بودزوناید

داروی بودزوناید(Budesonide) در دسته داروهای ضد التهاب است که با کاهش پاسخ دفاعی بدن، در درمان برخی از ناراحتی های معده، آسم مزمن، پروفیلاکسی، درمان علائم رینیت آلرژیک و سندروم کروپ در کودکان به کار می رود. البته این دارو به منظور برطرف کردن علایم بیماری ها مثل درد و اسهال استفاده می شود و در اشکال قرص، اسپری، پودر استنشاقی و قرص آهسته رهش، در دسترس بیماران می باشد . استفاده از داروی بودزوناید به دلیل تضعیف کردن سیستم ایمنی بدن ممکن است توانایی دفاعی بدن در برابر عفونت ها کاهش داده و منجر به بروز عفونت در فرد گردد؛ به همین جهت در مصرف این دارو حتما مطابق با تجویز پزشک عمل نمایید.

موارد  و نحوه مصرف داروی بودزوناید(Budesonide)

داروی بودزوناید به منظور درمان انواع خاصی از ناراحتی های روده( بیماری کرون) به کار می رود. هرچند داروی بودسوناید(Budesonide) موجب بهبودی و درمان نمی شود، ولی برای برطرف کردن علائم بیماری از قبیل درد و اسهال مصرف می شود. از داروی بودزوناید همچنین در درمان آسم مزمن، پروفیلاکسی، درمان علامتی رینیت آلرژیک و سندروم کروپ در کودکان نیز استفاده می شود. داروی بودزوناید یک داروی ضد  التهاب  از نوع هورمون کورتیکواستروئید می باشد که نحوه اثر آن با کاهش پاسخ دفاعی طبیعی بدن(پاسخ ایمنی) اعمال می شود.

 قبل از شروع مصرف داروی بودزوناید (Budesonide) و همچنین پس از هر بار تهیه مجدد دارو از داروخانه، باید راهنمای همراه آن را به صورت کامل مطالعه کنید و در صورت داشتن هرگونه ابهام از راهنمایی های پزشک و داروساز استفاده نمایید.

نوع خوراکی  بودزوناید را همراه یا بدون غذا و معمولاً یک بار در طول روز بنا بر توصیه پزشک مصرف می شود. برای اینکه مطمئن شوید که دوز دارو را به طور کامل دریافت می کنید، باید همراه با یک لیوان آب در حدود ۲۴۰ میلی لیتر به طور کامل ببلعید یا اینکه مطابق با نظر پزشک خود، دوز تجویزی خود را مصرف نمایید. در مورد نوع کپسول داروی بودسوناید، دقت کنید که دارو در دهان نشود و از جویدن آن نیز خودداری کنید. چراکه درصورت این اتفاق، دوز دارو به یکباره آزاد شده و ممکن است باعث ایجاد عوارض جانبی برای فرد گردد.

در صورتی که بلعیدن کپسول برای شما مشکل است، در مورد برخی از انواع کپسول بودزوناید (Budesonide) می‌توانید کپسول را باز کرده و محتویات آن را همراه با پوره سیب مخلوط کرده و میل نمایید. البته این مخلوط را نیز نباید بجوید و پس از مصرف آن یک لیوان کامل آب بنوشید. توجه داشته باشید که مخلوط آماده شده از ترکیب پوره سیب و محتویات کپسول را بیشتر از 30 دقیقه پس از آماده کردن نمی توانید مصرف کنید و امکان ذخیره کردن آن وجود ندارد. برای اطلاعات بیشتر در زمینه مصرف داروی بودزوناید و روشهای استفاده دیگر اشکال دارویی آن می‌توانید از تجویز پزشک خود استفاده نمایید. 

در صورتی که  از انواع دیگر کورتیکواستروئیدهای خوراکی مانند پردنیزون استفاده می نمایید، باید مصرف آن را متوقف نمایید؛ مگر اینکه پزشک شما توصیه دیگری در این زمینه داشته باشد. در برخی از موارد مانند آسم و آلرژی قطع ناگهانی دارو می ‌تواند باعث بدتر شدن شرایط فرد بیمار شود و نشانه های ترک دارو از قبیل: ضعف، کاهش وزن، تهوع، درد عضلانی، سردرد، خستگی و سرگیجه را ایجاد نماید. برای جلوگیری از چنین حالت هایی، پزشک احتمالاً دوز داروی قدیمی را به آرامی کاهش می دهد. در صورتی که با یکی از نشانه های ترک دارو مواجه شدید باید به سرعت به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.

