قرص ضدبارداری کنتراسپتیو اچ دی

کنتراسپتیو اچ دی (Contraceptive HD) از جمله هورمون ها و جایگزین های سنتزی است که در گروه داروهای ضد بارداری قرار می گیرد و با ممانعت از رها شدن تخمک و لانه گزینی و انتقال تخمک بارور شده، موجب پشگیری از بارداری می گردد. این  دارو به فرم قرص های 21 عددی تولید شده و به منظور پیشگیری از بارداری، پيشگيري از بروز سرطان تخمدان يا آندومتر، كاهش كيست هاي تخمداني، بيماري خوش خيم فيبروكيستيك پستان، تنظیم دوره قاعدگي، كاهش فشارهاي روحي قبل از قاعدگي، كاهش تعداد دفعات قاعدگي مورد استفاده قرار می گیرد. تهوع، استفراغ، سردرد، نفخ، درد و کرامپ شکمی، تحریک‌پذیری پستان، ورم مچ دست یا پا و تغییرات وزن از عوارض شایع این دارو هستند. تجویز این دارو در صورت حساسیت به استروژن ها یا پروژستین ها و همچنین در صورت ابتلا به مشکلات خونی، کلیوی، قلبی و بسیاری شرایط دگر با احتیاط انجام می شود. مهمترین تداخلات دارویی کنتراسپتیو اچ دی عبارتنداز: مهار‌کننده‌های آروماتاز (مانند اناستروزول، اگزمستان)، تاموکسی‌فن، آتازاناویر، کوبیکیستات، فوزامپرناویر، اوسپمی‌فن، تیزانیدین، ترانکسامیک اسید، داروهای درمان هپاتیت سی (مانند اومبی‌تاسویر، پاریتاپرویر، ریتوناویر).

موارد و نحوه مصرف کنتراسپتیو اچ دی

کنتراسپتیو اچ دی ترکیبی از دو هورمون استروژن (اتینیل استرادیول) و پروژستین (لوونورژسترول) است و برای پیشگیری از بارداری استفاده می‌شود. این دارو علاوه بر پیشگیری از بارداری، عادت ماهیانه‌ را منظم‌تر و خونریزی، درد و خطر کیست تخمدان را کمتر می‌کند و در درمان آکنه نیز موثر است. مصرف این دارو  فرد یا شریک جنسی او را در برابر بیماری منتقله از راه رابطه‌ی جنسی (مانند HIV، سوزاک، کلامیدیا)، ایمن نمی‌سازد.

قبل از شروع مصرف و پس از هر بار خرید مجدد دارو، برگه‌ی اطلاعات بیمار را مطالعه کنید. دستورالعمل‌های موجود در جعبه‌ی دارو اطلاعاتی مهمی را در مورد نحوه مصرف دارو و فراموش کردن دوز ارائه می دهند. اگر پس از مطالعه بروشور دارو هر گونه سوالی داشتید با پزشک یا داروساز مشورت کنید.   

این دارو را به صورت خوراکی مطابق توصیه پزشک مصرف کنید. دوز یا مقدار مصرف داروی هر شخص بر اساس وضعیت بیماری و پاسخ بدن او تنظیم می­شود. این دارو باید به صورت منظم مصرف شود تا بیشترین اثر خود را داشته باشد، بنابراین برای کمک به یادآوری مصرف دارو، آن را در ساعت مشخصی از روز مصرف کنید.  

مصرف این دارو مطابق با توصیه‌های پزشک بسیار اهمیت دارد. لذا دستورالعمل دارو را مطالعه کرده و اولین قرص را پیدا کنید و آن‌ها را به ترتیب صحیح مصرف کنید. در صورت فراموشی یک قرص، شروع با تاخیر بسته جدید یا مصرف قرص در زمان متفاوتی از روزهای گذشته، احتمال بارداری افزایش می یابد.

مصرف این دارو پس از شام یا قبل از خواب می تواند به کم کردن ناراحتی معده و تهوع کمک کند. شما می‌توانید زمان دیگری را برای مصرف دارو انتخاب کنید، اما به یاد داشته باشید که ملزم به مصرف این دارو در یک زمان ثابت هستید.

استفراغ یا اسهال می تواند اثر قرص‌های ضدبارداری را کاهش دهد، لذا اگر دچار اسفراغ یا اسهال شدید، از سایر روش‌های جلوگیری از بارداری (مانند کاندوم، ضداسپرم‌ها) استفاده کنید، دستورالعمل‌های دفترچه‌ی اطلاعات بیمار را دنبال کرده و برای اطلاعات بیشتر با پزشک و داروساز خود مشورت کنید.

هر ورق این دارو حاوی ۲۸ قرص با داروی فعال (هورمون) است. قرص‌های فعال را به ترتیب در طی ۲۸ روز مصرف کنید و پس از اتمام یک ورق، ورق بعدی را در روز بعد آغار کنید. هیچ فاصله‌ای میان مصرف دو ورقه‌ی قرص نباید وجود داشته باشد. ورق‌های کنتراسپتیو اچ دی (Contraceptive HD) حاوی قرص یادآور یا قرص بدون دارو نیستند. از آنجایی که اغلب زنان در زمان مصرف این دارو عادت ماهیانه‌ی منظم ندارند، ممکن است مقداری خونریزی یا لکه‌بینی برای آنها پیش بیاید. در صورت وقوع چنین اتفاقی مصرف قرص را متوقف نکنید.  

