گنادورلین

گنادورلین چیست؟

گنادورلین دارویی است که در درمان برخی از مشکلات مربوط به ناباروری در زنان تجویز میگردد. این دارو برای بیماری هایی نظیر:

• تنظیم هورمون گنادوترپین
• عملکرد هیپوفیز
• آمنوره

کاربرد دارد. از آنجایی که این دارو هورمونی است هرگز بدون نظر متخصص آنرا مصرف نکنید. گنادورلین سبب تنظیم هورمون گنادوتروپین میشود، این هورمون در زمان بارداری از جفت خارج شده و سبب میگردد که سیکل قاعدگی اتفاق نیوفتاده و جنین مراحل رشد را به خوبی طی کند. این هورمون با طول گذشت مدت بارداری در بدن زنان باردار افزایش چشمگیری می یابد و اگر میزان آن به اندازه نرمال (کم یا زیاد) نباشد ممکن است که برخی از خطرات را ایجاد نماید. کار داروی گنادورلین آن است که سطح این هورمون را در بدن منتعادل نگاه دارد.

موارد مصرف داروی گنادورلین

گنادورلین (Gonadorelin) یک هورمون هیپوتالاموس و هیپوفیز است که توسط زنانی استفاده می‌شود که به دلیل سطوح پایین هورمون آزاد کننده‌ی گنادوتروپین (GnRH) دوره‌ی قاعدگی خود را از دست داده‌اند و همچنین ممکن است به عنوان بخشی از درمان ناباروری زنان استفاده شود. این دارو GnRH مورد نیاز بدن را برای رشد و آزادسازی تخمک‌های بالغ از تخمدان‌ها (تخمک گذاری) فراهم می‌کند.

نحوه مصرف داروی گنادورلین

قبل از مصرف گنادورلین و هربار خرید مجدد آن، راهنمای دارویی داخل بسته‌ی دارو را مطالعه کنید و در صورت داشتن هرگونه سوال یا نیاز به راهنمایی، از پزشک یا مسئول داروخانه سوال کنید.

آمپول گنادورلین 0.1، 0.5 و 0.8 میلی‌گرمی، طبق دستور پزشک با استفاده از پمپ انفوزیون به داخل ورید یا زیر پوست تزریق می‌شود. اگر از این دارو در خانه استفاده می‌کنید، تمام دستورالعمل‌های استفاده از پمپ انفوزیون و آماده‌سازی و استفاده‌ی دارو را از متخصص مراقبت‌های بهداشتی خود و راهنمای ارائه شده در بسته‌ی دارو یاد بگیرید. این دارو را تا زمانی که آماده‌ی استفاده نیستید مخلوط نکنید و قبل از استفاده از این دارو، محلول را از نظر وجود ذرات یا تغییر رنگ به صورت چشمی بررسی کنید و اگر مشکلی وجود داشت، از محلول استفاده نکنید. همچنین نحوه‌ی نگهداری و دور انداختن ایمن لوازم پزشکی را بیاموزید.

قبل از تزریق گنادورلین، محل تزریق را با الکل تمیز کنید و اگر دارو را زیر پوست تزریق می کنید، محل تزریق را طبق دستور پزشک تغییر دهید تا آسیب زیر پوست کاهش یابد، ولی اگر دارو را به داخل ورید تزریق می‌کنید، نیازی به تغییر محل تزریق ندارید، مگر اینکه پزشکتان چنین دستوری دهد.

دوز مصرفی بر اساس وضعیت پزشکی شما و پاسخ به درمان تعیین می‌شود، لذا در تمام جلسات مراجعه به پزشک سروقت و منظم حاضر شوید تا پزشک بتواند پاسخ شما به درمان را از نزدیک زیر نظر داشته‌باشد و در صورت لزوم دوز شما را تنظیم کند. بدون مشورت با پزشک دوز مصرفی را تغییر ندهید و از گنادورلین برای مدت طولانی‌تر از زمان تجویز شده استفاده نکنید و اگر وضعیت شما بهبود نیافت به پزشک خود اطلاع دهید.

موارد احتیاطی و هشدار هنگام مصرف داروی گنادورلین برای درمان اختلال قاعدگی

پیش از آنکه مصرف گنادورلین را شروع کنید، در صورت داشتن سابقه‌ی حساسیت به گنادورلین (Gonadorelin) و یا هرگونه حساسیت دارویی یا خوراکی دیگر، پزشک را در جریان قرار دهید زیرا ممکن است برخی از مواد سازنده‌ی این دارو باعث واکنش آلرژیک یا برخی مشکلات دیگر شود، همچنین پزشک خود را در جریان سابقه‌ی درمانی و پزشکی خود، به‌ ویژه در مورد:

• کیست تخمدان
• بیماری کلیوی
• تومورهای غده هیپوفیز (مانند پرولاکتینوما)
• سرطان اندام های تناسلی (مانند تخمدان، سینه، رحم)

قبل از هرگونه عمل جراحی، پزشک یا دندانپزشک را در جریان مصرف یا سابقه‌ی مصرف داروی گنادورلین و همچنین تمام داروهای مصرفی‌تان (داروهای‌ تجویزی، داروهای‌ بدون نسخه و محصولات گیاهی) قرار دهید.

