تداخلات دارویی آریپیپرازول در درمان اختلالات روانی
- داروهای شبه افیونی یا مسکنهای سرفه (مانند کدئین، هیدروکودون)
- الکل
- مواد مخدر
- داروهای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام، لورازپام، زولپیدم)
Aripiprazole
آریپیپرازول نوعی داروی ضد روانپریشی است که با متعادل کردن انتقال دهنده های عصبی مغز، برخی بیماری ها مانند اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی، سندرم تورت و تحریک پذیری مرتبط با اختلال اوتیسم را درمان می کند. این دارو به صورت قرص های 5، 10، 15 و 30 میلی گرم تولید شده و مصرف آن ممکن است سرگیجه، خواب آلودگی، خستگی، استفراغ و ... را ایجاد کند. افرادی که سابقه مشکلات تنفسی در خواب، مشکلات بلع، دیابت یا اختلالات سیستم عصبی دارند، باید این دارو را با احتیاط مصرف کنند. قرص آریپیپرازول توسط تولید کنندگان مختلف در صنعت دارو تولید میگردد. نام های تجاری آریزوور، سروزول با همان دوزهای 5 و 10 و 15 میلی گرم توسط داروسازی تهران شیمی، اکتوورکو و meyer تولید میگردد و در بازار دارویی ایران وجود دارد.
افراد دچار اختلالات روانی ممکن است دچار حالت هایی مانند افکار غیر طبیعی یا شنیدن صداهایی شود که می تواند باعث بروز وحشت یا اضطراب در این افراد گردد .در برخی موارد این حالت های می تواند باعث بروز رفتار های پرخاشگرانه و یا خشونت شود . قرص آریپیپرازول می تواند به درمان سایکوز یا رفتار های مانند پرخاش و خشونت به از حالت های مربوط به این مشکل هستند جلوگیری کند. آرپیپیپرازول که به 2 شکل خوراکی و تزریقی قابل استفاده است در درمان اختلالاتی مانند پارانویا و برخی رفتار هایی در افراد مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم نیز مورد استفاده قرار می گیرد.آریپیرازول دارویی سریع الاثر نیست و ممکن است چند هفته طول بکشد تا علائم مربوط به بیماری بهبود یابد. آریپیپرازول برای درمان اختلالات دو قطبی ، سندروم تورت ، اسکیزوفرنی انواع اختلالات روان پریشی و درمان افسردگی استفاده می شود.
داروی آریپیپرازول(Aripiprazole) برای درمان برخی از اختلالات روانی یا خلقی (مانند اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی، سندرم تورت و تحریک پذیری مرتبط با اختلال اوتیسم) استفاده می شود. آریپیپرازول به عنوان یک داروی ضد روان پریشی (نوع غیر معمول) شناخته می شود که گاهی اوقات با سایر داروها تجویز شده و برای درمان افسردگی به کار گرفته میشود. این دارو با کمک به بازگرداندن تعادل برخی مواد شیمیایی طبیعی در مغز (انتقالدهندههای عصبی) سبب درمان اختلالات ذکر شده میگردد.
آریپیپرازول سبب کاهش توهم و افزایش تمرکز شخص شده و به فرد دارای اسکیزوفرنی کمک میکند تا واضحتر و مثبت تر در مورد خود فکر کند، کمتر عصبی شود و در زندگی روزمره مشارکت فعال تری داشته باشد. همچنین آریپیپرازول می تواند نوسانات خلقی شدید را درمان کند و تعداد دفعات وقوع نوسانات خلقی را در افراد مبتلا به بیماری دو قطبی را کاهش دهد.
قبل از شروع مصرف آریپیپرازول(Aripiprazole) و هر بار که نسخه آن توسط پزشک تجدید میشود حتما اطلاعات روی بسته بندی را مطالعه کنید و از داروخانه در مورد نحوه مصرف آن، اطلاعاتی حاصل کنید، زیرا تولید کنندگان مختلف دارو ممکن است با توجه به شرایط تولیدی، دستورالعمل خاصی برای آن مشخص کرده باشند.
این دارو را به صورت خوراکی همراه یا بدون غذا طبق دستور پزشک، معمولاً یک بار در روز مصرف می کنند. دوز بر اساس وضعیت پزشکی فرد، پاسخ به درمان، سن و سایر داروهای مصرفی، تعیین میگردد. حتماً به پزشک و داروساز در مورد تمام داروهایی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی و مکمل ها) اطلاع دهید. برای کاهش خطر عوارض جانبی، پزشک ممکن است به شما دستور دهد که این دارو را با دوز کم شروع کنید و به تدریج دوز خود را افزایش دهید. دستورالعمل های پزشک خود را به دقت دنبال کنید.
