اسپری بینی بودزوناید

اسپری بینی بودزوناید (Budesonide) از جمله داروهای کورتیکواستروئید است که با کاهش التهاب مجرای بینی، علائم حساسیت های فصلی یا سالانه ازجمله آبریزش یا گرفتگی بینی، خارش چشم، بینی، گلو را پیشگیری و درمان می کند. این دارو به صورت نبولایز 0.5 و 1 میلی گرم، اسپری استنشاقی 100 و 200 میکروگرم، انما 2میلی گرم، کپسول 3میلی گرم، پودر استنشاقی 400 میکروگرم و اسپری بینی 64میکروگرم تولید می شود. کودکان باید دوز کمی از این دارو را استفاده کنند. ازآنجاییکه این دارو سریع الاثر نیست، تقریبا 2 هفته طول می کشد تا اثرات کامل آن مشاهده شود. خشکی و تحریک گلو یا بینی، سرفه، عطسه، بو یا مزه نامطبوع در دهان و بینی و خونریزی بینی از شایع ترین عوارض جانبی این دارو به شمار می روند. تجویز این دارو در افراد دارای حساسیت به کورتیکواستروئید ها و همچنین مبتلایان  به مشکلات بینایی (مانند گلوکوما، آب مروارید)، عفونت (شامل سل) و مشکلات بینی اخیر (مانند آسیب، زخم، جراحی) با احتیاط فراوان انجام می گیرد. از مهمترین تداخلات دارویی بودزونید می توان به دسموپرسین اشاره کرد.

موارد و نحوه مصرف اسپری بینی بودزوناید

از داروی بودزونید (Budesonide) برای پیشگیری و درمان علائم حساسیت فصلی و سالانه (مانند آبریزش یا گرفتگی بینی، خارش چشم، بینی و گلو، عطسه) استفاده می شود. این دارو به دسته داروهای کورتیکوستروئیدی تعلق دارد و با کاهش تورم (التهاب) در مجرای بینی عمل می کند.

اگر از نوع بدون نسخه دارو به منظور خوددرمانی استفاده می‌کنید تمامی دستورالعمل‌های داخل بسته‌بندی دارو را مطالعه کنید و اگر هر سوالی دارید از داروساز بپرسید.

این دارو برای استفاده در بینی است و معمولا ۱ یا ۲ نوبت در روز و در هر نوبت ۱ یا ۲ بار و یا بر اساس تجویز پزشک اسپری می‌شود. از اسپری کردن دارو در چشم خودداری کنید. پیش از مصرف دارو قوطی را به آرامی تکان دهید و هوا را از بینی خارج کنید. در صورتی که اولین بار است که از اسپری استفاده می‌کنید و یا بیشتر از ۲ روز است که از آن استفاده نکرده‌اید، در مورد روش صحیح آماده‌سازی پمپ اسپری از دستورالعمل دارو پیروی کنید. اگر ۱۴ روز و یا بیشتر است که از دارو استفاده نکرده‌اید در مورد روش تمیزکردن و آماده‌سازی پمپ اسپری از دستورالعمل دارو پیروی کنید.

ابتدا درب پلاستیکی را بردارید. یکی از حفره‌های بینی را به کمک فشار انگشت ببندید. سرتان را کمی به جلو خم کنید و در حالی که بطری را بالا گرفته‌اید با احتیاط سر اسپری را وارد حفره دیگر بینی کنید. دهانتان را ببندید و هوا را به آرامی وارد بینی کرده و به تعداد مورد نیاز پمپ اسپری را فشار بدهید. دارو را مستقیما به دیواره بینی اسپری نکنید و پس از اسپری کردن برای چند ثانیه سرتان را به عقب بگیرید. این کار باعث می‌شود که دارو در تمام فضای بینی پخش شود. این فرایند را برای حفره دیگر هم تکرار کنید. سپس سر اسپری را تمیز کرده و درب پلاستیکی را ببندید و تا ۱۵ دقیقه بعد از مصرف دارو، از بینی نفس نکشید.