میزان دوز مصرفی داروی بودسوناید(Budesonide) توسط پزشک و بر اساس وضعیت بیماری و نوع پاسخ به درمان مشخص می‌شود. مصرف منظم دارو باعث اثربخشی بهتر آن خواهد شد و برای پرهیز از فراموش کردن مصرف دارو، ساعت مشخصی را در طول روز برای مصرف آن در نظر بگیرید. توجه داشته باشید که افزایش دوز مصرفی دارو تاثیری در سرعت بهبودی نخواهد داشت؛ بلکه موجب افزایش عوارض جانبی خواهد شد .

  همچنین  برای جلوگیری از بدتر شدن شرایط بیماری بدون مشورت پزشک مصرف دارو را قطع ننمایید؛ در صورت نیاز به انجام این کار، پزشک شما به صورت تدریجی و آرام آرام دوز مصرفی شما را کاهش خواهد داد. نکته دیگر در مصرف داروی بودزوناید، اجتناب از همزمانی مصرف آن با آب گریپ‌فروت است که می‌تواند موجب افزایش عوارض جانبی دارو گردد؛ در صورتی که پزشک شما نظری خلاف این مورد داشته باشد می توانید از توصیه پزشک خود پیروی نمایید. همچنین در صورتی که با مصرف داروی بودسوناید، شرایط بیماری شما تغییری پیدا نکرد یا اینکه بدتر شد، باید بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.

موارد احتیاطی و هشدار  داروی بودزوناید(Budesonide)

قبل از مصرف داروی بودزوناید، در صورت داشتن حساسیت به آن و یا هر گونه آلرژی دیگر پزشک خود را در جریان قرار دهید؛ چرا که وجود برخی ترکیبات غیر فعال در دارو ممکن است موجب بروز واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر برای فرد بیمار گردد. برای دریافت جزئیات بیشتر می توانید از مشورت پزشک یا داروساز کمک بگیرید.

پیش از مصرف داروی بودزوناید، سابقه پزشکی خود در موارد زیر را در اختیار پزشک قرار دهید:

• مشکلات چشمی (مانند آب مروارید، گلوکوم (آب سیاه))
• فشار خون بالا
• مشکلات کبدی
• دیابت
• مشکلات روده و معده (مانند زخم، دیورتیکول)
• پوکی استخوان
• عفونت فعال یا سابق (مانند سل، تبخال)
• مشکلات خونریزی
• مشکلات روانی (مانند سایکوز، افسردگی)

مصرف طولانی مدت کورتیکواستروئیدها باعث ایجاد مشکل در پاسخ به استرس در بدن خواهد شد. قبل از انجام اعمال جراحی یا درمان های اورژانسی یا دچار شدن به جراحت و بیماری های شدید، باید در مورد مصرف داروی بودسوناید  در ۱۲ ماه گذشته به پزشک و دندانپزشک خود اطلاع دهید. همچنین در صورت وجود خستگی زیاد یا غیر معمولی و کاهش وزن نیز پزشک خود را در جریان قرار دهید. چنانچه برای طولانی مدت از داروی بودزوناید استفاده می کنید باید کارت هشدار و شناسه ای که نشانگر مصرف این دارو باشد را  همیشه با خود همراه داشته باشید.

 مصرف روزانه الکل همزمان با مصرف داروی بودزوناید می‌ تواند احتمال خونریزی معده را افزایش دهد. به همین جهت باید مصرف الکل را محدود کرده و برای راهنمایی بیشتر از پزشک یا داروساز مشاوره بگیرید. 

فراموش نکنید که پیش از انجام جراحی تمامی محصولات دارویی را که استفاده می‌کنید، مانند داروهای تجویز شده یا بدون نسخه و محصولات گیاهی را به پزشک یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.

مصرف  داروی  بودزوناید(Budesonide) می تواند موجب ابتلا به بیماری های عفونی و یا وخیم تر شدن عفونت های قبلی بیمار گردد. زمانی که برای بیماری خود از این دارو استفاده می نمایید، از تماس با افرادی که دارای بیماری عفونی هستند از جمله بیماری های آبله مرغان، سرخک و آنفولانزا خودداری نمایید و در صورتی که  در معرض عفونت قرار گرفته اید، به پزشک خود اطلاع دهید.

 همچنین پیش از واکسیناسیون  مصرف داروی بودزوناید(Budesonide) را به اطلاع مراقبین سلامت برسانید و از تماس با افرادی که به تازگی واکسن زنده از قبیل واکسن‌های استنشاقی آنفولانزا دریافت کرده‌اند نیز دوری کنید.

افراد مسن ممکن است نسبت به اثرات جانبی که در اثر داروی بودسوناید ایجاد می شود، آسیب پذیری بیشتری داشته باشند. به خصوص در مواردی مثل پوکی استخوان، درد و خونریزی معده یا روده و تغییرات خلق وخو مانند گیجی.

