ویال بوتولینوم توکسین

هشدار: داروی بوتولینوم توکسین می تواند ساعت ها یا حتی هفته ها پس از تزریق، به سایر نقاط بدن گسترش یافته و موجب بروز عوارض جانبی جدی و تهدیدکننده زندگی شود. با این حال، احتمال بروز چنین عوارض جانبی جدی در مصرف این دارو برای میگرن یا بیماری های پوستی مانند چین و چروک، اسپاسم چشم یا تعریق بیش از حد، بسیار بعید است. بیشترین خطر بروز این عوارض در کودکانی است که برای سفتی یا اسپاسم عضلانی تحت درمان با این دارو قرار می‌گیرند. همچنین هرکسی که دارای شرایط خاص پزشکی است، در معرض خطر بیشتری قرار دارد (به بخش موارد احتیاطی مراجعه کنید). در مورد خطرات و مزایای این دارو با پزشک خود صحبت کنید.

در صورت بروز  عوارض جانبی بسیار جدی نظیر درد قفسه سینه، مشکل در تنفس، ضعف بیش از حد عضلانی، ضربان قلب نامنظم، مشکل شدید در بلع یا صحبت کردن، از دست دادن کنترل مثانه، فورا کمک پزشکی دریافت کنید.

بوتولینوم توکسین چیست؟

انواع مختلفی از محصولات بوتولینوم توکسین (توکسینA  و B) به عنوان فلج کننده عضلات، برای کاربردهای متفاوت (مشکلات چشمی، سفتی یا اسپاسم عضلانی، میگرن، لوازم آرایشی، مثانه بیش فعال) تولید می شوند. این دارو دارای برندهای مختلف و در دوزهای متفاوت ارائه شده است که نوع برند مناسب آن توسط پزشک معالج انتخاب می شود.

ویال بوتولینوم توکسین (Botulinum Toxins) با جلوگیری از آزاد شدن ماده شیمیایی به نام استیل کولین، ماهیچه ها را شل کرده و برای درمان مقاصد مختلف زیر، تجویز می شود:

• برخی اختلالات چشمی مانند انحراف چشم (استرابیسم) و پلک زدن غیر ارادی (بلفارواسپاسم)
• سفتی یا اسپاسم عضلانی یا اختلالات حرکتی (مانند دیستونی گردن رحم، تورتیکولی)
• برای اهداف زیبایی و کاهش چین و چروک
• جلوگیری از سردرد در افراد مبتلا به میگرن مکرر
• درمان مثانه بیش فعال در بیمارانی که به سایر داروها پاسخ نمی دهند یا نمی توانند عوارض جانبی آن را تحمل کنند
• کاهش نشت ادرار، احساس نیاز به دفع فوری ادرار و مراجعه مکرر به دستشوئی

این دارو همچنین، با مسدود کردن مواد شیمیایی فعال کننده عرق و غدد بزاقی، برای درمان تعریق شدید زیر بغل و ترشح آب دهان یا بزاق اضافی نیز استفاده می شود.

توجه داشته باشید که، بوتولینوم توکسین یک محصول درمانی نیست و با از بین رفتن اثر آن، علائم بیماری به تدریج باز می گردد.

نحوه مصرف ویال بوتولینوم توکسین (Botulinum Toxins)

قبل از شروع استفاده از این دارو و هر بار تزریق، راهنمای دارو و در صورت وجود، بروشور اطلاعات بیمار ارائه شده توسط تولیدکننده را بخوانید و اگر در مورد آن سوالی دارید، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.

نحوه تزریق این دارو بسته به نوع مشکل، متفاوت است، از این رو، باید توسط یک متخصص مجرب و با تجربه تزریق شود. نوع تزریق این دارو در موارد مختلف عبارت است از:

• هنگام درمان اختلالات چشمی، سفتی یا اسپاسم عضلانی و رفع چین و چروک، به صورت تزریق عضلانی به عضلات آسیب دیده تزریق می شود.
• برای جلوگیری از میگرن، به عضلات سر و گردن تزریق می شود.
• برای درمان تعریق بیش از حد، به صورت تزریق زیرجلدی به پوست انجام می شود.
• در درمان آب دهان یا بزاق اضافی، به غدد بزاقی تزریق می شود
• هنگام درمان مثانه بیش فعال، به مثانه تزریق می گردد.

میزان دوز، تعداد تزریقات، محل تزریق و تعداد دفعات تزریق دارو بر اساس وضعیت فرد و پاسخ او به درمان تعیین می شود. تنظیم دوز برای کودکان بر اساس وزن نیز صورت می گیرد.

اکثر افراد در عرض چند روز تا 2 هفته پس از تزریق، اثر دارو را مشاهده می کنند، این اثر آن معمولاً 3 تا 6 ماه دوام خواهد داشت.موارد احتیاطی در مصرف ویال بوتولینوم توکسین

قبل از استفاده از این دارو، اگر به آن حساسیت دارید یا آلرژی دیگری دارید به پزشک خود اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعال (مانند پروتئین شیر گاو موجود در برخی محصولات) باشد که می تواند باعث واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک صحبت کنید.

