بتاهیستین

بتاهیستین چیست؟

بتاهیستین در دسته بندی داروسازی مربوط به دسته داروهای آنالوگ هیستامین قرار دارد. این دارو با اثر گذاری بر گوش میانی و افزایش جریان خون در درمان سرگیجه، وزوز گوش و عوارض بیماری منییر کاربرد دارد. اگر تغییر در میزان مایع گوش میانی که عامل تعادل است اتفاق بی افتد در این صورت فرد احساس سرگیجه و از دست دادن تعادل خواهد کرد. بیماری منییر با تاثیر بر میزان مایع گوش داخلی عوارضی از جمله:

• سرگیجه
• برهم خوردن تعادل
• وزوز
• از دست دادن شنوایی

را ایجاد میکند. اگر بتوان از طریقی میزان نرمال مایع گوش را به فرد باز گرداند آنگاه عوارض منییر کم میشود. بتاهیستین عملا می تواند در به تعادل رساندن این ماده شیمیایی در گوش کمک کند و برخی از عوارض کاهش یابد. بصورت کلی این دارو در دوز در بازار دارویی کشور وجود دارد:

• بتاهیستین 8 میلی گرم
• بتاهیستین 16 میلی گرم

موارد مصرف داروی بتاهیستین

قرص بتاهیستین 8 و 16 برای درمان سرگیجه، سبکی سر و وزوز گوش میانی مورد استفاده قرار میگیرد. داروی بتاهیستین (Betahistine) برای درمان و بهبود علائم بیماری منییر (Meniere) استفاده می‌شود و به کاهش تعداد دفعات ابتلا به علائم بیماری منیر و خفیف‌تر کردن آنها کمک می‌کند. با توجه به اینکه این بیماری با میزان مایع گوش میانی ارتباط دارد، با افزایش و کاهش مایع؛ شدت و تعداد بروز علائم متفاوت است.

بتاهیستین با افزایش میزان گردش خون در اطراف گوش میانی سبب میشود تا مایع درون گوش، کاهش یابد و درنتیجه میزان علائم بشدت کم شود. . این دارو تعداد حملات احتمالی در فرد را کاهش می‌دهد و به خفیف تر کردن حملات کمک میکند.

نحوه مصرف بتاهیستین

قرص بتاهیستین 8 و 16 میلی‌گرمی را طبق تجویز پزشک (معمولا سه بار در روز با 6 الی 8 ساعت فاصله بین دوزها) و طبق یک برنامه‌ی منظم به صورت خوراکی و کامل، همراه با یک لیوان آب کامل مصرف کنید، می‌توانید این قرص را همراه با غذا نیز مصرف کنید که معده‌ی شما کمتر اذیت شود، البته بهتر است دستورالعمل پزشک‌تان را در مورد نحوه و زمان مصرف این دارو دنبال کنید به یاد داشته باشید که زمان بدن در مصرف برخی از داروها بخصوص داروهای مغز و اعصاب بسیار مهم است و سبب میشود تا تاثیر دارو افزایش یابد.

• در مصرف دارو حتما توصیه های پزشک را در نظر داشته باشید.
• توصیه میشود که دوره مصرف بتاهیستین غذاهای سبک مصرف کنید.
• ساعت بدن را در مصرف بتاهیستین جدی بگیرید.

دوز مصرفی شما بر اساس وضعیت پزشکی شما و پاسخ به درمان تعیین می‌شود بنابرین دوز مصرفی را سرخود تغییر ندهید و حتی در صورت بهبود علائم، مصرف دارو را بدون مشورت پزشک قطع نکنید. البته پس از شروع مصرف این دارو، ممکن است چند هفته طول بکشد تا متوجه بهبود علائم شوید و ممکن است برای جلوگیری از علائم بیماری منیر، نیاز به مصرف داروی بتاهیستین برای مدت طولانی (چند ماه یا سال) داشته باشید.

