بوسولفان (Busulfan) به عنوان یک پیش درمانی برای بیمارانی که تحت پیوند سلول های بنیادی برای لوسمی میلوژن مزمن (CML) هستند، استفاده می شود. این دارو در اشکال قرص و آمپول، با دوزهای قرص بوسولفان 2 میل و آمپول بوسولفان 6میلی گرمی در ایران عرضه می شود. معمولا پزشکان آمپول بوسولفان را هر 6 ساعت یکبار، طی 2 ساعت به صورت وریدی تزریق می کنند. افرادی که سابقه ابتلا به بیماری های اختلالات خون، مغز استخوان، اختلالات مغزی دارند، باید در مصرف این دارو احتیاط کرده و تحت نظر پزشک باشند. با مصرف بوسولفان ممکن است حالت تهوع، استفراغ، اسهال، یبوست، از دست دادن اشتها و... در فرد رخ دهد که درصورت ادامه یا تشدید باید به پزشک مراجعه کرد.
موارد و نحوه مصرف بوسولفان
بوسولفان یکی از داروهای مربوط به دسته
داروهای ضد نئوپلاستیک و عوامل آلکیله کننده است که برای بیمارانی که تحت پیوند سلول های بنیادی برای لوسمی میلوژن مزمن (CML) هستند، یک داروی پیش درمان محسوب می شود.
این دارو معمولاً هر 6 ساعت، در مدت ۲ ساعت، توسط یک متخصص به صورت وریدی، تزریق می شود. میزان دوز دارو بر اساس وزن، وضعیت پزشکی، نتایج آزمایشات آزمایشگاهی و پاسخ به درمان تعیین می شود.
در حالی که بوسولفان (Busulfan) دریافت می کنید، پزشک ممکن است داروهای دیگری را نیز برای جلوگیری از تشنج و حالت تهوع یا استفراغ ناشی از دارو تجویز کند.
موارد احتیاطی در مصرف بوسولفان
قبل از دریافت بوسولفان، اگر به آن حساسیت دارید یا اگر آلرژی دیگری دارید، به پزشک یا داروساز اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعالی باشد که باعث واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر می شود. برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود صحبت کنید.
قبل از استفاده از این دارو، سابقه پزشکی خود را به ویژه در موارد زیر، به پزشک یا داروساز بگویید:
-
اختلالات خون
-
اختلالات مغز استخوان (مانند سرکوب مغز استخوان، نوتروپنی، ترومبوسیتوپنی، کم خونی)
-
اختلالات مغزی (مانند تشنج، آسیب سر)
این دارو ممکن است باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شما شود. الکل یا ماری جوانا (حشیش)نیز باعث سرگیجه یا خواب آلودگی بیشتر شما می شوند. بنابراین، بعد از مصرف بوسولفان (Busulfan) ، رانندگی نکنید، از ماشین آلات استفاده نکنید یا کاری که نیاز به هوشیاری دارد را انجام ندهید تا زمانی که بتوانید آن را با خیال راحت انجام دهید. همچنین، ازمصرف الکل و مواد مخدر نیز خودداری کنید.
بوسولفان ممکن است احتمال ابتلای شما به عفونت را افزایش دهد یا عفونت های فعلی را بدتر کند. برای پیشگیری از بروز این عارضه، از تماس با افرادی که عفونت های مسری دارند (مانند آبله مرغان، سرخک، آنفولانزا) خودداری کنید. اگر در معرض عفونت قرار گرفته اید یا برای اطلاع از جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
قبل از انجام هر گونه ایمن سازی یا واکسیناسیون به متخصص بگویید که از بوسولفان استفاده می کنید. از تماس با افرادی که اخیراً واکسن های زنده دریافت کرده اند (مانند واکسن آنفولانزا که از طریق بینی استنشاق می شود) خودداری کنید.
برای کاهش احتمال بریدگی، کبودی یا جراحت، در استفاده از اشیاء تیز مانند تیغ و ناخن گیر احتیاط کرده و از انجام فعالیت هایی مانند ورزش های تماسی که با دیگران در ارتباط است، خودداری کنید.
