گوسرلین

موارد و نحوه مصرف داروی گوسرلین (Goserelin)

داروی گوسرلین در درمان سرطان پروستات مردان و برخی از سرطان های سینه یا اختلالات رحمی(اندومتریوز) به کار گرفته می شود. همچنین به منظور نازک کردن پوشش داخلی رحم(آندومتر) در آماده سازی برای درمان خونریزی های غیر طبیعی رحم نیز از داروی گوسرلین استفاده می شود. می توانید  در مورد مزایا و معایب استفاده از گوسرلین در این درمان ها، با پزشک خود مشورت نمایید. عملکرد داروی گوسرلین، مانند هورمون طبیعی آزاد کننده هورمون لوتئینیزه-LHRH می باشد و می ‌تواند موجب کاهش هورمون های تستوسترون در مردان و هورمون استروژن در زنان شود و موجب کند کردن یا توقف رشد سلول های سرطانی خاص و بافت رحمی، که برای رشد و انتشار به این هورمون ها نیاز دارند، شود.

پیش از شروع داروی گوسرلین یا در زمان  تهیه مجدد این دارو، باید بروشور اطلاعات دارو را با دقت مطالعه کرده و در صورت هرگونه ابهام با پزشک خود مشورت نمایید. داروی گوسرلین به صورت یک ایمپلنت می باشد که به آرامی  هورمون را در بدن فرد بیمار آزاد می کند تزریق این دارو باید توسط یک متخصص مراقبت بهداشت در زیر پوست شکم زیر ناف صورت گیرد. بعد از گذشت چند هفته یا چند ماه خود ایمپلنت به طور کامل جذب بدن خواهد شد .دوز مصرفی این دارو بر طبق تجویز پزشک می باشد و معمولاً برای سرنگ های 3.6  میلی گرمی، هر چهار هفته یکبار و برای نوع 10.8  میلی گرمی هر ۱۲ تا ۱۳ هفته تزریق می شود. برای اینکه بیشترین اثربخشی دارو را داشته باشید،  باید دارو را طبق برنامه تجویز شده استفاده نمایید و می توانید برای کمک به یادآوری خود، روزهای دریافت دوز دارو را در تقویم علامت بزنید. دوز مصرفی هر بیمار بر اساس وضعیت پزشکی فرد و نوع پاسخ به درمان مشخص می شود و فراموش نکنید که نباید بدون تایید پزشک مصرف این دارو را قطع نمود.

در چند هفته اول درمان با داروی گوسرلین سطح هورمون ها به جای کاهش، افزایش می یابد و این پاسخ طبیعی بدن شما به داروی گوسرلین می باشد. در برخی موارد ممکن است باعث ایجاد علائم جدید یا وخیم تر، از جمله افزایش درد و بروز مشکلات بیشتر در ادرار کردن مردان،  در چند هفته اول پس از مصرف دارو رخ دهد که در چنین مواردی باید پزشک را در جریان قرار داد.

 مصرف داروی گوسرلین به صورت منظم در زنان،  موجب توقف قاعدگی می شود. چنانچه پس از گذشت دو ماه از مصرف گوسرلین، قاعدگی های منظم ادامه پیدا کرد باید سریعاً به پزشک اطلاع داده شود.

به طور معمول نیازی به برداشتن داروی گوسرلین نیست؛ چرا که ایمپلنت به آرامی و به طور کامل توسط بدن جذب خواهد شد. با این وجود در صورت بروز عوارض جانبی جدی یا دیگر مشکلات برای شخص بیمار، ممکن است پزشک این دارو را حذف کند و در صورتی که وضعیت شخص بدتر شد باید بلافاصله به پزشک اطلاع داده شود. 

موارد احتیاطی و هشدار داروی گوسرلین(Goserelin)

پیش از مصرف داروی گوسرلین، در صورت داشتن حساسیت به این دارو یا به هورمون های LHRH یا LHRH مانند (مانند تریپتورلین) یا وجود سایر حساسیت ها، به پزشک خود اطلاع دهید؛ چرا که وجود برخی از عناصر غیر فعال در دارو ممکن است موجب بروز واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگری برای شخص بیمار گردد. می توانید در مورد جزئیات بیشتر این حساسیت ها با پزشک خود مشورت نمایید.