میزان مصرف این دارو به سن، وضعیت بیماری و واکنش به درمان بستگی دارد. کودکان به دوز کمتر و کمک بزرگسالان برای مصرف صحیح دارو نیاز خواهند داشت. مصرف منظم هر دارویی موجب بهره‌گیری بیشتر از خواص آن دارو می شود، لذا، این دارو را به صورت منظم مصرف کنید. می توانید برای کمک به یادآوری هر روز آن را در زمان مشخصی استفاده کنید و مصرف دارو را خودسرانه افزایش ندهید، این کار نه تنها باعث تسریع بهبود بیماری نمی‌شود، بلکه احتمال بروز عوارض جانبی را هم افزایش می‌دهد.

این اسپری یک داروی سریع‌الاثر نیست، با این حال ممکن است بعد از ۱ تا ۲ روز در برخی از افراد تاثیراتی داشته باشد، اما برای بروز اثرات کامل دارو تا ۲ هفته زمان نیاز است. در مورد نیاز به مصرف سایر داروها (مانند اسپری یا قطره‌های بینی، داروهای ضد حساسیت خوراکی) همراه با این دارو با پزشک یا داروساز مشورت کنید و اگر کودکتان بیشتر از ۲ ماه در سال نیاز به استفاده از این دارو دارد، با پزشک مشورت کنید.

تعداد دفعات اسپری کردن دارو را یادداشت کنید و پس از اسپری کردن تعداد مشخص شده بر روی بسته‌بندی دارو، باقیمانده آن را دور بریزید. به منظور بازکردن گرفتگی نوک اسپری و تمیز کردن قوطی اسپری از دستورالعمل دارو پیروی کنید و در نهایت اگر بعد از ۲ هفته بیماری‌تان بهبود نیافت و یا تشدید شد با پزشک مشورت کنید.

 موارد احتیاطی در مصرف اسپری بینی بودزوناید

قبل از مصرف این دارو پزشک را در جریان هر نوع حساسیتی که دارید قرار دهید. این احتمال وجود دارد که برخی از مواد سازنده این دارو باعث بروز حساسیت و یا سایر مشکلات شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با داروساز صحبت کنید و پیش از مصرف دارو سابقه پزشکی خود را به ویژه در موارد زیر به اطلاع پزشک برسانید:

• مشکلات بینایی (مانند گلوکوما، آب مروارید)
• عفونت (شامل سل)
• مشکلات بینی اخیر (مانند آسیب، زخم، جراحی)

از تماس با افراد مبتلا به عفونت‌های واگیردار (مانند آبله مرغان، سرخک، آنفولانزا) خودداری کنید و اگر در معرض عوامل عفونی بوده‌اید و یا به منظور دریافت اطلاعات بیشتر با پزشک تماس بگیرید.

در موارد نادر مصرف طولانی مدت داروهای کورتیکوستروئیدی، باعث تضعیف بدن در برابر استرس فیزیکی می‌شود. از این رو پیش از انجام عمل جراحی و یا درمان اورژانسی و یا در صورت ابتلا به بیماری یا آسیب حاد، پزشک یا دندانپزشک را در جریان مصرف این دارو در حال حاضر و یا طی چند ماه گذشته قرار دهید.

پیش از انجام هرگونه عمل جراحی پزشک یا دندانپزشک را در جریان تمامی داروهای مصرفی خود (شامل داروهای نسخه‌ای، ‌بدون نسخه و محصولات گیاهی)‌ قرار دهید.

در موارد نادر ممکن است مصرف طولانی مدت این دارو، باعث کاهش رشد کودکان ‌شود. توصیه می شود به منظور بررسی وضعیت رشد کودک به صورت منظم به پزشک مراجعه کنید.