قبل از انجام جراحی، پزشک یا دندانپزشک خود را در مورد تمام محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) مطلع کنید.
عوارض جانبی در مصرف بوسولوفان
این عوارض ممکن است با مصرف بوسولفان (Busulfan) رخ دهد که در صورت ادامه یا تشدید هریک، باید به پزشک مراجعه کرد.
-
حالت تهوع
-
استفراغ
-
اسهال
-
یبوست
-
از دست دادن اشتها
-
زخم های دهان
-
درد معده یا شکم
-
سرگیجه
-
تورم مچ پا،پا یا دست
-
گرگرفتگی
-
سردرد
-
مشکل خواب
حالت تهوع و استفراغ از عوارضی هستند که ممکن است شدید باشند. در برخی موارد، پزشک ممکن است برای پیشگیری یا تسکین حالت تهوع و استفراغ دارویی تجویز کند. خوردن چندین وعده غذایی کوچک بعد از مصرف دارو، نخوردن چیزی قبل از درمان یا محدود کردن فعالیت ها ممکن است به کاهش برخی از این اثرات کمک کند.
بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می کنند ممکن است عوارض جانبی جدی داشته باشند. با این حال، این دارو برای شما تجویز شده است، زیرا پزشک شما تشخیص داده است که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. نظارت دقیق توسط پزشک ممکن است خطر شما را کاهش دهد.
در صورت مشاهده عوارض جانبی جدی زیر، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
-
علائم بیماری کبدی (مانند تهوع یا استفراغ مداوم، درد شدید معده یا شکم، زردی پوست یا چشم، ادرار تیره)
-
تغییرات روانی یا خلقی (مانند افسردگی، توهم، اضطراب، گیجی)
-
گرفتگی عضلات
-
افزایش تشنگی یا ادرار
-
ضربان قلب سریع یا نامنظم
-
سرفه خونی
-
ادرار خونی
-
تشنج
-
درد
-
قرمزی یا تورم در محل تزریق
-
غش
مصرف بوسولفان به ندرت باعث ابتلای فرد به بیماری ریوی بسیار جدی و درموارد نادر، کشنده شده است. در صورت بروز علائم بیماری ریوی، از جمله درد قفسه سینه، تنگی نفس، سرفه مداوم، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
بوسولفان ممکن است باعث بروز سرطان های دیگر (مانند لوسمی حاد، تومورها) شود. برای جزئیات بیشتر با دکتر خود مشورت کنید. اگر متوجه علائم سرطان، از جمله وجود توده های غیر معمول، کاهش وزن ناگهانی شدید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله: بثورات پوستی، خارش یا تورم (مخصوصاً در صورت،زبان،گلو)، سرگیجه شدید، مشکلات تنفسی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد ذکر شده شامل تمامی عوارض جانبی بوسولفان نبوده و ممکن است عوارضی غیر از موارد فوق بروز کند. در این صورت، حتما به پزشک خود مراجعه کنید.
فراموشی و مصرف بی از حد بوسولفان
اگر یک نوبت دوز مصرف دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری آنرا مصرف کنید. اما اگر نزدیک به نوبت بعد بود، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید و دیگر مصرف نکنید. هر گونه دوز یا مقدار نوبت بعدی را در صورت فراموشی دو برابر نکنید.
اگر کسی با مصرف بیش از حد دارو دچار بحرانهای پزشکی مانند غش، مشکل تنفسی و شرایط اورژانسی شد بلافاصله با مرکز 115 تماس بگیرید یا وی را به نزدیکترین مرکز درمانی انتقال دهید.
نحوه نگهداری از بوسولفان (Busulfan)
برندهای مختلف این دارو نیاز به نگهداری متفاوتی دارند. بسته محصول را برای اطلاع از نحوه نگهداری نام تجاری خود بررسی کنید یا از داروساز بپرسید. تمام داروها را از کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
داروها را داخل توالت یا در زهکشی نریزید مگر اینکه مجاز باشد. این محصول را زمانی که تاریخ مصرف آن تمام شده یا دیگر مورد نیاز نیست، به درستی دور بریزید.
تایید شده توسط داروبین
