شربت دکسترومتورفان

دکسترومتورفان چیست؟

دکسترومتورفان یک داروی تجویزی ضد سرفه است که برای مهار و کنترل سرفه های خشک و بدون خلط ناشی از سرماخوردگی یا سایر شرایط استفاده می شود. این دارو می تواند تعداد دفعات سرفه را کاهش دهد و یک درمان موقت برای سرفه های خشک ناشی از عفونت های مجاری تنفسی باشد. این دارو در اشکال مختلفی تولید می شود که هرکدام از آنها برای سنین مختلفی تجویز می شود.

اشکال دارویی دکسترومتورفان

دکسترومتورفان در اشکال و دوزهای مختلف زیر تولید می شود و با نام های تجاری مختلف، در بازار دارویی عرضه می شود:

• سافت ژل دکسترومتورفان 15 میلی گرم
• قرص دکسترومتورفان
• شربت دکسترومتورفان 15 میلی گرم/ 5 میلی لیتر
• قطره خوراکی دکسترومتورفان 60 میلی گرم/ 15 میلی لیتر

اسامی تجاری دکسترومتورفان:

• دکسوسنس
• برینیل لیتو
• پزوفان
• balminil DM
• benylin DM
• bronchophan
• buckleys D

قرص دکسترومتورفان برای چیست؟

قرص دکسترومتورفان یک سرکوب کننده سرفه است که برای تسکین سرفه های خشک ناشی از سرماخوردگی یا عفونت های مجاری تنفسی و گلودرد استفاده می شود. این دارو سیگنال های مغز را که باعث تحریک رفلکس سرفه می شوند، سرکوب کرده و منجربه کاهش سرفه می شود. البته باید بدانید که قرص دکسترومتورفان بر سرفه های ناشی از سیگار، آسم یا آمفیزم تاثیری ندارد.

شربت دکسترومتورفان برای چیست؟

شاید برای شما سوال باشد که شربت دکسترومتورفان برای چی خوبه؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که این دارو برای درمان سرفه هایی که به دلیل سرماخوردگی، آنفولانزا یا سایر شرایطی که باعث عفونت مجاری تنفسی می شود، کاربرد دارد. شربت دکسترومتورفان از اشکال رایج و پرمصرف این دارو است که به صورت بدون نسخه از داروخانه قابل خریداری است. اما، توصیه می شود که این دارو را با توصیه پزشک تهیه کنید. زیرا، ممکن است که برخی از ترکیبات این دارو برای شما مضر باشد و باعث عوارض جانبی شود.

آیا شربت دکسترومتورفان خلط آور است؟

شربت دکسترومتورفان برای درمان سرفه های خشک بدون خلط ناشی از سرماخوردگی تولید شده است. اگرچه برخی از افراد ممکن است تصور کنند که با مصرف این دارو سرفه هایشان کمتر شده، اما باید بدانید که این دارو تاثیری روی خلط ها ندارد.

آیا شربت دکسترومتورفان برای گلو درد خوب است؟

همانطور که گفته شد، شربت دکسترومتورفان برای تسکین سرفه های خشک ناشی از بیماری های مختلف تجویز می شود. باتوجه به اینکه سرفه های خشک می توانند به بافت گلو آسیب برسانند و باعث گلودرد شوند، کاهش این سرفه ها با مصرف دکسترومتورفان می تواند ابعث کاهش گلودرد نیز شود. درنتیجه، می توان گفت که شربت دکسترومتورفان به طور غیرمستقیم بر کاهش گلودرد نیز تاثیر می گذارد.

شربت دکسترومتورفان برای کودکان

مصرف شربت دکسترومتورفان برای کودکان زیر 2 سال مجاز نیست. درصورتیکه کودک 2 ساله شما سرفه می کند، به پزشک مراجعه کنید تا ایشان نسخه ای متناسب با سن فرزندتان آماده کند. از دادن این دارو به کودکان کمتر از 2 سال بپرهیزید زیرا، کار کار می تواند خطر جدی جانی را برای کودکان ایجاد کند.