استفاده از گنادورلین ممکن است باعث چند قلوزایی (مانند دوقلو یا سه قلو) شود، لذا در مورد خطرات و مزایای داشتن چنین بارداری با پزشک خود صحبت کنید.

هشدار:

در طول درمان یا پس از آن با گنادورلین، این دارو به ندرت باعث ایجاد وضعیتی به نام سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (OHSS) می‌شود. OHSS جدی باعث تجمع ناگهانی مایع در معده، قفسه‌ی سینه و ناحیه قلب می‌شود، بنابرین در صورت بروز عوارض جانبی زیر فوراً به پزشک مراجعه کنید:

• درد یا تورم شدید در ناحیه تحتانی شکم (لگن)
• تهوع یا استفراغ شدید
• اسهال
• افزایش وزن ناگهانی یا سریع
• مشکل در تنفس یا کاهش ادرار

 در مورد خطرات و مزایای این دارو با پزشک خود صحبت کنید و تمام قرارهای پزشکی و آزمایشگاهی را به طور منظم انجام دهید.

عوارض گنادورلین

در صورت صلاحدید پزشک و تجویز گنادورلین برای درمان اختلال دوره‌ی قاعدگی، پزشک از مزایا و عوارض احتمالی این دارو برای شما مطلع است، البته اکثر افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی بخصوصی تجربه‌ نمی‌کنند، با این حال توصیه می‌شود در صورت مشاهده‌ی هرکدام از علائم درج شده در این قسمت، حتما پزشک را مطلع سازید.

عوارض جانبی متداول و شایع گنادورلین (در صورت تشدید یا ادامه داشتن، به پزشک مراجعه کنید):

• سردرد
• حالت تهوع و درد خفیف شکم همراه با خونریزی قاعدگی
• واکنش‌ در محل تزریق (مانند تحریک خفیف، قرمزی، کبودی)

عوارض جانبی بعید ولی جدی گنادورلین (در صورت مشاهده، فورا به پزشک اطلاع دهید):

• تغییرات روانی یا خلقی (مانند افسردگی، بی قراری)
• علائم عفونت (مانند تب، لرز، قرمزی، درد، تورم یا گرمی مداوم در محل تزریق)

به ندرت ممکن است گنادورلین باعث واکنش آلرژیک بسیار جدی شود، ولی توصیه می‌شود در صورت مشاهده‌ی هرکدام از علائم واکنش آلرژیک، فورا به پزشک یا مراکز درمانی مراجعه کنید:

• بثورات پوستی
• خارش یا تورم (بخصوص در صورت، زبان یا گلو)
• سرگیجه‌ی شدید
• تنگی نفس

ممکن است این لیست، دربرگیرنده‌ی تمام عوارض جانبی احتمالی این دارو نباشد، پس توصیه می‌شود در صورت بروز هرگونه علائم یا عارضه‌ی جانبی دیگر نیز، به پزشک اطلاع دهید.          

فراموشی و مصرف بیش از حد داروی گنادورلین

اگر مصرف یک دوز گنادورلین را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید ولی اگر نزدیک به زمان دوز بعدی بودید، از مصرف دو دوز نزدیک به هم خودداری کنید و دوز فراموش شده را مصرف نکنید.

در صورتی که فردی دچار اوردوز با این دارو شده است و عوارض حادی مانند بی‌هوشی یا تنگی نفس دارد با ۱۱۵ تماس بگیرید یا بیمار را سریعا به مراکز درمانی برسانید.

نکات مهم هنگام استفاده از داروی گنادورلین

در صورت استفاده از داروی گنادورلین برای درمان اختلال دوره‌ی قاعدگی نکات زیر را رعایت کنید:

• این دارو را دقیقا طبق برنامه‌ی مصرفی که پزشک برایتان تجویز می‌کند مصرف کنید.
• این دارو برای بیماری فعلی شما تجویز شده‌است، لذا از مصرف آن برای سایر موارد یا توصیه به افراد یا اشتراک گذاری آن خودداری کنید.
• در صورت نیاز به انجام برخی آزمایش‌ها جهت بررسی روند درمان، تمام اقدامات مربوطه را منظم و سروقت انجام دهید و در مورد نحوه‌ی دقیق انجام آنها از پزشک مشورت بگیرید.

نگهداری از داروی گنادورلین 

برندهای مختلف بسیاری از داروها مانند گنادورلین دارای شرایط لازم مختلفی برای نگهداری هستند، بنابرین راهنمای دارویی ارائه شده در بسته بندی را مطالعه کنید و در صورت نیاز، از پزشک یا داروساز درباره‌ی نحوه‌ی نگهداری از برندی که خریداری می‌کنید مشورت بگیرید. همچنین تمامی داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگهداری شوند.

در صورت عدم نیاز به این دارو یا در صورت رد شدن تاریخ مصرف دارو، آن را دور بیندازید و هرگز این دارو را در توالت یا فاضلاب نریزید.