 همچنین سابقه پزشکی خود به خصوص در موارد زیر را به اطلاع پزشک معالج خود برسانید:

• خونریزی غیر طبیعی واژینال غیر قابل توضیح
• دیابت
• مصرف طولانی مدت الکل
•  سیگار کشیدن
• سابقه شخصی یا خانوادگی از دست دادن استخوان (پوکی استخوان)
•  بیماری قلبی (مانند حمله قلبی)
•  سطح کلسترول یا تری گلیسیرید بالا
•  سکته مغزی
• مشکل انسداد ادرار (در مردان)
•  مشکل نخاع (در مردان)

استفاده از داروی گوسرلین(Goserelin) می تواند موجب بروز مشکل در کنترل قند خون در افراد دیابتی شود؛ به همین جهت در چنین شرایطی باید به طور منظم قند خون را بررسی و اندازه گیری کنید و نتایج را با پزشک خود در میان بگذارید و در صورت داشتن علائم قند خون بالا ، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید. در برخی موارد ممکن است نیاز به تنظیم مجدد داروهای دیابت ، برنامه ورزشی و رژیم غذایی شما توسط پزشک باشد. 

مصرف داروی گوسرلین (Goserelin) می تواند موجب تاثیر بر ریتم قلب (طولانی شدن QT) شود. این طولانی شدن QT به ندرت موجب ضربان قلب سریع یا منظم جدی یا حتی کشنده و بروز علائمی مثل سرگیجه شدید یا غش خواهد شد که نیاز به مراقبت ‌های فوری پزشکی دارند.

خطر طولانی  شدنQT  ممکن است با شرایط خاص پزشکی یا مصرف دیگر داروهایی که موجب این اثر می شوند، افزایش پیدا کند. به همین دلیل باید پیش از مصرف داروی گوسرلین، تمامی داروهای مصرفی خود را به پزشک یا داروساز اطلاع دهید و در صورت داشتن هر یک از شرایط زیر پزشک معالج خود را در جریان قرار دهید:

• مشکلات قلبی خاص (نارسایی قلبی، کندی ضربان قلب، طولانی شدن QT در EKG)
•  سابقه خانوادگی مشکلات قلبی خاص (QT) (طولانی شدن EKG، مرگ ناگهانی قلبی)

همچنین سطوح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون نیز می ‌تواند موجب بروز خطر طولانی شدن QT  شود.  بروز این خطر در اثر عواملی از قبیل استفاده داروهای خاص، مانند دیورتیک ها یا قرص های آب و شرایطی مثل تعریق شدید، اسهال و استفراغ، افزایش پیدا می کند. می توانید در مورد روش های ایمن استفاده از داروی گوسرلین(Goserelin) با پزشک خود مشورت نمایید.

توجه داشته باشید که افراد مسن ممکن است به عوارض جانبی ناشی از مصرف داروی گوسرلین(Goserelin) مانند طولانی ‌شدن QT حساس تر باشند.

عوارض جانبی دارو گوسرلین(Goserelin)

استفاده از داروی گوسرلین می ‌تواند موجب بروز عوارضی از جمله موارد زیر گردد:

• گرگرفتگی
•  سرگیجه
• سردرد
•  افزایش تعریق
• کاهش علاقه یا توانایی جنسی
•  مشکل در خواب
•  حالت تهوع
•  تغییر اندازه سینه
•  خشکی واژن
• ریزش مو
• درد
• کبودی
• خونریزی
• قرمزی یا تورم در محل تزریق 

در صورت تداوم هر کدام  از این عوارض یا بدتر شدن آنها باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. فراموش نکنید که داروی گوسرلین  زمانی برای شما تجویز شده که مزایای آن به نسبت عوارض احتمالی برای شما بیشتر بوده است و در بسیاری از موارد افرادی که از این دارو استفاده می کنند، ممکن است دچار عارضه جانبی جدی نشوند.

در صورت بروز عوارض جانبی جدی زیر باید بلافاصله پزشک خود را در جریان قرار دهید:

• سوزش یا درد واژن
• درد در حین رابطه جنسی (در زنان)
•  درد یا حساسیت سینه
• درد جدید یا بدتر شدن درد  استخوان
• استخوان شکسته جدید
•  احساس سوزش در پاها
•  تورم مچ پا یا پا
• خستگی غیرعادی
• علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار)
•  درد یا تورم معده یا شکم
• تغییرات روانی یا خلقی (مانند افسردگی، نوسانات خلقی، توهم).

