داروی سیپروهپتادین

سیپروهپتادین (cyproheptadine) از داروهای آنتی هیستامین  نسل اول است و با اثرات ضد هیستامین و آنتی کولینرژیک خود، موجب بهبود علائم آلرژی ناشی از تب یونجه ، کهیر و کهیر غول‌آسا ، کهیر ناشی از سرما، میگرن و بیماری کوشینگ می شود. این دارو به صورت شربت 2میلی گرم و قرص 4 میلی گرم تولید شده و در دسترس مصرف‌کنندگان قرار دارد. خواب‌آلودگی، سرگیجه، تاری دید، یبوست ، خشکی دهان، بینی و گلو از شایع ترین عوارض جانبی این دارو به شمار می روند. تجویز این دارو در افراد دارای حساسیت های غذایی و دارویی و همچنین مبتلایان به مشکلات تنفسی، فشار بالای چشمی، بیماری قلبی، فشار خون بالا، بیماری کلیوی، تشنج، مشکلات معده و روده، پرکاری تیروئید و مشکل در دفع ادرار با احتیاط صورت می گیرد. از مهمترین تداخلات این دارو می توان به آکلیدینیوم، آزلاستین (بینی)، برومپریدول، سیمتروپیوم، الوکسادولین، گلیکوپیرولات (استنشاق دهانی)، گلیکوپیرونیوم و ... اشاره کرد.

موارد و نحوه مصرف شربت سیپروهپتادین

سیپروهپتادین (cyproheptadine) یک آنتی‌هیستامین است و علائم آلرژی نظیر اشکریزی چشم، آبریزش بینی، خارش چشم یا بینی، عطسه، کهیر و خارش را تسکین می‌دهد. مکانیسم اثر این دارو بر مهار ماده‌ای به نام هیستامین که در جریان واکنش حساسیتی ترشح می‌شود، استوار است. از طرف دیگر، این دارو موجب مهار ماده‌ دیگری به نام سروتونین نیز می شود. استفاده از این دارو در نوزادان و نوزادان نارس ممنوع است.

شربت سیپروهپتادین به صورت خوراکی و بدون توجه به وعده های غذایی، بر اساس تجویز پزشک، معمولا ۲ تا ۳ بار در روز مصرف می‌شود. توصیه می شود برای سنجش مقدار مصرف انواع مایع دارو، از پیمانه ویژه این کار استفاده کنید، برداشتن دارو با قاشق آشپزخانه موجب اندازگیری اشتباه می‌شود.

میزان مصرف دارو در بزرگسالان به سن، وضعیت بیماری و واکنش بدن به درمان و در کودکان به وزن و سایز بدن بستگی دارد، از این رو مصرف دارو را خودسرانه افزایش ندهید، چون این کار نه تنها باعث تسریع بهبود بیماری نمی‌شود، بلکه احتمال بروز عوارض جانبی را هم افزایش می‌دهد. در نهایت، اگر به رغم مصرف این دارو، بیماری‌تان بهبود نمی‌یابد یا تشدید می‌شود به پزشک اطلاع دهید.

موارد احتیاطی در مصرف شربت سیپروهپتادین

قبل از مصرف این دارو پزشک را در جریان هر نوع حساسیتی که دارید قرار دهید. ممکن است برخی از مواد سازنده این دارو باعث بروز حساسیت و یا سایر مشکلات شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با داروساز صحبت کنید و سابقه پزشکی خود را به ویژه در موارد زیر به اطلاع پزشک برسانید:

• مشکلات تنفسی (مانند آسم، آمفیزمی)
• فشار بالای چشمی (گلوکوم)
• بیماری قلبی
• فشار خون بالا
• بیماری کلیوی
• تشنج
• مشکلات معده و روده (مانند زخم، انسداد)
• پرکاری تیروئید
• مشکل در دفع ادرار (مانند موارد ناشی از بزرگی پروستات)

این دارو می تواند باعث بروز احساس گیجی، خواب‌آلودگی یا تاری دید ‌شود، الکل و ماریجوانا این وضعیت را تشدید می‌کنند. بنابراین توصیه می شود در انجام فعالیت‌هایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند مانند رانندگی و کار با ماشین آلات احتیاط کرده و  از مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر خودداری کنید.

پیش از انجام هرگونه عمل جراحی پزشک یا دندانپزشک را در جریان تمامی داروهای مصرفی خود (شامل داروهای نسخه‌ای، ‌بدون نسخه و محصولات گیاهی)‌ قرار دهید.