عوارض جانبی اسپری بینی بودزوناید

برخی عوارض متداول مصرف اسپری بینی بودزوناید (Budesonide) عبارت‌اند از:

• خشکی یا تحریک بینی یا گلو
• سرفه
• عطسه
• خونریزی بینی
• طعم یا بوی نامطبوع

اگر هر کدام از این عوارض بعد از مدتی تشدید شد یا بهبود نیافت فورا به پزشک اطلاع دهید و به یاد داشته باشید که این دارو با سنجش نسبت مزایا به معایب تجویز شده است و بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می کنند عوارض جانبی جدی ندارند. در صورت بروز عوارض جانبی حاد زیر فورا پزشک را مطلع کنید:

• از دست دادن حس چشایی یا بویایی
• درد یا زخم در بینی

این احتمال وجود دارد که داروهای کورتیکوستروئیدی از طریق بینی وارد جریان خون شده و باعث بروز برخی عوارض جانبی شود. احتمال بروز این عوارض در کودکان و افرادی که به مدت طولانی و یا به میزان زیاد از این دارو استفاده می‌کنند، بیشتر است. بنابراین در صورت بروز عوارض جانبی زیر فورا پزشک را مطلع کنید:

• خستگی غیرعادی یا شدید
• کاهش وزن
• سردرد
• تورم پا یا قوزک پا
• افزایش تشنگی یا ادرار
• مشکلات بینایی

کورتیکوستروئیدها باعث تضعیف بدن در برابر عوامل عفونی می‌شوند و این موضوع احتمال ابتلا به عفونت‌های حاد که درمواردی برای جان انسان خطرآفرین است را افزایش می‌دهد. در موارد نادر این اتفاق در نتیجه مصرف کورتیکوستروئیدهای استنشاقی (مانند بودزونید) نیز بروز می‌کند و در صورت مصرف مقادیر بالای این دارو، خصوصا در مدت زمان طولانی احتمال بروز این مشکل افزایش می‌یابد. از این رو در صورت مشاهده علائم عفونت (مانند گلو درد مداوم، درد گوش، تب، لرز، نقاط سفید رنگ در داخل بینی یا پشت گلو) فورا به پزشک اطلاع دهید.

واکنش آلرژیک بسیار شدید به این دارو نادر است، با این حال در صورت مشاهده موارد زیر، در اسرع وقت کمک پزشکی دریافت کنید:

• راش پوستی
• خارش یا تورم (بخصوص در صورت، زبان، گلو)
• سرگیجه شدید
• خس خس سینه یا تنگی نفس

این مقاله تمامی عوارض جانبی احتمالی اسپری بینی بودزوناید را پوشش نمی دهد، لذا اگر متوجه عوارض جانبی دیگری شدید که در بالا ذکر نشده است، با پزشک خود تماس بگیرید.

فراموشی و مصرف بیش از حد دوز مصرفی اسپری بینی بودزوناید

اگر یک نوبت از مصرف اسپری بینی بودزوناید (Budesonide) را فراموش کردید به محض یادآوری آنرا مصرف کنید. اما اگر زمان نوبت بعدی فرا رسیده، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید و مقدار نوبت بعدی را دو برابر نکنید.

اگر کسی با مصرف بیش از حد اسپری بینی بودزوناید دچار بحرانهای پزشکی مانند غش، مشکل تنفسی و شرایط اورژانسی شد بلافاصله با مرکز 115 تماس بگیرید یا وی را به نزدیکترین مرکز درمانی انتقال دهید.

نکات مهم در مصرف اسپری بینی بودزوناید

طی دوره درمان با این دارو، به طور منظم تحت معاینات پزشکی و آزمایشگاهی قرار بگیرید.

لازم است که در طول مصرف این دارو برخی از تست‌ها (مانند تست بینی، اندازگیری قد کودکان) انجام شود.

از تماس با مواد حساسیت‌زا یا محرک مانند دود، دانه گرده، موی حیوانات، گرد و غبار یا کپک خودداری کنید. این مواد می توانند موجب تشدید مشکلات تنفسی شوند.

شرایط نگهداری از اسپری بینی بودزوناید

اسپری بینی بودزوناید را در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگهدارید. درب محافظ قوطی را ببندید و قوطی را رو به بالا نگه دارید. همه داروها را از دسترس اطفال و حیوانات خانگی دور کنید.

هیچ دارویی را در فاضلاب تخلیه نکنید، اگر دوره مصرف اسپری بینی بودزوناید شما تمام شده و یا تاریخ مصرف آن به پایان رسید، باقیمانده دارو را به درستی دور بریزید.