سفتازیدیم (Ceftazidime) از جمله داروهای آنتی بیوتیک و متعلق به خانواده سفالوسپورین های نسل سوم است و با ممانعت از رشد باکتری ها به درمان عفونت می پردازد. از سفتازیدیم برای درمان عفونت های مجاری صفراوی ، فیبروز سیستیک، عفونت های تنفسی، مننژیت ، پریتونیت، پنومونی، سپتی سمی ، عفونت های پوستی استفاده می شود، همچنین برای پیشگیری از عفونت پس از اعمال جراحی نیز کاربد دارد. سفتازیدیم به شکل ویال های آماده تزریق تهیه و تولید می شود و در سه دوز سفتازیدیم 500 میلی گرم، سفتازیدیم 1 گرم و سفتازیدیم 2 میلی گرم موجود است. این دارو هر 8 تا 12 ساعت به صورت تزریق وریدی و عضلانی مورد مصرف قرار می گیرد. از جمله عوارض جانبی آن می توان به واکنش های محل تزریق (درد، تورم، قرمزی) اشاره کرد. تجویز سفتازیدیم در افراد دارای آلرژی به آنتی بیوتیک هایی از قبیل پنیسیلینها، سایر سفالوسپورینها و همچنین افراد مبتلا به بیماری های کلیوی، معده و روده با احتیاط بیشتری انجام می گیرد. برخی از تداخلات دارویی مهم سفتازیدیم شامل ب.ث.ژ (داخل مثانهای) و واکسن وبا است.
موارد استفاده سفتازیدیم
سفتازیدیم (Ceftazidime) به دسته دارویی سفالوسپورینها تعلق دارد و با متوقف کردن رشد باکتریها عمل میکند. این دارو برای درمان انواع مختلفی از عفونتهای باکتریایی کاربرد دارد.
نحوه استفاده سفتازیدیم
معمولا سفتازیدیم بر اساس تجویز پزشک و هر ۸ تا ۱۲ ساعت به صورت وریدی یا عضلانی تزریق می شود و میزان مصرف آن به وضعیت بیماری و پاسخ درمانی بدن وابسته است.
اگر سفتازیدیم را خودتان در منزل تزریق می کنید، تمامی دستورالعملهای آمادهسازی و مصرف را از متخصصان مربوطه بیاموزید. پیش از مصرف دارو آن را از لحاظ وجود ذرات اضافی یا تغییر رنگ بررسی کنید و در صورت وجود هر یک از این موارد از مصرف دارو خودداری کنید. همچنین بدون هماهنگی با پزشک هیچ تغییری در داروهای مصرفیتان ایجاد نکنید.
اگر از محلول منجمد آماده استفاده میکنید، ابتدا دمای بسته را به دمای اتاق یا یخچال برسانید. اگر بسته را در یخچال یخزدایی کردهاید حداقل ۱ ساعت قبل از مصرف اجازه بدهید که به دمای اتاق برسد. یخ دارو را با آب گرم یا ماکروویر باز نکنید و بعد از آب کردن یخ بسته، آن را خوب تکان بدهید و جهت اطمینان از عدم وجود نشتی آن را خوب فشار بدهید و اگر نشتی داشت آن را دور بریزید. پس از آب شدن یخ محلول، دوباره آن را منجد نکنید.
ثابت بودن میزان سفتازیدیم در جریان خون موجب بهبود عملکرد دارویی آن می شود، لذا سفتازیدیم را در فواصل زمانی مشخص مصرف کنید. می توانید به منظور کمک به یادآوری مصرف دارو هر روز آن را در یک ساعت مشخص مصرف کنید.
دوره درمان با سفتازیدیم را به رغم بهبود علائم کامل کنید، قطع زودهنگام دارو می تواند موجب بازگشت عفونت شود. در نهایت اگر با وجود مصرف سفتازیدیم بیماری شما بهبود نمییابد و یا تشدید میشود به پزشک اطلاع دهید.
موارد احتیاطی و هشدارهای مصرف سفتازیدیم
پیش از مصرف سفتازیدیم اگر به این دارو یا سایر آنتیبیوتیکها (مانند پنیسیلینها، سایر سفالوسپورینها) یا هر ماده دیگری حساسیت دارید به پزشک اطلاع دهید. ممکن است در ساخت این دارو از موادی استفاده شده باشد که میتوانند موجب بروز حساسیت و یا مشکلات دیگری شوند. برای اطلاع از جزئیات بیشتر با داروساز صحبت کنید. همچنین پیش از مصرف سفتازیدیم سابقه پزشکی خودر ا بخصوص درمورد بیماری کلیه و بیماری معده یا روده (مانند کولیت) با پزشکتان درمیان بگذارید. سفتازیدیم میتواند کارایی واکسنهای باکتریایی زنده (مانند واکسن تیفوئید) را کاهش دهد، لذا پیش از هزگونه ایمنسازی یا واکسیناسیون، کادر درمان را در جریان مصرف این دارو قرار دهید.
