فلوکونازول

فلوکونازول چیست؟

فلوکونازول (Fluconazole) از دسته داروهای ضدقارچ آزول که برای درمان عفونت های قارچی در قسمت های مختلف بدن ازجمله دهان، حلق و مری، واژن و پوست مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو با کاهش یا توقف رشد انواع خاصی از قارچ ها، اثرات درمانی خود را اعمال می کند. فلوکونازول در اشکال ودوزهای مختلفی تولید شده و در بازار دارویی ایران عرضه می شود. اشکال و دوزهای داروی فلوکونازول عبارت است از:

• کپسول فلوکونازول 50
• کپسول فلوکونازول 100
• کپسول فلوکونازول 150
• کپسول فلوکونازول 200
• قرص فلوکونازول 50
• قرص فلوکونازول 100
• قرص فلوکونازول 150
• قرص فلوکونازول 200
• ویال فلوکونازول 100
• ویال فلوکونازول 200
• ویال فلوکونازول 400
• سوسپانسیون فلوکونازول 200
• پماد فلوکونازول

نحوه مصرف داروی فلوکونازول

پیش از مصرف فلوکونازول یا خرید مجدد آن، راهنمای موجود در بسته بندی دارو را مطالعه کرده و اگر سوالی داشتید، از پزشک خود بپرسید. بروشور موجود در جعبه دارو، اطلاعات مفیدی را درمورد عوارض و تداخلات دارویی فلوکونازول ارائه می دهد.

باتوجه به این که داروی فلوکونازول در اشکال مختلفی تولید می شود، نحوه مصرف متفاوتی نیز دارد.

• قرص فلوکونازول یا کپسول فلوکونازول را معمولا با یا بدون غذا، روزانه یکبار با تجویز پزشک مصرف می کنند.
• معمولا پزشکان برای کاهش عوارض جانبی احتمالی، این دارو را از دوز کم شروع کرده و به تدریج افزایش می دهد. ممکن است در ابتدا، فلوکونازول 50 را تجویز کرده و به مرور، تا فلوکونازول 200 نیز برساند.
• سوسپانسیون فلوکونازول را باید قبل از مصرف به خوبی تکان داده و دوز تجویز شده را مطابق با تجویز پزشک، با استفاده از قاشق مخصوص مصرف کرد. زیرا، با استفاده از قاشق های آشپزخانه، ممکن است دوز متفاوتی را دریافت کنید.
• قبل از مصرف، سوسپانسیون را از نظر ظاهری بررسی کرده و درصورت تغییر رنگ، مصرف نکنید.
• ویال فلوکونازول 100، 200 یا 400 را به صورت وریدی، توسط متخصص دریافت می کنند.
• تنظیم میزان مصرف قرص فلوکونازول در بزرگسالان براساس وضعیت پزشکی و پاسخ به درمان بوده و در کودکان براساس وزن نیز انجام می شود.
• مصرف قرص ضد قارچ فلوکونازول، بیش از 600 میلی گرم در روز، برای کودکان ممنوع است، مگر اینکه توسط پزشک تجویز شود. این مورد درمورد تمامی اشکال خوراکی فلوکونازول صدق می کند.
• داروی فلوکونازول، زمانی بهترین اثر را خواهد داشت که مقدار دارو در بدن در یک سطح ثابت نگه داشته شود. بنابراین، آن را طبق دستور هر روز در یک زمان مشخص مصرف کنید.
• دوره درمان با فلوکونازول (Fluconazole)  را حتی زمانی که علائم عفونت کامل برطرف شدند نیز، تا زمان تجویز پزشک ادامه دهید. قطع زودهنگام دارو موجب رشد مجدد قارچ ها و بازگشت عفونت می شود.
• اگر با مصرف منظم فلوکونازول، وضعیت شما ادامه یافت یا بدتر شد به پزشک خود اطلاع دهید.
• توجه داشته باشید که قرص فلوکونازول 150 و سایر اشکال و دوزهای این دارو، برای درمان عفونت های ویروسی مانند آنفولانزا یا سرماخردگی موثر نیست.