اگر در بلعیدن قرص مشکل دارید، حتما از این که آیا داروی شما امکان تکه شدن قبل از مصرف را داراست، جویا شوید. برخی از دارو ها را نباید خرد کرد اما در برخی دیگر این امکان وجود دارد. این مورد را حتما از داروساز جویا شوید و طبق دستورالعمل متخصص عمل کنید.
اگر از شربت داروی آریپیپرازول استفاده می کنید، دوز را با استفاده از دستگاه اندازه گیری و قاشق مخصوص اندازهگیری کنید. از قاشق خانگی استفاده نکنید زیرا ممکن است مقدار دوز صحیح را دریافت نکنید.
ممکن است چندین هفته طول بکشد تا این دارو اثربخشی خود را برای فرد به صورت کامل نشان دهد. بنابراین این دارو را به طور منظم استفاده کنید تا بیشترین سود را از آن ببرید. برای کمک به یادآوری، آن را هر روز در ساعت معینی مصرف کنید. دوز خود را افزایش ندهید یا از این دارو بیشتر از زمان تجویز شده استفاده نکنید. با افزایش خودسرانه مقدار دوز این دارو وضعیت شما سریعتر بهبود نمی یابد و فقط خطر عوارض جانبی شما افزایش خواهد یافت.
حتی اگر احساس میکنید که بهبودی حاصل شده است به مصرف آریپیپرازول ادامه دهید. بدون مشورت با پزشک مصرف این دارو را قطع نکنید. برخی از شرایط ممکن است با قطع ناگهانی این دارو بدتر شوند بنابراین ممکن است لازم باشد دوز شما به تدریج و در طول یک دوره که پزشک مشخص کرده است، کاهش یابد.
قبل از مصرف آریپیپرازول(Aripiprazole) و برندهای آن مانند سروزول اگر به آن یا هر نوع آلرژی (حساسیت)دیگری دارید، به پزشک یا داروساز اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعالی (مانند پروپیلن گلیکول) باشد که منجر به ایجاد واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. برای اطلاعات بیشتر با داروساز صحبت کنید.
قبل از استفاده از داروی اعصاب و روان آریپیپرازول، سابقه پزشکی خود را به خصوص درموارد زیر به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.
این دارو ممکن است باعث سرگیجه، خواب آلودگی یا تاری دید شما شود. الکل یا مواد مخدر نیز می تواند اثر خواب آلودگی این دارو را افزایش دهد و باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شما شود. از اینرو، درهنگام مصرف این دارو، از رانندگی یا کارهایی که نیاز به دید واضح و هوشیاری دارند، بپرهیزید و از مصرف مخدرها و الکل خودداری کنید.
این دارو ممکن است باعث شود که کمتر عرق کرده و احتمال ابتلا به گرمازدگی در شما بیشتر شود. از انجام کارهایی که ممکن است باعث گرمازدگی شما شود، مانند کار سخت، ورزش در هوای گرم و استفاده از جکوزی خودداری کنید. وقتی هوا گرم است، مایعات زیادی بنوشید و لباس سبک بپوشید. اگر بیش از حد گرم شدید، سریعاً به دنبال مکانی برای خنک شدن و استراحت باشید. اگر تبی دارید که از بین نمی رود، تغییرات روحی یا خلقتی، سردرد یا سرگیجه دارید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه تشنج، خواب آلودگی، سرگیجه، سبکی سر، گیجی، دیسکینزی دیررس، مشکلات بلع، و سایر عوارض جانبی جدی که در مواردی برای جان بیمار خطر آفرین است، حساس تر باشند. همچنین این موضوع را در نظر بگیرید که خواب آلودگی، سرگیجه، سبکی سر و گیجی می تواند خطر افتادن و در نتیجه آسیب بدنی را افزایش دهد.
قبل از انجام عمل جراحی، در مورد تمام محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.
از آنجایی که مشکلات روانی یا خلقی درمان نشده (مانند اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی) می تواند یک بیماری جدی باشد، مصرف این دارو را متوقف نکنید مگر اینکه پزشکتان دستور دهد. اگر قصد بارداری دارید، یا فکر می کنید که ممکن است باردار باشید، فوراً با پزشک خود در مورد فواید و خطرات استفاده از این دارو در دوران بارداری صحبت کنید.
