گادودیامید

گادودیامید برای چیست؟

گادودیامید یک ماده کنتراست است که خاصیت مغناطیسی دارد. این ماده در ترکیب با تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) استفاده می شود تا رگ های خونی، اندام ها و سایر بافت های غیر استخوانی به وضوح در MRI دیده شوند.

درحالت کلی، گادودیامید را برای تشخیص موارد زیر در MRI استفاده می کنند:

• نمایان سازی ضایعات داخل جمجمه ای با عروق غیر طبیعی یا مشکوک به اختلال در سد مغزی- خونی
• اختلالات ستون فقرات یا سیستم عصبی مرکزی
• نمایان سازی نواحی معده و قفسه سینه

نحوه مصرف گادودیامید

گادودیامید به صورت انفوزیون داخل وریدی، توسط یک پرستار یا مراقب بهداشت تزریق می شود. معمولا پزشکان بعد از تزریق این دارو، برای اطمینان از عدم بروز عوارض جانبی ناخواسته یا واکنش های تاخیری به آن، برای مدت کوتاهی بیمار را تحت نظر می گیرند.

حتما یادتان باشد که در معالجات پزشکی درمورد دریافت گادودیامید به پزشکان و پرستاران اطلاع دهید. زیرا این ماده می تواند نتایج غیرعادی را با داروهای خاص به مدت 12 تا 24 ساعت پس از MRI ایجاد کند. همچنین، اگر پزشک توصیه های خاصی درمورد محدودیت های غذایی، نوشیدنی یا فعالیت ها کرده است، حتما آنها را جدی بگیرید و انجام دهید.

موارد احتیاطی در مصرف گادودیامید

گادودیامید در شرایط زیر نباید استفاده شود زیرا ممکن است که باعث ایجاد یک وضعیت تهدیدکننده برای زندگی شود:

• ابتلا به بیماری کلیوی پیشرفته
• تحت درمان با دیالیز
• حساسیت به گادودیامید یا سایر مواد حاجب

گادودیامید ماه ها یا سال ها پس از دریافت، در بدن باقی می ماند و مشخص نیست که این ماندگاری باعث ایجاد مشکلات سلامتی در افرادی می شود که کلیه هایشان به درستی کار میکند، یا خیر. توصیه می شود که اگر اسکن های مکرر با مواد حاجب انجام داده اید، به پزشکان خود اطلاع دهید و تاریخ آخرین اسکن با ماده حاجب را نیز اعلام کنید.

علاوه براین، درصورتیکه حتی یکی از شرایط زیر را دارید، به پزشک خود اطلاع دهید:

• مشکلات کلیوی
• هر نوع واکنش به ماده حاجب
• دیابت
• فشار خون بالا
• بیماری کبدی
• آسم، تب یونجه، آلرژی غذایی یا دارویی
• جراحت، جراحی یا عفونت شدید
• اگر بالای 60 سال سن دارید

اگرچه این دارو توسط متخصص تزریق می شود، اما بازهم جانب احتیاط را رعایت کرده و قبل از تزریق تاریخ انقضا آن را بررسی کنید. اگر تاریخ آن گذشته است، از مصرف ان صرف نظر کنید.

عوارض جانبی گادودیامید

معمولا پزشکان قبل از تزریق گادودیامید، شرایط بیمار را بررسی کرده و درصورت اطمینان از عدم بروز عوارض جانبی، ان را تزریق می کند. اما، گاهی ممکن است که باوجود درنظر گرفتن تمامی جوانب بازهم عوارض جانبی ایجاد می شود که برخی از آنها متداول بوده و معمولا در همه افرادی که این ماده را دریافت  می کنند، ایجاد می شود. اما باید توجه داشت که اگر این عوارض جزئی ادامه داشت یا شدت آن بیشتر شد، باید به پزشک مراجعه کرد. این عوارض جزئی عبارتند از:

• سردرد
• سرگیجه
• حالت تهوع

از طرف دیگر، برخی از عوارض گادودیامید ممکن است چند روز پس از تزریق ایجاد شود. درصورت مشاهده هریک از عوارض زیر، فورا به پزشک مراجعه کنید:

• سوزش، خارش، تورم، پوسته پوسته شدن و سفت شدن پوست
• خستگی، ضعف عضلانی
• سفتی مفاصل در بازوها، دست ها، پاها
• درد عمیق استخوان دنده ها یا باسن
• مشکل در حرکت
• قرمزی پوست یا لکه های تیره

همچنین، درصورت مشاهده عوارض زیر نیز فورا به پزشک خود اطلاع دهید:

• علائم مشکلات کلیوی مانند ادرار کم یا بدون ادرار، تورم در پاها یا مچ پاها
• احساس خستگی یا تنگی نفس
• درد یا فشار قفسه سینه
• دردی که به فک یا شانه گسترش می یابد.

اگرچه احتمال بروز واکنش آلرژیک به گادودیامید کم است، اما درصورت مشاهده هریک از علائم واکنش آلرژیک، فورا به پزشک مراجعه کنید:

• کهیر
• تنفس دشوار
• تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو

علاوه بر موارد ذکر شده ممکن است که با مصرف این دارو عوارض دیگری ایجاد شود که باشد فورا برای بررسی خطرات آن به پزشک مراجعه شود.

تداخلات گادودیامید

تزریق گادودیامید همزمان با مصرف سایر داروها، ممکن است که باعث بروز تداخلات دارویی شود. همچنین، ازآنجاییکه این ماده تا مدت ها در بدن باقی می ماند، ممکن است که مصرف برخی از محصولات، تاثیری در عملکرد داروها یا گادودیامید داشته باشد. به همین دلیل، قبل از تزریق گادودیامید حتما درمورد محصولات مصرفی خود ازجمله

• داروهای تجویزی و بدون نسخه
• ویتامین ها
• محصولات گیاهی و گیاهان دارویی

به پزشک اطلاع دهید و هیچ محصولی را برون مشورت با پزشک شروع، متوقف یا تغییر دوز ندهید.

به یاد داشته باشید، که گادودیامید و سایر داروها را دور از دسترس کودکان قرار دهید، هرگز داروهای خود را با دیگران به اشتراک نگذارید و از این دارو فقط برای موارد تجویز شده استفاده کنید.