بواسیزومب (Bevacizumab) یک آنتی بادی دست ساز است که با مسدود کردن پروتئین فاکتور رشد اندوتلیال عروقی-VEGF، موجب کاهش خون رسانی به تومور و رشد آن می شود. این دارو در شکل های آمپول و ویال، برای درمان انواع سرطان کاربرد داشته و در دوزهای آمپول بواسیزومب 100میل، ویال بواسیزومب100 و 400میل تهیه و عرضه می شود. بواسیزومب از طریق انفوزیون، طی مدت زمانی که براساس دفعات تجویز متفاوت است، به داخل رگ وارد می شود. درطول دریافت این دارو، ممکن است علائمی مانند مشکل تنفسی، برافروختگی، سرگیجه شدید، تهوع یا استفراغ ایجاد شود. به همین دلیل، بیمار باید رطول دریافت این دارو، تحت نظر پزشک باشد. افرادی که سابقه ابتلا به زخم معده یا روده، مشکلات خونریزی، فشار خون بالا، بیماری کلیوی یا دیابت دارند، باید درتزریق این دارو احتیاط کرده و با پزشک خود صحبت کنند. تزریق بواسیزومب ممکن است عوارض جانبی شدیدی ایجاد کند که در ادامه مطالب به علائم آن اشاره شده است.
موارد و نحوه مصرف بواسیزومب (Bevacizumab)
بواسیزومب یکی از داروهای دسته
عوال ضدنئوپلاستیک است که برای درمان انواع سرطان استفاده می شود. این دارو توسط یک متخصص، از طریق انفوزیون به داخل رگ تزریق می شود. اولین دوز معمولاً طی 90 دقیقه تجویز و تزریق می شود. اگر اولین دوز را به خوبی تحمل کنید، ممکن است انفوزیون های بعدی در مدت زمان کوتاه تری (60 یا 30 دقیقه) تزریق شود. در طول انفوزیون باید توسط متخصص تحت نظر باشید زیرا، در حین دریافت بواسیزومب ممکن است واکنش های تزریقی رخ دهد. درصورتیکه درحین تزریق این دارو با علائم زیر مواجه شدید، فورا به متخصص اطلاع دهید.
-
مشکل در تنفس
-
برافروختگی
-
سرگیجه شدید
-
تهوع یا استفراغ
-
لرزش
-
درد قفسه سینه
انفوزیون شما ممکن است بسته به علائم ایجاد شده برای شما کند یا متوقف شود.
میزان دوز بواسیزومب بر اساس وضعیت پزشکی، پاسخ به درمان قبلی و وزن تعیین می شود. لذا، در صورت تغییر وزن به پزشک خود اطلاع دهید.
برای اثربخشی این دارو، آن را به طور منظم استفاده کنید و سعی کنید هیچ دوزی را از دست ندهید.
موارد احتیاطی در مصرف بواسیزومب
قبل از استفاده از بواسیزوماب، اگر به آن حساسیت دارید، یا اگر آلرژی دیگری دارید به پزشک یا داروساز اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعالی باشد که باعث واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر می شود.
همچنین، قبل از تزریق این دارو، سابقه بیماری خود را به پزشک خود بگویید، به خصوص درصورت ابتلا به بیماری های زیر:
-
زخم معده یا روده
-
مشکلات خونریزی (مانند استفراغ یا سرفه خونی در سه ماه گذشته)
-
انجام جراحی بزرگ در چند ماه اخیر
-
وجود جراحات یا زخم ها در اواخر
-
فشار خون بالا
-
مشکلات عروق خون (مانند آنوریسم یا پارگی یا شکستگی در آئورت یا سایر عروق خونی)
-
بیماری کلیوی
-
دیابت
قبل از انجام عمل جراحی یا هر روش پزشکی، به پزشک یا دندانپزشک خود در مورد تمام محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) اطلاع دهید.
بواسیزومب ممکن است احتمال ابتلا به عفونت ها را افزایش دهد یا عفونت های فعلی را بدتر کند. برای پیشگیری از بروز این مشکل، از تماس با افرادی که عفونت های واگیردار دارند (مانند آبله مرغان، سرخک، آنفولانزا) خودداری کنید. اگر در معرض عفونت قرار گرفته اید با پزشک خود مشورت کنید.