درصورتیکه شربت دکسترومتورفان را پزشک برای کودک بالای 2 سال تجویز کرده باشد، می توان آن را برای کودکان زیر 6 سال به صورت 5 میلی گرم در هر 4ساعت داد. توجه داشته باشید که میزان مصرف شربت دکسترومتورفان در سنین مختلف عبارتنداز:

• کودکان زیر ۶ سال: ۵ میلی‌گرم در هر ۴ ساعت
• کودکان بین ۶ تا ۱۲ سال: ۱۰ میلی‌گرم در هر ۴ ساعت
• کودکان بالای ۱۲ سال و بزرگسالان: ۲۰ میلی گرم در هر ۴ ساعت

موارد و نحوه مصرف داروی دکسترومتورفان

از داروی دکسترومتورفان (Dextromethorphan) برای درمان موقت سرفه خشک ناشی از برخی عفونت‌های مجاری تنفسی (مانند سینوزیت، سرماخوردگی) استفاده می‌شود. این دارو معمولا برای درمان طولانی مدت سرفه ناشی از سیگار یا مشکلات تنفسی طولانی مدت (مانند برونشیت حاد، آمفیزمی) مورد استفاده قرار نمی گیرد، مگر اینکه پزشک اینطور تجویز کرده باشد. این دارو یک داروی ضد سرفه است و تعداد دفعات سرفه را کاهش می‌دهد.

مصرف داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی برای کودکان کمتر از ۶ سال ایمن و موثر نیست و فقط در صورت تجویز پزشک مجاز به استفاده از این دارو برای درمان علائم سرماخوردگی کودکان زیر ۶ سال هستید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مصرف ایمن این دارو با پزشک مشورت کنید و به خاطر داشته باشید که این دارو برای درمان عفونت سرما‌خوردگی کاربرد ندارد و ممکن است عوارضی نیز داشته باشد. لذا به منظور کاهش احتمال بروز عوارض جانبی در مصرف مقدار تجویز شده دقت کنید.

توصیه می شود که از این دارو برای خواباندن کودک استفاده نکنید، همچنین از سایر داروهای حاوی مواد سازنده مشابه نیز استفاده نکنید (همچنین بخش تداخلات دارویی را هم ببینید). در مورد سایر روش های بهبود علائم سرماخوردگی و سرفه (مانند مصرف مایعات کافی، استفاده از بخور و یا قطره و اسپری نمکی بینی) با پزشک مشورت کنید.

طریقه مصرف شربت دکسترومتورفان

دکسترومتورفان را به صورت خوراکی، معمولا هر ۴ تا ۱۲ ساعت یکبار، بر اساس تجویز پزشک مصرف می کنند. در صورت بروز دلپیچه با مصرف شربت دکسترومتورفان می‌توانید آن را به همراه غذا یا شیر مصرف کنید. توصیه می شود که برای اندازگیری میزان مصرف انواع داروهای مایع، از پیمانه ویژه این کار استفاده کنید. استفاده از قاشق آشپزخانه می تواند موجب اندازگیری اشتباه شود. اگر از سوسپانسیون دکسترومتورفان (Dextromethorphan) استفاده می‌کنید، پیش از اندازگیری و مصرف آن را بخوبی تکان دهید.

میزان مصرف این دارو به برند مصرفی، سن، وضعیت بیماری و واکنش به درمان بستگی دارد. اگر از این دارو برای خوددرمانی استفاده می‌کنید (بدون نسخه پزشک) از دستورات میزان مصرف موجود در بروشور استفاده کنید. اما اگر دارو را بر اساس تجویز پزشک مصرف می‌کنید، به منظور دریافت بیشترین اثرگذاری آن را به صورت منظم مصرف کنید. می توانید برای کمک به یادآوری مصرف، این دارو را هر روز در زمان مشخصی استفاده کنید.

مضرات شربت دکسترومتورفان

سوء‌مصرف از شربت دکسترومتورفان می تواند موجب بروز صدمات حاد (مانند آسیب مغزی، تشنج، خطر جانی) شود، لذا بدون هماهنگی با پزشک مصرف دارو را افزایش ندهید و با پایان دوره مصرف، استفاده از آن را قطع کنید. اگر با وجود یک هفته مصرف دارو، علائمتان تشدید ‌شد یا بهبود نیافت و یا اگر به تب، لرز، سردرد و راش پوستی دچار شدید، به پزشک اطلاع دهید، چون ممکن است به بیماری جدی‌تری دچار شده باشید.

موارد احتیاطی در مصرف داروی دکسترومتورفان

قبل از مصرف این دارو پزشک را در جریان هر نوع حساسیتی که دارید قرار دهید. ممکن است که برخی از مواد سازنده این دارو باعث بروز حساسیت یا سایر مشکلات شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با پزشک خود صحبت کنید و سابقه پزشکی خود را به ویژه در مورد مشکلات ریوی (مانند آسم، آمفیزمی) به اطلاع پزشک برسانید.