اگر برای اولین بار از این دارو استفاده می کنید و داروهای هورمونی ضدبارداری (مانند پچ‌های پوستی، قرص) دیگری را قبلا مصرف نکرده‌اید، اولین قرص را در اولین روز عادت ماهیانه مصرف کنید. اگر پزشکتان روز دیگری را برای شروع دارو پیشنهاد کرده است، در هفت روز اول از روش‌های غیرهورمونی پیشگیری از بارداری (مانند کاندوم یا ضداسپرم‌ها) استفاده کنید تا دارو زمان کافی برای عمل داشته باشد. اگر از روز اول عادت ماهیانه از کنتراسپتیو اچ دی استفاده می‌کنید، نیازی به روش های پشتیبان جلوگیری از بارداری نیست.  

در مورد جایگزینی سایر اشکال دارویی داروهای هورمونی ضدبارداری (مانند پچ‌های پوستی و یا دیگر قرص‌ها) با پزشک یا داروساز مشورت کنید.

موارد احتیاطی در مصرف کنتراسپتیو اچ دی

قبل از مصرف این دارو در صورت حساسیت به آن، یا دیگر استروژن‌ها (مانند اتینیل استرادیول یا مزترانول) و یا دیگر پروژستین‌ها (مانند نوراتی‌استرون یا دسوژستریل) به پزشک یا داروساز اطلاع دهید. ممکن است فرمولاسیون این دارو حاوی ترکیبات غیرفعالی باشد که به واکنش‌های آلرژیک یا سایر مشکلات بیانجامد. برای اطلاع از جزییات بیشتر با داروساز مشورت کنید.

قبل از مصرف کنتراسپتیو اچ دی (Contraceptive HD)، سابقه‌ی پزشکی خود را مخصوصاً در موارد زیر با پزشک یا داروساز درمیان بگذارید:

• لخته‌ شدن خون ( در محل‌هایی مانند پاها، چشم، ریه)
• فشار خون بالا
•  معاینه‌ی غیرمعمول پستان
• سرطان (مخصوصا سرطان اندومتر و پستان)
•  مشکلات لخته شدن خون (مانند کمبود پروتیین c  و s)
•  دیابت
• سردرد یا میگرن شدید
•  سابقه‌ی فردی یا خانوداگی آنژیوادم
• مشکلات قلبی (مانند مشکلات دریچه‌ی قلب، ضربان قلب نامنظم، حمله‌ی قلبی)
• مشکلات کلیوی
•  مشکلات کبدی (مانند تومورهای کبدی، بیماری کبدی فعال)
•  سابقه‌ی زرد شدن پوست یا چشم (یرقان) در زمان بارداری یا مصرف قرص‌های ضدبارداری
• خونریزی غیرمعمول واژینال
•  کلسترول بالا
•  تری گلسیرید بالا
•  افسردگی
•  ورم (ادم)
•  مشکلات کیسه‌ی صفرا
•  چاقی
• مشکلات غده‌ی تیروئید

در صورت ابتلا به دیابت، این دارو می تواند سطوح قند خون را تغییر دهد. از این رو توصیه می شود که قند خون خود را به صورت منظم چک کنید و آن را با پزشک در میان بگذارید و اگر علائم قند خون بالا مانند افزایش تشنگی یا ادرار را تجربه کردید، به سرعت به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است نیاز به تغییر رژیم درمانی دیابت، رژیم غذایی یا برنامه‌ی ورزشی شما وجود داشته باشد.

اگر به تازگی جراحی ماژور داشته‌اید (یا خواهید داشت) یا برای مدت طولانی بستری خواهید بود یا نیاز خواهد بود که مدتی طولانی بدون تحرک‌ بنشینید (مانند پرواز طولانی)، پزشک خود را مطلع سازید. مصرف قرص های ضد بارداری و شرایط فوق، خطر لخته شدن خون را افزایش می‌دهند و احتمالا باید برای مدتی مصرف این قرص‌ها را متوقف کنید.

قبل از انجام هرگونه جراحی، پزشک یا دندانپزشکتان را از تمام محصولات مصرفی خود (از قبیل داروهای تجویز شده، دارو‌های تجویز نشده و محصولات گیاهی) مطلع کنید.

این دارو می تواند موجب بروز لکه های کک و مک مانند تیره (ملاسما) روی پوست شود. نور خورشید این شرایط را بدتر می کند، لذا مواجهه با نور آفتاب را کم کنید و از دستگاه‌های برنزه کردن استفاده نکنید و در محیط های باز از کرم های ضدافتاب و لباس‌های پوشیده استفاده کنید.

اگر نزدیک‌بین هستید یا از لنز های تماسی استفاده می‌کنید، ممکن است با مصرف این دارو دچار مشکلات بینایی شوید یا در گذاشتن لنز‌ها مشکل داشته‌باشید،. توصیه می شود پیش از مصرف این داروبا چشم‌پزشک خود مشورت کنید.