همچنین در برخی موارد استفاده از داروی گوسرلین(Goserelin) موجب افزایش قند خون  در افراد دیابتی خواهد شد و در صورت بروز نشانه های قند خون بالا از جمله افزایش تشنگی یا ادرار، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید و در صورتی که مبتلا به دیابت هستید، قند خون خود را به طور منظم مطابق با تجویز پزشک اندازه گیری و نتایج را با پزشک خود به اشتراک بگذارید. در برخی مواقع ممکن است با توجه به نظر پزشک در برنامه های ورزشی غذایی و داروهای خود تغییراتی را اعمال نمایید.

علاوه بر این موارد، در صورت بروز عوارض جانبی بسیار جدی باید فوراً به پزشک مراجعه نمایید که از مهم ‌ترین این عوارض می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• علائم حمله قلبی (مانند درد قفسه سینه، فک یا بازوی چپ، تنگی نفس، تعریق غیر معمول)
• علائم سکته مغزی (مشکل در صحبت کردن، تغییرات ناگهانی بینایی، گیجی)
• ضربان قلب سریع یا نامنظم
• سرگیجه شدید

مصرف گوسرلین(Goserelin)  در برخی موارد نادر ممکن است باعث ایجاد یک مشکل بسیار جدی در غده هیپوفیز شخص بیمار(آپوپلکسی هیپوفیز) شود که معمولاً بروز چنین عارضه ای در اولین ساعات پس از مصرف دارو تا دو هفته پس از آن  ممکن است رخ دهد.  چنانچه هر کدام  از عوارض جانبی بسیار جدی زیر را مشاهده نمودید، بلافاصله باید کمک های پزشکی دریافت نمایید:

• سردرد شدید ناگهانی
• تغییرات ذهنی یا خلقی (مانند گیجی)
• تغییرات بینایی
• استفراغ.

استفاده از داروی گوسرلین(Goserelin) در مردان برای سرطان پروستات می تواند باعث بروز مشکل نادر اما بسیار جدی انسداد ادرار یا مشکل طناب نخاعی( فشرده شدن) به ویژه در ماه اول درمان شود؛ در صورتی که هر کدام از عوارض جانبی جدی زیر را داشتید، باید با پزشک خود مشورت نمایید:

• کمردرد شدید
• بی حسی، گزگز
• ضعف بازوها یا پاها
•  ناتوانی در حرکت
•  ادرار دردناک یا مشکل
•  وجود خون در ادرار

بروز واکنش های آلرژیک بسیار جدی به این دارو به  ندرت اتفاق می‌افتد، ولی با این وجود در صورت مشاهده هر کدام از موارد زیر باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد:

• بثورات پوستی
•  خارش یا تورم (به ویژه در صورت، زبان، گلو)
•  سرگیجه شدید
•  مشکل تنفسی

موارد گفته شده لیست کاملی از تمامی عوارض احتمالی که با مصرف داروی گوسرلین(Goserelin)  ممکن است رخ دهد نیست و در صورت مشاهده هر گونه نشانه غیر عادی پس از مصرف این دارو باید با پزشک خود مشورت نمایید.

فراموشی و مصرف بیش از حد داروی گوسرلین(Goserelin)

در صورت فراموش کردن یک نوبت از مصرف داروی گوسرلین، باید به محض یادآوری آن را استفاده نمود. اما در صورتی که فاصله با نوبت بعد کم باشد، باید از آن صرف نظر کرد. همچنین فراموش نکنید که دو برابر کردن دوز دارو برای جبران دوز فراموش شده مجاز نمی باشد.

 در صورت مصرف بیش از اندازه دارو و بروز بحران های پزشکی مانند یا مشکل تنفسی باید با اورژانس تماس گرفت یا به مراکز درمانی مراجعه نمایید

  نکات نگهداری داروی گوسرلین(Goserelin)

برندهای مختلف تولید این دارو ممکن است شرایط خاص نگهداری را توصیه نمایند که بدین منظور باید راهنمای هر کدام از این محصولات را با دقت مطالعه کرد، یا از نظر داروساز در این زمینه استفاده نمود و همچنین دقت داشته باشید که این دارو را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید. ریختن دارو در فاضلاب مجاز نیست مگر اینکه منعی برای انجام این کار نباشد. همچنین در مورد دفع صحیح داروهایی که با آنها نیاز نداریم یا تاریخ مصرف آنها گذشته است، می توان از داروساز یا شرکتهای دفع زباله کمک گرفت.