نحوه مصرف فلوکونازول 100 برای عفونت واژن

معمولا پزشکان برای درمان عفونت قارچی واژن (برفک واژن)، از فلوکونازول 100، به صورت تک دوز استفاده می کنند. برای عفونت های قارچی دیگر، بسته به شدت عفونت، دوزها و مدت مصرف را افزایش می دهند. توجه داشته باشید که باید دارو را به طور منظم و در ساعات مشخصی مصرف کنید تا تاثیر دارو در بدن کاهش پیدا نکند. همچنین، ممکن است پزشک از قرص فلوکونازول 150 برای عفونت واژن نیز، استفاده کند. خودسرانه دوز دارو را تغییر ندهید و دوره درمان را کامل کنید.

نحوه مصرف قرص فلوکونازول برای تعیین جنسیت

مصرف قرص ضدقارچ فلوکونازول در زنان، می تواند محیط رحم را قلیایی کرده و زمینه را برای پسر دار شدن فراهم کند. برخی از خانم ها برای تولد نوزاد پسر، از این دارو استفاده می کنند، درحالیکه مصرف این دارو در دوران بارداری ممکن است عوارض زیادی را برای مادر یا جنین ایجاد کند. لذا، از مصرف خودسرانه قرص فلوکونازول 200 یا سایر اشکال و دوزها در دوران بارداری خودداری کنید.

موارد احتیاطی در مصرف فلوکونازول

قبل از مصرف فلوکونازول، در صورت حساسیت مفرط به آن یا سایر داروهای ضد قارچ های آزول (مانند کتوکونازول، ایتراکونازول)، یا ابتلا به هرگونه آلرژی غذایی یا دارویی دیگر، به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است  در فرمولاسیون فلوکونازول حاوی مواد غیر فعالی باشد که باعث واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر می شوند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه با پزشک خود صحبت کنید و اگر سابقه بیماری کبدی و کلیوی دارید، پزشک را در جریان بگذارید.

فلوکونازول می تواند بر ریتم قلب تاثیر بگذارد (طولانی  شدن QT) و در موارد نادر باعث بروز ضربان قلب نامنظم و تند که احتمالا جان انسان را به خطر می اندازد، شود. همچنین، سایر علائم (مانند سرگیجه شدید، غش) را نیز ایجاد می کند. این علائم نیاز به رسیدگی فوری پزشکی دارند. ابتلا به برخی از بیماری‌ها و مصرف سایر داروهای طولانی کننده QT، خطر بروز این شرایط را افزایش می دهند. بنابراین، پیش از مصرف فلوکونازول (Fluconazole)  پزشک را از تمامی داروهای مصرفی و شرایط پزشکی نظیر برخی مشکلات قلبی (نارسایی قلبی، ضربان قلب کند، طولانی شدن QT در تست نوار قلب)، سابقه خانوادگی برخی از مشکلات قلبی (طولانی شدن QT در تست نوار قلب، ایست قلبی) مطلع نمائید.

کمبود پتاسیم یا منیزیم نیز خطر طولانی شدن QT را افزایش می‌دهد. این خطر در صورت مصرف برخی از داروها (مانند مدرها)  یا ابتلا به مشکلاتی نظیر تعریق، اسهال یا استفراغ شدید نیز افرایش می یابد. لذا در مورد مصرف ایمن فلوکونازول با پزشک مشورت کنید.

فلوکونازول می تواند باعث سرگیجه شود، الکل یا ماری جوانا (حشیش) نیز چنین اثری دارند. توصیه می شود بعد از مصرف فلوکونازول از رانندگی یا انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری دارند خودداری کرده و از مصرف نوشیدنی های الکلی و مواد مخدر بپرهیزید.

قبل از انجام هرگونه عمل جراحی، در مورد تمام محصولات مصرفی خود (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) با پزشک یا دندانپزشک خود صحبت کنید.

ممکن است برخی عوارض جانبی (Fluconazole) به ویژه بثورات، استفراغ، اسهال، و طولانی شدن QT در سالمندان نمود بیشتری داشته باشد، از این رو، توصیه می شود که تجویز این دارو برای سالمندان با احتیاط بیشتری انجام شود.