پیش از انجام هرگونه عمل جراحی پزشک یا دندانپزشک را از تمام داروهای مصرفی خود (شامل داروهای نسخهای، بدون نسخه و محصولات گیاهی) آگاه کنید.
عوارض جانبی سفتازیدیم
احتمالا پس از تزریق سفتازیدیم علائمی از قبیل تورم، قرمزی یا درد در محل تزریق بروز کند. در صورتی که هر یک از این علائم تشدید شد و یا بهبود نیافت فورا به پزشک اطلاع دهید. مبنای تجویز دارو برای بیماران سنجش نسبت مزایا به معایب آنهاست، همچنین اغلب افرادی که از این دارو استفاده میکنند با عوارض جانبی حادی روبرو نمیشوند، با این حال اگر شاهد عوارض حادی از قبیل افزایش کبودی و خونریزی، خستگی غیر عادی، لرزش، اسپاسم عضلانی، حرکات غیر اردادی، تغییرات خلقی و روانی (مانند گیجی)، تشنج، علائم مشکلات کبدی (مانند تهوع، استفراغ مداوم، کاهش اشتها، درد معده یا پایین شکم، زردی چشم یا پوست، ادرار تیره) بودید، فورا با پزشک تماس بگیرید.
در موارد نادر ممکن است سفتازیدیم در نتیجه فعالیت باکتری C.difficile موجب بروز یک بیماری رودهای حاد شود. علائم این بیماری می تواند شامل اسهال مزمن، دردیا گرفتگی معده یا پایین شکم، وجود خون یا مخاط در مدفوع بوده و در طول مصرف دارو و یا هفتهها و ماهها بعد از مصرف دارو بروز کند. مصرف داروهای ضد اسهال و نیز داروهای اوپیوئیدی این علائم را تشدید میکند.
مصرف طولانی یا زیاد سفتازیدیم می تواند موجب سفیدک دهان یا عفونت قارچی جدید شود. اگر با نقاط سفید در دهان، تغییر در ترشحات واژینال یا سایر علائم جدید روبرو هستید با پزشک تماس بگیرید.
سفتازیدیم به ندرت می تواند موجب بروز حساسیت بسیار شدید شود، با این حال در صورت بروز حساسیت شدید فورا به پزشک مراجعه کنید. علائم حساسیت شدید عبارتاند از: راش، خارش/تورم (بخصوص در صورت، زبان، گلو)، سرگیجه شدید، تنگی نفس.
عوارض فوق تمامی عوارض محتمل سفتازیدیم نیست، لذا در صورت بروز سایر عوارض به پزشک اطلاع دهید.
فراموشی دوز مصرفی سفتازیدیم
تزریق به موقع سفتازیدیم از اهمیت بالایی برخوردار است، بنابراین اگر مصرف یک نوبت از دارو را فراموش کردید فورا برای دریافت برنامه زمانی مجدد با پزشک مشورت کنید و از دوبرابر کردن دوز بعدی خودداری نمائید.
مصرف بیش از حد سفتازیدیم
اگر فردی دچار اوردوز با سفتازیدیم شده است و علائم حادی مانند تنگینفس یا بیهوشی دارد، با اورژانس تماس بگیرید یا فورا او را به نزدیکترین مرکز درمانی برسانید. علائم اوردوز با سفتازیدیم شامل تشنج و کما است.
نکات مهم مصرف سفتازیدیم
سفتازیدیم برای بیماری فعلی شما تجویز شده است، لذا از مصرف آن در موارد مشابه یا توصیه به دیگران اکیدا خودداری کنید.
در طول مصرف سفتازیدیم و به منظور نظارت بر پیشرفت درمان و بررسی عوارض جانبی، نیاز است که برخی از تستها (مانند تست کامل خون، تست عملکرد کلیه) انجام شود. تمامی اقدامات پزشکی و آزمایشگاهی خود را بطور منظم انجام دهید.
نحوه نگهداری سفتازیدیم
برندهای مختلف سفتازیدیم دستورالعمل های نگهداری متفاوتی دارند. به منظور دریافت اطلاع بیشتر در مورد روش نگهداری از این دارو به بروشور دارو یا داروساز مراجعه کنید. همواره تمامی اقلام دارویی را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگهدارید.
تخلیه داروها در فاضلاب فقط درمورد برخی داروهای توصیه شده مجاز است. از این رو زمانی که دوره درمان شما با سفتازیدیم به اتمام رسیده یا تاریخ مصرف آن رو به پایان است، آن را در سطل زباله بریزید. برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه به داروساز یا مرکز بازیافت شهرداری مراجعه کنید.