دی والپروئکس

موارد و نحوه مصرف دی والپروئکس

دی والپروئکس( Divalproex) یکی از داروهای مربوط به دسته دارویی ضد صرع است. عملکرد این دارو از طریق بازگرداندن تعادل برخی مواد طبیعی از جمله انتقال دهنده های عصبی در مغز می باشد. از دی والپروئکس برای درمان مرحله شیدایی در اختلال دوقطبی و اختلالات تشنجی استفاده می شود. این دارو همچنین در پیشگیری از بروز سردردهای میگرنی نیز به خوبی عمل می کند.

با توجه به اینکه دیوالپروئکس میتواند عوارضی در پی داشته باشد ضمن بیان درست شرح حال بیماری خود به متخصص، حتما لیست تمام داروهایی را که به آنها حساسیت دارید را نیز به متخصص اطلاع دهید. این دارو به صورت خوراکی بوده و می توان آن را همراه یا بدون غذا مصرف کرد. در صورت بروز ناراحتی معده، می توانید آن را همراه با غذا استفاده کنید. قرص دی والپروئکس را به طور کامل قورت دهید زیرا  له کردن، بریدن و جویدن این دارو می تواند باعث تحریک دهان یا گلو شود.

دوز یا مقدار مصرف دارو بر اساس سن، وزن، وضعیت پزشکی، پاسخ به درمان و سایر داروهایی است که ممکن است مصرف کنید. به همین دلیل، حتماً درمورد محصولات و داروهایی که مصرف می کنید، با یک داروساز یا پزشک متخصص صحبت نمایید. این محصولات می توانند شامل مواردی اعم از: داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی باشند. برای برخورداری از بیشترین سود و ثبات مقدار آن در خون، این دارو را به طور منظم و در ساعات مشخصی از روز مصرف نمایید.

بیمارانی که برای درمان تشنج، این دارو برایشان تجویز شده است، باید آن را به طور منظم مصرف کرده و از قطع ناگهانی آن بپرهیزند. قطع ناگهانی مصرف دی والپروئکس ممکن است، وضعیت بدتری را برای بیمار ایجاد کند. به همین دلیل، زمانی که پزشک تشخیص به قطع این دارو برای بیمار کند، احتمالا، به تدریج و به مرور زمان، میزان دوز آن را کاهش می دهد.

دی والپروئکس سدیم برای سردردهای میگرنی حاد موثر نیست. به همین دلیل، ممکن است پزشک داروهای دیگری را برای جلوگیری از حملات حاد تجویز کند. در صورت عدم بهبود وضعیت در حین مصرف این دارو یا اتمام دوره مصرف آن، به پزشک متخصص خود اطلاع دهید.

هشدار در مورد دی والپروئکس: مصرف دی والپروئکس ( Divalproex)  در موارد بسیار کمی باعث ایجاد مشکلات جدی در کبد می شود که در مواقعی می تواند برای جان انسان خطرساز باشد. این مشکل  معمولاً در 6 ماه اول شروع درمان اتفاق می افتد. برای نظارت و کنترل این عارضه لازم است که قبل از شروع درمان با این دارو و به طور دوره ای، به ویژه در 6 ماه اول درمان، آزمایش های آزمایشگاهی انجام شود.

مصرف داروی دی والپروئکس در کودکان کمتر از 2 سال، خطر بروز مشکلات جدی کبدی را بیشتر می کند. به همین دلیل قبل از دادن این دارو به کودکان زیر دو سال، با پزشک متخصص کنید. بروز این مشکل درخصوص کودکان دارای شرایط زیر بیشتر است.

• اختلال متابولیک ارثی
• اختلال تشنج شدید همراه با عقب‌ماندگی ذهنی
• بیماری ارگانیک مغزی
• کودکانی که  بیش از یک داروی تشنج مصرف می کنند 

از آنجایی این دارو احتمال خطر ابتلا به مشکلات کبدی را افزایش می دهد، افراد مبتلا به برخی اختلالات متابولیک ارثی (مانند سندرم آلپرز-هاتنلوچر) نباید از این دارو استفاده کنند. کودکان کمتر از 2 سالی که ممکن است این اختلالات را داشته باشند نیز نباید از این دارو استفاده کنند. کودکان بزرگتر از 2 سالی که ممکن است مبتلا به این اختلالات باشند، باید در طول درمان با دیوالپروکس سدیم به دقت تحت نظر پزشک قرار بگیرند. برای اطلاع از جزئیات بیشتر با پزشک خود صحبت کنید.