قرص بتاهیستین برای درمان سرگیجه گوش میانی

سرگیجه به علت مختلفی میتواند اتفاق بی افتد. گاهی عوامل بسیار ساده ای مانند سوار شدن بر چرخ و فلک یا دوچرخه سواری تند میتواند به فرد احساس سرگیجه دهد. اما تمام سرگیجه ها نیاز به مراجعه به پزشک یا دریافت دارو ندارند. معمولا سرگیجه اگر مدت زمان زیادی طول بکشد یا زندگی فرد را مختل کند نیازمند مصرف دارو برای درمان است. بتاهیستین در درمان سرگیجه های مربوط به گوش میانی بسیار کاربرد دارد. قرص بتاهیستین 8 و بتاهیستین 16 فقط در مقدار دوز تفاوت دارند و با توجه به اینکه اکثر افراد دارای علائم حاد نیستند مصرف قرص بتاهیستین 8 رایج تر است. اکثر مشکلات مربوط به سرگیجه بدون دارو بر طرف میشوند اما اگر پزشک برای سرگیجه شما قرص یتاهیستین تجویز کرد حتما مصرف آنرا انجام دهید و از قطع خودسرانه این دارو پرهیز کنید. شما میتوانید در مورد سرگیجه و عوامل آن مطالب مفیدی در داروبین پیدا کنید.

موارد احتیاطی و هشدار هنگام مصرف داروی بتاهیستین

اکثر بزرگسالان 18 سال و بالاتر می‌توانند از این دارو استفاده کنند، با این حال قبل از شروع مصرف این دارو، پزشک را در جریان حساسیت قبلی به بتاهیستین و یا هرگونه حساسیت دارویی یا غذایی دیگری که دارید قرار دهید، چون این دارو ممکن است دارای برخی مواد غیرفعال باشد که باعث واکنش‌های آلرژیک در آینده شوند. همچنین پزشک را در جریان سابقه‌ی پزشکی خود به ویژه در خصوص موارد زیر قرار دهید:

• فشار خون بالا به دلیل تومور آدرنال
• سابقه‌ی ابتلا به زخم معده
• آسم

قرص بتا هیستین در بیماران مبتلا به زخم معده فعال و فئوكروموسيتومانباید مصرف گردد.

قبل از هرگونه عمل جراحی، پزشک یا دندانپزشک را در جریان مصرف یا سابقه‌ی مصرف این دارو و همچنین تمام داروهای مصرفی‌تان (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) قرار دهید. بتاهیستین معمولا باعث خواب آلودگی یا احساس خستگی در فرد میگردد اما واکنش بدن افراد به این قرص متفاوت است در صورتی که مصرف بتاهیستین سبب کاهش هوشیاری شد حتما با متخصص و پزشک خود صحبت کنید.

یکی از عوارض شایع قرص بتاهیستین سوء هاضمه است. با دچار شدن فرد به سوء هاضمه ممکن است سوخت و ساز بدن دچار اشکال شود و در نتیجه فرد چاق شود. بنابراین بتاهیستین بطور مستقیم سبب چاقی نمیشود و تاثیر آن بر دسگاه هاضمه است که سبب چاق شدن و اضافه وزن میگردد. از این رو در مورد مشکلات معدهف تعداد دفع مدفوع و سنگینی دل صحبت کنید. گاهی با دریافت برخی مکمل ها میتوان از بروز چاقی با مصرف بتاهیستین جلوگیری نمود اما در مورد نحوه مصرف حتما از پزشک خود مشورت بگیرید.

آیا بتاهیستین خواب آور است؟

در برخی از موارد موضوع خواب آودگی و خواب آور بودن بتاهیستین مربوط به عوارض جانبی این دارو میشود. به معنی دیگر این دارو بصورت کلی خواب آور نیست اما شرایط فیزیکی و واکنش بدن برخی از افراد به این دارو سبب میشود که این دارو خواب آلودگی ایجاد کند. به همین منظور اگر بعد از مصرف بتاهیستین باید فعالیت هایی را انجام دهید که نیاز به تمرکز دارند، از انجام آنها خود داری کنید.

مصرف همزمان سیناریزین و بتاهیستین

زمانی که دو دارو میتوانند بر روی یک بیماری اثر بگذارند این سوال پیش می آید که کدام یک برای بیمار بهتر است که تجویز گردد. هم بتاهیستین و هم سیناریزین در دسته آنتی هیستامین ها قرار دارند و هر دو با اثر گذاری تقریبا مشابه میتوانند منجر به از بین رفتن سرگیجه در بیمار شوند. عملا نمیتوان بطور دقیق گفت که کدام یک از این دو دارو بهتر میتواند عوارض بیماری را کاهش دهند بنابراین در این مسائل بهترین کار اعتماد به متخصص است. گاهی پیش می آید که بیمار نسبت به بتاهیتین عوارض جدی نشان میدهد که در این صورت پزشک دارو جایگزین آن یعنی سیناریزین را تجویز مینماید.