قرص آریپیپرازول با توجه به سن اشخاص مصرف کننده آن می تواند عوارض مختلفی داشته باشد و تاثیر آن در افراد، متفاوت است با این حال در ادامه به بررسی عوارض این دارو در سنین مختلف و برای شرایط درمانی متفاوت می پردازیم
مواردی که پیشتر به آن اشاره کردیم عوارض کلی این دارو هستند اما برخی عوارض جانبی هستند که کمتر دیده می شود و باید به آنها توجه کرد مانند موارد زیر
عوارض جدی تر رفتاری می تواند با مصرف این دارو مشاهده شود عوارضی مانند خطر خودکوشی یا افکار خودکوشی به خصوص در روز های اول مصرف این دارو افزایش پیدا می کند. اضطراب و بی قراری ، تغییر ناگهانی خلق و خو و افسردگی نیز از عوارض رفتاری مصرف آریپیپرازول است
درصورتی که به دیابت مبتلا هستید حتما پزشک خود را در جریان مصرف این دارو قرار دهید زیرا اریپیپرازول می تواند باعث افزایش قند خون شود
در پاسخ به این سوال باید گفت که بصورت کلی عوارض قرص ها بصورت خود به خود نمیتواند سبب چاقی شود اما دسته ای از قرص ها وجود دارند که با محبوس کردن آب اصطلاحا سبب ورم و افزایش وزن بر روی ترازو میگردند. در مورد آریپیپرازول این مورد ضروری است که این قرص میتواند اشتهای فرد را افزایش دهد و از طرفی با کاهش تعریق میزان آب حبس شده در بدن افزایش یابد. و از طرفی به علت کم تحرکی اضافه وزن و چاقی روی دهد. بنابراین آریپیپرازول به خودی خود سبب چاقی نمیشود اما میتواند یکی از عوامل درجه 2 در اضافه وزن باشد.
هشدار: اگر از ترکیب آریپیپرازول(Aripiprazole) با سایر داروها برای درمان افسردگی استفاده می کنید، حتما اطلاعات دارویی مربوط به داروی دیگر را نیز به دقت مطالعه کنید.
زمانی که این دارو توسط افراد مسن مبتلا به زوال عقل استفاده شود، ممکن است خطر عوارض جانبی جدی (مانند سکته مغزی، نارسایی قلبی، ضربان قلب سریع یا نامنظم، ذات الریه) کمی افزایش یابد و در مواردی جان آنها را به خطر بیاندازد. این دارو برای درمان مشکلات رفتاری مرتبط با زوال عقل تایید نشده است. در مورد خطرات و مزایای داروی آریپیپرازول و همچنین سایر درمانهای مؤثر و احتمالاً ایمنتر برای مشکلات رفتاری مرتبط با زوال عقل، با پزشک صحبت کنید.
علت تجویز آرپیپرازول برای کودکان میتواند برای بسیاری از والدین نگرانی ایجاد کند. طبیعی است که هرگز نباید هیچ دارویی را بدون تجویز پزشک به کودکان داد اما در صورتی که دارویی تحت نظر پزشک به کودک داده شود حتما باید موارد مصرف و عوارض آن را از متخصص سوال کرد. ممکن است به علت برخی از نارسایی های سیستم اعصاب و شبکه عصبی آرپیپرازول برای کودک تجویز شود. عوارض آرپیپرازول در کودکان میتواند مشابه عوارض این دارو برای بزرگسالان باشد. آرپیپرازول یا هر نام تجاری دیگر آن مانند آریززور یا سرازول 5 برای کودکان میتواند برای آنها مفید باشد به شرط آنکه عوارض آن با پرزشک متخصص چک شود. در صورتی که با مصرف آرپیپرازول عوارض جدی در کودک رخ داد حتما به پزشک مراجعه کنید. به هیچ وجه این دارو را بدون تجویز پزشک به کودک ندهید و همیشه هشیار باشید که داروهای اعصاب و روان صرفا برای اختلالات و بیماری حال حاضر کودک تجیز شده است.
قطع مصرف تمامی دارو های اعصاب می تواند باعث بروز عوارضی شود .سردرد و بی خوابی از جمله مواردی هستند که قطع ناگهانی قرص های اعصاب می تواند به همراه داشته باشد . باید این موضوع را به خاطر داشته باشید که هرگز نباید مصرف این نوع دارو ها را به صورت ناگهانی متوقف کرد حتی اگر شخصی در زمان مصرف داروهای اعصاب متوجه شود که باردار است باید قرص های اعصاب را زیر نظر پزشک و به مرور متوقف کند . قطع ناگهانی قرص آریپیپرازول می تواند عوارض زیر را برای افراد به همراه داشته باشد
بررسی ها تحقیفات زیادی در خصوص خواب آور بودن دارو های اعصاب صورت گرفته است . باید این نکته را در نظر گرفت که تمامی دارو های اعصاب و روان می تواند باعث خواب آلودگی و از درست رفتن تمرکز شود از این رو در زمان مصرف این دارو ها باید از انجام فعالیت هایی مانند رانندگی یا کار با دستگاه هایی که نیازمند هوشیاری 100٪هستند اجتناب کرد . مطالعات علمی و مقایسه آریپیپرازول در مقابل دارویی مانند اولانزاپین نشان می دهد که این دارو کمتر باعث سستی و خواب آلودگی می شود اما همچنان باید آن را با احتیاط مصرف کرد .