دی والپروئکس ( Divalproex)  در موارد نادر باعث ابتلا به بیماری شدید پانکراس (پانکراتیت) که در مواردی جان انسان را به خطر می اندازد، شده است. این عارضه ممکن است در هر زمانی از طول درمان رخ دهد و به سرعت بدتر شود.

در صورت بروز علائم مشکلات کبدی یا پانکراتیت ازجمله موارد زیر، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

• خستگی غیرعادی
• ضعف
• تورم صورت
• درد معده یا شکم
• از دست دادن اشتها
• ادرار تیره
• زردی چشم یا پوست
• تهوع یا استفراغ مداوم

اگر دیوالپروکس سدیم را برای درمان تشنج یا مشکلات خلق و روان (مانند اختلال دوقطبی) مصرف می‌کنید، مصرف آن را بجز با تجویز پزشک، متوقف نکنید. تشنج‌های درمان‌نشده و مشکلات روح و روان (مانند اختلال دوقطبی) شرایط جدی‌ای هستند که می‌توانند هم به خانم های باردار و هم به جنین داخل رحم او آسیب برسانند.

موارد احتیاطی مصرف دی والپروئکس

ممکن است در ترکیبات داروی دی والپروئکس ( Divalproex) ، مواد غیر فعالی باشد که درصورت  حساسیت بیمار به آن، آزاد شده و باعث ایجاد واکنش های آلرژیک می شود. بنابراین، قبل از مصرف این دارو، درمورد حساسیت ها و آلرژی های خود، به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.

همچنین، سابقه پزشکی خود را به خصوص درصورت داشتن سوابق زیر به پزشک خود اطلاع دهید:

• بیماری کبد
• پانکراتیت
• برخی اختلالات متابولیک (مانند اختلالات چرخه اوره، سندرم آلپرز-هاتنلوچر)
• سوء مصرف الکل
• مشکلات خونریزی
• بیماری مغزی (زوال عقل)
• بیماری کلیوی
• کم آبی
• تغذیه نامناسب

برای کاهش احتمال بریدگی، کبودی یا جراحت، در استفاده از اشیاء تیز مانند تیغ و ناخن گیر احتیاط کنید و از فعالیت هایی مانند ورزش های رزمی خودداری کنید.

قبل از انجام هرگونه عمل جراحی، یا اقدامات دندانپزشکی، در مورد تمام محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.

این دارو ممکن است باعث سرگیجه، خواب آلودگی یا تاری دید شود. الکل و ماری جوانا (حشیش) نیز می تواند باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شود. لذا، تا زمانی که از سازگاری دارو با بدن خود مطمئن نشدید، رانندگی و کارهایی که به هوشیاری و دید واضح نیاز دارند را انجام ندهید. همچنین، از مصرف الکل و مواد مخدر با این دارو خودداری نمایید.

کودکان کمتر از 6 سال ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به مشکلات کبدی و پانکراتیت باشند.

افراد مسن نیز ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو به ویژه خواب آلودگی، سرگیجه، بی ثباتی یا لرزش حساس تر باشند. خواب آلودگی، سرگیجه، بی ثباتی می تواند خطر افتادن را افزایش دهد.

عوارض جانبی دی والپروئکس

عوارض احتمالی که ممکن است با مصرف این دارو رخ دهد، عبات است از:

• اسهال
• سرگیجه
• خواب آلودگی
• ریزش مو
• تاری یا دوبینی
• تغییر در دوره های قاعدگی
• صدای زنگ در گوش
• لرزش (رعشه)
• بی ثباتی
• تغییر وزن 

اگر  هر یک از این اثرات پس از گذشت مدتی از مصرف قرص دی والپروئکس باقی ماند یا بدتر شد، فورا به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.