 عوارض قرص بتاهیستین 

  اگر پزشک مصرف بتاهیستین را برای شما تجویز می‌کند، حتما از مزایای این دارو که بیشتر از عوارض جانبی احتمالی آن است اطلاع دارد. در کل بتاهیستین یک داروی بسیار بی خطر است و بسیاری از افرادی که این دارو را مصرف می‌کنند عوارض جانبی بخصوصی ندارند، ولی با این حال در صورت بروز هرکدام از عوارض جانبی که در این بخش عنوان شده‌اند، حتما به پزشک اطلاع دهید.

قطع مصرف این دارو حتما باید زیر نظر متخصص انجام گیرد. بتاهیستین را نه خودسرانه مصرف کنید و نه خودسرانه مصرف آنرا قطع کنید.

عوارض جانبی شایع و احتمالی قرص بتاهیستین (در صورت تشدید یا ادامه داشتن، به پزشک مراجعه کنید):

• سردرد
• احساس بیماری
• سوء هاضمه

واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو بسیار نادر است ولی در صورت مشاهده‌ی هرکدام از علائم احتمالی زیر، باید فورا به پزشک یا مراکز درمانی مراجعه کنید:

• بثورات پوستی
• خارش یا تورم (به ویژه در صورت، زبان یا گلو)
• سرگیجه‌ی شدید
• مشکل تنفسی

در موارد نادر، ممکن است یک واکنش آلرژیک جدی (آنافیلاکسی) به بتاهیستین ایجاد شود که علاوه بر علائم بالا ممکن است باعث بروز خس خس صدا، گرفتگی سینه یا گلو، مشکل در صحبت کردن یا بثورات پوستی باشد که ممکن است شامل خارش، قرمزی، تورم، تاول یا لایه برداری پوست شود، در صورت بروز چنین علائمی، حتما باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.

ممکن است این لیست، لیست کاملی از عوارض جانبی احتمالی این دارو نباشد، بنابرین توصیه می‌شود در صورت بروز هرگونه علائم یا عارضه‌ی جانبی، به پزشک اطلاع دهید.  همانطور که پیشتر بیان شد افزایش وزن و خواب آلودگی از عوارض احتمالی قرص بتاهیستین است.

فراموشی و مصرف بیش از حد بتاهیستین

اگر یک نوبت از مصرف دارو را فراموش کردید به محض یادآوری آنرا مصرف کنید ولی اگر نزدیک به نوبت بعدی بود، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید و هرگز دو دوز را باهم مصرف نکنید.

اگر فردی دچار اوردوز با بتاهیستین شد، فورا با 115 تماس بگیرید یا او را به نزدیک‌ترین مرکز درمانی انتقال دهید. اوردوز با این دارو ممکن است با بروز علائم شدید مثل غش کردن یا مشکلات تنفسی همراه باشد.

 نکات مهم هنگام استفاده بتاهیستین (Betahistine)

  در صورت استفاده از داروی بتاهیستین نکات زیر را رعایت کنید:

• این دارو را دقیقا طبق برنامه‌ی مصرفی که پزشک برایتان تجویز می‌کند مصرف کنید.
• این دارو برای بیماری فعلی شما تجویز شده‌است، لذا از مصرف آن برای سایر موارد یا توصیه به افراد یا اشتراک گذاری آن خودداری کنید.
• در صورت نیاز به انجام برخی آزمایش‌ها جهت بررسی روند درمان، تمام اقدامات مربوطه را منظم و سروقت انجام دهید و در مورد نحوه دقیق انجام آنها از پزشک مشورت بگیرید.

 نگهداری از بتاهیستین 

  برندهای مختلف این دارو ممکن است دارای شرایط متفاوتی برای نگهداری باشند، لذا از پزشک یا داروساز درباره‌ی نحوه‌ی نگهداری از برندی که خریداری می‌کنید مشورت بگیرید. البته تمامی داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگهداری شوند.

اگر به دارو نیاز نداشتید یا تاریخ انقضاء آن رد شده بود، دارو را درست دور بریزید و از ریختن دارو در توالت یا فاضلاب خودداری کنید