ممکن است انواع مایع سیپروهپتادین (cyproheptadine) حاوی قند یا الکل باشند. لذا در صورتی که به دیابت، بیماری کبدی یا هر بیماری دیگری که مستلزم محدود کردن مصرف این مواد است، مبتلا هستید؛ جانب احتیاط را رعایت کرده و در مورد مصرف ایمن این دارو با پزشک مشورت کنید.

ممکن است برخی عوارض جانبی این دارو بخصوص خواب‌آلودگی، سرگیجه، یبوست، گیجی یا مشکل در دفع ادرار در سالمندان نمود بیشتری داشته باشد. عوارضی مثل خواب‌آلودگی، سرگیجه و گیجی احتمال زمین‌ خوردن را افزایش می‌دهند. همچنین این احتمال وجود دارد که کودکان نیز نسبت به برخی عوارض جانبی این دارو حساس‌تر باشند. این  دارو در کودکان باعث بروز هیجان‌زدگی به جای خواب‌آلودگی می‌شود و از این رو، توصیه می شود که تجویز این دارو در این دو رده سنی با احتیاط بیشتری همراه باشد.

عوارض جانبی سیپروهپتادین (cyproheptadine)

برخی عوارض متداول مصرف این دارو عبارت‌اند از:

• خواب‌آلودگی
• سرگیجه
• تاری دید
• یبوست
• خشکی دهان، بینی، گلو

اگر هر کدام از این عوارض بعد از مدتی تشدید شد و یا بهبود نیافت فورا به پزشک اطلاع دهید و به خاطر داشته باشید که از نظر پزشک فواید این دارو برای شما بیشتر از عوارض آن است و همچنین اغلب افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند با عوارض جانبی حادی روبرو نمی‌شوند.

برای پیشگیری از خشکی دهان آب نبات (بدون قند) یا قطعه یخ بمکید، آدامس (بدون قند) بجوید، آب بنوشید و یا از جایگزین های بزاق استفاده کنید.

همچنین در صورت بروز عوارض جانبی حاد زیر فورا پزشک را مطلع کنید:

• تغییرات خلقی-روانی (مانند بی‌قراری، گیجی، توهم)
• لرزش
• مشکل در دفع ادرار
• ضربان قلب نامنظم-تند

در صورت بروز عوارض جانبی بسیار حاد زیر فورا به پزشک مراجعه کنید:

• تشنج

به ندرت ممکن است که مصرف این دارو باعث بروز حساسیت بسیار شدید شود، لذا در صورت بروز علائم حساسیت شدید فورا به پزشک مراجعه کنید:

• راش پوستی
• خارش یا تورم (بخصوص در صورت، زبان،گلو)
• سرگیجه شدید
• تنگی نفس

این مطلب تمامی عوارض جانبی احتمالی این دارو را پوشش نمی دهد، لذا اگر متوجه عوارض جانبی دیگری شدید که در بالا ذکر نشده است، با پزشک خود تماس بگیرید.

فراموشی و مصرف بیش از حد شربت سیپروهپتادین

اگر یک نوبت از مصرف این دارو را فراموش کردید به محض یادآوری آنرا مصرف کنید. اما اگر زمان نوبت بعدی فرا رسیده، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید و مقدار نوبت بعدی را دو برابر نکنید.

در صورتی که فردی دچار مسمومیت با شربت سیپروهپتادین شده است و عوارض حادی مانند بی‌هوشی یا تنگی نفس دارد با ۱۱۵ تماس بگیرید، در سایر موارد فورا به پزشک مراجعه کنید. سایر علائم اوردوز این دارو عبارت‌اند از:

• خواب‌آلودگی شدید
• تشنج
• گشاد شدن مردمک

ممکن است در کودکان پیش از خواب‌آلودگی، تغییرات خلقی-روانی (مانند بی‌قراری، تحریک‌پذیری، توهم) رخ دهد.

 نکات مهم در مصرف شربت سیپروهپتادین

این دارو برای بیماری فعلی شما تجویز شده است، لذا از مصرف ان در شرایط مشابه یا توصیه به دیگران اکیدا خودداری کنید.

شرایط نگهداری از شربت سیپروهپتادین

قرص های این دارو را در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگهداری کرده و انواع مایع دارو را از یخ‌زدگی محافظت کنید. تمامی داروها را دور از دسترس اطفال و حیوانات خانگی نگه دارید.

هیچ دارویی را در فاضلاب تخلیه نکنید، اگر دوره مصرف داروی شما تمام شده و یا تاریخ مصرف آن به پایان رسید، باقیمانده دارو را به درستی دور بریزید.