خودداری کنید. به منظور دریافت اطلاعات بیشتر و یا در صورتی که در معرض عوامل عفونی بودهاید با پزشک مشورت کنید.
پیش از ایمنسازی/واکسیناسیون یا انجام تستهای پوست متخصص را در جریان مصرف این دارو قرار بدهید. از تماس با افرادی که اخیرا واکسن زنده دریافت کردهاند (مانند واکسن استنشاقی آنفولانزا) خودداری کنید.
ممکن است که سالمندان نسبت به عوارض جانبی این دارو بخصوص پوکی یا درد استخوان؛ خونریزی معده یا روده؛ تغییرات خلقی روانی (مانند گیجی) حساستر باشند.
مصرف طولانی مدت این دارو میتواند رشد کودک را مختل کند. برای اطلاعات بیشتر با پزشک مشورت کنید. به منظور اندازگیری رشد و قد کودک به صورت منظم به پزشک مراجعه کنید.
عوارض جانبی هیدروکورتیزون
برخی عوارض متداول مصرف این دارو عبارتاند از:
-
دلپیچه
-
سردرد
-
سرگیجه
-
اختلال خواب
-
تغییرات اشتها
-
تغییرات دوره قاعدگی
-
آکنه
-
درد، قرمزی یا تورم در محل تزریق
اگر هر کدام از این عوارض بعد از مدتی تشدید شد و یا بهبود نیافت فورا به پزشک اطلاع بدهید.
به خاطر داشته باشید که از نظر پزشک فواید این دارو برای شما از عوارضش بیشتر است. همچنین اغلب افرادی که از این دارو استفاده میکنند با عوارض جانبی حادی روبرو نمیشوند.
ممکن است که این دارو باعث افزایش فشار خون بشود. فشار خونتان را به صورت منظم اندازه بگیرید و در صورتی که فشار بالا بود به پزشک اطلاع بدهید.
این دارو باعث افزایش قند خون میشود که میتواند باعث بروز دیابت بشود و یا آن را تشدید کند. در صورت مشاهده علائم افزایش قند خون (نظیر افزایش تشنگی/ادرار) فورا پزشک را مطلع کنید. اگر به دیابت مبتلا هستید قند خونتان را به صورت منظم و بر اساس توصیه پزشک اندازه بگیرید و نتایج را در اختیار پزشک قرار بدهید. ممکن است نیاز باشد تا داروهای دیابت، برنامه ورزشی و یا رژیم غذاییتان تنظیم شود.
این دارو بدن را در برابر عوامل عفونی تضعیف میکند و ممکن است که احتمال بروز عفونتهای حاد (ندرتا کشنده) افزایش پیدا کند. در صورت مشاهده علائم عفونت فورا به پزشک اطلاع بدهید:
در صورت بروز عوارض جانبی حاد فورا پزشک را مطلع کنید:
-
ضعف
-
پف کردن صورت
-
درد یا گرفتگی عضلات
-
افزایش وزن غیر عادی
-
کاهش التیام زخمها
-
نازک شدن پوست
-
درد استخوان یا مفصل
-
تغییرات خلقی روانی (مانند افسردگی، نوسانات خلقی، آشفتگی)
-
افزایش خونریزی و کبودی
-
مشکلات بینایی
-
تورم قوزک پا، پا یا دست
-
ضربان قلب نامظنم، تند یا کند
-
رشد غیر عادی پوست یا مو
در صورت بروز عوارض جانبی بسیار حاد فورا به پزشک مراجعه کنید:
-
علائم خونریزی معده یا روده (مانند درد معده یا شکم)
-
مدفوع تیره یا قیر مانند
-
استفراغ شبیه به تفاله قهوه
-
تشنج
به ندرت ممکن است که مصرف این دارو باعث بروز حساسیت بسیار شدید بشود. اما در صورت بروز علائم حساسیت شدید فورا به پزشک مراجعه کنید:
-
راش پوستی
-
خارش/تورم (بخصوص در صورت/زبان/گلو)
-
سرگیجه شدید
-
تنگی نفس
این لیست کامل نیست. در صورت مشاهده سایر عوارض جانبی با پزشک تماس بگیرید.
فراموشی و مصرف بیش از حد
مهم است که این دارو را درست بر اساس جدول زمانبندی مصرف کنید. در صورت فراموشی مصرف دارو فورا در مورد برنامه زمانبندی جدید با پزشک مشورت کنید. میزان مصرف دارو را دو برابر نکنید.
در صورتی که فردی دچار مسمومیت شده است و عوارض حادی مانند بیهوشی یا تنگی نفس دارد با ۱۱۵ تماس بگیرید. در سایر موارد فورا به پزشک مراجعه کنید.
نکات مهم
این دارو تنها برای شما تجویز شده است.
در صورت مصرف طولانی مدت این دارو، لازم است که برخی از تستها (مانند تعداد گلبولهای خون، سطح قند یا مواد معدنی خون، فشار خون، تست تراکم استخوان، اندازگیری قد و وزن، تست چشمها، ایکس-ری) انجام بشود. تمامی فعالیتهای پزشکی و آزمایشگاهیتان را سر وقت انجام بدهید. برای اطلاعات بیشتر با پزشک مشورت کنید.
مصرف طولانی مدت این دارو خطر بروز پوکی استخوان را افزایش می دهد. تغییرات سبک زندگی که خطر پوکی استخوان را کاهش میدهند عبارتاند از:
-
ورزشهای مقاومتی
-
مصرف کلسیم و ویتامین دی کافی
-
عدم استعمال دخانیات
-
محدود کردن مصرف الکل
در مورد تغییرات سبک زندگی مناسب خودتان با پزشک مشورت کنید.
نحوه نگهداری
این دارو را در دمای اتاق و بدور از نور و رطوبت نگهدارید. آن را در حمام نگه ندارید. همه داروها را دور از دسترس اطفال و حیوانات خانگی نگه دارید. داروی رقیقشده را بدور از نور میتوان تا ۷۲ ساعت در دمای اتاق نگهداری کرد. برای اطلاعات بیشتر با داروساز مشورت کنید. داروی استفاده نشده را دور بریزید.
داروها را در فاضلاب نریزید مگر اینکه اینطور توصیه شده باشد. وقتی مصرف دارو تمام شد و یا تاریخ انقضا رسید دارو را به سطل زباله بیاندازید. برای اطلاعات بیشتر با داروساز یا مرکز بازیافت شهرداری صحبت کنید.