در برخی موارد، افرادی که دارای اختلالات روده ای خاص (مانند ایلئوستومی، کولوستومی) هستند، با مصرف این دارو  ممکن است به ندرت قرص های جزئی را در مدفوع خود مشاهده کنند. در صورت مشاهده قرص های جزئی در مدفوع فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

به یاد داشته باشید که هر دارویی علاوه بر مزایا و اثرات مفید، عوارض جانبی نیز دارد البته بسیاری از افراد هرگز با عوارض جانبی داروها مواجه نمیشوند. پزشک شما دارو را به این دلیل تجویز میکند که سودمندی آنرا بیشتر از عوارض جانبی احتمالی تشخیص داده است.

تعداد کمی از افرادی که برای درمان شرایط مختلفی ازجمله (تشنج، اختلال دوقطبی، درد)، از داروهای ضد تشنج استفاده می‌کنند ممکن است مشکلاتی مانند: افسردگی، افکار یا اقدام به خودکشی یا سایر مشکلات روحی و روانی را تجربه کنند.

درصورتی که با مصرف این دارو متوجه تغییرات زیر شدید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

• تغییرات غیرعادی یا ناگهانی در خلق و خو
• تغییرات فکری یا رفتاری از جمله علائم افسردگی
• افکار یا اقدام به خودکشی
• افکاری در مورد آسیب رساندن به خود

مصرف داروی دی والپروئکس ( Divalproex)  در موارد نادر، باعث ایجاد اختلال مغزی شدید (خطرآفرین برای جان انسان) (آنسفالوپاتی) به ویژه در بیماران مبتلا به اختلالات متابولیک خاص (اختلالات چرخه اوره) شده است. ضعف غیرقابل توضیح، استفراغ، تغییرات ناگهانی خلق و ذهنیت (مانند گیجی) ازجمله علائم این اختلال مغزی است. درصورت مشاهده هریک از این علائم فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

عوارضی که با مشاهده آنها باید فوراً به پزشک مراجعه کنید، عبارت است از:

• درد قفسه سینه
• کبودی آسان یا خونریزی غیر قابل توضیح
• ضربان قلب سریع، آهسته یا نامنظم
• تورم دست ها یا پاها
• حرکت کنترل نشده چشم (نیستاگموس)
• احساس سردی یا لرزش
• تنفس سریع
• از دست دادن هوشیاری

احتمال ایجاد واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو بعید است اما با این حال، در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله: تب، تورم غدد لنفاوی، بثورات پوستی، خارش یا تورم (مخصوصاً در صورت، زبان، گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

متنی که خواندید و ملاحظه فرمودید تمام عوارض جانبی های مربوط به داروی ضد تشنج دی والپروئکس را شامل نمیشود ممکن است که البته به ندرت اتفاق می افتد که یک فرد نوع خاصی از عوارض را با مصرف این دارو تجربه کند که در صورت بروز این اتفاق حتما با پزشک خود صحبت کنید.

تداخلات غذایی دی والپروئکس(Divalproex) 

اگر در هنگام مصرف داروی دی والپروئکس ( Divalproex) دچار درد معده شدید، مصرف آن را همراه با غذا ادامه دهید.

از مصرف همزمان این دارو با الکل و مواد مخدر بپرهیزید. زیرا می تواند خطر بروز عوارض جانبی این دارو از جمله سرگیجه و خواب آلودگی را بیشتر کند.

فراموشی دوز و مصرف بیش از حد دی والپروئکس

اگر یک نوبت دز مصرف دارو را فراموش کردید به محض یادآوری آنرا مصرف کنید. اما اگر نزدیک به نوبت بعد بود، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید و دیگر مصرف نکنید. هر گونه دوز یا مقدار نوبت بعدی را در صورت فراموشی دو برابر نکنید.

اگر کسی با مصرف بیش از حد دارو دچار بحرانهای پزشکی مانند غش، مشکل تنفسی و شرایط اورژانسی شد بلافاصله با مرکز 115 تماس بگیرید یا وی را به نزدیکترین مرکز درمانی انتقال دهید.

خواب آلودگی بیش از حد، کما، ضربان قلب نامنظم یا آهسته، از علائم مصرف بیش از حد دی والپروئکس است.