قبل از استفاده از این دارو، سابقه پزشکی خود را به ویژه در موارد زیر، به پزشک خود اطلاع دهید:

• مشکلات خونریزی
• جراحی چشم
• مشکلات چشمی خاص (گلوکوم)
• بیماری قلبی
• دیابت
• علائم عفونت در نزدیکی محل تزریق
• عفونت ادراری
• ناتوانی در ادرار کردن
• اختلالات عصبی عضلانی (مانند بیماری لو گهریگ-ALS، میاستنی گراویس)
• تشنج
• مشکل در بلع (دیسفاژی)
• مشکلات تنفسی (مانند آسم، آمفیزم، پنومونی از نوع آسپیراسیون)
• درمان با هرگونه محصول حاوی بوتولینوم توکسین (به ویژه طی 4 ماه اخیر)

تزریق این دارو ممکن است باعث ضعف عضلانی، افتادگی پلک یا تاری دید شود. لذا، از رانندگی و کار با ماشین آلاتی که نیاز به هوشیاری کامل دارند، خودداری کنید. همچنین، الکل نیز می تواند باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شما شود، از اینرو، از نوشیدنی های الکلی دوری کنید و قبل از انجام هرگونه عمل جراحی، به پزشک یا دندانپزشک بگویید که از این دارو استفاده می کنید.

برخی از برند های این دارو حاوی آلبومین ساخته شده از خون انسان هستند. با وجود اینکه خون به دقت آزمایش می‌شود و این دارو فرآیند تولید خاصی را طی می‌کند، اما، احتمال بسیار کمی وجود دارد که با تزریق آن به عفونت‌های جدی مبتلا شوید.

ممکن است عوارض جانبی این دارو به ویژه عوارض ادراری در افراد مسنی که از این دارو برای مثانه بیش فعال استفاده می کنند، چشمگیرتر باشد.

ممکن است عوارض جانبی این دارو از جمله مشکل در تنفس یا بلع در کودکانی که از این دارو برای اسپاسم عضلانی استفاده می کنند، بیشتر باشد. بخش هشدار را بخوانید و در مورد خطرات و فواید آن با پزشک صحبت کنید.

عوارض جانبی ویال بوتولینوم توکسین (Botulinum Toxins)

از آنجاییکه این دارو در محل بیماری تجویز می شود، بیشترین عوارض جانبی نزدیک به محل تزریق دارو رخ می دهد که عبارتنداز: قرمزی، کبودی، عفونت و درد در محل تزریق.

اگر از این دارو برای شل کردن عضلات استفاده شود، ممکن است عوارض جانبی زیر رخ داده و به درمان با قطره یا پماد محافظ چشم، چسب چشم یا درمان های دیگر نیاز باشد. ازجمله این عوارض:

• سرگیجه
• مشکل خفیف در بلع
• عفونت های تنفسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا
• درد
• حالت تهوع
• سردرد
• ضعف عضلانی
• دوبینی
• افتادگی یا تورم پلک
• سوزش چشم
• خشکی چشم
• ریزش اشک
• کاهش پلک زدن
• افزایش حساسیت به نور
•  

اگر این دارو برای پیشگیری از میگرن تجویز شود، ممکن است عوارض جانبی مانند سردرد، گردن درد و افتادگی پلک رخ دهد.

هنگامی که این دارو برای تعریق بیش از حد استفاده می شود، ممکن است عوارض جانبی زیر رخ دهد:

• تعریق غیر زیر بغل
• عفونت های تنفسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا
• سردرد
• تب
• گردن یا کمردرد
• اضطراب

در استفاده از این دارو برای مثانه بیش فعال ، ممکن است عوارض جانبی مانند عفونت های دستگاه ادراری، سوزش یا ادرار دردناک، تب یا مشکل در ادرار رخ دهد.

به یاد داشته باشید که این دارو به این دلیل تجویز شده است که از نظر پزشک مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی بوده است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می کنند عوارض جانبی جدی ندارند. اگر هر یک از اثرات فوق ماندگار شد یا بدتر شد، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله: خارش یا تورم (به ویژه در صورت، زبان، گلو)، بثورات پوستی، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

این مطلب دربرگیرنده لیست کاملی از عوارض جانبی احتمالی نیست. اگر متوجه اثرات دیگری شدید که در بالا ذکر نشده است، با پزشک خود تماس بگیرید.

فراموشی و مصرف بیش از حد بوتولینوم توکسین

اگر فردی دچار اوردوز با این دارو شده است و علائم جدی مانند غش کردن یا مشکل تنفسی دارد، با 115 تماس بگیرید یا او را به نزدیکترین مرکز درمانی برسانید. نوعی آنتی توکسین موجود است اما باید قبل از آشکار شدن علائم مصرف بیش از حد از آن استفاده کرد. علائم مصرف بیش از حد ممکن است به تعویق بیفتد و می تواند شامل ضعف شدید عضلانی، مشکلات تنفسی و فلج باشد.

نحوه نگهداری از ویال بوتولینوم توکسین

این دارو در بیمارستان یا کلینیک تجویز می شود و نیازی به نگهداری در خانه ندارد.