قبل از انجام هر گونه ایمن سازی و واکسیناسیون به مراقب بهداشت مربوطه بگویید که از بواسیزومب (Bevacizumab) برای درمان سرطان استفاده می کنید. از تماس با افرادی که اخیراً واکسن های زنده دریافت کرده اند (مانند واکسن آنفولانزا که از طریق بینی استنشاق می شود) خودداری کنید.
برای کاهش احتمال بریدگی، کبودی یا جراحت، در استفاده از اشیاء تیز مانند تیغ و ناخن گیر احتیاط کنید و از انجام فعالیت ها و ورزش هایی که در ارتباط با دیگران است، مانند ورزش های تماسی خودداری کنید.
افراد مسن ممکن است در معرض خطر بیشتری برای عوارض جانبی (مانند لخته شدن خون، اثرات کلیوی مانند پروتئین در ادرار) باشند.
عوارض جانبی در مصرف داروی ضدسرطان بواسیزومب
برخی بیماران با تزریق این دارو ممکن است با عوارضی مواجه شوند که درصورت ادامه یا تشدید هریک ازآنها باید به پزشک مراجعه کرد. برخی از این عوارض عبارتند از:
-
خشکی دهان
-
سرفه
-
تغییرات صدا
-
از دست دادن اشتها
-
اسهال
-
استفراغ
-
یبوست
-
زخم های دهان
-
حالت تهوع
-
سردرد
به یاد داشته باشید که پزشک شما این دارو را به این دلیل تجویز کرده است که تشخیص داده است مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی آن است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می کنند عوارض جانبی جدی ندارند.
در صورت مشاهده هر گونه عوارض جانبی جدی، از جمله موارد زیر، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
-
ضربان قلب سریع
-
علائم نارسایی قلبی (مانند تورم مچ پا یا پا، خستگی غیرعادی، افزایش وزن غیرعادی یا ناگهانی)
-
علائم عفونت (مانند تب، زخم مداوم)
-
گرفتگی عضلات
-
از دست دادن عضله
-
زردی چشم یا پوست
-
ادرار تیره
-
مشکل در ادرار کردن
-
علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار، ادرار کف آلود)
علاوه براین موارد، ممکن است در طول درمان با بواسیزومب، علائم واکنش شدید به انفوزیون رخ دهد. اگر در طول درمان هر یک از علائم زیر را مشاهده کردید، به پزشک خود اطلاع دهید. در این شرایط، پزشک شما را از نزدیک تحت نظر خواهد گرفت و در صورت بروز واکنش، درمان شما را موقتاً متوقف خواهد کرد.
-
مشکل در تنفس
-
گرگرفتگی
-
سرگیجه شدید
-
تهوع یا استفراغ
-
لرزش
-
درد قفسه سینه
تزریق این دارو همچنین، ممکن است فشار خون شما را افزایش دهد. توصیه می شود، فشار خون خود را به طور مرتب چک کنید و در صورت بالا بودن نتایج، به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک ممکن است فشار خون شما را با دارو کنترل کند.
بواسیزوماب به ندرت ممکن است باعث لخته شدن خون (مانند آمبولی ریه، سکته مغزی، حمله قلبی، ترومبوز ورید عمقی) شود. لذا، قبل از استفاده از این دارو در صورت داشتن هر یک از شرایط زیر، به پزشک خود اطلاع دهید.
-
سابقه لخته شدن خون، بیماری قلبی یا رگ خونی
-
بی حرکت بودن (مانند پروازهای هواپیمایی بسیار طولانی یا در بستر بیماری بودن)
-
استفاده از محصولات حاوی استروژن
همچنین، درصورت مشاهده یکی از علائم ایجاد لخته خون، فوراً به پزشک مراجعه کنید. این علائم عبارتند از:
-
تنگی نفس یا تنفس سریع
-
درد قفسه سینه
-
فک یا بازوی چپ
-
تعریق غیرمعمول
-
گیجی
-
سرگیجه ناگهانی یا غش کردن
-
درد، تورم یا گرمی در کشاله ران یا ساق پا
-
سردرد شدید
-
مشکل در صحبت کردن
-
ضعف در یک طرف بدن
-
تغییرات ناگهانی بینایی
تزریق این دارو می تواند باعث خونریزی بینی، خونریزی خفیف لثه و خونریزی واژینال شود. اگر این موارد ادامه یافت یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.