 در کودکان مصرف طولانی مدت دارو می تواند باعث کندی رشد آنها شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید از مشورت پزشک خود بهره گرفته و به صورت منظم قد و رشد کودک خود را پایش نمایید.

عوارض جانبی داروی بودزوناید(Budesonide)

داروی بودزوناید(Budesonide) به نسبت دیگر کورتیکواستروئید ها دارای عوارض جانبی کمتری می باشد . داروی بودزوناید بر روده اثر می گذارد و تنها میزان کمی از آن جذب بدن می شود و همین ویژگی موجب عوارض جانبی کمتر آن خواهد شد که از مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• درد شکم
• تهوع
• سردرد

 در صورت ادامه دار بودن این عوارض و یا وخیم تر شدن آنها باید به پزشک یا داروساز اطلاع داده شود.

فراموش نکنید که داروی بودزوناید در شرایطی برای شما تجویز شده که میزان مزایای آن به نسبت عوارض احتمالی آن، بسیار بیشتر بوده است. هرچند در  اکثر مواردی که از داروی بودزوناید استفاده می شود ممکن است عارضه جدی خاصی بروز پیدا نکند.

به دلیل تضعیف سیستم ایمنی بدن در اثر مصرف داروی بودسوناید، ممکن است قدرت دفاعی بدن در برابر عفونت ها نیز کاهش پیدا کند و در برخی از موارد ممکن است زمینه ساز عفونت های بسیار جدی و  به ندرت مرگ آور برای فرد گردد یا موجب  بدتر شدن عفونت های قبلی فرد بیمار شود.  در صورت بروز هر گونه  علائم عفونت از جمله گلودرد پایدار، تب، لرز و سرفه باید سریعاً به پزشک اطلاع دهید.

 همچنین مصرف بودزوناید ممکن است موجب برفک دهان یا عفونت های مخمری  شود. در صورتی که لکه های سفید رنگ را بر روی زبان مشاهده کردید یا متوجه تغییراتی در ناحیه واژن شدید باید با پزشک خود تماس بگیرید.

 همچنین در صورت بروز علائم جدی زیر پس از مصرف داروی بودزوناید(Budesonide)، باید بلافاصله به  پزشک خود اطلاع دهید:

• کبودی
• خونریزی آسان
• صورت پف کرده
• افزایش وزن عادی
• تغییرات عادت ماهانه
• تغییرات ذهنی، خلق‌ و خو (مانند افسردگی، تغییر خلق، بی ‌قراری)
• ضعف
• درد ماهیچه
•  درد استخوان
• نازک شدن پوست
• تاخیر در بهبود زخم
• افزایش تشنگی
• افزایش ادرار
• مشکلات بینایی
• علائم خونریزی معده و روده (مانند درد شکم، معده، و مدفوع تیره، قیری، استفراغ شبیه به تفاله قهوه) 

بروز واکنش های حساسیتی آلرژیک به داروی بودزوناید(Budesonide)، بسیار به ندرت اتفاق می‌افتد؛ اما در صورتی که هر کدام از علائم زیر را که نشان دهنده این واکنش ها می باشد در خود مشاهده کردید، بلافاصله به مراکز درمانی مراجعه نمایید:

• راش‌های پوستی
• خارش و ورم (مخصوصاً در صورت، زبان، گلو)
• سرگیجه‌ی شدید
• تنفس مشکل 

موارد ذکر شده لیست کاملی از عوارض جانبی احتمالی داروی بودزوناید نمی باشد و در صورت بروز هر گونه نشانه غیر عادی پس از مصرف داروی بودزوناید، پزشک را در جریان قرار دهید.

فراموشی و مصرف بیش از حد داروی بودزوناید(Budesonide)

 در صورت فراموش کردن یک نوبت از مصرف داروی بودزوناید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید و اگر  به زمان مصرف دوز بعد نزدیک شده اید، از مصرف دوز قبلی صرف نظر کرده و مطابق با برنامه تجویزی توسط پزشک دوز های بد را سر وقت استفاده نمایید. در چنین مواقعی از دو برابر کردن دوز مصرف دارو به منظور جبران نوبت فراموش شده، اکیدا خودداری نمایید.

مصرف بیش از حد داروی بودسوناید ممکن است در برخی مواقع باعث مشکلات جزئی از قبیل بیهوشی و مشکلات تنفسی شود که در چنین مواقعی باید بلافاصله با اورژانس تماس گرفت و یا به نزدیکترین مراکز درمانی مراجعه نمود.

نکات نگهداری داروی بودزوناید(Budesonide)

داروی بودزوناید را در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگهداری نمایید و از دسترس کودکان و اطفال نیز دور نگه دارید.