این دارو می تواند باعث بروز احساس گیجی و خواب‌آلودگی ‌شود. الکل و ماریجوانا این وضعیت را تشدید می‌کنند. بنابراین توصیه می شود در انجام فعالیت‌هایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند مانند رانندگی و کار با ماشین آلات احتیاط کرده و از مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر خودداری کنید.

برخی برندهای این دارو حاوی آسپارتام هستند، لذا در صورت ابتلا به فنیل‌کتونوریا یا هر بیماری دیگری که مستلزم محدود کردن مصرف این ماده (یا فنیل‌آمین) است، به پزشک اطلاع داده و در مورد مصرف ایمن آن مشورت کنید.

آیا شربت دکسترورامین خواب اور است؟

دکسترومتورفان می تواند باعث گیجی و خواب آلودگی در فرد شود. به همین دلیل، توصیه می شود که بعد از مصرف این دارو، انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری و دقت دارند را به تعویق بیاندازید.

عوارض جانبی داروی دکسترومتورفان (Dextromethorphan)

برخی عوارض متداول دکسترومتورفان عبارت‌اند از:

• سرگیجه
• خواب‌آلودگی خفیف
• تهوع
• استفراغ

در موارد نادر برخی افراد با مصرف مقادیر متداول دارو، دچار خواب‌آلودگی یا سرگیجه شدید می‌شوند. اگر هر کدام از این عوارض بعد از مدتی تشدید شد و یا بهبود نیافت فورا به پزشک اطلاع دهید و به خاطر داشته باشید که از نظر پزشک فواید این دارو برای شما بیشتر از عوارض آن است و همچنین اغلب افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند با عوارض جانبی حادی روبرو نمی‌شوند.

واکنش آلرژیک بسیار شدید به این دارو نادر است، با این حال در صورت بروز علائم حساسیت شدید فورا به پزشک مراجعه کنید:

• راش پوستی
• خارش یا تورم (بخصوص در صورت، زبان، گلو)
• سرگیجه شدید
• تنگی نفس

این مطلب تمامی عوارض جانبی احتمالی این دارو را پوشش نمی دهد، لذا اگر متوجه عوارض جانبی دیگری شدید که در بالا ذکر نشده است، با پزشک خود تماس بگیرید.

تداخلات دارویی داروی دکسترومتورفان (Dextromethorphan)

تداخلات دارویی واکنش هایی هستند که نحوه عملکرد داروها را تغییر داده یا خطر عوارض جانبی جدی را افزایش می دهند. این مقاله به بررسی تمام تداخلات این دارو نمی پردازد، لذا فهرستی از تمام محصولات مصرفی خود (از جمله داروهای نسخه ای یا غیر نسخه ای و محصولات گیاهی) تهیه کرده و آن را با پزشک و داروساز به اشتراک بگذارید. هیچ دارویی را بدون تأیید پزشک شروع یا متوقف نکنید یا دوز آن را تغییر ندهید.

فراموشی و مصرف بیش از حد داروی دکسترومتورفان

اگر این دارو را به صورت منظم مصرف می‌کنید و مصرف یک نوبت از آن را فراموش کرده‌اید به محض یادآوری آن را مصرف کنید، اما اگر زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده، آن را سر وقت مصرف کنید و از دوبرابر کردن میزان دارو به منظور جبران دوز از دست رفته بپرهیزید.

در صورتی که فردی دچار مسمومیت با این دارو شده است و عوارض حادی مانند بی‌هوشی یا تنگی نفس دارد با ۱۱۵ تماس بگیرید. در سایر موارد فورا به پزشک مراجعه کنید. سایر علائم اوردوز این دارو عبارت‌اند از:

• ضربان قلب تند
• استفراغ
• تعریق
• عصبانیت
• سرخوشی
• توهم
• مشکل در راه رفتن
• آشفتگی
• خواب‌آلودگی شدید

 نکات مهم در مصرف دکسترومتورفان

 این دارو برای بیماری فعلی شما تجویز شده است، لذا از مصرف آن در موارد مشابه یا توصیه به دیگران اکیدا خودداری کنید.

شرایط نگهداری از دکسترومتورفان

این دارو را در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگهدارید. تمامی داروها را از دسترس اطفال و حیوانات خانگی دور کنید.

هیچ دارویی را در فاضلاب تخلیه نکنید، اگر دوره مصرف داروی شما تمام شده و یا تاریخ مصرف آن به پایان رسید، باقیمانده دارو را به درستی دور بریزید.