درصورتیکه با تزریق بواسیزومیب دچار خونریزی در معده، روده یا مغز شدید، فورا مصرف دارو را قطع کرده و به پزشک خود مراجعه کنید. بروز این مشکلات بسیار جدی بوده و درصورت پیگیری نکردن آن، احتمال مرگ دارد.
علاوه بر این، این دارو به ندرت باعث پارگی در معده یا روده ( سوراخ شدن دستگاه گوارش) می شود. اگر علائمی مربو طبه پارگی معدع یا روده مشاهده کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. این علائم عبارتند از:
-
مدفوع خونی، سیاه یا قیری
-
درد مداوم یا شدید معده یا شکم
-
یبوست همراه با استفراغ
-
استفراغ خونی یا شبیه تفاله قهوه
-
سرفه خونی
-
تنگی نفس
-
سرگیجه یا غش
-
خستگی یا ضعف غیر معمول یا مداوم
-
سردرد شدید
-
کمردرد ناگهانی یا شدید
-
تب
این دارو ممکن است باعث کند شدن روند ترمیم زخم یا حتی باز شدن آنها شود. همچنین درموارد نادر، باعث ایجاد عفونت های بسیار جدی (احتمالا کشنده) پوست و بافت می شود که می تواند به سرعت گسترش پیدا کند. به همین دلیل، حداقل 4 هفته قبل و بعد از یک عمل جراحی بزرگ و تا زمانی که زخم ناشی از جراحی به طور کامل بهبود نیافته است، نباید داروی بواسیزومب (Bevacizumab) را دریافت کنید. درصورتی که با تزریق این دارو، دچار عوارض زیر شدید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
-
زخم هایی که به خوبی بهبود نمی یابند
-
تب، درد، قرمزی، گرما، تورم شدید در محل جراحی یا سایر نواحی روی پوست
-
تاول های پر از مایع در پوست
-
تغییر رنگ، پوسته پوسته شدن، لایه شدن پوست
-
گیجی، سرگیجه یا غش
بواسیزوماب به ندرت ممکن است شرایطی به نام PRES (سندرم انسفالوپاتی برگشت پذیر خلفی) ایجاد کند. اگر دچار سردرد مداوم، تشنج، تغییرات ناگهانی بینایی، تغییرات ذهنی یا خلقی (مانند گیجی) شدید، فوراً کمک پزشکی دریافت کنید.
احتمال بروز واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله: بثورات پوستی، خارش یا تورم (مخصوصاً در صورت،زبان،گلو)، سرگیجه شدید، مشکلات تنفسی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
ممکن است عوارضی که در این مطلب عنوان شد، کلیه عوارض احتمالی در مصرف بواسیزومب نباشد. درصورتیکه با تزریق این دارو با عوارضی غیر از موارد فوق مواجه شدید، فورا به پزشک خود مراجعه کنید.
فراموشی و مصرف بیش ازحد بواسیزومب
اگر یک نوبت دوز مصرف دارو را فراموش کردید به محض یادآوری آنرا مصرف کنید. اما اگر نزدیک به نوبت بعد بود، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید و دیگر مصرف نکنید. هر گونه دوز یا مقدار نوبت بعدی را در صورت فراموشی دو برابر نکنید.
اگر کسی با مصرف بیش از حد دارو دچار بحرانهای پزشکی مانند غش، مشکل تنفسی و شرایط اورژانسی شد بلافاصله با مرکز 115 تماس بگیرید یا وی را به نزدیکترین مرکز درمانی انتقال دهید.
نحوه نگهداری از بواسیزومب
برندهای مختلف این دارو نیاز به نگهداری متفاوتی دارند. برای اطلاع از نحوه نگهداری از برند داروی خریداری شده، راهنمای موجود در بسته بندی دارو را مطالعه نمایید. تمام داروها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگهدارید.
داروها را داخل توالت یا در زهکشی نریزید مگر اینکه مجاز باشد. این محصول را زمانی که تاریخ مصرف آن تمام شده یا دیگر مورد نیاز نیست، به درستی دور بریزید.
برندهای پرکاربرد
داروخانه های برتر
تایید شده توسط داروبین