معمولا پس از قطع کنتراسپتیو اچ دی به مدتی زمان برای بارداری نیاز خواهید داشت، برای اطلاع از جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.

عوارض جانبی قرص کنتراسپتیو اچ دی (Contraceptive HD)

عوارض شایع کنتراسپتیو اچ دی عبارتنداز:

• تهوع
•  استفراغ
• سردرد
• نفخ
•  درد و کرامپ شکمی
•  تحریک‌پذیری پستان
•  ورم مچ دست یا پا
•  تغییرات وزن

اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز اطلاع دهید و به یاد داشته باشید که پزشکتان پس از بررسی مزایا و معایب کنتراسپتیو اچ دی (Contraceptive HD) این دارو را برای شما تجویز کرده است و بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می کنند عوارض جانبی جدی ندارند.

بسیاری از زنان در زمان مصرف این دارو عادت ماهیانه‌ی منظم ندارند و این مسئله کاملا عادی است. همچنین ممکن است در ماه اول استفاده از این دارو، خونریزی واژینال بین دو عادت ماهیانه (لکه‌بینی) و عادت ماهیانه‌ی نامنظم ایجاد شود. اما اگر دو ماه متوالی عادت ماهیانه نداشتید (یا یک عادت ماهیانه در صورت عدم مصرف صحیح قرص) با پزشک خود تماس بگیرید.

این دارو می تواند فشار خون را افزایش دهد، لذا فشار خون خود را به صورت منظم چک کنید و اگر نتایج بالا بودند، به پزشکتان اطلاع دهید.

در صورت بروز عوارض جانبی زیر به سرعت به پزشک خود اطلاع دهید:

• تغییرات غیر معمول عادت ماهیانه (مانند لکه بینی مداوم، عادت ماهیانه نشدن، خونریزی ماهیانه‌ی شدید)
•  نشانه‌های پتاسیم بالی خون (مانند ضعف عضلانی، ضربان قلب آهسته یا نامنظم)

در موارد نادر این دارو می تواند باعث عوارض جانبی جدی (در بعضی مواقع کشنده) مربوط به لخته شدن خون (مانند ترموبوز ورید عمقی، آمبولی ریوی، سکته‌ی مغزی، حمله‌ی قلبی) شود. در مورد سود و زیان مصرف این دارو با پزشک خود مشورت کنید و اگر هر کدام از علائم زیر را داشتید به سرعت به مراکز درمانی مراجعه کنید:

• تنگی نفس ناگهانی
•  گیجی
• سرفه‌ی خونی
•  سرگیجه ناگهانی
•  غش
• درد، تورم،گرمی در ساق پا یا کشاله‌ی ران
• مور مور شدن، ضعف، بی‌حسی در بازوها یا پاها
•  سردرد غیر معمول (شامل سردرد با تغییرات بینایی، بدتر شدن میگرن، سردرد شدید یا ناگهانی، تغییر یا نبود هماهنگی)
• مشکلات سخن گفتن
• ضعف یکطرفه بدن
• تغییرات ناگهانی بینایی

در صورت بروز علائم نادر اما جدی زیر به سرعت به مراکز درمانی مراجعه کنید:

• توده‌ در پستان
•  درد شدید معده یا شکم
•  ادرار تیره
•  زرد شدن چشمها یا پوست
• تغییرات خلق وخو (مانند ایجاد یا بدتر شدن افسردگی)
• تغییرات غیرعادی در خونریزی‌های واژینال (مانند لکه‌بینی مداوم، خونریزی شدید و ناگهانی)

واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، مانند: بثورات پوستی، خارش یا تورم (به ویژه در صورت، زبان، گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

این مطلب به بررسی تمام عوارض جانبی احتمالی این دارو نمی پردازد، لذا اگر متوجه عوارض جانبی دیگری شدید که در بالا ذکر نشده است، با پزشک خود تماس بگیرید.

فراموشی و مصرف بیش از حد کنتراسپتیو اچ دی

اگر یک نوبت از مصرف کنتراسپتیو اچ دی را فراموش کردید به محض یادآوری آنرا مصرف کنید. اما اگر زمان نوبت بعدی فرا رسیده، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید و مقدار نوبت بعدی را دو برابر نکنید.

اگر کسی با مصرف بیش از دارو دچار بحرانهای پزشکی مانند غش، مشکل تنفسی و شرایط اورژانسی شد، بلافاصله با مرکز 115 تماس بگیرید یا وی را به نزدیکترین مرکز درمانی انتقال دهید.

شرایط نگهداری کنتراسپتیو اچ دی

برندهای مختلف این دارو نیازهای نگهداری متفاوتی دارند، برای اطلاع از این دستورالعمل ها بسته محصول مصرفی خود را بررسی کنید یا از داروساز بپرسید. تمام داروها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.

هیچ دارویی را در فاضلاب تخلیه نکنید، اگر دوره مصرف کنتراسپتیو اچ دی تمام شد و یا تاریخ مصرف آن به پایان رسید، باقیمانده دارو را به سطل زباله بیاندازید.